. . . .

Na de reportage door Christopher Fry wil ik u graag uit Tristan und Isolde de Liefdesnacht voorstellen. Een Bayreuther productie uit 1995 met Siegfried Jerusalem en Waltraudt Meier.

.

11 december 2011, Grote Zaal van het Concertgebouw Amsterdam.

Felix Mendelssohn : Violin concerto, op.64.

Radio Kamer Filharmonie o.l.v. Philippe Herreweghe

Alina Ibragimova: viool

.

Deze opera die in 1893 in première ging te Turijn betekende de internationale doorbraak voor Giacomo Puccini, na zijn eerste voorzichtige stappen met Le Villi en Edgar.

Het verhaal van de wispelturige en passionele Manon Lescaut is van de hand van Abbé Prévost en werd door Jules Massenet bewerkt tot zijn opera "Manon". Het was een pure gok dat Puccini het waagde dit Franse thema over te nemen maar het bleek een schot in de roos : het begin van een reeks succesopera's die tot op de dag van vandaag tot de meest gespeelde behoren.

Deze opname van in de jaren '80 is een typische klassieke Met-productie. Een jonge Placido Domingo in de rol van ridder Des Grieux, het frêle vrouwtje met de imponerende stem Renata Scotto die een overtuigende actrice is en verder een voortreffelijke cast, worden muzikaal ondersteund door James Levine en het professionele Met orkest. Opera zoals wij verwachten dat hij steeds is : grote stemmen, overtuigende acteurs, klassiek decor, een goed koor en orkest, een stevige scène en veel diepe emoties. Dank u, maëstro Puccini, zonder u bestond deze opvoering niet.

Savat

Festival Oude Muziek 25 augustus 2012, Domkerk Utrecht :  Jan Dismas Zelenka (1679--1745) Missa Omnium Sanctorum ZWV 21

Kyrie

Gloria

Credo

Sanctus

Agnus Dei

COLLEGIUM 1704

Jan Dismas Zelenka

Over zijn leven is weinig bekend. Vast staat dat hij Johann Sebastian Bach en zonen persoonlijk heeft gekend en dat Bach hem tot de belangrijkste componisten van zijn tijd rekende. Aan het begin van de twintigste eeuw was zijn werk vrijwel geheel in de vergetelheid geraakt. Pas sinds de jaren zeventig wordt zijn werk weer met enige regelmaat uitgevoerd.

Zelenka ontving zijn eerste muzieklessen waarschijnlijk van zijn vader, de cantor en organist van Launowitz, nabij Praag. Hij bezocht daarna zeer waarschijnlijk het Jezuïetencollege Collegium Clementinum te Praag, waaraan hij in de periode 1704-1723 ook enkele composities leverde. In 1709 was hij als musicus verbonden aan de huishouding van de adellijke Praagse Von Hartigfamilie. In 1710-1711 verhuisde hij naar Dresden, waar hij als bassist in de hofkapel van August de Sterke werd aangenomen. Dit orkest, waaraan Zelenka voor de rest van zijn leven verbonden bleef, groeide gaandeweg uit tot een van de beste orkesten van Europa.

De jaren 1716-19 stonden voor Zelenka in het teken van studie en verdieping. Veel blijft over deze periode onduidelijk. Bezocht hij in deze jaren inderdaad Venetië, waarvoor in 1715 in de hofkas geld vrijgemaakt werd ? En was hij daar enige tijd leerling van de componist Antonio Lott i? In elk geval verbleef hij vanaf 1716 met grote regelmaat in Wenen, waar hij onderricht kreeg in contrapunt van de in zijn tijd vermaarde keizerlijke kapelmeester Johann Joseph Fux.

In Wenen gaf Zelenka zelf ook les in contrapunt aan Johann Joachim Quantz. Terug in Dresden nam Zelenka vanaf 1719 - samen met kapelmeester Johann David Heinichen - de taak op zich de composities te verzorgen voor de hofkerk van Augustus de Sterke. Vanaf 1720 groeide Dresden onder hun handen uit tot het centrum van katholieke kerkmuziek in de Duitstalige landen.

Zelenka's belangrijkste composities uit deze jaren zijn de 27 Responsoria pro Hebdomada Sancta (ZWV 55) en zijn tegenwoordig bekendste werk, de zes triosonates (ZWV 181). Van deze vooruitstrevende kamermuziek is de structurele en thematische complexiteit in deze periode alleen te vergelijken met het werk van Johann Sebastian Bach.

In 1721-22 bezocht Zelenka Praag. In 1723 ontving hij van het Collegium Clementinum de opdracht om een Melodrama de Sancta Wenceslao (ZWV 175) te componeren ter gelegenheid van de kroning van keizer Karel VI tot koning van Bohemen. De uitvoering in september 1723 in het bijzijn van het keizerlijke echtpaar werd voor Zelenka een artistieke triomf. Misschien ook in samenhang met de kroningsfeesten ontstonden in 1723 een aantal orkestwerken (ZWV 186-189).

In 1726 begon Zelenka een lijst op te stellen van zijn composities. Ondanks zijn grote inzet voor de Dresdense hofkapel in deze jaren (hij nam veelvuldig de plaats in van de ziekelijke kapelmeester Heinichen) behield hij het magere salaris van een gewoon orkestlid. Toen Heinichen in 1729 stierf, nam Zelenka al diens verantwoordelijkheden op zich. Het is uit enkele petities aan zijn werkgever duidelijk dat de componist vergeefs verwachtte dat hij Heinichen zou opvolgen. Waarschijnlijk omdat hij de modieuze nieuwe opera in zijn stad wilde bevorderen, benoemde de Dresdense keurvorst in 1733 niet de traditionele Zelenka, maar de jongere aanstormende operacomponist Johann Adolf Hasse tot kapelmeester.

In plaats daarvan ontving de oudere componist enkele jaren later de nieuwe titel 'Kerkmuziekcomponist' en een verhoging van zijn salaris. Vanaf 1733 liep de compositorische activiteit van Zelenka snel terug. Zijn gezondheid liet vanaf 1735 waarschijnlijk steeds meer te wensen over. Er zijn aanwijzingen dat hij betrokken raakte in een slepende rechtszaak. Desondanks ontstonden in deze jaren zijn belangrijkste werken: vijf missen, waaronder de drie zogenaamde Missae Ultimae (1740-1741). Hij stierf in 1745, ongehuwd, enkele dagen voor Kerstmis.

Er is geen enkel schilderij of afbeelding van hem bekend. Ook over zijn persoon is vrijwel niets bekend: in de negentiende eeuw merkt een musicoloog op dat tijdgenoten hem beschouwden als “een gereserveerde, bijgelovige katholiek, maar ook een respectabele, stille, eenvoudige man”.

Bron : Wikipedia

Wij zijn zo gewoon aan het beluisteren van opera's en operettes in hun originele taal, dat we de tijd vergeten zijn, dat ook in Vlaanderen in de Koninklijke Vlaamse Opera te Antwerpen alle voorstellingen in het Nederlands werden gezongen. 

Men is er achter gekomen, dat niemand daar meer Vlaamsgezind door werd, maar dat integendeel de vergelijking met buitenlandse artiesten vaak in ons nadeel uitviel. Laten we daar echter geen discussiepunt van maken.  De originele taal, hetzij Italiaans, Duits, Russisch of Frans is nu algemeen aanvaard.

De operette is op sterven na dood, het spijt me, maar de relaiteit is niet anders. Er zijn nog moedige liefhebbersgezelschappen die zich blijven inspannen om dit eens zo populaire genre in stand te houden maar hun invloed is gering. Laten we hopen dat vroeg of laat de slinger van de tijd terugkeert in het voordeel van dit volwaardige genre binnen het muziektheater

In Frankrijk, dat een eigen operette-traditie bezit die begonnen is met Jacques Offenbach (alhoewel men van mening kan verschillen of zijn muziek niet veeleer thuishoort bij het operagenre, zeker Hoffmanns Vertellingen) heeft men steeds ook de Weense operettes van Johann Strauss tot Franz Lehar in het Frans gezongen.  Nog steeds hebben de Fransen het over La Veuve Joyeuse of La Chauve-souris.   De Franse lyrische bariton -of is het een tenor ? - Bernard Sinclair bezit het typische zachtgevooisde Weense timbre om overtuigend in het Frans de operettes van Lehar te vertolken.

Vindt u het ietwat ongebruikelijk of vreemd klinken ?  Ik hoop dat de voldragen stem van Bernard Sinclair u alleszins moge behagen. Fragmenten uit Het land van de Glimlach (le Pays du Sourire), De Tsarevitsj en Frederike. Nadien nog een bondige Franstalige beschrijving over de zanger.

. . .

Né Bernard Janssen en 1935, à Marcq-en-Barœul, il est d'abord étudiant en médecine, avant de se tourner vers une carrière lyrique, sur les conseils d'Élie Delfosse qui devait devenir directeur de l'Opéra de Nancy. Dès ses débuts, il accède immédiatement aux premiers rôles d'opéra-comique et d'opérette dans les théâtres de province. Il est vrai que ce séduisant "baryton-martin" a beaucoup pour lui, une voix au timbre plein de charme et à l'aigu éclatant, une fine musicalité, un physique de jeune premier, joints à une élégance et à un talent de comédien. Paris le découvre en 1966 dans La danseuse aux étoiles au théâtre Mogador. Très rapidement il parait au Châtelet, au Palais Royal et à l'Opéra-Comique. Il y chante quelques rôles d'opéra-comique et d'opéra.

Savat

Michele - Juan Pons

Luigi - Jose Cura

Frugola - Daniela Barcellona

Giorgetta - Stephanie Friede

Tinca - Sergio Bertocchi

Talpa - Mario Luperi

Conductor - Riccardo Chailly Orchestra - Amsterdam Concertgebouw

Een unieke concertante uitvoering door het Concertgebouw Orkest, toen nog onder de directie van Riccardo Chailly en met in de hoofdrollen Stephanie Friede, Juan Pons en José Cura.

Dit werk van Puccini staat model voor het Italiaanse Verismo (de stijl die het scenische gebeuren plaatste in de toen actuele periode).  Dit werk is het eerste deel van Puccini's Trittico (drieluik, bestaande uit 3 eenakters), gevolgd door Suor Angelica en Gianni Schicchi.

Savat

.

Productie uit de jaren '80 door de Metropolitan o.l.v. James Levine met Kathleen Battle en Luciano Pavarotti. Ik heb voor deze productie gekozen, omdat zij een perfecte weergave biedt van de ongelooflijke stemkwaliteiten van Pavarotti, voor mij nog steeds de onvervangbaar grootste. Ik hoop dat u kan genieten van deze traditionele en levendige voorstelling.

Savat

.

..

Voorprogramma door het Matangi Kwartet op het Prinsengrachtconcert 2012.

K. Jenkins - Strijkkwartet nr. 2, deel 1 The Fifth Season & deel 2 Tango;

J. Haydn - Strijkkwartet, op. 76 nr. 4, deel 3 Menuetto. Allegro;

J. Turina - Serenata, op. 87;

Ch. Meijering - 'Caixa de Dolços'.

Arrigo Boito - Mefistofele - Proloog (in de hemel)

 .

Giacomo Puccini - Madama Butterfly - Finale van bedrijf I : liefdesduet - Angela Gheorghiu - Jonas Kaufmann - Antonio Pappano

.

Erich Korngold - Die tote Stadt (Bruges la Morte) - Glück das mir verblieb - Renée Fleming

 .

Jules Massenet - Werther - Bedrijf I - Duet Werther (Jonas Kaufmann) - Charlotte (Sophie Koch)

 . .

Pietro Mascagni - Cavalleria Rusticana - Regina Coeli - Jessye Norman

 . .

Georges Bizet - Carmen - Les tringles des sistres tintaient - Elina Garanca .

Sommige fragmenten worden vrij abrupt of te vroe afgebroken ; dit is de verantwoordleijkheid van de video-producenten.

Savat

.

Deel 1 van de concertante uitvoering van Mozart's opera Die Entführung aus dem Serail, KV384 (t/m de Aria 'Martern aller Arten'). Deel 2 staat hieronder

Orkest van de 18e Eeuw & Cappella Amsterdam o.l.v. Frans Brüggen Anders Dahlin, Belmonte (tenor) Marcel Beekman, Pedrillo (tenor) Michael Tews, Osmin (bas) Cyndia Sieden, Blondchen (sopraan) Lenneke Ruiten, Konstanze (sopraan) Sabri Saad el Hamus, Bassa Selim (spreekstem) Opgenomen in de Grote Zaal Muziekgebouw Frits Philips in Eindhoven op 9 november 2011

 . .

.

.

Proms 2011 - Prom 13 - Broadcast on BBC 4 Original concert on 24 July 2011 - Broadcast on 21 August 2011 Verdi's Requiem Marina Poplavskaya - soprano Mariana Pentcheva - mezzo-soprano Joseph Calleja - tenor Ferruccio Furlanetto - bass BBC Symphony Chorus BBC National Chorus of Wales London Philharmonic Choir BBC Symphony Orchestra Semyon Bychkov - conductor .

.

This clip is from the BBC's Last Night of the Proms at the Royal Albert Hall, London, 2010. I do hope that "the powers that be" will not take exception to my posting here Maxim Rysanov's magical performance of a piece of great beauty and emotional impact, the more so for its relative obscurity. Suffice it to say that I was immediately transfixed by Maxim's deeply-wrought, profoundly affecting artistry here. BBC Symphony Orchestra Conductor: Jiří Bělohlávek .

.

Erich Wolfgang Korngold - Violin Concerto in D major, Op. 35

 I. Moderato nobile (00:00)

II. Romanze (08:56)

III. Allegro assai vivace (17:17)

Hilary Hahn, violin Deutsche Symphonie Orchestra Kent Nagano, conductor

.  

 3 September 2011 Broadcast by Swedish Television. All commentatory is in Swedish with no subtitles. The programme is presented on stage by Birgitta Svendén, Director of The Royal Opera. Malena Ernman is making comments from backstage.

Programme -- Part 1

Wennerberg: David's Psalm Nr 4 Members of Adolf Fredriks Gosskör

N. N.: Gånglåt och Polska från Stora Tun Members of the Royal Court Orchestra

Puccini, Manon Lescaut: Lamplighter´s serenade Klas Hedlund

Puccini, Tosca: È lucevan le stelle Lars Cleveman

Verdi, Rigoletto: Bella figlia dell'amore Lena Nordin, Katarina Leoson, Klas Hedlund, Jesper Taube

Gounod, Roméo et Juliette: Ah. léve-toi, soleil Charles Castronovo

Bizet, Les Pêcheurs de Perles: Au fond du temple saint Charles Castronovo, Jesper Taube

Mascagni,Cavalleria Rusticana: Mamma, quel vino è generoso Jonas Kaufmann

 . .

Programme -- Part 2

Puccini: La Bohème: Che gelida manina, Mi chiamano Mimì (duet) Paulina Pfeiffer, Charles Castronovo

Verdi, Il Trovatore: Di quella pira Lars Cleveman

Wagner, Lohengrin: In fernem Land Jonas Kaufmann

Puccini, Turandot: Nessun dorma Yinjia Gong

R. Leoncavallo, I Pagliacci: Vesti la giubba Jonas Kaufmann

Nordquist: Till Havs Lars Cleveman, Jesper Taube, Klas Hedlund

Leoncavallo: La Mattinata Jussi Bjoerling on the white screen 1950 (original 8mm video)

The Royal Court Orchestra Conductor: Stefan Solyom .

Om de barslechte productie van La Bohème van de Salzburger Festspiele 2012 door te spoelen, enkele gevarieerde fragmenten die mij blijven bekoren. Hopelijk u ook.

 .

Elina Garanca als een frivole, passionele en erg mooie Carmen met Roberto Alagna als Don José. Een voorbeeldige Met productie

. .

Salvatore Licitra en Nina Stemme in de finale scene uit Aida van Verdi

.

Mariettas Lied (Glück, das mir verblieb) from Erich Wolfgang Korngold's opera Die tote Stadt (The Dead City): Angela Denoke (Marietta), Torsten Kerl (Paul) .

 Vanavond, donderdag 2 augustus 2012 om 22.15 uur op ZDF de integrale versie met Anna Netrebko en Piotr Beczala

Een hedendaagse visie op Puccini's meesterwerk in de Salzburger Festspiele om de jeugd warm te laten lopen voor opera, dat is de bedoeling van de regisseur. In de fragmenten die ik heb gezien dankzij Youtube mis ik de emotie en de warmte in deze productie. Natuurlijk blijft het unieke talent van Anna Netrebko, die ver uittorent boven haar mannelijke tegenspeler, Piotr Beczala, een ietwat onverschillige Rodolfo. Wie ben ik om zo te oordelen ? Op 1 augustus ging deze productie in première in Salzburg, vanavond kunnen wij het reeds meemaken op televisie. En het enige juiste oordeel, dames en heren, dat is het ùwe.

Savat

.