Verhuurder krijgt alle macht van Homans
Liesbeth Homans (N-VA) trekt voluit de kaart van de verhuurders om de povere huurmarkt te doen heropleven. Ze kunnen straks rekenen op een pak meer voordelen én centen. ‘Dit moet eigenaars weer stimuleren om de huurmarkt op te gaan.’
De huurmarkt is sinds de zesde staatshervorming een bevoegdheid van de Vlaamse regering. Vlaams minister van Wonen Liesbeth Homans (N-VA) plant nu een omwenteling met zeven opvallende maatregelen die zich vooral op de verhuurders richten.
1. Elke kleine reparatie moet in contract staan
Het is een bekend fenomeen: de huurder of verhuurder herstelt een kleinigheid aan het huis, maar enkele jaren later blijkt dat problemen te veroorzaken. ‘Als je dan wil aantonen wie verantwoordelijk is, moet je naar de vrederechter’, zegt Homans. ‘Intussen wordt het pand niet verhuurd en staat het gewoon leeg.’
De oplossing: een verplichting om bij alle herstellingswerken – hoe klein ook – een document te ondertekenen en dat bij het huurdossier te voegen.
Verhuurders zullen ook verplicht zijn altijd een plaatsbeschrijving op te stellen, conform de richtlijnen van de overheid. ‘Dat is meteen in het voordeel van de huurder die erna komt’, zegt Homans.
2. Huurcontract van negen jaar wordt de norm
Homans wil af van de kortetermijncontracten en voert de huurcontracten van negen jaar weer in als de vaste norm. ‘Het creëert stabiliteit op de markt en biedt de verhuurder zekerheid over zijn inkomsten en geeft woonzekerheid aan de huurder. Alleen als beide partijen samen voor een kortlopend contract kiezen, zal dat nog mogelijk zijn.’
3. Stevige subsidies voor wie goedkoop verhuurt
Homans belooft ook een stevige financiële tegemoetkoming voor verhuurders die zich specifiek richten op lagere lonen. In ruil daarvoor zullen de verhuurders zich aan een bepaalde maximumprijs moeten houden en moeten ze voor een bepaalde periode (bijvoorbeeld negen jaar) op die manier blijven verhuren. Dat systeem wordt onder meer in Frankrijk al toegepast.
Homans benadrukt dat het niet de bedoeling is op termijn de sociale huurmarkt te verwaarlozen. ‘Maar we moeten ook iets doen voor de groep die net te veel verdient voor een sociale woning, en net te weinig om een eigen huis te kopen.’
4. Geld voor verhuurders om zélf discriminatie aan te pakken
Discriminatie op de huurmarkt is een groot probleem. Verhuurders gooien vaak de deur dicht voor leefloners, voor allochtone gezinnen en voor alleenstaande mannen of vrouwen met kinderen. Homans wil vol inzetten op zelfregulering: ‘We hebben de verhuurderssyndicaten nodig om hun klanten te sensibiliseren en te zeggen wat mag en niet mag.’
Dat betekent ook dat de praktijktests – het zogeheten ‘mystery shopping’ – niet meer aan de orde zijn. Homans geeft opnieuw aan dat ze ‘tegen dat principe is’.
De syndicaten zullen jaarlijks subsidies krijgen, die ze naar eigen goeddunken kunnen besteden om de discriminatie op de huurmarkt aan te pakken of om verhuurders beter te informeren over de regels inzake de vereiste woningkwaliteit.
5. Wie zonnepanelen legt of extra isoleert, mag dat doorrekenen
‘We gaan de verhuurders moeten stimuleren en misschien ook verplichten bijvoorbeeld dakisolatie te leggen of dubbelglas te steken’, zegt Homans. ‘Het is logisch dat ze daar iets voor terugkrijgen. Ik vind dan ook dat ze dat voor een stuk mogen doorrekenen in de huurprijs.’
6. Voor renovaties mag huurder uit huis gezet worden
‘Sommige woningen hebben echt dringend nood aan renovatie’, zegt Homans. ‘Maar het is vaak moeilijk de noodzakelijke werken te doen omdat het contract niet stopgezet kan worden.’
De minister wil het daarom een stuk gemakkelijker maken het huurcontract om die reden tijdelijk of permanent stop te zetten. ‘Soms flirt een pand met de grens van ongeschiktheid of onbewoonbaarheid. Dan is het ook in het belang van toekomstige huurders om de woonkwaliteit in het oog te houden.’
Homans benadrukt dat het ‘niet de bedoeling is die huurders van vandaag op morgen op straat te zetten’.
7. Alternatief voor ‘stigmatiserende’ OCMW-waarborg
Verhuurders beginnen nu vaak al te huiveren als een huurder een waarborg van het OCMW bovenhaalt. ‘Zo’n waarborg werkt heel stigmatiserend’, zegt Homans.
Ze wil daarom zelf starten met een ‘anonieme’ huurwaarborg van de Vlaamse overheid. ‘Wij storten die waarborg op de rekening van de huurder en spreken samen een afbetalingsplan af. Zij kunnen dat geld dan rechtstreeks betalen aan de eigenaar.’
Op die manier wil Homans ook komaf maken met het cash betalen van de waarborg.