coctail skemerkelkie spectaculair skouspelagtig paperclip skuifspeld bulldozer stootskraper stuntman waagarties aanbellen die deurklokke lui
Onze groep: het 11-tal
Liliane - Freddy
Denise - Paul
Hilda- Raymond
Folkert en Denise
Sam (onze chauffeur)
Karoline
Hilda en Denise
Uitspraak Commissie Sauer (1945)
"Ons kan alleen in één van twee rigtings beweeg: of ons moet die weg van gelykstelling opgaan en uiteindelik gelyke politieke, ekonomiese en maatskaplike regte aan die nie-blanke toeken, wat op die duur vir die blanke ras nasionale selfmoord en vir die nie-blanke rassegroep vernietiging van eie identiteit sal beteken: of ons moet op die weg van apartheid beweeg waardeur elke ras se karakter en toekoms binnen sy eie gebied beskerm word (...)"
Lekker ontbeten, valiezen in de bus en nu gingen we richting Kaapstad, de finale bestemming. Eerste stop die we deden was in Franschhoek. Daar bevond zich het Hugenotenmonument.
Hugenoten
Hugenoten is de benaming die in de 16de en 17de eeuw in Frankrijk werd gegeven aan protestanten. De herkomst van het woord zou een verbastering zijn van het woord " Eidgenossen" dat het niet-Franse karakter van het protestantisme wil beklemtonen. In het katholieke Frankrijk kwam het vanaf 1562 tot bloedige godsdienstoorlogen, waarbij vele hugenoten werden vermoord ( Bartholomeüsnacht 1572). In 1685 maakte Lodewijk XIV een einde aan het verdict van Nantes ( kende aan de hugenoten vrijheid van religie toe) en de hugenoten werden in Frankrijk definitief tot persona non grata verklaard. Ze kregen de keuze of zich bekeren tot het katholicisme of de dood. Velen vluchtten naar Noord-Amerika en naar Nederland die een deel van hen naar Zuid-Afrika stuurde. Zuid-Afrika heeft het ontstaan van haar wijncultuur in grote mate aan de aldaar gevestigde hugenoten te danken.
Franschhoek
Is een dorp in de gemeente Stellenbosch, gelegen in de Zuid-Afrikaanse provincie West-Kaap. Het dorpje heette oorspronkelijk Olifantshoek. Het ligt op zo'n 75 km van Kaapstad en is één van de oudste plaatsen in Zuid-Afrika. In 1688 kwamen hier 176 Franse hugenoten wonen. Ze waren eerst naar Nederland gevlucht en via de Vereenigde Oost-Indische Companie in Kaapkolonie terecht gekomen. Ze werden over de hele Kaapkolonie verspreid, maar bij Olifantshoek ontstond er een concentratiegebied van hugenoten. De kolonisten begonnen in de buurt de Franse gemeenschap al snel " Fransche Kwartier" of Fransche Hoek" te noemen. In de 18de eeuw wordt de naam van het dorpje officieel " Franschen Hoek", later vereenvoudigd tot Franschhoek. Ze versmelten vrij snel met de overige kolonisten en in 1829 is het Frans reeds uitgestorven en vervangen door Kaaphollands, het latere Afrikaans. Veel wijnboerderijen in de streek dragen nog een Franse naam. Bvb La Motte, Dieu Donné enzovoort. In het dorpje zijn verschillende van Zuid-Afrika's beste restaurants gevestigd.
Hugenotenmonument
Is een monument ter herinnering aan de culturele bijdrage die de Franse hugenoten leverden aan de Nederlandse Kaapkolonie en het huidige Zuid-Afrika. Het monument werd ontworpen door J.C. Jongens, kwam gereed in 1945 en werd op 7 april 1948 ingewijd door Dr. A. J. van der Merwe. In de omgeving is ook het Hugenoten Gedenkmuseum gebouwd.
Symboliek van het monument
De bogen: Het monument bestaat uit drie hoge luchtbogen die staan voor de drie eenheden van God: de vader, zoon en heilige geest. Daarboven staat een kruis dat het christelijk geloof symboliseert.
De vrouw: De centrale vrouwelijke figuur, gebeeldhouwd door Coert Steynberg, verpersoonlijkt de vrijheid van geloof met een bijbel in haar ene hand en een gebroken ketting in de andere. Zij gooit de mantel van onderdrukking af en haar positie boven op de aardbol verwijst naar haar spirituele vrijheid. De Fleur-de-lys ( lelie) op haar mantel vertegenwoordigt haar nobel karakter en geest.
De aardbol: Op de aardbol staat het Nederlandse VOC ( Vereenigde Oost-Indische Compagnie) schip afgebeeld, als symbool van de schepen waarop de hugenoten naar hun toevluchtsoord, de Kaapkolonie, kwamen. Op de globe staan symbolen van hun geloof ( de bijbel), kunst en cultuur ( de harp), de land- en wijnbouw ( druivenstok) en industrie ( spinnewiel)
Waterpoel: De waterpoel met zijn weerkaatsing van het monument verwijst naar de onverstoorde rust van gemoed en geest die de hugenoten in Zuid-Afrika ondervonden, na zoveel conflict en dood te hebben meegemaakt.
We hebben daar een goede twee uur rondgelopen en dan ging de reis verder naar Stellenbosch.
Stellenbosch
Gelegen in de Zuid-Afrikaanse provincie West-Kaap. Telt zo een 60.000 inwoners. De plaats is genoemd naar Simon van der Stel ( Van der Stels bosch), die het gebied in november 1679 verkende toen het nog Wildenbosch geheten was en zeer onder de indruk was van de pracht en de vruchtbaarheid ervan. Nog in datzelfde jaar vestigden de eerste kolonisten er zich. Het is daarmee de oudste Europese nederzetting van Zuid-Afrika na Kaapstad, dat zo'n 50 km ten westen van Stellenbosch ligt. Stellenbosch is een belangrijk centrum voor de Zuid-Afrikaanse wijnbouw. Voor toeristen is Stellenbosch vooral aantrekkelijk vanwege de vele oude huizen in Kaaps-Hollandse stijl. Met name de Dorpstraat is schilderachtig te noemen met Oom Samie se winkel. De vele eiken zijn een overblijfsel van de grote behoefte aan eikenhout in de begintijd van de wijnboerderijen. De van oorsprong Europese wijnboeren waren gewend hun wijnvaten van eikenhout te maken. Stellenbosch wordt daarom ook wel Eikestad genoemd. In Stellenbosch is één van de bekendste universiteiten van het Afrikaanse continent gevestigd. De universiteit Stellenbosch is inmiddels de enige Zuid-Afrikaanse universiteit die nog hoofdzakelijk Afrikaanstalig is, een situatie die fel bestreden wordt in regeringskringen. De druk is groot om op Engelstalig onderwijs over te gaan. De studenten van de universiteit Stellenbosch worden MATIES genoemd, afgeleid van het Afrikaanse woord voor tomaat: tamaie. De universiteitskleur is namelijk rood.
Aangekomen in Stellenbosch werden we niet ver van de Dorpsstraat gedeponeerd en konden we te voet de stad verkennen. Iedereen ging richting Dorpsstraat om de mooie huizen te gaan bewonderen en ook om een stukje te eten. Liliane, Freddy, Karoline en ik gingen de Dorpsstraat in en ietsje verder zag Karoline een Drugstore en wilde ze cola kopen. Ze vroeg me om geld en bij het openen van mijn portefeuille griste ze vlug 100 rand uit mijn portefeuille. Weg waren de twee vrouwen. Als voorbeeldige echtgenoten bleven Freddy en ik op de stoep wachten. Na een tijdje kwamen ze terug en kreeg ik één randcent terug van Karoline. Als protest ging ik in de chique Dorpsstraat op de stoep zitten in kleermakershouding met een geopende hand uitgestoken . Moet wel zeggen dat de stoep proper was. Met als reactie: " Maar, wa kieken zijde gij!". Maar wie doet er nu 100 rand op aan vier cola's? Vlug kreeg ik de rest van het wisselgeld terug, want de voorbijgangers passeerden me met enigzins opgetrokken wenkbrauwen. We vervolgden onze tocht en wat verder kwamen we Sam, onze chauffeur, tegen. Karoline vertelde wat ik uitgespookt had en het resultaat was dat er twee bedelaars op de stoep van de Dorpsstraat in Stellenbosch zaten. Gelukkig konden de mensen er mee lachen. Hebben dan een stuk gegeten en onze reis verder gezet naar de Tafelberg.
Vooraleer we de stad Kaapstad binnenreden, passeerden we langs de Township van Kaapstad. Onvoorstelbaar in welke omstandigheden zo een twee miljoen mensen leven. Golfplaten tegen en op elkaar gelegd, stelde een woning voor. Rijen waren als kaartenhuizen tegen elkaar aangebouwd. Waar de hoofdelektriciteitskabel aan een paal bevestigd was, was die als de baleinen van een paraplu illegaal afgetapt om sommigen van elektriciteit te voorzien. We keken er allemaal in stilte naar. Eenieder in zijn gedachten verzonken.
We hadden geluk die dag. Er was geen mist, volop zon, maar een stevige wind. Wat niet belette dat de kabelbaan naar de tafelberg in gebruik was. Dus naar de ingang van de kabelbaan en een tijdje later waren we op weg naar de top van de tafelberg. Het unieke van de lift, voor een goede 70 mensen, was dat de bodem 360° ronddraaide. Zo kon iedereen Kaapstad en omgeving vanuit elke hoek bewonderen. Geen gedrum of geduw. Veilig en wel kwamen we op de top aan. We konden de omgeving in al zijn splendeur en grootsheid bewonderen.
Tafelberg
De tafelberg, 1.086 meter hoog, is een berg aan de Tafelbaai, boven Kaapstad. Het bovenste deel wordt gevormd door een ruim 2 km lang plateau. De Tafelberg wordt geflankeerd door toppen als Duivelspiek ( ca 1.100 m hoog) en Leeuwekop ( 700 m). De westelijke rotswand is terrasvormig en wordt de Twaalf Apostelen genoemd. De hellingen hebben enige vegetatie. ( bossen, struiken) Rondom de berg is het Tafelberg Nationale Park gelegen.
In geologische termen is de Tafelberg niet meer dan een opeenstapeling van afzettingsgesteenten bovenop een basis van graniet. De granieten basis is een goede 500 miljoen jaar oud, de afzettingsgesteenten werden er bovenop gedeponeerd in een periode tussen 490 en 460 miljoen jaar geleden. Daarna volgde een ijstijd. De gletsjers die over het landschap gleden, lieten resten achter ( rotsen, keien) die vandaag nog te zien zijn nabij Mac Lear's baken (het hoogste punt van de berg). Het geheel werd naar boven geduwd in dezelfde periode als de Kaapse Plooiingsgebergtes, maar werd door een toeval van de geschiedenis niet geplooid. Vandaar het platte uiterlijk. ( platentektonek) Wolken kunnen hier verrassend snel ontstaan. Met die wolken steekt dikwijls ook een heftige wind op. In Kaapstad zegt men dat het dekentje over de tafel uitgespreid wordt. Als je wolken ziet opkomen, kun je beter terugkeren naar het kabelstation. Vanop het kabelstation houdt men trouwens het weer in het oog. Wanneer je een sirene hoort, wil dat zeggen dat je onmiddellijk naar het station moet terugkeren.
We hebben allen genoten van het wondermooie uitzicht vanop de tafelberg. Na een grote twee uur zijn we dan met de kabelbaan terug naar beneden gegaan en werden we naar ons hotel in Kaapstad gebracht. Eerst hebben we wat rondgetoerd in het centrum van Kaapstad. Dan werden we afgezet aan ons hotel, dat ietsje buiten het centrum lag. Lady Hamilton Hotel. Niet de super de luxe, maar een eenvoudig en proper hotel in een rustige buurt. 's Avonds lekker gegeten en ik had de indruk dat iedereen het weer moest gewoon worden om zich in een grote stad te bevinden. Om terug in de "beschaafde wereld" te zijn. Rond 22h00 lagen we in ons bedje. Morgen moesten we de omgeving van Kaapstad verkennen. En dat beloofde.
Reacties op bericht (1)
27-11-2008
Heel mooie reportage
Weet je dat de tafelberg ook "de dokter van Kaapstad"wordt genoemd?Veel groetjes en nog een fijne dag.
My Sarie Marais is so ver van my hart, Maar ek hoop om haar weer te sien. Sy het in die wyk van die mooirivier gewoon, nog voor die oorlog het begin. O bring my terug na die ou Transvaal, daar waar my Sarie woon, daar onder in die mielies by die groen doringboom, Daar woon my Sarie Marais daar onder in die mielies by die groen doringboom, Daar woon my Sarie Marais
