Algemene keukenkruiden - 14/4/2019 Tieneke Scholtens

Ieder land, iedere streek of provincie en ieder huis en familie heeft en/of kent hun eigen huismiddeltjes. Dit wordt dan gebruikt bij kwalen, bij last en soms zelfs bij ziekte. Het is best wel eens leuk om je eens in die oude huismiddeltjes te verdiepen. Vele eeuwen lang hebben mensen zich op deze manier moeten redden. Men vond de volksgeneeskunde oud, beproefd en bij kleine kwaaltjes goed werkzaam. We kunnen niet anders zeggen, als dat Moeder Natuur goed voor ons zorgt. Hier vindt u een indrukwekkend artikel over onze oude huisapotheek middeltjes en hun opnieuw onderzochte werking. Oma haar huisapotheek vindt u ook in uw keuken. 

De medicijnen van vroeger en van nu. 

Tegenwoordig wordt er ons geleerd dat er overal een chemisch gemaakt pilletje/drankje tegen te slikken is. De reclame is een goed middel om ons te laten geloven dat dit beter is dat de middeltjes uit eigen huis en tuin. De middelen uit de reclame zijn vaak chemisch van samenstelling. In oude tijden kende men alleen maar natuurlijke oplossingen.

Geheel anders werkzaam. Zo zijn er honderden goed werkende en natuurvriendelijke huismiddeltjes. Zonder chemicaliën en bijwerkingen. Kruiden en specerijen waren de peilers van de oosterse natuurgeneeskunde. Zie bijvoorbeeld de  Ayurvedische regels, maar ook deze komen weer voort uit nog veel oudere geschriften. In de klassieke Ayurveda zijn de genezende kwaliteiten van vele specerijen, voedings combinaties en kruiden uitgebreid beschreven.

Verse gezette kruidenthee

Er werden tincturen van gemaakt, waar de kruiden en/of specerijen een week in 80% alcohol gelegd werden. Dit was om de werkzame stoffen aan de plant te onttrekken.

Of thee van getrokken, in olie gelegd, gedroogd of vers gebruikt. Er waren vele mogelijkheden.

Anijs zaad: Staat bekend om de kalmerende en krampwerende eigenschappen. Hierdoor kunnen ze verlichting brengen bij winderigheid darmkrampen en een opgeblazen gevoel. Men kan er thee van zetten. Ook werd anijs geacht als middel tegen opvliegers van vrouwen.

Asperges: Wist u dat als groenten of kruiden in hun officiële Latijnse naam ‘officinalis’ hebben staan, dat dit letterlijk betekent ‘uit de apothekers winkel’ ? Het zijn planten met een oude geschiedenis. De oorspronkelijke wilde soort kwam uit India, uit het Himalaya gebergte. In de Indiase Ayurvedische geneeskunde is de asperge beschreven als een medicijn tegen spijsverterings stoornissen. Vroeger werd de asperge gebruikt tegen blaasontstekingen en nierbekken ontstekingen. Asperge zou de nieren en blaas reinigen. Soms kon men, na het eten van asperges, een vreemde geur in de urine waarnemen.

Basilicum: Is het beste vers te gebruiken. Het zou de concentratie en het geheugen verbeteren, en dankzij een anti-allergene werking heilzaam zijn bij astma. Het is een natuurlijk ontsmettings middel. Zet een pot met basilicum op de tafel, als u buiten wilt eten. Insecten houden absoluut niet van basilicum.

Bosbessen: Deze bessen zijn rijk aan anthocyanosiden ; ze hebben anti oxidante eigenschappen en verlagen het bloedsuikergehalte. Ook verbeteren bosbessen de bloedtoevoer naar de aderen en haarvaatjes, dit kan lichte suikerziekte bij ouderen verminderen en is zeer gezond voor de ogen. Als men onder de volgende link de indrukwekkende staat van dienst van onze bosbes eens leest, dan in het zeker voorstelbaar dat onze oma’s een dergelijke middel in hun huisapotheek hadden opgenomen.

Cayenne: In cayennepeper zit capsaïcine en is de meest bekende stof in cayennepeper. Uitwendige toepassing door cayennepeper op de huid te wrijven wordt plaatselijk de doorbloeding verbeterd. Tegen koude voeten, tegen candida. Inwendige toepassing: een verhoogde bloedcirculatie. Gunstige uitwerking op de bloedsuikerspiegel; het werkt ook bloeddrukverlagend. Tegen hart- en vaatziekten door verwijding van bloedvaten. Helpt bij overgewicht. Antioxidant dat zeer goed is voor het immuunsysteem. Het is een brede ziektebestrijder en -voorkomer. Extra goed voor de ogen. Verbetert slijmvlies van de maag. Tegen spijsverteringsproblemen zoals indigestie. Werkzaam als natuurlijke pijnstiller, vooral bij artritis en fybromyalgie.

Citroenmelisse: U kunt deze regelmatig vinden als verse kruidenplant. De plant staat van oudsher bekend om zijn licht kalmerende, stemming verbeterende effecten. Dit wordt gebruikt tegen slaapproblemen, rusteloosheid, angsten en depressies. Ook zou het kunnen helpen tegen spijsverteringsproblemen, zoals winderigheid, kramp en misselijkheid, en dit is vooral als deze worden versterkt door stress en spanningen. Ook heeft citroenmelisse een anti virale werking, knijp het blad samen en doe het op een pijnlijke plek op de lippen, veroorzaakt door het herpes virus. 

Dille: Dille is rijk aan calcium wat in combinatie met de andere mineralen extra goed is voor een gezond bottenstelsel, in tegenstelling tot melk of calciumtabletten waar de overige mineralen ontbreken.werkt anti-bacterieel, spijsverteringsbevorderend. Tegen opzetting van de buik, flatulentie, hik, misselijkheid, overgeven, pijnlijke menstruatie, te weinig moedermelkproductie, slechte adem.

Dragon: antibacterieel, spijsverteringsbevorderend, ontstekingsremmend, ontspannend, anti-epileptisch, rustgeven. Het is krampstillend en ontstekingsremmend. Het stimuleert de vorming van maagsap, versterkt de gal, voorkomt misselijkheid en zorgen voor een goede spijsvertering. Ze versterkt de nierfunctie en bevorderen de stofwisseling. Het verlicht reumatische klachten. Kompressen gemaakt van dragonblaadjes helpen ook tegen reuma, jicht en milde kiespijn. Dankzij de antibacteriële eigenschappen en het hoge vitamine C-gehalte, bestrijdt dragon effectief hoest en koorts. De bladeren van de plant versterken het lichaam tijdens herstel en bestrijden voorjaarsmoeheid.

Fenegriek: Dit kunt u in ieder supermarkt of natuurwinkel wel vinden. Het lijken kleine lichtbruine korreltjes, het zijn zaadjes. Het is al ca 4000 jaren in gebruik als kruid voor vrouwen. Het bevat saponinen, deze worden in de farmaceutische industrie gebruikt als oraal anticonceptiemiddel. In de Chinese geneeskunde is het een belangrijk kruid bij problemen die met de nieren samenhangen, zoals lage rugpijn en gezwollen benen. Ook hielp het bij de ouderdomsdiabetes, menstruatiepijnen en barensweeën. Fenegriek is een zeer veelzijdige plant. 

Gember: In iedere supermarkt is er tegenwoordig wel verse gember te vinden. Het kleine ‘zusje van de kurkuma’. Het helpt supergoed tegen misselijkheid ! Je kunt er gewoon thee van zetten. Maar ook helpt gember tegen spijsverteringsproblemen als indigestie en winderigheid. Het kan gunstig zijn bij hart- en bloedvaten doordat het bloedklontering voorkomt.

Honing: Geneeskrachtige eigenschappen van honing, met name 6 verschillende soorten lactobacilli en 4 soorten bifidobacteria. Wanneer je honing lang laat staan gaat het kristalliseren en wordt het troebel. Je kunt deze troebele honing weer doorzichtig maken door er een beetje doorzichtige honing aan toe te voegen en het op een verwarming te zetten. Na een paar uur is de hele pot honing weer vloeibaar. Maak honing echter nooit warmer dan 37 graden. Alle belangrijke fytonutriënten verliezen hun werking als het warmer dan 37 graden is. De belangrijkste medicinale eigenschappen van honing is dat ze als natuurlijk antibioticum werken. Niet alleen virussen maar ook bacteriën en schimmels kunnen worden tegen gegaan met honing. Dat was al langer bekend want in de traditionele geneeskunde werd honing op wonden gesmeerd om infecties te voorkomen. Honing wordt nog steeds als desinfecterend middel gebruikt, zelfs in ziekenhuizen. Inwendige infecties aan de luchtpijp die leiden tot nachtelijk hoesten wat weer leidt tot slapeloosheid kan met honing uitstekend worden tegen gegaan. In honing zitten antioxidanten die diabetes type 2, kunnen voorkomen. Het smeert de keel en helpt tegen schorheid en keelontsteking.

Kamille: Het is goed voor maag en darmen, en tegen spijsverteringsaandoeningen. Tegen milde, acute, chronische ontstekingen van maag- en darmslijmvlies. Tegen indigestie, nerveuze spijsverteringsklachten. Tegen flatulentie, opgeblazen buikgevoel, oprispingen. Tegen diarree, verstoorde darmflora. Het is ook goed voor de zenuwen: rusteloosheid, stress, prikkelbaarheid, angst, nachtmerries, spanningshoofdpijn.

Kaneel: We kennen het bijna allemaal wel van ons vroegere ‘kindertoetje’, warme melkrijst met honing en kaneel. De cinnamaldehyde is verantwoordelijk voor de geneeskracht van kaneel. Het is verwarmend en stimulerend, bovendien verbetert kaneel de bloedcirculatie en spijsvertering. Het verlaagt de bloeddruk en beschermt tegen infecties. Ook wordt er van kaneel gezegd dat het een gunstige uitwerking heeft bij diabetes klachten. En dat het koorts verlaagt.

Kardemom: Vervordert spijsvertering, zorgt voor productie van gal om vetten te verteren. Tegen misselijkheid, zure oprispingen en opgeblazen gevoel. Antibacteriële werking in de mond, tandvleesontstekingen, mondabcessen (door te kauwen op de zaden). Zorgt voor productie van serotonine: heeft invloed op het geheugen, stemming, zelfvertrouwen, slaap en emoties, regelt productie van cortisol in de hypofyse, kan symptomen van depressie afzwakken. Antibacteriele werking: tegen verkoudheden en urineweginfecties, slijmoplossend en zorgt dat men gemakkelijker kan ademhalen. Diureticum, stimuleert en reinigt de nieren. Tegen hart- en vaatziekten door aanwezigheid van kalium, minder kans op bloedklonters. Het verlaagt hoge cholesterol. Het is een antioxidant.

Kokosolie: Het vermindert een hoge bloeddruk en stabiliseert de bloedsuikerspiegel. Het werkt ontstekingsremmend en vermindert oxidatieve stress. Kokosolie hydrateert de huid, werkt antibacterieel. Ook kan het bijdragen aan mondgezondheid door het een 7 tal min in de mond te houden en daarna uit te spuwen. Voordelen van kokosolie zijn onder andere bescherming tegen infecties, goed tegen verhoogde cholesterol, vermindering van eetlust. Het biedt ook uitwendig bescherming tegen de zon, en verlicht bij huidirritatie.

Komijn: voor een goede spijsvertering gebruikt. de aanmaak van enzymen door de schildklier te stimuleren. Deze enzymen zorgen voor een betere spijsvertering. In de lever zitten ook enzymen waarvan de aanmaak wordt gestimuleerd door komijn. Deze leverenzymen zorgen voor ontgifting tegen de vorming van kankertumors werkt. Het is ook een antioxidant die het immuunsysteem versterkt.

Koriander: Tegen bloedarmoede. Koriander is een kruid dat de spijsvertering op meerdere manieren helpt. Het helpt ook tegen diarree. Verder stimuleert koriander de peristaltische beweging in de darmen. Koriander stimuleert de aanmaak van enzymen die meehelpen om het eten te verteren werken tegen de salmonella-bacterie. Koriander werkt als een natuurlijk antibioticum. Koriander kan helpen om zware metalen, zoals lood, cadmium en kwik uit het lichaam te verwijderen via de nieren. Het verlaagt de bloeddruk te verlagen en vermindert het de kans op hart- en vaatziekten. Het heeft een genezend effect op reuma en artritis. Het is ook aanbevolen tegen hoofdpijn en maagproblemen, angstaanvallen en slapeloosheid.

Kruidnagel: Dit zijn gedroogde bloemknoppen. Het is ook als etherische kruidnagelolie te verkrijgen. Dit is een kruid waarvan het handig is om in huis te hebben voor de behandeling van simpele klachten. Kruidnagelthee helpt tegen een opgezwollen gevoel. Het is bacterie dodend, dus zeer geschikt als mondspoeling na tandextracties of tandvleesontstekingen. Een watje met kruidnagelolie werkt verdovend en is een tijdelijk oplossing tegen kiespijn.

Kurkuma: Zowel de Ayurvedische, alsook de Chinese kruiden geneeskunde ziet kurkuma-longa als versterkend en bloedzuiverend middel. Het werd van oudsher gebruikt als remedie tegen artritis, en tegen huidklachten zoals psoriasis. Kurkuma crème helpt tegen de jeuk. Het helpt tegen leverproblemen en spijsverterings problemen. Het is de curcumine die de geneeskrachtige werking van draagt. Aangetoond is dat curcumine het cholesterol niveau in het bloed verlaagt en aderverkalking en aderverstoppingen tegen gaat. Prima te gebruiken als olie tegen darmzweren, en een ontsteking in de dikke darm en andere  Ook bij de Ziekte van Crohn zou deze olie goed kunnen helpen. Wij vinden dat ze bij dekurkumaspecialist kurkuma en kurkuma producten van een uitstekende kwaliteit hebben. De nummer één in kurkuma producten.

Laurier: heeft vooral geneeskracht bij darmproblemen. Laurier is goed voor mensen met diabetes. Als je dagelijks laurierthee drinkt dan zullen de bloedsuiker-, triglyceriden en cholesterolniveaus dalen. Het wordt ook uitwendig ingezet bij reumatiek, verstuikingen, kneuzingen, zweren en schurft. Hiervoor kun je een kompres gebruiken. Een ander medicinale kracht van laurier is de werkzaamheid tegen diarree. Laurier stopt de groei van bacteriën die tot diarree leiden. Met een sterke thee van laurier zou je hoofdhaar kunnen wassen. Het zou goed zijn tegen roos. Daarnaast wordt het in sommige natuurmedicijntherapieën gebruikt als middel tegen bronchitis.

Lavas: Lavasthee is een medicinale thee die de nieren en de lever opschoont. Lavas is goed te gebruiken als mixkruid. Je kunt het met paardebloemblad mixen om een speciale leverreinigende thee te drinken. Lavas werkt als antiflatulentie medicijn. Daarnaast werkt het diuretisch. Dat wil zeggen dat het de nieren stimuleert om urine te maken. Lavasthee gebruikt men al eeuwenlang om wonden mee schoon te maken. Het werkt antiseptisch, wat betekent dat het bacteriën bestrijdt. Verder werkt lavasthee goed tegen indigestie, menstruatiestoornissen en als slijmoplossend middel. Lavasthee is een medicinale thee die de nieren en de lever opschoont. Lavasthee gebruikt men al eeuwenlang om wonden mee schoon te maken. Het werkt antiseptisch, wat betekent dat het bacteriën bestrijdt. Verder werkt lavasthee goed tegen indigestie, menstruatiestoornissen en als slijmoplossend middel.

Lavendel: Hiervan worden alleen de bloemen gebruikt. Lavendel is een eeuwenoud huismiddel om de zenuwen te kalmeren, de stemming te verbeteren en de spieren te ontspannen. Lavendel olie wordt veel toegepast voor een rustgevende slaap. Ook bij depressies en angst en andere kwalen die te maken hebben met nervositeit en spanning, zoals maagstoornissen. U kunt een paar druppels lavendel olie toevoegen aan een massage olie, voor een spier ontspannend effect. Of als bad thee, in een organa zakje of grote thee zak gedaan. In het bad hangen.

Munt: werkt antibacterieel en ontstekingsremmend, tevens bevat het tal van antioxidanten. Munt vevordert de productie van spijsverteringsenzymen, gal en speeksel om de vertering van voedsel te vergemakkelijken. Het helpt ook de spieren van het maag- en darmstelsel te kalmeren en spasmen te voorkomen. Munt kan gebruikt worden bij maagkrampen, winderigheid, indigestie, opgeblazen gevoel en diarree. Munt werkt verkoelend en verdovend, het kan dus plaatselijk gebruikt worden bij spierpijn. De antibacteriele werking in combinatie met het ontstekingsremmende effect zorgen ervoor dat munt ideaal is voor een goede mondhygiene, om tandbederf te voorkomen of om een slechte adem tegen te gaan. Kauwen op muntblaadjes of gorgelen met muntwater kan ook helpen bij tandvleesontstekingen en mondabcessen. Munt kan de symptomen van een verkoudheid verzachten door de luchtwegen op en te zetten , bacterien te doden en slijmoplossend te werken. Ook zal keelpijn verzacht worden. Bij een verkoudheid is het een goed idee muntthee te drinken. Het kan ook helpen bij stress. En het is ook goed voor het hart. Het helpt het hartritme te reguleren, de bloeddruk te verlagen en bloeddoorstroming te verbeteren.

Nootmuskaat: Om de muskaatnoot heen zit een zaadrok, dit heet ‘foelie’. Na het drogen wordt de foelierok geel. De muskaatnoot was eerder bekend als medicijn als, dan keukenkruid. In de ayurveda wordt deze noot nog steeds gebruikt bij spijsverterings problemen. Gebruik nooit teveel nootmuskaat, dat is niet gezond. Vroeger werd nootmuskaat ook gebruikt om een abortus op te wekken. Het helpt tegen menstruatiekrampen, lost slijm op en werkt goed tegen luchtweg aandoeningen. Ook werd het vroeger gebruikt tegen bloed in de urine. Maar nogmaals, bij overmatig gebruik is nootmuskaat uiterst giftig.

Olijfolie: Aan olijfolie worden veel goede eigenschappen toe geschreven. Het helpt tegen veroudering van de huid, als men het regelmatig op de huid, of in de haren gemasseerd wordt. Ook voor ons hart- en vaatstelsel werkt olijfolie reinigend. Ook werkt olijfolie verzachtend en, in combinatie met citroensap, gebruikte men het voor de behandeling van galstenen. Deze zelfde combinatie is ook lever reinigend. Men neemt dan een glas, ter grootte van een klein borrelglaasje. Doet er voor de helft olijfolie, een mespuntje kurkuma poeder en een halve uitgeperste citroen bij. Roeren en opdrinken.

Oregano: Van de blaadjes kan een sterke thee gezet worden die men drinkt als hoestdrank. Het helpt ook tegen kiespijn, voorts is het een laxerend middel. Het stimuleert de spijsvertering in het algemeen en het verdrijft misselijkheid. Oregano heeft een antiseptische werking. Het gaat schadelijke bacteriën te lijf en vrije radicalen. Hierdoor is oregano een ware boost voor je immuunsysteem. Oregano heeft een verkwikkend effect. Boeren die vroeger had moesten werken zoals de oogst binnen halen aten een maaltijd waar oregano in verwerkt was om het werk beter aan te kunnen.

Peterselie: Deze plant wordt al eeuwenlang voor culinaire, medische en cosmetische toepassingen. Peterselie bevat veel natuurlijke ‘apigenine’ gebruikt. Het blad is een goede bron van vitamine C. Peterselie werkt vochtafdrijvend. Tegen urineweg stoornissen en artritisproblemen van de gewrichten, inclusief jicht. Ook heeft peterselie een kalmerend effect op de darmen. En het stimuleert de eetlust. Wat zegt de wetenschap ervan. Ook bevat de peterselie een bijzondere stof, het heet ‘apigenine’ en deze heeft als voorbeeld gediend voor één van de nieuwste kankergeneesmiddelen. “Imatinib” geheten, en dit nieuwe medicijn werkt via deze stof apigenine. Dit is een molecule die in laboratoria via computers en andere hoogtechnische dingen opnieuw ontworpen werd en die nu behoort tot de nieuwe generatie anti-kanker medicijnen.

Piment: bevat zeer veel vitaminen en mineralen. Je zult nooit veel van dit product eten maar het is goed om te weten dat het boordevol nutriënten zit. Inwendig gebruik: tegen hart- en vaatziekten, pimentbladeren tegen kanker en activering van het immuunsysteem. De etherische olie van piment is een goed middel om uitwendig te gebruiken bij pijnlijke spieren en artritis.

Rozemarijn: Rosmarinus Officinalis, is de officiële latijnse naam. Dit kruid werd vroeger gebruikt als versterkend en stimulerend middel voor de zenuwen en bloedsomloop. Ook was rozemarijn een populair middel tegen moeheid en depressiviteit. Rozemarijn heeft ontstekingen remmende en anti oxidante eigenschappen die op het geheugen en concentratie werken. De etherische rozemarijn olie werd gebruikt tegen krampen en artritische gewrichtspijn. En het zou tegen voortijdige kaalheid kunnen werken. Als thee gebruikte men het tegen gasophoping en een misselijk gevoel met hoofdpijn klachten. En tegen een slechte vertering van vetten.

Salie: Van de salieplant werd alleen de bladeren gebruikt. Hier beschreven wordt alleen de echte salie ‘Salvia Officinalis’. De toevoeging ‘officinalis’ is erg oud, het betekende vroeger dat dit kruid uit ‘de apothekers winkel’ kwam. Er zijn veel planten met ‘officinalis’ achter hun eerste Latijnse naam. Salie is anti-microbieel en werd gebruikt als mondwater en gorgeldrank tegen een zere keel, tandvleesontsteking en tonsillitis en mond zweren. Omdat salie een drogend effect bij overmatig transpireren, is het al jaren lang een goed kruid tegen nachtzweten bij de menopauze. Het heeft een gunstig effect op de geest en verbetert het geheugen, werkt voor goed humeur en een goede concentratie. Door dit laatste is er een onderzoek gaande over de invloed van salie bij Alzheimer.

Tijm: Ook tijm heeft sterke antimicrobiële eigenschappen, en wordt al eeuwenlang gebruikt tegen het hoesten en is long functie versterkend. En maakt het tot een geweldig middel tegen verkoudheid en griep. Men kan met tijm-thee gorgelen. De olie, thymol geheten, is een ingrediënt in tal van mondhygiëne producten. Ook werd tijm gebruikt tegen infecties van maag en darmen.

Walnoten: Deze noten zijn rijk aan serotonine, dit kan een hartaanval of beroerte helpen voorkomen. Ook is het rijk aan omega-3 vetzuren, die een rol spelen bij het verminderen van een ( winter)depressie en de hersenfunctie verbetert. Het geregeld eten van walnoten verlaagt in enkele weken het ‘slechte’ LDL-cholesterol met 10 %. Extracten van walnoot bladeren kunnen helpen om haaruitval te voorkomen, en huiduitslag, zoals eczeem en herpes, te genezen. 

Zwarte peper: Zwarte peper een eetlustbevorderend en maagversterkend middel. Tevens is het een kruid dat ervoor zorgt dat andere voedingsstoffen efficiënter door het lichaam worden opgenomen. Wanneer je bijvoorbeeld kurkuma gebruikt als supplement, kan door het eten van zwarte peper de medicinale werking van kurkuma beter worden verwerkt door je lichaam. Stimuleert het centrale zenuwstelsel en bevordert de alertheid. Heeft zweetdrijvende eigenschappen. Verhogen bij uitwendig gebruik de doorbloeding van de huid. Bevordert de leverfunctie. Bevordert de pancreas of alvleesklierfunctie. Zorgt dat taaie longslijmen oplossen. Zorgt uitwendig dat reumapijnen verdwijnen. Werkt uitwendig bij spierpijn. Kan winterhanden en -voeten doen verdwijnen. Is behulpzaam bij tandpijn.