3.3 Hoofdstamlijn
Pieter Martens ( ° Hansbeke 1602 - + Bellem 07-07-1653 ) zv Jacob
In De Belle Tijdschrift van Heemkring Emiel Mettenanxt en Davidsfonds Bellem wordt door Albert Martens een artikel gewijd aan Pieter Martens .
Pieter werd in 1602 te Hansbeke geboren, wellicht op het neerhof van het heerlijke kasteel, en woonde er nog toen zijn vader Jacob stierf in 1618 en zijn moeder Livina Claeys in 1619 hertrouwde met Joos Van Renterghem. Zijn oudste broer Jan was toen reeds gehuwd en had zich te Hansbeke gevestigd.
De 22-jarige Pieter huwde op 27 januari 1624 in de kerk van Bellem met Tanneken Steyaert , dochter van Guilliame en Vyntgen Ryckaert. Het huwelijk werd ingezegend door Joannes Franssens, pastoor-deservitor te Bellem en te Aalter, in aanwezigheid van Pieter zijn oudere broers Jan en Stoffel Martens.
27 van Lau 1624 trouden by my , pasteur , Pieter Martens en Tanneken Steyaert , present Jan Martens ende Stoffel Martens ende ander(42).
Gegevens van het landboek of Meettynghe vande prochie van Bellem van alle de landen ende gronden van erfven gemeeten bij Mr. Jan de Suttere, gheswornen landmeetter van omstreeks 1640 (44)laten toe rederlijkerwijze te veronderstellen dat het jonge echtpaar zich reeds onmiddellijk na hun huwelijk te Bellem vestigde, op de noordzijde van de Brugse vaart waarvan de graafwerken het jaar voordien beeindigd waren. Op deze noordzijde lagen de beste landbouwgronden die voor ongeveer driekwart in bezit waren van aldaar wonende Bellemse families. Ook Tannekens vader bezat er talrijke landerijen. Dit noordelijk deel van Bellem behoorde toen tot het zogenaamde contributieland waarin, na het verstrijken van het Twaalfjarig Bestand (1609 1621) tussen Spanje en de Verenigde Provinciën, aan de Staatse vijand contributie of brantschat betaald werd om gevrijwaard te blijven van overvallen en plunderingen (D. De Reuck, p 35).
Het jonge gezin beschikte klaarblijkelijk reeds tijdens de eerste huwelijksjaren over voldoende liquide geld. Pieter, hoewel nieuwe inwoner van de parochie, leende immers op 13 februari 1629 zestien ponden grooten aan de kerk van Bellem, vertegenwoordigd door de kerkmeesters Boudewijn Denijs en Philip De Crock, voor een jaarlijkse rente van 20 schellingen grooten( 6.25%). Dit kapitaal werd rechtstreeks neergeteld in handen van Willem Van Houcke in mindering op de koopsom van een meers die de kerkmeesters namens de kerk hadden gekocht(43).
Volgens de Index ofte taeffel vanden lantbouck der prochie van Bellem vande noortsyde vande vaert pachtte Pieter Martens in de periode 1646 1652 van zijn schoonvader Guilliame Steyaert dhelft van eene behuysde hofstede
groot over dhelft 392.5 roeden(45). Dit erf lag in het binnenwycken langs de oostkant van de leystraete op de noordzijde van de vaart, en paalde ten oosten aan den michiel. Zijn schoonbroer Jan Steyaert bewoonde de andere helft van deze tweewoonst.
Pieter pachtte van zijn schoonvader bovendien 24 partijen land en meers met een totale oppervlakte van ca 35 gemeten of ruim 15 ha(46). Deze partijen lagen alle op de noordzijde van de vaart, waaronder:
-in den leensvoortwyck
den houck
oost de straete, zuyt
de leye, groot 364 R(oeden)
den bastpapen, oost
den brouck ende het paepenbilcxken, zuyt de leye, groot 586R
de groote meersch zuyt de leye, groot 586 R
het groot stick , groot 335 R
het waetergancxken, groot 284 R
het voorenste waetergancxken, groot 346 R
de geete
zuyt de loneseelen
noort de swaeghershullestraete, groot 634 R
den crommen gaevere
noort west het haeltervelt, groot 574 R
het rosse gaverken
noort west het haeltervelt groot 210 R
-in den bachten clooster wyck
den nevenbilck
noort de heirstraete groot 580 R
den dryhouck
west de paemelaersbosch, groot 400 R
het hooghe bilcxken
noort de heirstraete, groot 305 R
de neeve piete, groot 418 R
-in den gaeverwyck
den langhen gavere
noort den kerckenbosch, groot 656 R
den gavere groot 436 R
den Eeckaertsvanck, groot 812 R
het kerckenboschstick, groot 608 R
Dit illustreert overduidelijk dat Pieter te Bellem een welstellende boeren- en eigenaarsdochter had gehuwd.
In het parochiaal doopregister van Bellem werden vijf kinderen van Pieter en Tanneken Steyaert ingeschreven, allen te Bellem geboren en gedoopt.
Pieter stierf op 51-jarige leeftijd te Bellem op 7 juli 1653 en werd er s anderdaags begraven.
8 july 1653 sepultus est Petrus Martens fil Jacobi et Livine Clays, obiit 7 huius mane cerciter hora 7(47). Zijn oudste dochter Livina, genoemd naar haar grootmoeder, was 4 jaar vroeger getrouwd en Joanna was het jaar voordien getrouwd. Er waren nog 3 zonen thuis: Guilliame (25 jaar), Pieter (17 jaar) en Jan (9 jaar). Zijn weduwe Tanneken Steyaert overleed 12 jaar later, op 14 october 1665, toen de jongste zoon Jan net 21 jaar was.
15 8bris 1665 sepultus est Anna Steyaert fa Guillielmi obiit 14 eiusdem circa ortum solis(48).
Gezinsfiche
Pieter Martens Anna Steyaert
fs Jacob en Livina Claeys fs Guilliame en Livina Ryckaert
° Hansbeke 1602 ° na 1600
x Bellem 27-01-1624
+ Bellem 07-07-1653 + Bellem 14-10-1665
Kinderen
1. Livina Pieter Claeys
° Bellem 19-03-1625
x Bellem 13-05-1649
+ Landegem 17-08-1666
2 Guilliame Joanna Steyaert
° Bellem 31-05-1628 ° Bellem 20-03-1631
+ Bellem 24-02-1708 + Bellem 26-08-1702
3. Joanna Boudewijn Heytens
° Bellem 15-03-1633
x Bellem 19-08-1652
+ Ingelmunster 08-06-1673
4. Pieter Sara De Sutter
° Bellem 31-03-1636 ° Bellem 29-10-1634
x Bellem 21-09-1662
+ Bellem 01-08-1677 + Bellem 16-07-1710
5. Jan Adriana Spiessens
° Bellem 04-04-1644 ° Bellem 30-10-1647
1 x Bellem 12-02-1668
+ Bellem 14-01-1670
Suzanna De Roose
° Bellem 10-10-1647
2x Bellem 20-05-1670
+ Bellem 19-11-1679
Elisabeth Peirs
° ?
3x Bellem 06-05-1680
+ Ursel 06-05-1680 + ?
De vijf kinderen zijn gehuwd te Bellem.Dochter Livina volgt haar man nadien naar Landegem en Joanna verhuisde met haar Bellemse echtgenoot naar Ingelmunster. De drie zonen trouwen met Bellemse meisjes en blijven er ook wonen.
Stamvader Pieter woonde gedurende 19 jaar te Bellem. Zijn grootvader Jan was schepen te Merendree en zijn vader Jacob was baljuw te Hansbeke. Jan, de oudste broer van Pieter, werd eveneens baljuw te Hansbeke en een andere broer Gheeraert werd er kerkmeester en schepen. Als inwijkeling te Bellem bekleedde stamvader Pieter er toch ook een openbaar ambt , namelijk dat van kerkmeester in 1632, maar hij lag vooral aan de basis van een familiestam Martens in die gemeente. Van daar zal een tak later terugkeren naar Hansbeke en er meespelen in de lokale politiek. Guilliame ,zoon van Pieter, en ook diens kleinzoon Jan, werden later burgemeester te Bellem .
|
