In de NRC van 11 november 2006 pleit Jonathan Israel (hoogleraar Moderne Europese Geschiedenis in New Jersey) voor een grotere waardering in Nederland voor Spinoza, een van de grootste denkers en voorvechters van de ware Verlichtingsidealen. Er moeten volgens hem meer standbeelden voor hem worden opgericht, meer straten naar hem vernoemd en zijn naam vaker genoemd. Spinoza stond voor de stelling dat vrijheid van gedachte groter is dan vrijheid van geloven. Hij zag zelfs in religieuze organisaties een groot gevaar voor de maatschappij, omdat deze er vaak vanuit gaan dat mensen niet het recht hebben om zelf over hun diepste overtuigingen te beslissen: wat men behoort te geloven moet volgens hen met kracht worden opgelegd, en wat daarmee onverenigbaar is, worden afgeschaft. Daarachter gaat echter vaak een machtsdenken schuil; als men de kans krijgt, proberen religieuze organisaties de onwetendheid en de lichtgelovigheid van mensen uit te buiten om invloed en macht te vergaren. Ook politieke macht.

Jonathan Israel: "We moeten, nog meer dan we al doen, het idee afkeuren dat religieuze leiders (van welk slag ook) de koers van de samenleving, de wetgeving en de politiek zouden moeten beïnvloeden.... Ongeacht hoezeer het individuele personen vrijstaat - en vrij moet staan - om te geloven wat zij willen, mag veilgheidshalve niet worden toegelaten dat iemands religieuze gevoelens, of theologische criteria, een vormende invloed krijgen op de huidige politiek en algemene cultuur. Toegeven aan beweringen dat religieuze gevoelens het hoogste goed in de samenleving zijn, is het pad naar een politieke en sociale catastrofe."
 

12-11-2006 om 14:19 geschreven door Spectator