Windjammers paraderen voor Antwerpse rede.
De Tall Ships Race 2004 gingen van start op zaterdag 24 juli in Antwerpen, om via het Deense Aalborg en het Noorse Stavanger te eindigen in het Duitse Cuxhaven. Aanloophavens schuiven nu al aan voor de editie 2008, maar moeten wachten op het verdict van de jury.
De wedstrijd bestaat sedert 1956 en wordt jaarlijks georganiseerd, afwisselend in de Middellandse Zee en de Baltische Zee. Uitvalsbasis is meestal wel de Noordzee . De doelstellingen van de organiserende Sail Training Association zijn het uitdragen van internationale vriendschapsbanden, het in teamverband leren werken, de waarde van leiderschap ontdekken en vooral het werken aan zelfontplooing en - discipline. Daarom is de wedstrijduitslag zeker niet belangrijker dan de vriendschapstrofee. Die wordt uitgereikt aan het schip dat in de ogen van de andere officieren en opvarenden het meest bijdroeg tot de internationale bewustwording en de verstand- houding. De matrozen , betalende rekruten en andere opvarenden komen uit dertig landen en zijn overwegend tussen 15 en 25 jaar oud. Dat kan ook niet anders , want op elk schip moet de helft van de deelnemers uit jongeren bestaan.
De wedstrijd trekt jaarlijks zo'n 70 tot 100 schepen uit 20 landen aan. Die schepen zijn 10 tot 100 meter lang. Onder die laatste categorie vind je de echte tall ships of windjammers. Dat zijn zeeschepen die in het verleden werden ingezet op de trafiek tussen continenten. Dat ze daarbij dankbaar gebruik maakten van overheersende winden, ligt voor de hand. Want zo'n schip kan haar dwarszeilen niet langszij houden en kan dus niet zo scherp tegen de wind in varen zoals de jongere soortgenoten.
De kathedralen van de zee, zoals ze ook wel werden genoemd, namen op het eind steeds grotere dimensies aan, dankzij de opkomst van het staal; Maar uiteindelijk moesten ze het afleggen tegen de stoomschepen. Maar gelukkig voor het grote publiek verdwenen ze niet uit de vaart. Het werden meestal opleidingsschepen, die landrotten helpen dromen over de zeven wereldzeeën.
Zeelui hebben een eigen taaltje. Toch hebben wij als landrotten veel van hun termen en uitdrukkingen overgenomen. Dat zegt veel over ons verleden, dat nauw verbonden was met de zee en de haven. Ui het zeemansboek puren we een lexicon van fijne termen, soms met een echt Antwerps tintje...
Woordenboekje voor landrotten.
A ° Antigoon: de reus die de Schelde dichthield. Niet voor de Tall Ships!
° Alle hens aan dek: alle handen ( 'all hands' in het Engels) of iedereen aan dek'.
° Aanmonsteren: vroeger na monstering in dienst komen, nu veeleer in de betekenis van aanmelden.
B °Bonapartedok: plaats waar meer dan 60 schepen liggen. Was onder het bewind van zijn bouwer Napoleon bekend als ' le petit bassin'. Le grand bassin' kreeg koning Willems naam, omdat die opdracht gaf tot renovatie van beide dokken. Op kosten van de Antwerpenaars welteverstaan. Het bleef toch een Hollander...
°Boomke: merkteken langs de Scheldeboord, bij Fina op de rechteroever. Vroeger een echte boom, waar de laatste borrel werd gedronken op een behouden vaart. Nu vaak aanleiding om een slok te nemen, in welke richting men ook vaart.
°Brabo: kerel die de Schelde tolvrij maakte en op zijn verkeerde been op de Grote Markt staat.
°Benji: zo'n sprong kan je tijdens het zeilevenement dagelijks maken in het Tall Ships' dorp van Gazet van Antwerpen.
°Bakzeil halen: achteruitkrabbelen, een minder hoge toon aanslaan. De term werd gebruikt in het zeiljargon, wanneer iemand de zeilen zo draaide dat het schip achteruit voer, omdat de wind er vanvoren in blies.
°Bramzeilen: de hoogste dwarszeilen.
°Bakboord: linkerzijde van een schip als je naar voor kijkt.
°Breeuwen: de naden in de huid van een vaartuig dicht maken. Heet ook 'kalefaten' , vanwaar opkalefateren.
C °Casco: scheepsromp, zonder tuig of opbouw.
°Catamaran: tweerompenschip.
°Cadet: student aan een militaire school of academie.
°Cardanisch: kookvuren of kompassen op een zeilschip hangen cardanisch op, zodat ze niet schommelen en horizontaal blijven hangen;
D °Dekbalk: dwarsbalk onder het dek.
°Davits: ijzeren, gebogen stangen waaraan sloepen , torpedo's of ankers hangen.
E °Enterhaak: tuig om aan boord van een vijandelijk schip te klampen (vastleggen) zodat je het kan beklimmen. Ook: aanklampen.
F °Fok: driehoekig voorzeil.
°Fenders: kussen dat overboord wordt gehangen om de scheepshuid te beschermen tegen de kade.
G °Galjoen: groot zeilschip uit de zestiende tot achttiende eeuw, met een viertal dekken en een hoge boord.
Het 50 jarig jubileum ging door in 2006 te Antwerpen. Vele duizenden toeschouwers kwamen afgezakt naar Antwerpen en kregen weer de vele zeilschepen te zien, en genoten met volle teugen van al die pracht. Ondanks het weer een spelbreker was ging alles volgens plan en verliep alles heel vlotjes.
Nawoordje van Bomske!!! In 2004 maakte mijn man een kortfilmpje over de Tall Ships Race en de videoclub waar hij aangesloten is, schrijft ieder jaar een wedstrijd uit waar hij de derde prijs behaalde brons!
Kleine anecdote: mijn man verloor een hele boel punten omdat ik ,die de tekst had ingesproken de letter A teveel op zijn Antwerps uitsprak, alhoewel ik helemaal geen Antwerpse ben. Wat me achteraf toch een goed gevoel gaf dat ik nu bij Antwerpen hoor.
Ondanks dit alles waren wij beiden tevreden met de bekomen resultaten. Hoop dat jullie aan dit artikel plezier beleven! Kan nog oneindig doorgaan met al die schepen op te noemen, de grootte, hoeveel zeilen en bemanning ze bezitten maar dat doe ik niet! Dan word dit rapport te lang en we willen het nog pittig houden.
Volgende editie van de Tall Ships Race 2008! Hoop dat iedereen weer van de partij is en van Antwerpen en de zeilschepen kan genieten.
|