publicatie op blog van het boek van Kongo naar Amerika (2006) door Jozef Van Mullem
14-08-2009
VAN KONGO NAAR AMERIKA - DEEL VIER: AMERIKA - HOOFDSTUK 16; WASHINGTON - Texas
Texas
Ook in Amerika organiseert het ministerie van landbouw voor de landbouwattachés jaarlijks een grote reis. Pas één maand in Amerika of we mochten een week naar Texas.
Het Radison Plaza hotel waar we op 3 november 1992 de nacht doorbrachten was de dag voordien gereed gemaakt om Bush senior te vieren als president.Het was die avond echter een trieste bedoening voor de organiserende republikeinentoen bekend werd dat Clinton de verkiezing had gewonnen.Slingers en festoenen en dergelijke meer lagen er triestig bij…
In Forth Worth haddenwe eeneerste contact hadden met resten van het wilde Westen.De Historic Stock yards en de live stock exchange zijn nu ingericht als museum van de Texas Cattle Industry.We kwamen alles te weten over de 1300 km langeChisholm trail die tijdens de 2de helft van de 19de eeuw als een wereldwonder werd beschouwd. Een trail is een typisch Amerikaans begrip en we kunnen het omschrijven als een weg – een spoor -gebaand in de wildernis.(Iets dergelijks hebben we ook in Kongo meegemaakt wanneer we in de savanne door het metershoge gras een weg moesten zoeken) Kudden met tot 10.000 runderen werden uit Texas over deze trail naar Kansas gedreven. Men was maanden onderweg en de cowboysmoesten zorgen dat het vee ’s morgens in de buurt van een bron vertoefde om daarna langzaam met de grazende dieren een 15 km per dag af te leggen.
Er volgde een bezoek aan Pete Bond en zijn familie die op eenkleine ranch midden in de prairie woonden.Hij is een ‘echte’ cowboy, een meester in het lasso werpen wat hij voor ons demonstreerde.Daarenboven zou hij eenofficiëlewereldkampioenrodeo zijn of geweest zijn. Dan een vlugge lunch op de bus en met het vliegtuig naar Lubbock.De volgende dag bezoeken we in de voormiddag de katoenvelden waarover we het hadden in het hoofdstuk over Faradje.Dan met de bus (ipv het vliegtuig) naar het 300 km verder gelegen Amarillo waar we door de Texas Wheat Producers plechtig ontvangen werden doorAmerikaanse dames en hun echtgenoten in galakledij.Wij kwamen in ‘werkplunje’ omdat we, zo waren we, voor ons vertrek,in Washington gebriefd,deftige kledij op een dergelijke reis naar Texas, niet nodig zouden hebben.
De laatste dag zijn te gast bij de Texas Feeders Association. We zien er 65.000 stuks mager vee, meestal van Mexicaanse afkomst op de Randall County Feedyards en bezoeken het museum en de vereniging van de Quarter Horse . Dit paardenras is in Amerika niet alleen het oudste maar ook het populairste. Het ontstond uit een kruising van Arabische rassen met Engelse volbloeden.In de 17e en 18e eeuw waren paardenraces een geliefde bezigheid in Amerika.Uiteraard konden ze maar over kortere afstanden gehouden worden omdat er zelden echte racebanen waren en lange, rechte wegen nauwelijks voorkwamen. De races werden meestal over een korte afstand in de "dorpsstraat" gehouden. De afstand bedroeg zelden meer dan een kwart mijl. Een winnend paard moest dus binnen zeer korte tijd op topsnelheid komen. Omdat het kruisingsproduct op deze afstand sneller was dan welke volbloed dan ook, kreeg het de naam Quarter Horse.
’s Middags hielden we halt aan The Big Texan Steak Ranch.Wanneer je daar een steak van 72 oz.(2 kg) binnen het uur kunt opeten moet je de 50 $ niet betalen.Op meer dan 37.000 mensendie sedert 1960 deze smulpartij probeerden slaagden een 6.200 de biefstuk binnen te werken binnen het uur waaronder enkele Belgen.
VAN KONGO NAAR AMERIKA - DEEL VIER: AMERIKA - HOOFDSTUK 17; reis van Phoenix naar San Francisco - dag 1 en 2
DEEL VIER : AMERIKA
HOOFDSTUK 17:
een reis (mei 1995) van Phoenix naar San Francisco
Dat we veel gereisd hebben in Noord-Amerika is een understatement.We pikken er de (vakantie)reis naar de Grand Canyon(en verre omgeving) uit die we hierna wat uitvoeriger uit de doeken doen.
16 /17 mei 1995: Phoenix (Scotsdale) – Williams – Grand Canyon
We hadden tijdensde voorbereiding van de reis naar het Amerikaanse Westen herhaaldelijk te horen gekregen dat men om de Grand Canyon te bereiken de vreselijke hitte in de woestijn van Arizona moet trotseren
Wanneer we in de late namiddag te Williams arriveren op zowat 80 kilometer van de beruchte Grand Canyonis het aan het regenen, of is het watersneeuw dat uit de hemel valt?In elk geval het is koud!
De kennismaking met Sedona en de Oak Creek Canyongeeft een eerste idee van wat ons in de komende dagen zal worden voorgeschoteld. Sedona is een Santa-Fé in het klein vol beplant met adobe-kleurige bazaars en souvenirwinkeltjes en onze eerste Canyon zet de toon met zijn witte, gele en oranjerode rotspartijen begroeid met spar, cipres en juniperus.
Het is geen lief ochtendgloren dat ons vergezelt naar de Grand Canyon wel miezerig weer maar de belofte dat het veel beter zal worden krijgt gelukkig onderweg bevestiging.
Wanneer de weg boven de1800 meter klimt wordt de vegetatie zoals we het vroeger in de cursus van ecologie hebben geleerd: Juniperus (jeneverbes, bereiding van jenever, gin entequila), cipressen en de imposante Pinus Ponderosa of gele den, de meest verspreide dennensoort in Noord Amerika.
VanuitDessert’s View, Mother, Yaki en Grandview pointstorten we ons op de Grand Canyon Experience. Vrij naar Stanley “de natuur in zijn immense onverschilligheid”. We kijken en bewonderen, alleen de stilte brengt hulde aan dit meesterwerk. Tony Cartanovindt in zijn American Boulevard dat het niet aan de boorden van de dode zee is dat de bijbelse schepping concreet naar voor wordt geschoven maar wel in deze Amerikaanse omgeving waar de vonk ruimte-tijd zijn integrale betekenis krijgt.
In Europa heeft de mens de natuur gedomineerd, bepaald, gecultiveerd of kapot gemaakt.Hier in Arizona iszeontembaargebleven.Over de Grand Canyonis alles gezegd, inclusief dat woorden niet voldoende zijn om dit spektakel uit te drukken.Door een of andere organisatiefout konden we tweemaal met een helikopter een adembenemende vlucht boven de Grand Canyon maken.En dan nog wel eens de Imperial Tour.Zo zagen we uit twee ongelijke points of view , zittend in een gemakkelijke stoel,hoe een kronkelende van kleur veranderendeColorado rivier zich wringt tussen rotswandenin vele schakeringen van bleekroze tot roestbruin.
De Grand Canyon is eenverhaal van miljoenen jaren zonder happy end. Sedert enkele decennia doet de aanhoudende droogte het peil van de rivier dramatisch dalen.Zonder deze stroom is geen leven mogelijk in de woestijn. San Diego, Las Vegas zouden ophouden te bestaan. Hydrologen, geologen en ecologisten zoeken ieder hun eigen uitweg.De ecologisten lijken voorlopig de strijd te hebben gewonnen.Via de Lake Powell werd het waterpeil in de Grand Canyon verhoogd. In de woestijnstreek en vooral in the Golden State California vechten de boeren ondertussen hun strijd voor water verder.Ook en vooral tegen die Indianen die eerder voordeel willen halen uit de recente economische ontwikkeling.
VAN KONGO NAAR AMERIKA - DEEL VIER: AMERIKA - HOOFDSTUK 17;- Reis van Phoenix naar San Francisco - dag 3 en 4
18/19 mei 1995: Monument Valley – Page
De klassieke‘Josef Muench’ hemel – I feel lonely when I don’t have any clouds – troont boven onsals we via Flagstaff over Cameron naar Monument Valley rijden.Onderweg stoppen webij hetWupatkinationaal monument, een pueblo die ruim 800 jaar geleden werd gesticht.Het werd de grootste en misschien ook wel de rijkste en meest invloedrijke pueblo van de streek.Er woonden85 tot 100 Hopiindianen met daarnaast meerdere duizenden in de directe omgeving, dat wil zeggen niet verder dan een dagmars van het dorp verwijderd.Alhoewel zijzich vestigden in een van de laagste, warmste en droogste plaatsen van het Colorado plateau,slaagden de Hopi te overleven in,wat zij noemen,hun‘vierde wereld’ periode.
De teelt van Indian corn(= maïs) droeg daar in de grootste mate toe bij.Zij ontwikkelden wat men nu maïs noemt uit een wild gras Teosinte dat reeds in Mexico voorkwam zo’n goede 7000 jaar terug. Zij slaagden erin door selectie de productie groot (en waardevol) genoeg te maken zodateen familie over voldoende basisvoedsel kon beschikkenvoor een gans jaar. Maïs verbouwenwas voor hen een ingrijpendeervaring en heeft hun manier van leven gestalte gegeven.De maïsteelt maakte deel uit van hun mythologischeen religieuze ceremonieën.Columbus zorgde voor de transfert naar Europa.Hij nam specimens van dit tot dan toe ongekende Indian corn mee bij zijn terugkeer naar Spanje.
Halfweg de vorige eeuw werd resoluut de Teosinte hypothese verworpen en werd gestelddat zowel Teosinte als de maïs afstammen van een gemeenschappelijke verdwenen of onbekende voorouder.
Eens te meer maken we een achterwaartse sprong naar Afrika waar maïs werd geteeld nadat Spanje het had verspreid over het Middellandse Zeegebied.De Portugezen zouden het in Kongo hebben binnengebracht.Tijdens ons verblijf in Boven-Uele werd bij hoog en laag beweerd (zoals dat heet) , dat het in deSavannegebieden mogelijk was om jaren naeen (men sprak van 20 jaar!),op dezelfde plek, maïs te telen waaruit een soort bier kon worden gebrouwen.
Na deze parenthese rijden we sedert gisteren in de schaduw van de San Francisco mountain met wittesneeuwkraag.Hetiseen vandehonderdenvulkanenin het 600 km² grote Vulcano Field.Het is echter reeds duizend jaar geleden geleden dat nog een eruptie indeze streek werd waargenomen.
Wanneer we deze 3.800 m hoge (geërodeerde) vulkaan achter ons laten komen we aan in Monument Valley, het waarachtige land van de Navajo dat rond 1940 ontdekt werd door de ‘blanke man’.
Nergens in de wereld kan men een gelijkaardig effect van de natuur vinden.Het is niet gemakkelijk om dezandsteenformaties - duizend voet hoge piramides en kastelen, slanke torens, bruggen en bogen - te beschrijven die het gebied domineren.
De safari die we in de restricted area maakten met Winston, een intelligente Navajo (Navàcho) aan het stuur van een nijdige jeep was de finishing touch van deze onvergetelijke dag in het Navajo Tribal Park van Monument Valley. Het gehotsover de stofferige lateriet weggetjes herinnerde ons aan de verplaatsingen door het district van Boven-Uele in Afrika.Een reis van pakweg 100 km maakte toenvan alle inzittende blanken, roodhuiden.Nu zijn we bij de roodhuiden.
Een relatief korte rit van Bluff in Arizona naar Page in Utah.Het betekent ook dat we in een nieuwe tijdzone komen wat ons een uur winst oplevert.Bij Page, het centrum van de zogenoemde Canyon Country wordt de Colorado rivier met zijn zijrivieren in het bijna 300 kilometer lange Lake Powell opgestuwd door een475 m lange en 180 m hoge stuwdam.Vóór de dam (die ook elektriciteit genereert) werd gebouwd en het kunstmatige meer gevuld, werd de Glen Canyon door Edward Abbey, een gezaghebbende milieuactivist en schrijver beschouwd als “ an Eden, a portion of the earth’s original paradise”.Het is evident dat hij de hoge dam schandelijk lelijk vonden het de meest gehate structuur van het Westen noemde.
Door de regering werd Page in Arizona als de beste locatie voor de te bouwen dam naar voor geschoven.Volgens diezelfde regering was die regio immers praktisch onbewoond.In werkelijkheid lag de site in een Navajo reservaat.De regering realiseerde daarom,zonder veel consideratie voor de indianen,een landruil zodat de dam aan de Glen Canyon kon worden gebouwd.
De ironie van het lot wou dat de Indianen in grote getalehebben meegewerkt, meestal onder onmenselijke voorwaarden,aan de teloorgang van hun eigen habitat ontstaan door het vullen van de Lake Powell met honderdduizenden tonnen water en sediment.De ecologische veranderingen die daardoor ontstonden veroorzaakteningrijpende wijzigingen van het ecosysteem.Voor de Indianen zou het nooit meer zoals vroeger zijn.
VAN KONGO NAAR AMERIKA - DEEL VIER: AMERIKA - HOOFDSTUK 17;- Reis van Phoenix naar San Francisco - dag 5 en 6
20 – 21 mei: Lake Powell - panguitchzzzzzzzzzzzz2zijn
De ganse dag werd in beslag genomen door een trip met een speedboat op de Lake Powell.Naeensnellevaartonderde loden zon schuiven we tenslottetussen ‘stenen kathedralen’(Tony Cartano) de canyon binnen die ons voert naarhet Rainbow Bridge National Monument, de grootste natuurlijke rotsboog of rotsbrug ter wereld.
Nadat we van boord zijn gegaan en een kwartier onder de verzengende zon hebben gestapt staan we plots voor een grandioos natuurlijk stenen bouwwerk, 88 meter hoog en met een spanwijdte van 82 meter.Het heeft zijn ontstaan te danken aan een door een waterloop veroorzaakte symmetrische erosie.Een proces dat niet definitief is.Iedere 1.000 jaar wordt zowat 15 cm van de enorme boog afgekrabd.Voor de indianen, Nonnezoshiin hun taal, is het een heilige plek waar volgens de legende een jonge en mooie god dietijdens de jacht overvallen werd door een hevig onweer en gevangen zat in het stijgend water kon ontkomen doordat de ‘Hemelse Vader’ een regenboog wierp van de ene tot de andere kant van de rotsen..
Tijdens de terugtocht op het meer hebben we meer tijd om ons te laten beroeren door die opeenvolging van kathedralen, tempels en andere mysterieuzeconstructies geboetseerd doorwater, wind, miljoenen jaren lang.‘De tijd in steen gekapt’
De zevende dag van onze reis naar het Westen trokken we diep verbrand van deuren op de boot in de hete zon van gisteren naar Panguitch via Bryce Canyon National Park.In het genietenvan de Canyon Experiencekomt normaliter Brycevóór Grand.Wij deden het in de andere richting.Deze canyon is niet zo exclusief als de Grand, desalniettemin blijft het een meesterwerk van de natuur.Een geërodeerde hoogvlakte van meer dan 2000 meter hoog bezaaid met zuilen,naalden, paleizen en tempels.We registreren nog een paar ongekende pastelkleuren in het gamma van rood naar beige over rozerood.
VAN KONGO NAAR AMERIKA - DEEL VIER: AMERIKA - HOOFDSTUK 17; reis van Phoenix naar San Francisco - dag 7 en 8
22 – 23 mei 199: Las Vegas – Furnace Creek (Death Valley)
Op de wegnaar Las Vegas werden we tussen Panguitch en Cedar City geconfronteerd met een afgesloten weg – Winter closure- omwille van dik sneeuwtapijt.De onvoorziene omweg die we verplicht waren te maken over Parawon (op de I-15) leverde een hoogtepunt, zoniet het hoogtepunt van onze reis op.Nu weten we wat ‘stilte’ betekent.Helemaal alleen op een besneeuwdplateau, tussen berken en sparren, geen windgefluister, geen vogelgetjilp, niets.Alleen wij beiden alleen met onszelf in een verstarde stille zuivere wereld.
Nadien is het opnieuw genieten van ons dagelijks rantsoen canyon.Het begint met de Kolob Canyons gelegen in het noordwestelijke deel van het Zion National Park.Dit keer een unieke opeenvolging van verticale klippen gehouwen uit rode Navajo zandsteen.
Denaam‘Kolob’ isMormoonsvoor ‘de ster het dichtst bij Gods troon’.Alle bergen en rivieren in de streek kregen ten anderebijbelse namen te beginnen met de Zion Canyon naar de berg in Jerusalem. Als we van Springdale, zuidpunt van Zion National ParknaarHurricane (op de I-15, de snelweg naar Las Vegas) rijden komen we opnieuw de cactussen tegen, wat betekent dat we lager gelegen en warmere gebieden aan het opzoeken zijn.Springdale werd rond 1850 gesticht door mormonen pioniers.De stadjes die we nu voorbijrijden - Hurricane, Washington, St George en Overton vooraleer we Las Vegas bereiken, zijn alle Mormonen nederzettingen.In vroeger tijden probeerde men hier katoen te telen.
We zijn nu in Las Vegas, een oase in de woestijn.Oorspronkelijk ook een nederzetting van deMormonen die geen sukses kende.Slechts na het aanleggen van de spoorlijn van LA naar Salt Lake City (1905) begon de stad zich te ontwikkelen.
We hebben kunnen vaststellen dat de eerste bezigheid in Las Vegas gokken is.Maar dan gokken in een artificieel groots, bombastisch milieu. Zeggen dat we diep onder de indruk waren van Las Vegas is veel gezegd.We hebben er rondgelopen en gekeken naar de reusachtige casino-hotels en de flitsende verblindende lichtreclames.En vonden het al bij al maar een on(der)werelds spektakel.We waren in Caesar’s Palace en aten Calamari fritti in wat op een Italiaans restaurant leek.We hebben wat gespeeld en verloren.We hebben gefilmd in een casino en in een ander etablissement tot men het ons verbood! We hadden tenslotte weinig goesting om er langer dan nodig te blijven.
Eindelijk weer alleen met de zonovergoten natuur in haar beste kleedje. Via het pittoreske woestijnstadje Beatty , de Daylight pass (1300 m) en een stuk Grapevine mountains rijden we door het hellegat (Hell’s Gate) het hart van Death Valley binnen.De naam ‘dode vallei’ stamt uit de 19e eeuw.Het waren ongeduldige goudzoekers die, op weg naar California,in 1849 zonder gidsen door de woestijn trokken en er wagens, vee, have en goed kwijtraakten.Wie er niet het hachje bij inschoot kwam tenslotte veel later ter plekke dan de meer geduldige migranten die de omweg om de woestijn hadden genomen..
Vooraleer wenaar Furnace creek trekken gaan we eerst nog een stuk noordwaarts want we willen Scotty’s castlebezoeken.Onderweg passeren wede gouden zandduinen van Stovepipe well.Ze liggen verspreid over een veld van zowat 36 km².In de vroege morgen of late namiddag zijn ze uiterst fotogeniek.Deze halvemaanvormige grotere en kleine duinenontstaan zoals hun grote broers in de woestijnen van het Midden Oosten en Noord Afrika door het samenspel van zand en wind in verschillende etappes. Ze worden gevormd door kleine kwartsfragmenten.
Scotty’s Castle is gelegen in de Grapevine Canyon.Het ‘haciënda-achtig Spaanse landhuis werd opgetrokken als vakantieverblijf voor een miljonnair uit Chicago Albert M. Johnson.Walter E. Scott, beter bekend als ‘Death Valley Scotty’ was Johnson’s vriend en was er frekwent te gast.Scotty die lange tijd in de regio verbleef zou JohnsonGrapevine Canyonaangeprezen hebben als een goede plek voor zijn woestijnhuis.Voor meneer en mevrouw Johnson heette de plek ‘Death Valley Ranch’ maar voor alle andere mensen is het altijd “Scotty’s Castle” geweest.Na Johnson’s dood in 1948, resideerde Scott de laatste jaren van zijn leven op de ranch dat na de crisis van 1930 een hotel was geworden.In 1970 kocht de Amerikaanse regering de ranch waardoor het deel uitmaakt van de Death Valley National Monument.Rond deze feiten werden enkele legendes geweven… Het flamboyante en gewelddadige karakter van Scotty heeft daar zeker voor gezorgd maar ook zijn levenswandel.Nadat hij met Buffalo Bill de wereld had rondgezworven deed hij aan goud prospectie.Hij kon meerdere rijke industriëlen overtuigen dat hij aanspraak had op een goudmijn in de Death Valley die een fortuin waard was.Scotty was akkoord om de winsten te delen op voorwaarde dat zijn geldschieters hem genoeg geld toestaken om het gouderts te delven.Blijkbaar had hij weinig geluk daarmee.Dat weerhield hem niet om grote sier te maken en uit te groeien tot een van de grootste boemelaars van California.Ondertussen strooide hij rond dat hij een kasteel ter waarde van 2 miljoen dollar (1920!) aan het bouwen was met de winst van zijn goudmijn.
Scotty’s Castle is bizarre.Ontdaan van zijnontstaansgeschiedenis is het een gewoon landhuis met Spaanse trekjes, ouderwets en weinig smaakvolgemeubileerd.Maar de ligging dicht bij de woestijn met haar intrigerende gouden duintjes zorgt dat je tenslotte toch geboeid bent en vragen stelt over die zogezegde goudmijn.
Furnace Creek waar we in de late namiddag aankomen is een weelderige oasis met het laagst gelegen golfterrein van de wereld: 65 m beneden de zeespiegel.De omgeving was lang geleden oceaan maar ligt thans in de regenschaduw van de bergen wat betekent dater tegenwoordig bijna geen regen meer valt.Daarenboven liggen grote stukken van het dal onder de zeespiegel.Ook wij gingen kijken naar de lage zilte poel van Badwater,met –85 m de laagste plek van de VS en waarschijnlijk de best gekende en meest bezochte plaats van Death Valley.
Vandaag verlaten we de lage droge woestijn, rijden noordwaarts en moeten daarom enkele bergen over.De eerste adembenemende klim (Jacqueline durfde niet kijken)was over deTowne pass (1500 m) detop van de Panamint Mountain Range.Tijdens de afdaling – naar 300 m - kan je (passagier) genieten van een fabuleus weids panorama. De Sierra Nevada begeleidt ons nu in al zijn glorie.Het is echter koud en er ligt sneeuw.Het Yosemite national Park is nog gesloten.We klimmen weer naar 2500 m over de besneeuwde Conway summit naar Bridgeport, eindpunt van de dag.
Opnieuw een prachtige lange etappe van 533 km.En we hoeven niet zo dicht bij de rand van de afgrond te rijden als gisteren.Bij het vertrek ’s morgens ijs op de auto en ijskoud.Nadien opnieuw zalig weer en een blij weerzien met de Sierra Nevada even grandioos op post als gisteren.Na Reno in Nevada kruisen we de bergketen en rijden via Sacramento over het laatste stuk van de Interstate 80,die in New-York vertrekt en het hele continent dwarst,naar San Francisco.
Op de grensovergang tussen Nevada en Californie worden we – als privé personen - door de California Border Patrol gecontroleerd op het bezit van appelsienen. Men doet dit om bepaalde plantenziekten buiten te houden.De schade recentelijk toegebracht door de mediterrane fruitvlieg (Ceratitis capitata) aan de Californische citrus-teelt zou een 350 miljoen $ hebben gekost. Eén van de bestrijdingsmiddelen is het verspreiden van steriele fruitvliegen.
Deze state border control brengt onstot de Plant Quarantine Act of 1912, de eerste legale actie van de VS die de inbreng van plantenziekten uit vreemde landen moet verhinderen.We hebben er in Washington DC veel mee te maken gehad.Niet alleen wij maar ook de collega’s uit andere Europese landen (Nederland, Italië, Denemarken)Voor Vlaanderen was vooral de export van sierplanten- met naakte wortels – bijzonder moeilijk (om het eufemistisch uit te drukken) en bijna honderd jaar later is er nog steeds geen overeenkomst.
Het is eerderkoud en er isveel wind als we de verkenningstocht van San Francisco aanvangen.We nemen de cable car en wandelen daarna naar Chinatown.Met de Golden Gate bridge vormen de cable cars het uithangbord van de stad.Toen men ze in 1947 door autobussen wou vervangen heeft een fel verzet van de inwoners dit belet. Op 4 lijnen rijden er nu nog 27 stuks aan 15 km/uur. Het verhaal van Chinatown is het verhaal van een oude, Amerikaanse emigrantenbuurt waar het oude land verder leeft in het nieuwe land.Rond 1840 na de nederlaag in de eerste Opium Oorlog,werd China geteisterd door hongersnood, boerenopstand en rebellie.Wanneer de goudkoorts ook China aandeed migreerden veel Chinezen naar Gum San (Gouden Berg, de Chinese naam voor Amerika) Ze werden er meestal met gemengde gevoelens ontvangen.Men vreesde vooral hun negatieve invloed op de lonen.Discriminatie en repressie joegen de Chinezen weg van de goudmijnen naar de stad en naar een eigen buurt die als Chinatown bekend werd.Chinezen zijn de enige etnische groep in de geschiedenis van de VS die men de toegang tot het land heeft ontzegd.Maartoch,zovelejarenenzovelemoeilijkelevensomstandigheden later is het huidige Chinatown,tot spijt van wie het benijd, uitgegroeid tot een levendige trotse gemeenschap van Chinese Amerikanen.
Ons hotel ligt aan Pier 39.Een turbulente plaats aan de boord van het water, een marktplaats met meer dan honderdwinkels, een dozijn restaurants met zicht op de baai, tientallen straatartiesten en vele andere attracties. In het midden van de baai ligt het eiland Alcatraz, een wereld op zichzelf.De enigeconstanteal die jaren voor eender welke bewoner, soldaat, wachter, gevangene, Indiaan, vogel of plant, was het alleen zijn.Nu is het een toeristische attractie geworden.
Door ik weet niet welk instinct gedreven kwamenwe ook langs Washington square en in de nabijheid van de Peter and Paul Church waar juist een huwelijksmis was afgelopen en familie en genodigden in vol ornaat naar buiten kwamen.Het was een Hollywood film waardig.Het scenario dat werd opgevoerd was bijzonder mooi en grappig tezelfdertijd.Nadat een ganse stoet van heren en dames in kleurrijke (Afrikaanse) toiletten uit de kerk was gekomen plaatste één van de drie heel jonge bruidsjonkers in morning-dress uitgedost een orgelpunt achter de hele bedoening.Hij gleed parmantig langs de balustrade naar beneden (zoals wij het vroeger ook hebben gedaan, de vlugste manier om een trap af te dalen) de staarten van zijn jas als een vogel achter hem aan vliegend.
VAN KONGO NAAR AMERIKA - DEEL VIER: AMERIKA - HOOFDSTUK 17; reis van Phoenix naar San Francisco - dag 9 tot 12
24- 27mei 1995: Bridgeport – San Francisco
Vandaag verlaten we de lage droge woestijn, rijden noordwaarts en moeten daarom enkele bergen over.De eerste adembenemende klim (Jacqueline durfde niet kijken)was over deTowne pass (1500 m) detop van de Panamint Mountain Range.Tijdens de afdaling – naar 300 m - kan je (passagier) genieten van een fabuleus weids panorama. De Sierra Nevada begeleidt ons nu in al zijn glorie.Het is echter koud en er ligt sneeuw.Het Yosemite national Park is nog gesloten.We klimmen weer naar 2500 m over de besneeuwde Conway summit naar Bridgeport, eindpunt van de dag.
Opnieuw een prachtige lange etappe van 533 km.En we hoeven niet zo dicht bij de rand van de afgrond te rijden als gisteren.Bij het vertrek ’s morgens ijs op de auto en ijskoud.Nadien opnieuw zalig weer en een blij weerzien met de Sierra Nevada even grandioos op post als gisteren.Na Reno in Nevada kruisen we de bergketen en rijden via Sacramento over het laatste stuk van de Interstate 80,die in New-York vertrekt en het hele continent dwarst,naar San Francisco.
Op de grensovergang tussen Nevada en Californie worden we – als privé personen - door de California Border Patrol gecontroleerd op het bezit van appelsienen. Men doet dit om bepaalde plantenziekten buiten te houden.De schade recentelijk toegebracht door de mediterrane fruitvlieg (Ceratitis capitata) aan de Californische citrus-teelt zou een 350 miljoen $ hebben gekost. Eén van de bestrijdingsmiddelen is het verspreiden van steriele fruitvliegen.
Deze state border control brengt onstot de Plant Quarantine Act of 1912, de eerste legale actie van de VS die de inbreng van plantenziekten uit vreemde landen moet verhinderen.We hebben er in Washington DC veel mee te maken gehad.Niet alleen wij maar ook de collega’s uit andere Europese landen (Nederland, Italië, Denemarken)Voor Vlaanderen was vooral de export van sierplanten- met naakte wortels – bijzonder moeilijk (om het eufemistisch uit te drukken) en bijna honderd jaar later is er nog steeds geen overeenkomst.
26 /27mei 1995: San Francisco
Het is eerderkoud en er isveel wind als we de verkenningstocht van San Francisco aanvangen.We nemen de cable car en wandelen daarna naar Chinatown.Met de Golden Gate bridge vormen de cable cars het uithangbord van de stad.Toen men ze in 1947 door autobussen wou vervangen heeft een fel verzet van de inwoners dit belet. Op 4 lijnen rijden er nu nog 27 stuks aan 15 km/uur. Het verhaal van Chinatown is het verhaal van een oude, Amerikaanse emigrantenbuurt waar het oude land verder leeft in het nieuwe land.Rond 1840 na de nederlaag in de eerste Opium Oorlog,werd China geteisterd door hongersnood, boerenopstand en rebellie.Wanneer de goudkoorts ook China aandeed migreerden veel Chinezen naar Gum San (Gouden Berg, de Chinese naam voor Amerika) Ze werden er meestal met gemengde gevoelens ontvangen.Men vreesde vooral hun negatieve invloed op de lonen.Discriminatie en repressie joegen de Chinezen weg van de goudmijnen naar de stad en naar een eigen buurt die als Chinatown bekend werd.Chinezen zijn de enige etnische groep in de geschiedenis van de VS die men de toegang tot het land heeft ontzegd.Maartoch,zovelejarenenzovelemoeilijkelevensomstandigheden later is het huidige Chinatown,tot spijt van wie het benijd, uitgegroeid tot een levendige trotse gemeenschap van Chinese Amerikanen.
Ons hotel ligt aan Pier 39.Een turbulente plaats aan de boord van het water, een marktplaats met meer dan honderdwinkels, een dozijn restaurants met zicht op de baai, tientallen straatartiesten en vele andere attracties. In het midden van de baai ligt het eiland Alcatraz, een wereld op zichzelf.De enigeconstanteal die jaren voor eender welke bewoner, soldaat, wachter, gevangene, Indiaan, vogel of plant, was het alleen zijn.Nu is het een toeristische attractie geworden.
Door ik weet niet welk instinct gedreven kwamenwe ook langs Washington square en in de nabijheid van de Peter and Paul Church waar juist een huwelijksmis was afgelopen en familie en genodigden in vol ornaat naar buiten kwamen.Het was een Hollywood film waardig.Het scenario dat werd opgevoerd was bijzonder mooi en grappig tezelfdertijd.Nadat een ganse stoet van heren en dames in kleurrijke (Afrikaanse) toiletten uit de kerk was gekomen plaatste één van de drie heel jonge bruidsjonkers in morning-dress uitgedost een orgelpunt achter de hele bedoening.Hij gleed parmantig langs de balustrade naar beneden (zoals wij het vroeger ook hebben gedaan, de vlugste manier om een trap af te dalen) de staarten van zijn jas als een vogel achter hem aan vliegend.
VAN KONGO NAAR AMERIKA - DEEL VIER: AMERIKA - HOOFDSTUK 17; reis van Phoenix naar San Francisco - laatste dagen
28 - 29 mei 1995: Napa Valley - Carmel
Om de Napa valley te bereiken moeten we over de Golden Gate Bridge.Een 1260 m lange brug, 130 m boven het water,die voor autoverkeer werd geopend op 28 mei 1937. Velen zien in de vormgeving van de brug een verwantschap met Art Deco.Over de brugrijden is een aparte belevenis.Het eerste contact met de Napa Valley,een uurtje rijden van San Francisco, is dat ook.Het domein Carneros van Taittinger vormt de introductie tot ons bezoek aan de eigenlijke wijnvallei.Het statige wijngoed met een gaard van 70 ha wordt beschouwd als een van de fraaiste in Noord Amerika.Het werd opgericht door Claude Taittinger in 1987 en produceert ‘traditionele’ champagne d.w.z. met een tweede gisting in de fles.We bleven er een tijdje rondhangen en waren zeer onder de indruk van de stijl van de ganse bedoening.Franse savoir vivre en Amerikaanse marketing blijken in the valley goed samen te gaan.
In 1891 telde men er 619 wijngaarden.De drooglegging, - the noble experiment – tussen 1920 en 1933 kreeg evenwel bijna alle wijnboeren op de knieën.Nadien duurde het tot 1966 vooraleer een eerste ‘groot’ wijnbedrijfhet aandurfde om opnieuw te starten: deRobert Mondavi winery die ondertussen is uitgegroeid tot één heel solied bedrijf op het toppunt van zijn kunnen. Wijnen en wijngaarden worden er op een indrukwekkende manier gepresenteerd.Je krijgt er een mooie rondleiding en je kunt er mits betaling proeven (je moet wel minstens 21 jaar oudzijn) Op vandaag zijn er een 200-tal wijnbedrijven actief in de Napa Valley.
Op de terugweg naar San Francisco houden we halt bij hetMuir Woods National Monument.Het is een sedert 1908 beschermde verzameling van Sequoias. Hetnatuurlijke habitat van deze reuzenbomen is de kuststreek van Centraal Californie en zuid-Oregon, een gebied waar tijdens de zomer, bijna dagelijks,koude mist het land binnen komt.Die nevelbanken zorgenniet alleen voor een groot deel van de watertoevoer,ze blokkeren min of meer de evaporatie waardoorhet waterverlies door transpiratie van de sequoias wordt afgeremd.
De Sequoia sempervirens is de grootste boom ter wereld, hij kan meer dan 110 m hoog groeien en zeer oud worden.Van één boom weet men met zekerheid dat hij tenminste 2.200 jaar oud is, en men veronderstelt daarenboven dat enkele andere nog ouder zijn wat betekent dat er bomen op deze wereld bestaan die hun leven begonnen vóór Christus op de wereld kwam.
De voorlaatste dag van onze reis trokkenwenaar Monterey en Carmel. In de nabijheid van Monterey worden we (eindelijk) weer met die land- en tuinbouw geconfronteerd waarvoor Californië wereldvermaard is. Tot nu toe hebbenwe tijdens onze tocht door de woestijn of over hoge bergen weinig agrarisch gezien (buiten de mooie landschappen of is dit ook agrarisch?) Nu zienwe opnieuw (zoals in Florida) dieprachtige immense velden met aardbeien, met artisjok, met sla.
Voorbij Montereykomen we in een bosgebied: Del Monte Forest waarin men kunstmatig de wereldvermaarde Pebble beach heeft ingenesteld. Men moet betalen om er in te geraken maar het loont dan ook de moeite. Het is geen woeste natuur zoals de Canyons en de bergstrekendie achter ons liggen maar een aangelegde tovertuin van wonderlijk gevormde cipressen (waaronder de Gowen en de Monterey cipres die alleen in dit gebied nog voorkomen)en her en der verspreide dennenbosjes.Een derde van de baan die men door het gebied heeft aangelegd volgt de kustlijn.Duizenden aalscholvers bezetten er degrillige rotspartijen enop een naakte rots aan het water staatde ‘eenzame cipres’ , symbool van de Compagnie die Pebble beach exploiteert, honderdduizenden malen gefotografeerd en gefilmd.
We eindigen de dag en de reis in Carmel-by-the-sea met een bezoek aan de basiliek van de missie vanCarlos Borromeo.Je kunt er nog de cel bekijken van de stichter, de op Majorca geboren Franciscaan Padre Junipero Serra.De huidige (stenen) kerk in Moorse stijl werd gebouwd in 1793, is dus naar Amerikaanse maatstaven zéér oud.