Stille waters, diepe gronden

Al jaren kleeft Vlaanderen elke zondagavond aan de buis voor misdaadfictie van eigen bodem. Dit seizoen nog trok Witse pieken van 1.8 miljoen kijkers. Filmmakers kunnen van zo’n cijfers alleen dromen. De Zaak Alzheimer was een doorslaand succes, maar lokte toch “slechts” 750.000 kijkers naar de zalen. Met dat aantal kreeg Witse meteen zijn ontslag. Maar kijkcijfers zijn voor creatieve zielen gelukkig niet heilig. Het witte doek is artistiek aanlokkelijk en biedt mogelijkheden die het tv-scherm niet heeft.

Maar goed dat mensen als Ward Hulselmans dat beseffen. Hij schreef in totaal meer dan honderd afleveringen van series als Niet voor Publicatie, Bex & Blanche, Heterdaad, Stille Waters en Witse. Toen kwam hem een verhaal ter ore dat te groot was voor het kleine scherm. Hulselmans pitchte het idee bij regisseur Frank Van Mechelen en producent Eric Wirix, met wie hij samen de kwaliteitsserie Stille Waters had gemaakt. Het triumviraat kwam snel tot een vergelijk en Hulselmans ging aan het pennen. Twee jaar later drongen drie gelouterde tv-makers met hun bioscoopdebuut nieuw terrein binnen.

In de proloog van De Indringer maken we kennis met Tom Vansant (Koen De Bouw), arts in een Brussels ziekenhuis. Hij is knap, intelligent, vlot en bovendien, na de scheiding van zijn vrouw, opnieuw vrij. Toms leven draait echter volledig om zijn 14-jarige dochter Louise. Wanneer zij op een dag verdwijnt, stort zijn wereld letterlijk en figuurlijk in. Achttien maanden later zwerft hij ’s nachts door de straten van Brussel, nog steeds hopeloos op zoek naar zijn dochter. Het is tijdens zo’n zwerftocht dat hij kennis maakt met de 16-jarige Charlotte (Maaike Neuville). Zij blijkt 18 maanden voordien, in dezelfde periode als Louise, van huis weggelopen te zijn. Op een foto herkent ze Louise.

Hoewel Charlotte blijkbaar is dichtgeklapt en niks wil vertellen, wordt ze verenigd met haar familie in het Ardense dorpje Bergmont. Tom gelooft heilig dat Charlotte iets meer moet weten over de ontvoering van Louise en reist haar achterna. Bergmont blijkt echter een volkomen vreemde, gesloten en bovendien vijandig gezinde gemeenschap waar iedereen elkaar kent en in bescherming neemt. Vooral de lokale boswachter Roland Dunewolt (Filip Peeters) wil niet dat er naar het verleden van Charlotte gegraven wordt.

De Indringer is wellicht de juiste film op het juiste moment. Het succes van De Zaak Alzheimer ligt nog vers in het geheugen en nooit scoorden de Vlaamse misdaadseries beter op televisie. De moed van regisseur Van Mechelen, schrijver Hulselmans en producent Wirix om de stap van tv naar het grote doek te zetten blijft echter lovenswaardig. Qua sfeer leunt De Indringer het dichtst aan bij het op zich al erg filmische Stille Waters. Van Mechelen heeft veel gevoel voor sfeer en opbouw en houdt het tempo van zijn film traag. Met een grauwe kleurenfilter vangt hij een Ardense sfeer vol tristesse. Voortdurend heb je het gevoel dat er iets te gebeuren staat, dat er een groot Shyamalaniaans geheim leeft in de gesloten village. De unheimliche soundtrack van Steve Willaert (ook al Stille Waters) versterkt dat vermoeden.

De tweede serie van Witse (zonder Hulselmans) bewijst hoe moeilijk het is om goede (misdaad)scenario’s te blijven verzinnen. Al te vaak vervallen de scenaristen in makkelijke trucjes die het geoefende publiek stilaan doorheeft (zoals: de eerste verdachte heeft het nooit gedaan). Met De Indringer heeft Hulselmans echter een stevig verhaal in handen. Minstens twee keer weet hij de toeschouwer totaal op het verkeerde been te zetten en komt hij op de proppen met een verhaalwending die kan tellen. Pas helemaal op het einde kom je de ware toelichting te weten en die is, naar Vlaamse normen, toch redelijk groots.

In de aanloop naar zijn release werd De Indringer wel eens De Zaak Alzheimer II genoemd, maar die vergelijking gaat niet op. Wellicht dat de aanwezigheid van Koen De Bouw in beide films voor die wat geforceerde link zorgde. De Bouw beet zich naar verluidt met erg veel gretigheid in zijn rol van ontroostbare vader vast. Hij zit erg goed in zijn moeilijke rol. De rest van de cast is prima. Voor Hulselmans en Van Mechelen is er geen plaats voor belachelijke cameo’s of BV-navelstaarderij. Filip Peeters is de boswachter-met-een-geheim, Els Dottermans mag met Koen De Bouw het bed in en Axel Daeseleire speelt een bevriend politieman van De Bouw. Maaike Neuville deed de eerste dag auditie voor de rol van Charlotte en palmde meteen de casting in. Ze werd gekozen uit veertig andere meisjes. Neuville heeft met haar lange blonde lokken en mooie, grote ogen enorm veel uitstraling.

Elk verhaal heeft recht op het beste medium en in het geval van De Indringer is dat zeker de bioscoopzaal. Het verhaal is té doordacht voor een zondagse Witse, maar anderzijds te rechtlijnig om er een hele serie a la Matroesjka’s aan op te hangen. Met een mooie fotografie, een gedegen regie, prima acteerprestaties en een verhaal dat zich verrassend ontplooit, verdient De Indringer vast en zeker zijn plaats in de bioscoop. Als alle Witse-kijkers hun luie krent uit de tv-zetel hijsen, wordt De Indringer driemaal zo succesvol als De Zaak Alzheimer