Hoe bepaal of onderzoek ik de structuur van de bodem ?
Nu we weten uit welke samenstelling de bodem in de tuin bestaat,welke grondsoort we hebben,wanneer we moeten spitten,zonder al te veel invloed uit te oefenen op het broodnodige bodemleven,de bodem verbeteren door gebruik te maken van groenbemesters en het gebruik van compost,gaan we nu een stapje verder. Ik ga jullie vertellen hoe men op een eenvoudige manier de bodemtextuur kan testen. Maar wat is de bodemtextuur ? De textuur word bepaald door de aandelen van zand,leem en klei. Om deze drie soorten te bepalen kan je deze gaan meten. Men zal dus op verschillende plaatsen van de tuin bodemstalen nemen,als je die stalen in een emmer doet en je mengt de grond goed,verkrijg je al een gemiddelde van de aanwezigheid van de drie grondsoorten. bij het nemen van bodemstalen kan je het beste de extreme plaatsen in de tuin vermijden,dit zijn de ongewone natte of droge plaatsen. Om op deze plaatsen na te gaan of deze plaatsen de bodemtextuur verklaren waarom ze anders zijn kan je deze plaatsen het beste afzonderlijk testen. Hierna vind je de eenvoudige test om de bodemtextuur te testen. 1: Benodigdheden: Emmer-Plantenschopje-Grote bokaal met deksel-water-detergent voor de vaatwasser-klok-viltstift-meetlat en een rekenmachine (hoeft niet) 2: Werkwijze test: 1: Graaf op 6 verschillende plaatsen van de tuin een gat van 15 cm diep. Steek van de wand van elk gat een lange plak grond,gooi alle verzamelde plakken grond in een emmer en vermeng de grond grondig. Voor een goede test moet je ten minste een halve liter grond hebben.
2: Giet 0,25 liter van het grondmengsel in de bokaal,verwijder alle keien,hout of plantendelen. Vul de bokaal bijna tot bovenaan met water,voeg er 2 ml vaatwasmiddel aan toe en sluit de bokaal. Schud er krachtig mee,als er nog kluitjes overblijven schudt je de bokaal nogmaals.
3: Zet de bokaal met slijkwater op een plaats waar hij ten minste voor 24 uur ongestoord kan blijven staan. Na 1/2 tot 1 uur moet je op de bodem een duidelijke laag neergeslagen zien,dit is de zandlaag,duid met een viltstift aan tot waar deze laag komt.
4: Wacht nog 1 uur,je zal dan een tweede laag zien,is dit niet het geval wacht dan nog 1 uur langer.De tweedelaag is de leemlaag. duid de bovenkant van deze laag eveneens aan met een viltstift.
5: Na 24 uur of van zodra het water helder is,duidt je de bovenkant van de derde laag aan. Deze laag is de kleilaag. Beweeg de bokaal niet,want de kleideeltjes warrelen gemakkelijk op. Je krijgt meteen een visuele indruk van de relatieve aandelen van zand,leem en klei. Om de percentages te berekenen deelt je 100 door de dikte van de drie lagen samen,en met dat quotiënt vermenigvuldigt je telkens de dikte van elke laag (Zie kaders onderaan)
3: De berekening en de rangschikking van je resultaat :
Hoe onderzoekt men de bodemstructuur ?
Het onderzoek van de bodemstructuur: De beste manier om iets over de structuur van je bodem te weten te komen is er naar kijken. Graaf eerst een gat en vergelijk de bodem van de wanden met de uitgegraven losse grond. Om de stabiliteit van de structuur te testen gaat je na of de kruimels blijven wanneer je water toevoegt.
werkwijze: 1: Graaf een gat van 30 cm diep,als je de kruimels van 0,5 tot 1 cm groot kan onderscheiden in de bovenste centimeters grond en het ideaal is dat je zelfs op 30 Cm diepte nog wat kruimels kan zien. Een korst aan de oppervlakte of een verdichte laag daaronder wijst op een slechte structuur.
2: Bevat de uitgegraven grond veel kruimels van 1 Cm? Vallen grotere kluiten gemakkelijk uiteen? Dat alles wijst op een goede structuur.
3: Gooi in twee glazen een handvol grondkruimels,giet vervolgens in één glas voorzichtig water tot de grond onderstaat. Als je bodem een goede en stabiele structuur heeft,blijven de kruimels zelfs in vochtige toestand samenhangen: het droge bodemstaal moet er dus gelijkaardig uitzien.
4: Giet water op de kale grond in de tuin,veranderen de kruimels in een fijne gladde laag? Dit dichtslaan of dichtslempen wijst erop dat je bodemstructuur een verbetering behoeft.
Beter draineren en de bodemdrainage testen.
A: Beter Draineren en de planten die op een slechte drainage wijzen: Hieronder vind je een aanklikbare tekst hierover .
Ik heb hierover ook een overzichtelijk fotoalbum gemaakt,in het album vind je de soorten planten die op een slechte drainage kunnen wijzen,je vind er ook wat foto's over hoe men een drainage aanlegt. Klik op de foto hierna.
De fotoalbums zijn op dit ogenblik niet te bekijken
Hoe kan ik de bodem verbeteren ?
Deel 1: Welke test bestaan er en hoe bepaal je zelf de Ph waarden van de bodem Alle tuingrond is anders van structuur en bevat een andere samenstelling van het aanwezige voedsel,de zuurtegraad,enz.. Al deze gronden kan je niet beoordelen,door er naar te kijken,je zal de grond moeten testen,om na te gaan of de grond de juiste zuurtegraad heeft en hoeveel voedingsstoffen de grond juist bevat en hoe je de tekorten aan de voedingstoffen of het verlagen van de zuurtegraad kan oplossen,maar het blijft niet alleen bij de Ph waarde,er zijn nog andere stoffen die de bodem nodig heeft om een rijke oogst te geven,dit zijn : N = Stikstof- P = Fosfor= K=Kalium,verder zijn er nog ander elementen die in mindere maten moeten aanwezig zijn,maar deze elementen zijn ook nodig om de planten goed te kunnen laten groeien. Op onderstaande foto staan deze essentiële elementen vermeld.
In tuincentra en bij postorderbedrijven kan je een eenvoudige kit kopen om de bodem te testen,de pakketten verschillen nogal van prijs,de meeste van zulke pakketten geeft vaak een onbetrouwbare uitslag en daarom is het vaak beter om een labo onderzoek te laten uitvoeren. Deze labo's geven een betrouwbare uitslag en geven vaak ook een advies mee om je grond te verbeteren. Wil je deze test alsnog zelf uitvoeren bestaan er verschillende kits,hierna staan er enkele beschreven: 1: Staafvormige Ph-meters: Deze meters bestaan uit een metalen staaf,die men op een plaats in de grond steekt, vervolgens meet deze meter de Ph waarde,deze waarde kan je aflezen op het metertje. Deze meters worden verkocht in tuincentra en zijn meestal prijzig van aart en bovendien geven ze slechte indicaties. Ook een nadeel hebben deze meters,als men de staaf niet met de nodige voorzichtigheid in de grond duwt gaat de staaf doorbuigen en zal je nog een onnauwkeurige uitslag verkrijgen en in sommige gevallen zal de staaf gewoon afbreken.
2: Testkits voor Ph-N-P-K : Dezetestkits bestaan uit meerdere flesjes,deze test laat je niet alleen toe om de Ph van de grond te bepalen,maar ze testen ook het aanwezige gehalte van het N-P-K van de bodem,dit gehalte kan zeer laag- onvoldoende-voldoende of ruim voldoende zijn. vaak wordt er ook een bemestingsadvies geven,hoe en welke meststoffen je zal moeten gebruiken om deze gehaltes weer op peil te brengen.
3: Ph teststrookjes : Deze teststrookjes zijn lange papierenstrookjes waarop aan het uiteinde een of meerdere indicatoren zitten,indicatoren zijn bepaalde kleurstoffen,die afhankelijk van de zuurtegraad van kleur veranderen. Deze strookjes kan men kopen in gespecialiseerde winkels voor labomaterialen of in aquariumwinkels,deze strookjes laten meestal te wensen over.
4: Tetra-Test voor Ph : Dit is een testkit die gebruikt word om vooral de Ph waarde te meten van het aquarium,maar je kan deze test mits een paar aanpassingen,ook gebruiken voor een Ph test van de grond. Men zal eerst de grond moeten mengen met gedemineraliseerd water,vervolgens filter je dit mengsel en voeg je er een paar druppels indicatorvloeistof aan toe. er zal een verkleuring ontstaan,deze kleur duidt in de set de Ph waarde aan. dit Systeem geeft je vrij goede resultaten.
Hieronder vind je nog een eenvoudige uitleg over hoe je bodemstalen kan nemen en over het meten van de Ph waarden.:
Naast deze test kan je de zuurtegraad van je grond te weten komen,door de bodem te bekijken,net zoals er planten bestaan die een indicatie geven van de bodemstructuur,zal je ook zulke planten vinden voor de zuurtegraad,vochtigheidsgraad,en de aanwezigheid van het stikstofgehalte in de bodem,dit kan je nalezen in het volgend blokje.
Het tweede deeltje over de indicatorplanten of signaalplanten kan je de fotoalbums bekijken over de zuurtegraad van de bodems. Fotoalbums zijn momentheel niet berikbaar.
Hoe kan men de bodem verder verbeteren: Grondontleding door de proffessionele bedrijven .
In het eerste deeltje van de grondontleding bespreek ik welke firma’s er in België zijn en hoe deze genomen stalen ontleed worden. Na een uitvoerig stukje over de verschillende grondsoorten,heb ik het nu over het verbeteren hiervan., Men moet eerst vast stellen hoe erg de bodem er aan toe is,hoeveel voedsel is er aanwezig,en hoe zuur is de bodem wel,je kan natuurlijk in het wilde weg kalk en meststoffen toe voegen,maar overdaad schaad,Men dient eerst een nauwkeurige analyse te laten uitvoeren bij een erkent labo, aan de hand van de genomen stalen (Al dan niet zelf genomen)voert men er een ontleding uit op het humusgehalte en de aanwezigheid van de verschillende meststoffen,onder de vorm van Kali (K),Stikstof (N),Fosfor (P),Calcium (Ca)=beter bekent als kalk,dit zijn de standaard ontledingen,wil je meer ontledingen Oa over de aanwezigheid van zware metalen in de bodem,kan dit gebeuren op eenvoudige vraag,maar dit onderzoek heeft een ook zijn kostenplaatje. Hieronder vind je de erkende labo's. Bodemkundige Dienst van België vzw Bodemkundige Dienst van België vzw Willem de Croylaan 48 3001 LEUVEN-HEVERLEE Telefoon: +32(0)16/31.09.22 Fax: +32(0)16/22.42.06 Webstek:http://www.bdb.be E-mail: info@bdb.be Hoofdkantoor Bodemkundige Dienst van België vzw (Leuven-Heverlee) Directie Algemene administratie Laboratorium Advisering en Diensten Milieu Advisering en Diensten Land- en Tuinbouw Klimatologie en weerberic Kwaliteitsopvolging IT-afdeling, website en webapplicaties Voor inlichtingen,prijzen, staalnamen,enz.. Bezoek de webstek van de Bodemkundige Dienst van België,klik op de link in dit artikel of klik op de onderstaande afbeelding.
Ecostyle is gespecialiseerd in de ontwikkeling en het vermarkten van ecologisch verantwoorde producten en concepten voor bodem, plant en dier voor particuliere en beroepsmatige toepassing. Hierbij staat zorg voor het milieu, innovatie, duurzaamheid en kennisoverdracht centraal. Ik heb destijds een vraag gehad van een bezoeker, hij vroeg mij hoe ik een bodemstaal kon nemen en deze op te sturen voor analyse en de prijs hiervan, ik stelde de vraag aan de firma Ecostyle en na lang wachten kreeg ik het volgende antwoord:
Je brengt een grondstaal binnen bij tuincentra’s AsterX (nu Hubo en waarschijnlijk geen grondontleding meer) en AVEVE (vroegere Boerenbond) Hoe neem je een grondstaal volgens AVEVE
Neem een grondstaal van aarde die zich net onder de bovenlaag bevindt.
Voor gazon neem je een staal tussen 5 en 10 cm onder de toplaag, voor de groentetuin tussen 5 en 20 cm. Zorg ervoor dat het grondstaal representatief is voor de hele oppervlakte die je wil behandelen Neem desnoods op verschillende plaatsen stalen en meng die grondig. Schep minimum 200 g grond in een zakje en breng dit staal binnen in je AVEVE-winkel. Hoe en waar aveve de bodemstalen test, hoelang is het wachten voor de uitslag en de prijzen van de grondontleding weet ik niet, je zal dit moeten navragen in één van de tuincentra’s die Aveve rijk is. Gratis testen van een bodemstaal betreft enkel het meten van de zuurtegraad van de grond. Wil je een volledige ontleding dan zal je moeten betalen voor de ontleding van de bodemstalen.
Een tweede mogelijkheid is dat je zelf een testkit aankoopt, de testkits van Ecostyle zijn te verkrijgen bij de tuincentra’s van AVEVE en blijkbaar ook bij de doe het zelf zaken van Hubo en op diverse onlinewinkels en deze test zelf uitvoert Voor een uitgebreid onderzoek verwijst deze firma je door naar de bodemkundige dienst van België. Bezoek de webstek van Ecostyle,klik op de link in dit artikel of klik op de onderstaande afbeelding.
In tegenstelling tot andere landen heeft België geen enkele firma die een biologische grondontleding kan uitvoeren, hopelijk komt er hier vlug verandering in,van zodra ik weet heeft van zulke bedrijven zal ik deze bedrijven hier op mijn blog bijplaatsen.
Hoe kan men zelf de tuingrond ontleden ?
In het vorige deeltje heb ik uitgelegd hoe men de grond kan laten ontleden bij een gespecialiseerde firma,uiteraard is hier een kostenplaatje aan verbonden,maar de vraag is nu kan ik het zelf ook doen? Het antwoord hierop is ja,men kan het zelf doen,maar hoe je het doet is een andere zaak,daar er in de handel verschillende testkits zijn,maar deze werken bijna niet nauwkeurig,je krijgt er wel een indicatie van je grond,maar om op zeker te spelen laat je best dit onderzoek over aan een firma,die ook een concreet bemestingsadvies geeft,specifiek aan je grondsoort. Maar wil je het toch doen,hierna volgen er wat tips. Stap 1: Neem op verschillende plaatsen in je tuin grondstalen en verzamel deze stalen in een emmer .Neem ze op ongeveer een diepte van 25 cm,dit kan je doen met een schopje,maar men kan ze ook nemen met een holle plastieken buis,men zaagt deze buis half door op een lengte van 23 cm,zo bekomt men een buis met onderaan een lepel, deze lepel functioneert nu als grondboor. Duw deze in de grond,draai een kwart en bij het terugtrekken verkrijgt men een bodemstaal in de vorm van een worst.
Stap 2:
Verwijder de grofste delen uit deze grondstalen,(grotere plantendelen,wortels,stenen,ed) Meng de grond goed door elkaar Volg vervolgens nauwgezet de gebruiksaanwijzing die in de verpakking zit,lees na het beëindigen van de test het resultaat af (meestal is dit aan de hand van een kleurenkaartje) Je kan nu ook een staal van ongeveer 250 gr in een plastiek zakje doen,deze grond lebelen en hem opsturen naar een gespecialiseerd bedrijf voor volledige en nauwkeurige analyse .Als je een serre,koude bak,siertuin hebt en je wil deze bodem ook laten onderzoeken,dien je van elke bodem apart een staal te nemen,en vervolgens apart inpakken, lebelen over wat het gaat (bv.:serre,siertuin,groentetuin,enz..).Na enkele weken krijg je via de post een gedetailleerde uitslag thuis en men kan met het verbeteringswerk beginnen. Veel geluk ermee,maar indien je moet bijbemesten,gebruik dan de organische meststoffen,inplaats van de chemische meststoffen,die meestal op het formulier vermeld staan,deze meststoffen,werken veel trager,voeden het bodemleven,en voorkom overbemesting!!! Het volgend deeltje handelt over de bekalking en de bemesting van de grond.
