Het Kruis van San Damiano

1. De rechterhand van God de Vader (bovenaan-midden)
De twee uitgestrekte vingers van God de Vader symboliseren de kracht van Zijn rechterhand om Zijn Zoon uit de dood op te wekken.
2. Jezus wordt verwelkomd in de Hemel (bovenaan)
Tien engelen verwelkomen Jezus in Zijn verrezen glorie in de Hemel.
3. Jezus Christus is gekruisigd
De gekruisigde Christus is groter dan alle afbeeldingen aan het kruis, afgebeeld met zowel wonden als kracht. Dit vertegenwoordigt Christus als God en Degene die wij aanbidden.
4. Engelen onder Jezus' armen
De zwarte achtergrond achter Jezus’ armen is de lege graftombe met aan de uiterste einden de twee engelen die het graf bewaakten. Alle drie engelen aan weerszijden van Jezus' armen zijn vervuld van verwondering over Christus' verlossingswerk.
5. Maria, de Moeder van Jezus en de H. Johannes (links van Jezus)
Maria, de Moeder van Jezus, en de H. Johannes staan onder het Kruis terwijl Christus Zijn Moeder aan Johannes toevertrouwt.
6. Maria Magdalena, Maria, de moeder van Jakobus, en de Romeinse hoofdman die in het evangelie van Matteüs om de genezing van zijn knecht vroeg (rechts van Jezus)
Maria Magdalena, Maria, de moeder van Jakobus, en de Romeinse hoofdman staan elk naast Jezus, terwijl ze Hem liefhebben, bewonderen en erkennen als de Zoon van God.
7. De soldaat met de lans (links van Jezus)
De kleine soldaat die onder het kruis staat, is de H. Longinus, de soldaat die Jezus' zijde met de lans doorboorde.
8. Farizeeër (rechts van Jezus)
Een Farizeeër bespot Jezus aan de voet van het Kruis.
9. De haan (bij het rechterbeen van Jezus)
Een haan symboliseert Petrus' verraad aan Jezus. Het kondigt ook de nieuwe dageraad van Jezus' opstanding aan.
10. Heiligen (onderaan)
De oorspronkelijke kunstenaar heeft verschillende heiligen onderaan het kruis afgebeeld. Hoewel ze onherkenbaar zijn, zeggen sommige bronnen dat ze de beschermheiligen van Umbrië zijn: H. Johannes, de H. Aartsengel Michaël, de H. Rufino, H. Johannes de Doper, de H. Petrus en de H. Paulus.
Het wordt vaak aangeduid als het "Kruisbeeld dat tot Sint Franciscus sprak". Het kruisbeeld zelf is een icoon van Christus in glorie. De kunstenaar is onbekend, maar sommigen geloven dat het door een Syrische monnik is geschilderd. Bewijs hiervan is te zien in de vele kenmerken van het geschilderde kruisbeeld, met name het bloed dat uit de rechterzijde van Jezus over de H. Johannes stroomt, een Syrische traditie die teruggaat tot de zesde eeuw.
Blijkbaar woonden er eeuwenlang Syrische monniken rond Spoleto (Assisi) in Italië, wat de bovenstaande theorie nog meer geloofwaardigheid geeft. Het maakt dit specifieke kruisbeeld ook onmiskenbaar Byzantijns van karakter. Als je je aandacht richt op de vrouw met haar linkerhand onder haar kin, dan is dat blijkbaar Maria Magdalena, die "verwarring en de strijd van de menselijke rede voor het mysterie van het geloof" uitdrukt, een klassieke Byzantijnse voorstelling. Enkele andere Byzantijnse kenmerken zijn de vele engelen die Jezus omringen, het lange haar dat het gezicht van Christus omsluit en de enorme omvang van het kruis dat Jezus lijkt vast te houden.
Men gelooft dat, hoewel de kunstenaar zich waarschijnlijk bewust was van de belangrijke betekenis van Christus' lijden, de nadruk duidelijk lag op het uitbeelden van Christus, niet in verdriet maar in triomf. Daarom symboliseert de verschijning van Jezus die het kruis omhoog houdt Christus' 'overwinning op de dood'. Zo'n achthonderd jaar geleden, in 1205, betrad Franciscus Bernadone de verlaten kapel van San Damiano. Worstelend om zijn plek in het leven te vinden, werd hij overmand door moeilijkheden en angst.
Bij het zien van het imposante kruisbeeld van twee meter hoog en 1,3 meter breed, viel hij op zijn knieën om te bidden. Plotseling hoorde hij een stem vanuit het kruisbeeld die hem instrueerde over een opdracht van God. "Franciscus, ga mijn huis herstellen, dat, zoals u ziet, volledig in verval raakt." Verslagen stond Franciscus op, in de overtuiging dat hij de kapel letterlijk moest herbouwen. Hij begon de kerk te herstellen door overal in Assisi om stenen te bedelen.
Later kwamen Franciscus en de volgelingen van zijn orde tot het geloof dat God wilde dat Franciscus het evangelie aan de wereld zou 'herbouwen'. Dit beroemde kruis, dat naar verluidt tot Sint Franciscus sprak, is sinds de begindagen in handen van de zusters Clarissen, toen Franciscus hen naar San Damiano bracht. Zo'n dertig jaar na zijn dood, in 1257, verlieten de zusters San Damiano en namen het kruisbeeld mee.
Al meer dan achthonderd jaar bewaart de orde van de zusters het originele kruisbeeld (geschilderd op linnen, gelijmd aan een kruis van notenhout) zorgvuldig. Het bevindt zich momenteel in de kerk van San Chiara, waar het sinds 1958 hangt op een plek die toegankelijk is voor pelgrims wereldwijd. Een prachtige replica hangt uit eerbied in de oude kapel van San Damiano.
|