Effecten van radioactieve straling op de mens

De sievert (symbool Sv) is de SI-eenheid voor de equivalente dosis ioniserende straling waaraan een mens in een bepaalde periode is blootgesteld.

Het Belgische Federale Agentschap voor Nucleaire Controle schat de gemiddelde natuurlijke achtergrondstraling voor België in op 2,5 mSv/jaar.

Beroepshalve blootgestelde personen mogen in België maximaal 20 mSv (millisievert) per rollend jaar oplopen.

Tijdens het ongeluk in de kerncentrale van Fukushima in Japan in maart 2011 werden volgens sommige berichten technici in de centrale blootgesteld aan 400 millisievert per uur.^[4] Deze waardes liggen binnen de dosislimieten zoals beschreven in de Belgische wetgeving tijdens reddingsinterventies bij nucleaire noodsituaties. Een doorlopende blootstelling aan 400 mSv/h leidt al na een paar uur tot een afname van de witte bloedcellen. Dit leidt tot braken en hoofdpijn

Bij de kernramp van Tsjernobyl in 1986 kwam in korte tijd een grote hoeveelheid straling vrij. De hulpverleners en technici die toen ter plaatse waren, kregen dan ook grote stralingsdosissen te verwerken. Na de kernramp is veel ervaring opgedaan over de invloed van deze bestralingen op het menselijke lichaam. De laatste studie door de VN-organisatie UNSCEAR concludeert dat 134 werknemers en noodwerkers stralingsziekte opliepen. Hiervan overleden 28 mensen ten gevolge van de opgelopen straling. De 106 overlevenden hielden aan de bestraling huidschade en cataract over. Verder werden honderdduizenden mensen ingeschakeld om de ramp te bestrijden. Bij deze mensen werd een verhoogde kans op leukemie en cataract gevonden.

Vragen:

Wat moet je doen tijdens een kernramp?

Bij een zwaar kernongeval zal de overheid maatregelen nemen om de gevolgen zo goed mogelijk op te vangen. Je moet dan denken aan maatregelen zoals evacueren, schuilen, jodium profylaxe, ontsmetting van huid en kleding en ingrepen in de voedselketen. Van te voren zijn zogenaamde interventie niveaus vastgesteld die aangeven of een maatregel nodig is of niet.

Welke radioactieve stoffen zijn bij een kernramp het meest gevaarlijk?

Ten tijde van een zwaar kernongeval draagt radioactief jodium het meest bij aan de stralingsdosis. Het gaat dan vooral om I-131. Radioactief jodium is na een aantal weken vervallen. Op de lange termijn is radioactief cesium het meest belangrijk, en dan vooral Cs-137. Deze radioactieve stof vervalt veel langzamer: na dertig jaar is nog ongeveer de helft over.

Helpt het als je jodiumpillen inneemt?

De radioactieve stoffen die bij een kernongeval vrijkomen, kunnen radioactief jodium bevatten. Dit radioactieve jodium wordt na inademing opgenomen in de schildklier. Door tabletten te slikken met niet-radioactief (stabiel) jodium neemt de schildklier minder van het radioactieve jodium op. Stabiel jodium werkt alleen als het kort voor of in de uren na het overkomen van de radioactieve wolk wordt ingenomen. Daarom moet zo’n tablet alleen worden ingenomen als de overheid dat zegt. Het heeft geen zin stabiel jodium in te nemen als er geen radioactief jodium in de buurt is. Het interventieniveau voor jodium profylaxe geeft aan wanneer inname nodig is. Jodium profylaxe is vooral zinvol voor kinderen en jongvolwassenen. Voor mensen boven de 45 is de positieve werking nooit aangetoond.

Als je straling ontvangt, ga je dan dood?

Als een cel te zwaar beschadigd is kan hij niet meer delen. Dat is normaal gesproken niet erg, tenzij er extreem veel cellen zwaar beschadigd zijn. In dat geval word je stralingsziek. Dat is echter een heel bijzondere situatie die alleen maar voorkomt bij mensen die aan extreem hoge stralingsdoses zijn blootgesteld. In Tsjernobyl gold dat bijvoorbeeld voor werkers die na de ramp te lang bij de beschadigde reactor te werk gesteld werden. Van die groep werkers zijn er bijna 50 overleden aan stralingsziekte. Mensen die in de buurt van Tsjernobyl getroffen werden door de radioactieve wolk hadden wel een verhoogde kans op kanker maar kregen geen stralingsziekte. Daarvoor was de stralingsdosis die zij ontvangen hadden te laag.

Stralingsziekte

Radioactieve elementen, zoals uranium en barium, geven overtollige energie af in de vorm van deeltjes of golven. Alfadeeltjes, bètadeeltjes en gammastralen zijn vormen van radioactieve uitzending die schade kunnen toebrengen wanneer ze in contact komen met atomen van levende cellen. De verschillende soorten straling kunnen het lichaam beschadigen. Dit wordt stralingsziekte genoemd.

Wanneer radioactieve deeltjes of stralen zich verbinden met atomen in je lichaam, stoppen zij het cirkelen van elektronen rond de atoomkern. Hierdoor verandert het normale functioneren van een atoom en worden er ionen gevormd (ook wel vrije radicalen genoemd). Deze ionen reageren abnormaal met andere atomen, zoals de atomen in het erfelijk materiaal van cellen. Daardoor kan celmutatie en mogelijk kanker optreden. Blootstelling aan geconcentreerde straling kan leiden tot celafsterving en uiteindelijk tot aantasting van weefsels en organen. Door een verzwakt immuunsysteem, vaak een teken van stralingsziekte, ontstaan er steeds vaker infecties.

De eerste symptomen zijn misselijkheid, diarree en zwakte, soms gevolgd door haarverlies. Om de misselijkheid en pijn te verminderen kunnen medicijnen worden voorgeschreven. Maar voor het bestrijden van dodelijke infecties en het geleidelijk herstel van de stralingsziekte kunnen uitsluitend antibiotica en bloedtransfusies worden ingezet.

Voedingsmiddelen met het meeste jodium

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid jodium is voor een volwassene vastgesteld op 150 µg/microgram. De maximum hoeveelheid is 600 µg/microgram. Jodium is een sporenelement wat betrokken is bij een goede werking van de schildklier. Tekorten hebben dan ook invloed op de mate waarin dit vlindervormige orgaan haar werk kan doen. Dit kan zich uiten in struma/krop (een vergrote schildklier), bij ernstige tekorten. Ook een groeiachterstand en verminderde mentale prestaties kunnen wijzen op een tekort aan jodium. Jodium zit vooral in producten uit de zee zoals vis en in zeewier. Het komt ook voor in brood, maar niet van nature. Aan bakkerszout is (verplicht) jodium toegevoegd. Verder vinden we jodium in kleine hoeveelheden in eieren en (zee)zout.

Voedingsmiddelen:

1 Kabeljauw – 196 mcg per 100 gram = 131% van de ADH

2 Kreeft – 139 mcg per 100 gram = 93% van de ADH

3 Hom en kuit – 125,5 mcg per 100 gram = 84% van de ADH

4 Mosselen – 124,7 mcg per 100 gram = 83% van de ADH

5 Kaviaar – 103 mcg per 100 gram = 69% van de ADH

6 Brood – 67,6 mcg per 100 gram = 45% van de ADH

7 Gedeelde plaats: Oesters - 60 mcg per 100 gram = 40% van de ADH, Paling – 60 mcg per 100 gram = 40% van de ADH

8 Makreel – 56,4 mcg per 100 gram = 38% van de ADH

9 Koolvis – 56 mcg per 100 gram = 37% van de ADH

10 Gedeelde plaats: Ansjovis – 55 mcg per 100 gram = 37% van de ADH, Garnalen – 55 mcg per 100 gram = 37% van de ADH

11 Ei – 35,5 mcg per 100 gram = 24% van de ADH

12 Tonijn – 30 mcg per 100 gram = 20% van de ADH

13 Haring – 28,9 mcg per 100 gram = 19% van de ADH

14 Tong – 25 mcg per 100 gram = 17% van de ADH

15 Zalm – 23,8 mcg per 100 gram = 16% van de ADH

16 Sardientjes – 23 mcg per 100 gram = 15% van de ADH

17 Kaas 48+ – 21 mcg per 100 gram = 14% van de ADH

18 Inktvis – 20 mcg per 100 gram = 13% van de ADH

19 Melk – 14,9 mcg per 100 gram = 10% van de ADH

20 Yoghurt – 14,9 mcg per 100 gram = 10% van de ADH

21 Andijvie – 6,4 mcg per 100 gram = 4% van de ADH

22 Banaan – 2,5 mcg per 100 gram = 2% van de ADH 

Ziekte veroorzaakt door straling 

Er zal een andere ziekte komen die wordt veroorzaakt door straling en die blindheid en doofheid zal veroorzaken, en die ook de lever en de darm zal aantasten, waardoor een toestand van bloedarmoede ontstaat, die de patiënt tot een langzame en pijnlijke dood zal leiden. 

Bij deze ziekte worden vooraf rozenblaadjes blootgelegd voor het beeld van de H. Maagd Maria, en een glas water met een gezegende medaille van de H. Benedictus en een paar druppels geëxorciseerd water, zal het volgende gebed worden gezegd: Ik vraag God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest: genees mijn lichaam, geest en ziel van deze vreselijke ziekte veroorzaakt door straling en op voorspraak van de H. Aartsengel Rafaël en de kracht van de Heilige Geest, verklaar ik genezing in mezelf, en met het Kostbare Bloed van Jezus Christus, bedek ik elk deel van mijn lichaam. Amen. 

Bid daarna een Rozenhoedje en het Magnificat: 

Hoog verheft nu mijn ziel de Heer, verrukt is mijn geest om God, mijn Verlosser, Zijn keus viel op zijn eenvoudige dienstmaagd, van nu af prijst ieder geslacht mij zalig. Wonderbaar is het wat Hij mij deed, de Machtige, groot is Zijn Naam! Barmhartig is Hij tot in lengte van dagen voor ieder die Hem erkent. Hij doet zich gelden met krachtige arm, vermetelen drijft hij uiteen, machtigen haalt Hij omlaag van hun troon, eenvoudigen brengt Hij tot aanzien; Behoeftigen schenkt Hij overvloed, maar rijken gaan heen met lege handen. Hij trekt zich Zijn dienaar Israël aan, Zijn milde erbarming indachtig; zoals Hij de vaderen heeft beloofd, voor Abraham en zijn geslacht voor altijd. 

Ziekten veroorzaakt door straling of chemische wapens 

Kook water 7 minuten lang met een gewijde medaille van de H. Maagd (van gelijk welke titel vb. Wonderdadige medaille) en plaats ze daarna in een doos. 

Bid daarna: Als kind van God verklaar ik mezelf vrij van deze ziekte die ik lijd omwille van straling of chemische wapens, dit door het Bloed van Jezus Christus en de voorspraak van de H. Aartsengel Rafaël. Ik ben vrij van deze vreselijke ziekte die mijn fysieke integriteit probeert te beëindigen. Amen. 

Verzegelingsgebed met het Kostbaar Bloed 

Ik, (naam) verzegel, bedek en bescherm, als zoon/dochter van de Allerhoogste, met het Bloed van Jezus Christus, mijn hele wezen en dat van mijn gezin, mijn woning en mijn bezittingen, 35 zodat ze beschermd kunnen worden tegen de Goddelijke Gerechtigheid en de Engelen van Gerechtigheid hun zwaard niet tegen ons en onze woning zullen trekken. Amen.

Uit: Boodschappen aan Lorena