24 januari 2011
"On ne tourne pas le dos à ce qu'on était. On change, c'est tout." Ik heb al vaak moeten denken aan dit citaat van Mitterand. En niet alleen ik ben veranderd. Ik heb de indruk dat ook enkele journalistieke spelregels voor herziening vatbaar zijn verklaard. En dat laatste is helaas géén gevolg van voortschrijdend inzicht. Daarom heb ik vandaag deze klacht verstuurd aan de Raad voor de Journalistiek.
L.S.,
Ik wend mij tot de Raad voor Journalistiek omdat ik vind dat ik met name door de redactie van Humo niet correct ben behandeld. De journalistieke tekortkoming is m.i. derwijze flagrant dat ze bovendien niet anders kan worden gezien dan als een intentie tot (reputatie)schade: via anonieme bron, en alléén door die bron, word ik beschuldigd van een of zelfs meerdere misdrijven. De redactie heeft nagelaten mij daarover te contacteren. Alleen als ik zelf reageer, en ná publicatie, wordt, na meer dan 10 uur, een update toegevoegd.
Ik verklaar mij nader.
Aanleiding is volgend artikel op de website van Humo. (http://www.humo.be/tws/actua/21634/een-korte-periode-volgens-siegfried-bracke-14-jaar.html ), gepubliceerd op 18/01/2011 om 17u55. Ik heb met dat artikel weinig moeite maar vraag me wel af of in deze de betrokkene waarover wordt bericht, niet om een reactie moet worden gevraagd. Mij is in deze niets gevraagd. Maar op zich wil ik daar geen punt van maken: de feiten lijken mij onvoldoende zwaarwichtig. Enige ruwheid blijkt dezer dagen tot de journalistieke geplogenheden te horen, en dat het check- en-dubbelcheck-principe daar dan niet wordt gevolgd, tja
Dat artikel kan u nagaan wordt vervolgens door een aantal andere media, op het internet en elders, overgenomen.
Onder meer door Het Laatste Nieuws. Anders dan de redactie van Humo belt die mij wel, vraagt journalist Jan Segers mij, de dag na publicatie op de site van Humo, naast bevestiging of ontkenning ook nog toelichting. De dag nadien, verschijnt in Het Laatste Nieuws op bladzijde 2 een correct artikel. U kan het vinden in bijlage.
Op zijn beurt wordt dat artikel uit Het Laatste Nieuws als bron gebruikt de avond van 20/01/2011 op de site van Humo. Zie : http://www.humo.be/tws/actua/21652/siegfried-bracke-gewaardeerd-medewerker-van-de-socialistische-partij.html
Ook nu wordt geen contact met mij genomen is dit een alom verspreid gebruik? en geeft men niet alleen aan het artikel uit Het Laatste Nieuws een draai die m.i. kwaadwillig is (ik geef niet schoorvoetend toe, ik zeg: ik weet het niet meer, maar stel dat het waar is, so what?) maar tegelijk wordt opnieuw een naar verluidt nieuwe anonieme bron opgevoerd die suggereert dat ik een misdrijf heb gepleegd (zwartwerk). Met name in de passage Ik weet ook dat hij liever niet betaald werd via een overschrijving op zijn rekening, maar zijn centen graag cash in een envelopje kreeg. Daar zal hij wel zijn redenen voor gehad hebben, zeker?».
Hierover gaat de klacht waarvan ik de behandeling vraag: beschuldigd worden van één of meerdere misdrijven (belastingfraude; en dus ook valsheid in geschrifte en gebruik van valse stukken) door een anonieme bron zonder kans op weerwoord van de betrokkene, is mijns inziens deontologisch fout. Ik vraag daarover een uitspraak van uw Raad.
Dat hier de journalistieke deontologie is geschonden, lijkt me overigens om nog een andere reden duidelijk. Wanneer een anonieme bron wordt opgevoerd, moet die m.i. ook altijd worden getoetst aan het cui bono- of cui prodest-principe. Een bron is onbetrouwbaar of dient met grote omzichtigheid te worden gebruikt, als kan worden vermoed of aangenomen dat ze, de bron, belang heeft bij de verspreiding van het nieuws. In deze kan het niet anders dan dat dit wel degelijk het geval is: gezien de aard van de informatie, kan ze niet anders komen dan van een concurrerende politieke partij. De informatie zelf is bovendien onbewijsbaar, want men kan geredelijk aannemen dat niemand bij de betalende instantie geneigd zal zijn de eigen (in dat geval dus zwarte en/of vervalste) boekhouding naar buiten te brengen.
Ook de hierboven beschreven vaststelling was een reden temeer om mij, vóór publicatie, de kans te geven op een weerwoord.
Ter vervollediging: omdat beschuldigd worden van een misdrijf voor iedereen en a fortiori voor een lid van de Wetgevende Macht niet gering is, heb ik op 21/01/2011 om 13u12 dan maar zelf contact gezocht met de redactie. Ik ontken tav hoofdredacteur Sam De Graeve de beschuldiging. Hij verontschuldigt zich omdat ik door zijn redactie niet om een reactie ben gevraagd. Dezelfde dag om 14u21 publiceert de redactie een zogeheten update; i.e. er wordt een alinea aan het artikel toegevoegd.
Boven beschreven bijdrage wordt overigens door andere media overgenomen. Zie onder meer http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=GUK35BUQ8&_section=60410226&utm_source=standaard&utm_medium=newsletter&utm_campaign=ochtendupdate
Ik kijk uit naar de uitspraak van de Raad. Mijns inziens staan hier belangrijke journalistieke principes op het spel. Het zal u bekend zijn dat ik de Vlaamse media altijd met kracht heb verdedigd. Ik zou dat graag blijven doen, maar dat kan maar als fouten ook aldus worden erkend.
|