In mijn studententijd was ik ooit voorzitter van de werkgroep Zuid-Afrika. Het was toen aan de vooravond van de eerste democratische verkiezingen. Toen vrees ik de invoering van een omgekeerde apartheid, een systeem waarbij men op basis van ras of taal gediscrimineerd zou worden. Ik ontmoette tijdens een avond van klein links in Gent een lokale militant van het ANC uit de wijk Alexandrië. Op het einde van de avond was er een omhaling, waarbij een linkse spreker vertelde dat het geld zou gaan naar de aankoop van AK-47 machinegeweren. Ik geloofde mijn eigen oren niet! Frederik Willem De Clerck was volgens mij een goed mens en had zeer goede bedoelingen. Ook ANC-topman Nelson Mandela was een links intellectueel en zijn opvolger Mbeki zat op dezelfde lijn. Wat Zuid-Afrika ten allen tijde dient te vermijden, is dat het een tweede Mugabe aan het hoofd krijgt van het land. Reeds onder de intellectuele ANC-ers zijn er een aantal omgekeerde apartheidsregels ingevoerd. Men blijft mensen selecteren op basis van ras. In de overheid maakt men als blanke geen enkele kans meer. Op een bepaald ogenblik waren er een aantal linkse blanken die zich aansloten bij het ANC. Ik vond dat geen slechte zaak. Ook de Nasionale Party -die ooit de apartheid invoerdde - sloot zich aan bij erfvijand ANC. Ik hoopte toen dat een écht democratisch multicultureel Zuid-Afrika was geboren, maar ik heb mij vergist. Ondertussen heeft het zwarte meerderheidsbewind The Black Empowerment Act aangenomen. Deze racistische wet, verplicht bedrijven minstens 20% zwarten in het bestuur op te nemen. Stel je eens voor, je hebt een KMO en plots stapt er een vreemde man binnen en die zegt dat hij recht heeft op 20% aandelen! En dat allemaal omdat je blank bent. Zuiver racistisch dus. Ik hoor de wereld hier niet over morren. De blanken hebben zelf zolang de zwarten onderdrukt, dat nu maar eens het omgekeerde mag gebeuren. Voor mij is zwart racisme even slecht als blank racisme. En de fout van de ene vergoelijkt niet een nieuwe fout van een ander. Achteraf beschouwd heeft FW De Cleck en zijn Nasionale Party vele grote inschattingsfouten gemaakt. Men heeft te lang vastgehouden aan een coloniale racistische politiek op een periode dat gans de derde wereld reeds ontvoogd was. Men heeft te weinig een leidende klasse van zwarten voorbereid. Er zijn te weinig intellectuelen bij de gekleurde bevolking. En ongeschoolde mensen staan meer open voor populistische maatregelen. Het democratiseringsproces was beter veel vroeger begonnen en had beter trager verlopen. Eerst lokale vrije verkiezingen, 6 jaar later procinciale vrije verkiezingen en nog eens 6 jaar later nationale vrije verkiezingen. Zo had mijn één generatie de tijd om de omvorming te begeleiden. De Clerck heeft te weinig zekerheden ingebouwd voor de verschillende minderheden. In een land als belgië heeft men dubbele meerderheden, alarmbelprocedures en dergelijke. Toch heeft men in een complex land als Zuid-Afrika bijna geen bescherming ingebouwd.
Wat de toekomst zal brengen is zeer onduidelijk. Professor Coolsaet -die overigens geen politicoloog is van opleiding, maar wel in deze tak professor speelt- beweerde in de jaren negentig dat Zuid-Afrika de nieuwe motor zou worden van Afrika. Zuid-Afrika was inderdaad een Westers land op het Afrikaanse continent. De afschaffing van de apartheid heeft natuurlijk een impuls gegeven, maar de aanval op de eigen (blanke) bedrijven, heeft er ook voor gezorgd dat er een soort exodus is ontstaan. Het aantal zelfmoorden bij blanken is een veelvoud van bij de zwarte bevolking. Gisterenavond zag ik op Canvas Johannes Kerkorrel. Deze Zuidafrikaanse zanger heeft zich in 2002 -zoals zovele blanke Zuidafrikanen- opgehangen. Hij was depressief en zag het niet meer zitten. Neen, Professor Coolsaet en vele anderen hebben een totaal verkeerde inschatting gemaakt. Met de populist Zuma aan de top van het land dreigt er een groot gevaar voor een nieuwe Mugabe. Tolereert de Westerse wereld een nieuwe Mugabe in de Wereld? Mugabe is erin geslaagd om van het vrije moderne Rhodesië op één generatie tijd een totale chaos te maken. De (blanke) boeren werden allemaal onteigend (en dikwijls vermoord) en na de grote herverdeling heerst er nu hongersnood in het land. Er heerst een hyperinflatie van enkele 1000den procenten. Het beleid is zodanig verziekt dat Mugabe zelfs niet meer democratisch verkozen is, maar zich manu militare aan de macht vastgrijpt.
De Verenigde Naties missen duidelijk hun doel. Deze wereldorganisatie moet erop toezien dat er in alle landen democratie heerst en dat de inwoners zich volledig kunnen ontplooien. Toch grijpt men te weinig in. Veel meer dan een humanitaire actie moet men van deze organisatie niet verwachten. Landen die onbestuurbaar zijn of slecht bestuurd worden zouden beter onder toezicht van de VN worden geplaatst.
|