Geschiedenis

De Bearded Collie is met circa 55 cm schofthoogte een middelgrote herdershond, die afkomstig is uit Schotland. Vroeger stonden ze bekend onder diverse benamingen: Coalie (naar de gelijknamige schapen met de zwarte gezichten of naar hun eigen zwarte kleur), Highland Colley, Scottish Highland Colley, Sheepdog, Drijvershond en Scottish Bearded Collie. De benaming Bearded Collie, vertaald de Collie met de baard, is uit een zeer recent verleden.

De Bearded Collies zijn snelle, wendbare werkhonden met dikke, ruige vachten en harige hoofden, die gewend zijn onder harde, ruwe weersomstandigheden op ruw, geaccidenteerd terrein te werken. Ze zijn eeuwenlang door natuurlijke selectie gevormd tot schrandere, betrouwbare en ijverige werkhonden voor de schaapsherders. Waakzaam, intelligent, zelfverzekerd, bedrijvig maar heel goedaardig tegen de baas en diens familie.

Ondanks de eeuwenlange nadruk bij het fokken door de herders op de werkkwaliteiten en het selecteren op de vaardigheden voor het schaapherderwerk zijn de Bearded Collies ook heel mooi met hun lange, rijke vachten in aantrekkelijke grijze, rode, bruine of gouden kleuren, die hun een bevallig uiterlijk geven. Vroeger waren de Bearded Collies met hun circa 60 cm wel wat groter en meer eenkleurig met rode, bruine of gouden vachtkleuren bij de honden uit de bergstreken en de blauwgrijze tinten uit de grensstreken van Schotland en Engeland. Te weten; de Border – of Lowlandtype (leisteenkleurige hond met lang, hard en steil haar) en het Highlandtype (is kleiner, bruin van kleur en heeft een kortere, golvende vacht). De 2 typen bestaan heden ten dage niet meer. Men heeft deze variëteiten door elkaar gekruist om de beste eigenschappen in de Bearded Collie te verzamelen.

Hoewel hun afkomst in den nevelen van Schotland is gehuld, kan de aanwezigheid van de Bearded Collie sinds de 16e eeuw in Schotland worden vastgesteld. Toen al roemden diverse schrijvers deze hond om zijn verdiensten als schaapherder en zijn weerbaarheid om te werken onder harde levensomstandigheden. In de literatuur wordt aangegeven dat de Bearded Collie zou zijn ontstaan uit de Poolse herdershond Owczarek Nizinny, die aan het begin van de 16e eeuw door scheepvaarders naar Schotland zou zijn meegenomen.
De ruige vacht van de Bearded Collie wijst ook op een afkomst uit Centraal Europese gebieden en Balkanstreken waar soortgelijke herdershonden als de Puli en de Komondor voorkomen. Overal in Europa ontstaan namelijk in deze tijd vergelijkbare rassen als de Ned. Schapendoes, de Pyreneese Herdershond en de Puli.

Schilderijen uit de jaren kort voor 1800 tonen ongetwijfeld de Bearded Collie. In de 2e helft van de 19de eeuw was het ras alom bekend en populair bij de herders voor het hoeden van hun omvangrijke schaapskudden.
Eerst sinds het eind van de 19de eeuw werd naast de werkeigenschappen ook een zuiver rastype door diverse fokkers nagestreefd en kan van een systematische opbouw van het ras worden besproken.

De eerste rasstandaard werd in 1912 opgesteld toen een rasvereniging in Schotland voor de Bearded Collies werd opgericht.

Rasstandaard

Algemene Verschijning

De Bearded Collie moet attent zijn, levendig, actief en vol zelfvertrouwen. Het temperament moet dat zijn van een standvastige, intelligente, werkende hond, zonder tekenen van nervositeit of agressie.

Karakteristieken

Een lenige, actieve hond, langer dan hij hoog is, met een verhouding van ca. 5 : 4. Hoogte gemeten vanaf de schoft en lengte vanaf de borst tot het zitbeen. Teven mogen iets langer zijn. De hond moet, hoewel stevig gebouwd, voldoende daglicht onder het lichaam laten zien en mag er niet te zwaar gebouwd uitzien. Een levendige, onderzoekende uitdrukking is een opvallend en belangrijk kenmerk van dit ras.

Hoofd

Het hoofd moet in verhouding zijn met de rest van het lichaam van de hond. De schedel is breed, vlak en vierkant. De afstand tussen de stop en de occiput (jachtknobbel) is hetzelfde als de afstand tussen de ooropeningen. De voorsnuit is sterk en even lang als de schedel, zodat het geheel een effect geeft van een hond met een sterke voorsnuit en voldoende ruimte voor de hersenen. De stop moet matig diep zijn. De neusspiegel is groot en vierkant, meestal zwart, maar sluit aan bij de vachtkleur bij de bruine en blauwe honden. De neus en de lippen moeten effen gekleurd zijn zonder stippen of vlekken. De kleur van de lippen en oogranden moet dezelfde zijn als die van de neus.

Ogen

De oogkleur moet harmoniëren met de kleur van de vacht. De ogen moeten wijd uiteen staan en groot, zachtmoedig en vriendelijk zijn, maar niet uitpuilend. De wenkbrauwharen buigen naar boven en dan naar voren, maar zijn niet zo lang, dat ze de ogen bedekken.

Oren

De oren zijn middelmatig lang en hangen. Wanneer de hond oplettend is worden de oren aan de basis opgetrokken tot gelijk met de schedel, maar niet erboven; zo de breedte van de schedel schijnbaar verbredend.

Tanden

De tanden zijn groot en wit. De snijtanden van de onderkaak staan precies achter tegen de snijtanden van de bovenkaak (dus een schaargebit); hoewel een tanggebit ook is toegestaan. Een volledig gebit van 42 elementen is gewenst.

Hals

De hals moet lang zijn, gespierd en licht gebogen.

Voorhand

De schouderbladen moeten goed schuin naar achteren liggen. Een lijn getrokken door het midden van het schouderblad, in de lengterichting, moet een rechte hoek (90 graden) vormen met het opperarmbeen. De toppen van de schouderbladen moeten alleen van elkaar gescheiden zijn door de ruggengraat, maar moeten vandaar naar buiten wijken, voldoende om ruimte te geven aan de gewenste ribwelving. De voorbenen moeten recht zijn en loodrecht staan en bedekt zijn met ruig haar rondom. De middenvoet moet soepel zijn, doch mag geen zwakte vertonen.

Lichaam

De lengte van de rug moet komen van de lengte van de ribbenkast en niet van de lendenen. De rug moet recht zijn en de ribben goed gewelfd bij de aanzet, maar niet tonvormig. De lendenen moeten sterk zijn en de borst diep, om zo voldoende ruimte te geven voor hart en longen.

Achterhand

De achterhand is goed gespierd met goede tweede dijen, goed gebogen kniegewrichten en lage hakken. De hak staat loodrecht op de grond en staat in normale stand juist achter de lijn, die vanaf het zitbeen loodrecht naar de grond wordt getrokken.

Voeten

De voeten moeten ovaal van vorm zijn met sterke voetzolen. De tenen zijn gebogen en liggen dicht tegen elkaar. Ze zijn goed behaard, zo ook tussen de teenkussens.

Staart

De staart is laag aangezet, zonder haak of krul, en is lang genoeg om met de laatste wervel tenminste de punt van de hak te raken. Hij wordt laag gedragen, met aan het eind een opwaartse buiging bij het staan of lopen, maar mag bij grotere snelheid hoger gedragen worden, echter nooit over de rug. De staart moet overvloedig met haar bedekt zijn.

Gangen

Het gangwerk behoort soepel, vloeiend en goed uitgrijpend te zijn en met een minimum aan inspanning veel grond te beslaan.

Vacht

De vacht moet dubbel zijn met een dichte, zachte, wollige ondervacht. De bovenvacht moet recht, hard en ruig zijn, beslist niet wollig en zonder krul, hoewel een lichte slag is toegestaan. De lengte en dichtheid van de vacht moet voldoende zijn om een beschermende vacht te vormen en om de vorm van de hond te vergroten, maar niet zoveel, dat de vacht de lijnen van het lichaam verdoezelt. De vacht mag op, geen enkele wijze worden getrimd. Beharing op het hoofd: de neusrug moet spaarzaam bedekt zijn met haar, dat aan de zijkanten iets langer mag zijn om juist de lippen te bedekken. Vanaf de wangen, de onderlippen en van onder de kin wordt de vacht naar de borst toe steeds langer en vormt zo de typische baard.

Kleur

De kleuren zijn: leikleurig, roodachtig bruin, zwart, blauw, bruin en zandkleurig in iedere nuancering, met of zonder witte aftekeningen. Als de hond wit heeft, mag dit alleen op de voorsnuit, op, de schedel als bles, aan de staartpunt, op de borst, benen en voeten; indien aan de hals, niet achter de schouder, uitgaande van de inplanting. Ook mag er geen wit zijn boven de hakken op de buitenzijde van de achterbenen. Enige tan-aftekening is toegestaan op de wenkbrauwen, binnen de oren, op de wangen, onder de staartaanzet en op de benen tussen de lichaamskleur en het wit.

Maten

De ideale maat, gemeten op de schouder, is voor reuen 53-56 cm en voor teven 51-53 cm. Algehele kwaliteit en lichaamsverhoudingen zijn belangrijker dan de maat zelf; maar een te grote afwijking van de ideale maat moet niet worden aangemoedigd. Reuen moeten twee normale teelballen hebben, die volledig in het scrotum zijn ingedaald.

Vachtverzorging

Het verzorgen van een show Bearded Collie:

Voordat de hond in bad gaat borstelen we de Bearded Collie goed uit, maar er moet wel voldoende onderwol aanwezig blijven, dus voorzichtig borstelen. Daarna maken wij de oren en het gebit schoon, en worden de nagels geknipt. Hoewel er haren tussen de voetkussentjes moeten blijven staan, mogen de haren onder de voeten wel worden afgeplat. Vervolgens gaat de Bearded in bad en wordt hij goed gewassen met een pigmentshampoo (blauwshampoo) om het wit extra wit te maken. Dit laat je ongeveer 10 minuten inwerken en daarna goed uitspoelen, waarna de hond handdoek droog wordt gemaakt en dan droog föhnen. Met behulp van een rechte pennenborstel met een zacht bed borstelen we voorzichtig tegen de haarrichting in. Heb je de Bearded droog dan trekken we met een grove kam een scheiding van de kop tot aan de staart.

Om de nek extra te accentueren kan je met een dubbele kam (beslist niet met effileerschaar!!) wat onderwol uitdunnen op de schouderpartij. Dit geldt tevens voor de borst en bilpartij om de hoekingen beter te laten uitkomen. Als laatste doe je het hoofd. Met wat gel blijft dit wel zitten, maar heeft je Bearded Collie dun haar dan touperen we eerst met iets weinig gel om het steviger en voller te laten lijken. Daarna fixeren we het na achteren met wat haarspray, zodat er een mooie vlakke, platte schedel ontstaat. Eventueel kun je nog wat haar uit de ooghoeken plukken om een betere stop en een betere oogafstand te creëren.

De gezellige huis Bearded Collie wordt bij ons in de trimsalon gedaan zoals de klant het leuk lijkt.

Waarbij je er als eigenaar wel op moet letten dat de hond een complete metamorfose ondergaat zodat je als eigenaar niet voor een verrassing komt te staan.

Je kunt ze op een paar manieren toiletteren bijv. kort scheren op ongeveer 5 cm lengte of knippen (met effileerschaar) in de puppyknip. Zorg er wel voor dat de belijning van de hond gehandhaafd blijft. En hou er rekening mee dat het niet altijd gemakkelijker is als een Bearded Collie kort in vacht is. De vachten klitten en vervilten veel sneller omdat men dan geneigd is minder snel te borstelen omdat dit niet nodig lijkt. Een langere vacht (in de conditioner gezet) klit minder snel.

De discussie over een Bearded Collie in lange of korte vacht blijft altijd.

Wij zullen als showexposant onze honden altijd lang in vacht laten en zo zien we ze ook graag; zodanig lang dat er wel voldoende licht onderdoor valt, terwijl een eigenaar die met zijn hond aan bijv. behendigheid, flyball, gehoorzaamheid e.d. doet deze graag in puppyknip hebben staan.

Vachtverzorging Bearded Collie algemeen:

Borstel de lange haren v.d. benen in laagjes uit. Probeer hierbij of de hond op de zij wil liggen. Borstel vanaf de voeten tot aan de bovenkant v.h. been. Het haar in de oksels vraagt veel aandacht. Hier komen de meeste klitten voor. De lange haren op de flank borstel je van onder de buik tot op de rug. Doe dit ook met de borst- en staartbeharing. Probeer klitten uit te pluizen. Lukt dit niet dan kun je met de dubbele effileerschaar in de klit knippen. Let er wel op dat er geen gat ontstaat. Na het borstelen kam je de hond door om eventuele klitten nog te verwijderen.

De beharing van het hoofd borstel je in laagjes uit. Begin aan de onderkant v.d. wangen en borstel tot op het hoofd. De oren aan de binnen- en buitenkant doorborstelen. Het haar in de gehoorgang wegplukken. Dit om oorontstekingen te voorkomen. De snor- en baardgeharing borstel je uit. Het gebit kijk je na op tandsteen, als het mogelijk is verwijder je dit.

De haren van de buik en liezen kun je eventueel kort maken. Tussen de voetzolen knip je de haren weg. Let op: meestal komt er vaak klitvorming voor tot op de huid. Met een effileerschaar knip je de voeten in een ovale vorm. De voeten moeten er wel vol uit blijven zien. Nagels worden geknipt. Vanaf hoofd tot aan de staart maak je met de grove kam een scheiding en borstel het haar aan weerszijden naar beneden.

Het beste is om je hond te wassen met Day to Day Moisturizing Shampoo van Chris Christensen. Daarna doe je crèmespoeling in het haar. Hierdoor valt het haar mooier. Droog de hond met een föhn. En borstel je hond tijdens het föhnen.

.

Karakter

Bearded Collies zijn vrolijke, blije, leergierige honden die vriendelijk zijn voor mens en dier en veel liefde geven. Ze tonen hun liefde naar iedereen, of de visite daar nu van gediend is of niet.
Ze zijn zelfbewust en gevoelig en hebben een zeer stabiel karakter. Het zijn echte familiehonden en hebben graag mensen om zich heen die hen begrijpen en met hen samenleven in familieverband.
Ze kunnen zich heel goed aanpassen en zijn binnenshuis kalm en rustig, - mits ze voldoende beweging krijgen en zich niet vervelen -, soms wat onnavolgbaar en melancholiek, maar altijd vriendelijk, eerlijk en trouw. Ze verlangen sterk naar aandacht, wat wordt onderstreept door de vragende blik in hun ogen.

De Bearded Collie is een echte herdershond. Ze hebben een aangeboren “will to please”, een sterke binding met de eigen kudde (mens en dier) en een uitgesproken instinct voor goede en kwade bedoelingen. Om zich happy te voelen moet hij “werken”. Je moet als eigenaar veel met je Beardie bezig zijn, bijv. door behendigheid en flyball. Zo krijgt hij de kans al die energie kwijt te raken, en dan heb je er thuis geen kind (eh.. hond aan). Doe je dit niet dan zoeken ze zelf wel wegen. En het is onnodig om te zeggen dat bazen die meestal niet zo waarderen!

Bearded Collies zijn zeer gevoelig voor onze stemmingen: hun begrip is zo nu en dan bijna griezelig. Vanwege hun gevoelige aard kunnen ze slecht tegen snauwerige en harde bevelen; dan raken ze in de war en kruipen ze in hun schulp. Onaangename ervaringen blijven hem heel lang bij en het kan jaren duren voor hij daar ‘overheen’ komt.
Zeg ze vriendelijk en duidelijk wat je wilt en hij zal zijn uiterste best doen je opdracht uit te voeren. Zorg wel dat ze dat doen; vermoeden ze maar even dat de baas er niet echt op staat, dan zal een Beardie daar beslist gebruik, of beter gezegd: misbruik, van maken. Met het niet denkbeeldige risico dat je hond straks de baas is. Immer, een Bearded Collie is intelligent en daar maakt hij – waar en wanneer ook – goed gebruik van.

De Bearded Collie heeft een vrij harde blaf, waar hij vaak meer gebruik van maakt dan eigenaar (en buren) lief is. Die hoort wel bij hem: hij moest zich kunnen “melden” als hij uit het zicht van de herder is. Zijn gehoor is heel scherp: er werd immers van hem verwacht dat ze reageren op (fluit)signalen van ver weg. Misschien kan een Beardie daardoor wel overgevoelig zijn voor bepaalde geluiden.

De Bearded Collie is niet agressief en naar andere honden toe – meestal - zeer verdraagzaam. Maar hij laat niet over zich lopen; als het moet staan ze hun mannetje.