31 oktober of 01 november

Halloween of samhain

De essentie van het winter feeds

Voor alle Indo-Europese  stammen was het begin van de winter een belangrijk moment . het was de afsluiting van het oogstfeest en de voorbereiding op de winter  door het slachten van een aantal dieren en het aanleggen van een wintervoorraad. Voor alle stammen gold het begin van de winter als het begin van het nieuwe jaar. Alleen konden plaatselijke groten verschillen optreden in de datum die hiervoor werd aangenomen, uiteenlopend van begin september tot het begin van december. Het winterfeest was bij al deze volkeren ook het moment dat de doden geacht werden terug te keren naar de wereld van de levenden om er tot na Midwinter te blijven. Het Winterfeest was dan ook in de eerste plaats een Doodenfeest, want de doodden brachten voorspoed en geschenken, zoals later Sint Maarten, Sint Nicolaas en andere heiligen  dat zouden doen. Omdat het contact met de andere wereld in de tijd gemakkelijker te maken zou zijn dan anders werd het Winterfeest veelvuldig gebruikt om divineren (orakelen) om de doden en anderen geesten te raadplegen over zaken van levensbelang.

 Een winterviering voor deze tijd

Het oude heidense Winterfeest was gebaseerd op de gedachten dat de grens tussen de gewone wereld en de gene zijde in deze tijd wat minder strikt is dan anders. Voor de Indo-Europese volkeren betekende dit dat ze contact konden krijgen met de overleden voorouders die drie generaties lang nog in de winter terug zouden keren. Voor Wicca’s en andere Moderne Heidenen biedt het Winterfeest de mogelijkheid op de een of andere manier contact te maken met een overleden vriend of familielid. Toch zal het begrip voorouders voor hen niet hetzelfde betekenen als voor de Germanen of  Kelten, voor wie familie, stam en geloofsgenoot dezelfde groep omvatte. Voor moderne heidenen is de situatie meestal dat hun familie en voorouders een ander geloof aanhangen of aanhingen dan ze zelf doen. Ook zijn zij niet gewent in stamverband te leven en ook daarom betekenen voorouders voor hen iets anders dan voor de heidense Kelten of Germanen. Het Winterfeest is ook voor moderne paganisten een feest om met de andere wereld in contact te komen, maar daarbij hoeven de voorouders geen rol te spelen. Je kunt contact zoeken met een dierbare dode – een familielid, vriend of vriendin – maar je kunt ook onbekende geesten ontmoeten en iets van ze leren. Of je zoekt contact met een totemdier, dat je al eerder bent tegengekomen. Of je stelt je open voor de krachten uit de andere wereld, welke vorm ze ook aannemen. Als je in je religie met de God en de Godin werkt zullen de krachten zich deels rond hun wezen vormen. Tijdens het Winterfeest is het gemakkelijker een persoonlijk contact met de wezens uit de andere wereld tot stand te brengen. Als je eraan gewend bent met de heersers van de elementen te werken zullen die zich in het Winterfeest gemakkelijker manifesteren dan anders. Het bovenstaande moet niet sensationeel worden voorgesteld als het oogverblindende optreden van een bovennatuurlijke verschijning. Soms is een vluchtige aanraking, een flauw lichtschijnsel of nauwelijks hoorbaar geluid het enige dat je een andere aanwezigheid gewaar doet worden. Meestal is het niet meer dan een vaag gevoel dat er iets om je heen is at je niet met je gewone zintuigen kunt waarnemen. door te orakelen tijdens een ritueel voor het Winterfeest kun je de daar aanwezige krachten, welke dat ook zijn, vragen je te helpen het juiste antwoord op een vraag te vinden. Omdat het Winterfeest het begin van het jaar is kun je de uitkomst als aanwijzing voor het hele komende jaar opvatten. In Engeland legde men vaak stenen in het Hallowe’envuur. Ieder zette een eigen teken op een steen en de volgende dag ging men kijken wat het vuur met de steen had gedaan. Als ze waren gebarsten of weggerold was dat een slecht teken voor de betreffende persoon. Ook andere vormen van divinatie tijdens het Hallowe’enfeest  waren zeer gelieft. Vooral de appel speelde daarbij een grote rol. In De Keltische maankalender in het zonnejaar, p. 159-161, heeft Ko deze divinatiemethoden beschreven. Sommige spelletjes in de huislijke kring werden door de deelnemers vaak allen als amusement gezien, maar even vaak wilden men iets te weten komen over de toekomstige geliefde of de perikelen in een bestaande relatie. Om te orakelen kun je gebruik maken van de verschillende in de handel zijnde systemen of je eigen orakel ontwerpen.  In de kringloop van het leven hebben we een groot aantal technieken beschreven.

Door magisch werk te doen tijdens een hefeestritueel kun je de daar aanwezige krachten vragen en  je te helpen iets te veranderen. het is een eenvoudig en veilige manier om een magische handeling te verrichten met een groep of als je alleen bent. Je neemt een kaars met bijbehorende kandelaar of stander, een ketel of schaal en drie smalle stroken papier. De kaars steek je aan. De ketel of de schaal zet je ernaast. Op de eerste strook papier beschrijf je in een paar woorden een probleem. Op de tweede strook beschrijf je het doel dat je wil bereiken en op de derde strook e weg waarlangs je dat doel wil bereiken. Een voorbeeld kan zijn dat je werkloos bent en aan de slag wil. Je kunt de strookjes dan als volgt invullen:

1. Probleem: ik ben werkloos
2. Doel: ik wil een vaste baan
3. Weg: ik ga een sollicitatiebrief schrijven

Deze strookjes ga je in elkaar vlechten. Het vlechten is een eeuwenoude handeling om iets dat je wil bereiken magisch te bekrachtigen. Om drie stroken papier te kunnen vlechten moeten ze niet te breed zijn. je moet ze aan de bovenkant op elkaar leggen en vastmaken, bijvoorbeeld met een nietje of lijm. Daarna vlecht je de drie strookjes in elkaar en maak ze aan de onderkant vast. Terwijl je het doel dat je wilt bereiken visualiseert zeg je:

“Mogen het vuur mijn wens transformeren naar de werkelijkheid”

Hierna steekt je met de kaars de ineengevlochten stroken aan en gooit ze in de ketel of schaal waar je ze laat uitbranden. Als je op het derde strookje had aangegeven iets te zullen ondernemen doe je dat na het ritueel of zodra de gelegenheid zich voordoet. In het gegeven voorbeeld ga je dus een sollicitatiebrief schrijven zodra je een geschikte vacature ziet. Vanouds  het Winterfeest, naast een Dodenfeest een Slachtfeest. Op de boerderij werden meestal een of meerdere dieren geslacht. Wat gerookt kon werd in de schoorsteen gehangen en diende samen met de gemaakte worst en balkenbrij als wintervoorraad. Dieren die men niet gedurende de gehele wintertijd konden voederen werden verkocht of geslacht. In onze moderne maatschappij is het slachten steeds meer het werk van specialisten geworden. Het slachten was destijds noodzakelijk om de winter door te komen. In overdrachtelijke zin kan het Winterfeest voor ons nog steeds een slachtfeest zijn. We kunnen ons erover beraden wat e moeten achterlaten (verkopen), wat we willen opofferen (slachten) en wat we willen bewaren (de winter door helpen). In het ritueel kun je dit bijvoorbeeld vormgeven door drie lijstjes in te vullen met dingen die je wilt achterlaten, opofferen of bewaren. Midden in de cirkel zet je een ketel en een brandende kaars. De lijst met zaken die je wilt achterlaten draag je driemaal widdershins  de cirkel rond. Je loopt dan naar de kaars en zegt:

“Dit wil ik achter me laten”

Daarna steek je het papier aan en gooi het in de ketel. Dan pak je het lijstje me dingen die je wil opofferen en zegt:

“dit wil ik opofferen”

Ook dit papier verbrand je. Daarna neem je het papier en loop driemaal deosil rond de cirkel. Dan loop je naar de kaars en zegt:

“dit wil ik meenemen”

Daarna verbrand je ook dit papier. Widdershins en deosil lopen zijn eeuwenoude methoden om zaken af te sluiten of te versterken.

In beperkte maten is het Winterfeest ook een laatste Oogstfeest. De geslachte dieren zijn in zekere zin de oogst va de zomer. Noten, zaden, de laatste appels en knolgewassen worden rond deze tijd geoogst. Het Herfstfeest is in dit opzicht belangrijker, maar de winter is nu dichterbij en wat niet in de herfst is geoogst kan nu misschien alsnog worden binnengehaald. De relatie tussen Samhain en oogst is ook dat men de hulp van de doden inriep om voor het volgend jaar een goede oogst te verzekeren. Zaden werden vaak in de winterviering betrokken om de kracht van de doden op het zaad over te brengen. Soms werd van het laatste koren een krans voor de doden gemaakt die tijdens de winteromgang rond de velden werd meegedragen. Zowel het binnenhalen van de laatste oogst als het overbrengen van de kracht op iets dat later geoogst zal worden is een thema dat in een Winterfeest vorm kan krijgen.