‘Bovendien is er geen zekerheid dat dit beter zal werken dan het systeem met de blauwe PMD-zakken van FostPlus’, staat in een gemeenschappelijk persbericht van federatie Comeos (groothandel), Fevia (voedingsindustrie), VIWF (water- en frisdrankenindustrie) en de Belgische Brouwers. Ze wijzen ook op de praktische problemen, zeker als de drie gewesten een verschillend model zouden hanteren.

Dinsdag raakte bekend dat de Waalse regering overweegt om statiegeld op drankblikjes en -flesjes in te voeren. Vlaanderen onderzoekt de zaak. Het Brussels regeerakkoord maakt er geen melding van.

Maar bij de bedrijven is men ronduit tegen: volgens verschillende sectorverenigingen zal dit het probleem van het zwerfvuil niet oplossen. ’Uit cijfers van Ovam blijkt dat blikjes slechts 5 à 15 procent van het zwerfvuil uitmaken’, aldus Peter Vandenberghe van Comeos.

‘Huidige systeem werkt goed’

Hij verwijst ook naar cijfers van afvalverwerker Fostplus, waaruit moet blijken dat 98 procent van de blikjes effectief zijn weg vindt naar de PMD-zak. ‘Het huidige systeem werkt goed, waarom de mensen op kosten jagen? Om het probleem van het zwerfvuil aan te pakken is er nood aan een mix van sensibilisering, een verhoogde pakkans en strengere straffen.’

Het statiegeldsysteem voor drankblikjes zou de bedrijfswereld tussen de 150 en 310 miljoen euro kosten, schatten de federaties. ‘Een kost die grotendeels door grote winkelketens zal worden gedragen, omdat die als enige voldoende ruimte hebben’, vreest Comeos. Ook de drankenfabrikanten zullen extra moeten investeren in verpakkingen.

De sector is tegen, maar als het statiegeld er dan toch zou komen, moet wel voor het hele land hetzelfde systeem gelden. ‘Anders krijg je problemen met het inkoopbeleid: een supermarktketen met hoofdzetel in Vlaanderen en vestigingen over het hele land, zou zijn blikjes met Vlaams statiegeld inkopen maar die kost niet overal kunnen recupereren’, legt Vandenberghe uit.

Afvaltoerisme

Omgekeerd wordt men het slachtoffer van afvaltoerisme: Belgen zouden hun blikjes gaan inruilen waar ze er het meeste geld voor krijgen. ‘Eigenlijk gaat men best naar één Europees systeem: zowat de helft van de Belgen woont op slechts 50 kilometer van de grens. Men zal zijn blikjes in Frankrijk inkopen, zonder statiegeld te betalen, en ze in eigen land terugbrengen’, illustreert Vandenberghe.

Bij de bierflesjes geldt nu al een systeem van statiegeld in ons land, maar dat is volgens de woordvoerder een initiatief van de fabrikanten zelf.