Johan Cruijff
Johan Cruijff, wie kent 'm niet? Zonder twijfel de beste voetballer die Nederland ooit heeft voortgebracht. Debuteerde op 17 jarige leeftijd voor Ajax 1 op het veld van het Oosterpark in Groningen, en scoorde direct z'n eerste goal in de wedstrijd tegen GVAV.
Johan Cruyff werd geboren op 25 april 1948 in Amsterdam. Hij heeft zijn hele jeugd doorgebracht in Betondorp, een buurt in de Watergraafsmeer tegenover het Ajax Stadion aan de Middenweg. Zijn stiefvader was materiaalman bij Ajax, waardoor Jopie (zoals hij toen werd genoemd) bijna dagelijks op en rond de velden te vinden was. Vanaf de dag dat hij werd aangenomen als lid (zonder een proefwedstrijd te hoeven spelen) gonsde zijn naam meer en meer rond. Eerst in Betondorp, later in heel Amsterdam om nog later in Nederland een bekende Nederlander te worden. Uiteindelijk was iedereen in Nederland er van overtuigd dat de naam Cruyff bekender was dan die van –pakweg- koningin Juliana.
Cruyff speelde jaren voor Ajax en won er drie Europacups en een wereldbeker, waarna hij naar Barcelona vertrok om daar als El Salvador (de redder) binnengehaald te worden en de Catalanen hun gevoel van eigenwaarde teruggaf door eerst het grote Real Madrid (de club van dictator Franco) in eigen huis met 5-0 te verslaan en vervolgens kampioen te worden. In november 1978 speelde Cruyff zijn afscheidswedstrijd. Maar een jaar later ging hij toch weer voetballen, eerst bij de Los Angeles Aztecs, later bij de Washington Diplomats om via het Spaanse Levante uiteindelijk weer bij Ajax te belanden. Dat was in december 1981 waar Cruyff direct in de eerste de beste wedstrijd keeper Metgod van Haarlem met een schitterende boogbal verschalkte en de uitpuilende Meer in een euforie stortte die zijn weerga niet kent.
Na anderhalf seizoen vertrok Cruyff weer bij Ajax, dat twee keer op rij landskampioen was geworden, om zijn laatste kunstje te vertonen bij de aartsvijand nummer 1: Feyenoord. Cruyff had een conflict met het Ajax bestuur en vond dit de beste manier om wraak te nemen. Een wraak die voor de Rotterdammers meer dan zoet was, Feyenoord won de dubbel en Cruyff kon tevreden zijn en zijn actieve voetbalcarrière afsluiten.
Johan Cruyff heeft zich tijdens en na zijn voetbalcarrière ontpopt tot Neerlands meest bekende filosoof. Er zijn boeken vol uitspraken van JC verschenen. "Je moet schieten, anders ken je niet scoren." "Elk nadeel heb z'n voordeel." en "Italianen kunnen niet van je winnen, maar je kunt wel van ze verliezen."
Johan Cruijff tijdens zijn afscheidswedstrijd op 7 november 1978.
Ajax laat niemand meer met Cruijffs 14 spelen
AJAX heeft een heel bijzonder cadeau voor Johan Cruijff. Als eerbetoon aan de zestigjarige legende, besloot de Amsterdamse club zijn nummer 14 uit de roulatie te halen: geen enkele Ajacied zal vanaf komend seizoen nog met dat nummer spelen.
'Johan Cruijff is van onschatbare waarde geweest voor AJAX en heeft de club wereldwijde naam en faam bezorgd', motiveerde voorzitter John Jaakke de beslissing. 'Wie nummer 14 zegt, zegt Johan Cruijff. Daarom bevriezen we 'zijn' rugnummer als een hommage aan een unieke voetballer. Johan zestig. 14 voor altijd.'
Het 'bevriezen' is een traditie die afkomstig is uit de Verenigde Staten, waar de beste honkballers, basketballers, ijshockeyers en footballers al decennialang op deze manier worden geëerd. Het shirt met rugnummer wordt ingelijst en verdwijnt bijvoorbeeld in de nok van het stadion of de sporthal.
In het voetbal is het een redelijk uniek gebeuren. In Argentinië wilde men het nummer van Diego Armando Maradona heilig verklaren bij de nationale selectie, maar de FIFA verplichtte de Argentijnen om tijdens het afgelopen WK tóch een nummer 10 aan te wijzen. Dat werd Joan Roman Riquelme. En bij Maradona's oude club Boca Juniors speelt Guillermo Marino met 10.
FC Utrecht besloot in december 2005 het nummer 4 terug te trekken. Dat behoorde toe aan David Di Tommaso, de Franse verdediger die vorig seizoen was overleden.
Cruijff, die 26 april zijn zestigste verjaardag vierde, reageerde lachend op het eerbetoon van AJAX. 'Dat is toch geen eerbetoon? Je moet juist altijd je beste speler met nummer 14 laten spelen…' Dit seizoen speelt Roger met het mythische getal op zijn rug.
Amsterdam, 06 dec 2007
Vandaag precies 26 jaar geleden maakte Johan Cruijff in de thuiswedstrijd tegen Haarlem een meer dan opvallende comeback bij zijn Ajax. Een jaar later tekende de maestro uit Betondorp voor een heel ander hoogtepunt in de roemruchte Ajax-historie.
5 december 1982:
Een jaar (minus een dag) na de terugkeer van Cruijff in het shirt van Ajax namen de routinier en Jesper Olsen ‘de penalty’ voor hun rekening. Op de vijfde december van 1982 helpen Cruijff en Olsen hun ploeg op opvallende wijze aan een 2-0-voorsprong op Helmond Sport.
De supporters in de Meer, en ’s avonds ook de kijkers van Studio Sport, genieten van een wel heel curieus uitgevoerde strafschop. Dat Cruijff zich achter de bal zet, is al bijzonder omdat hij nooit eerder een penalty heeft genomen voor de Amsterdammers. Dat de bal vanaf de strafschopstip breed wordt gelegd, is wellicht nóg verrassender. De inlopende linksbuiten Olsen weet precies wat hij kan verwachten en pikt de bal snel op. De verbouwereerde Helmond Sport-goalie Otto Versfeld verkleint zijn doel nog wel, maar is volmaakt kansloos als Olsen de bal breed terugspeelt op Cruijff.
Ajax heeft de voorsprong verdubbeld en de Helmonders protesteren vergeefs bij scheidsrechter Jan Manuel. De uitvoering is weliswaar opvallend, maar voldoet helemaal aan de spelregels. Het idee om de penalty zo te nemen werd geboren op een training. Voor de camera’s van Studio Sport licht Cruijff zijn bijzondere een-tweetje toe: ,,Je zit vlak voor de kerst en de winterpauze, dus geef je het publiek wat extra’s.’’ Het cadeautje van Cruijff en Olsen gaat de hele wereld over.
6 december 1981:
Op 6 december 1981 krijgt de dan 34-jarige Cruijff het Ajax-publiek ook op de banken. Het nieuws over de rentree van Cruijff in het Ajax-shirt in de thuiswedstrijd tegen Haarlem lokt tienduizenden supporters naar de Meer. Terwijl duizenden Ajacieden nog in de rij staan voor de loketten van de kaartverkoop, rolt de bal al tijdens Ajax - Haarlem. In de 21ste minuut verwerft Cruijff, vanzelfsprekend drager van het rugnummer 14, zijn zoveelste plek in de annalen van Ajax. De Ajacied neemt de bal aan en laat de Haarlemmers Piet Huyg en Martin Haar stijlvol kansloos. De sublieme lob die vervolgens wordt verstuurd, blijkt niet veel later te machtig voor doelman Edward Metgod. De duizenden binnen de stadionmuren hebben alle reden tot juichen, de duizenden daarbuiten bejubelen de treffer evenzeer. Ajax besluit de laatste competitiewedstrijd in 1981 met een klinkende overwinning (4-1) op Haarlem.
PSV gaat de winterstop in als kampioen van de eerste seizoenshelft. Het Ajax van trainer Kurt Linder loopt in december nog een punt achter op de Eindhovenaren. De Amsterdammers morsten vooral de maanden voor de thuiskomst van Cruijff te veel punten om aanspraak te mogen maken op de officieuze wintertitel.
Met de komst van de oude meester verliest Ajax zijn wisselvalligheid. De routine die ‘Jopie’ meetorst, vertaalt zich in klinkend resultaat. De Amsterdammers knokken zich na de winterstop definitief voorbij PSV. Na 34 speelrondes in de eredivisie bedraagt de voorsprong vijf punten. Wim Kieft profiteert dat seizoen in dubbel opzicht van de komst van Cruijff. De 19-jarige spits wordt vanaf de zesde december 1981 perfect aangestuurd door zijn illustere ploeggenoot en brengt dat seizoen 32 treffers op zijn naam. Het levert Kieft de eretitel op van Europees topscorer.
|