Esperanto en Europese Dag van de Talenxml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Geachte Heer Van Erpe,

Ik zal u waarschijnlijk moeten ontgoochelen. De N-VA heeft geen partijstandpunt over het Esperanto als tweede taal voor iedereen. De partij neemt niet over alles partijstandpunten in en laat sommige terreinen over aan de persoonlijke overtuiging van leden en mandatarissen. Als dat niet zo was zou de partij een totalitaire partij zijn, die alles dwingend wenst te regelen.

Dat betekent daarom niet dat mandatarissen of leden geen standpunt mogen innemen. De partij heeft bij mijn weten geen bezwaar tegen het gebruik en het propageren van Esperanto als brugtaal. Misschien was het inderdaad veel beter geweest indien het Esperanto die status had verworven, zeker in de Europese Unie. Dat zou – zo meen ik - geen slechte zaak zijn geweest voor de kleinere talen. Die kleinere talen komen vandaag gemakkelijk in de verdrukking door dominante talen. Dat is ook zo voor het Nederlanders, die geen kleine maar een middelgrote taal is. Wie gevoelig is voor de positie van het Nederlands in Europa kan geen bezwaar maken tegen het gebruik van Esperanto als brugtaal in het Europees parlement en de instellingen. Dit is mijn persoonlijk standpunt, geen partijstandpunt.

U weet echter ook dat dit niet het geval is. Volgens mij is het een kwestie van macht. Taal is macht. Esperanto is er niet in geslaagd die positie als brugtaal af te dwingen. De machtige talen (in Europa vooral Engels en Frans, ook wel Duits, Spaans en Italiaans) konden zo hun dominante en expansieve positie vrijwaren. Je kunt dat betreuren, maar het is de werkelijkheid.

U haalt ook aan dat het Esperanto een belangrijke troef zou kunnen zijn in de methodiek van het taalonderricht, zowel van de moedertaal als van vreemde talen. Ik ben persoonlijk van mening dat u daar zeker een punt hebt. En u klaagt erover dat Esperanto als een oplossing voor het wereldwijde communicatieprobleem door pers en media, maar ook door academici en politici nog steeds wordt genegeerd. Ik zal dat niet ontkennen. Ik weet ook niet of dat zozeer een kwestie is van kwade wil. Ik vrees dat Esperanto niet gezien wordt als een ernstige oplossing.

Ik was in mijn vorige loopbaan als krantenjournalist jarenlang een hardnekkig verdediger van het Nederlands in Europa. Daarbij heb ik ook nog wel aandacht besteed aan wat de esperantisten als boodschap te vertellen hebben, maar ik geef toe dat ik daar als journalist niet elke dag moest over schrijven. Maar ik heb het wel nog gedaan.

Ook in de politiek zullen er wel mensen zijn die uw boodschap niet zomaar opzij willen schuiven, wellicht zonder dat ze er elke dag mee bezig zijn. U hebt altijd het recht contact te nemen met politieke mandatarissen. Geschikt zijn natuurlijk de Europese parlementsleden, die meer dan wie anders met taaldiversiteit, maar ook met taalverdrukking, worden geconfronteerd. De N-VA heeft slechts één Europees parlementslid, die alle Europese kwesties ter harte moet nemen. Frieda Brepoels is zeker begaan met de problematiek van de talen.

In mijn kleine speurtocht vond ik nog wat anders. Een Vlaams parlementslid van de N-VA, Mark Demesmaeker, diende in 2006 een voorstel tot decreet in om het straatbeeld (vooral in zijn Vlaams-Brabant) zoveel mogelijk Nederlands te houden, nadat een marktreglement in Merchtem door de gouverneur en de bevoegde Vlaamse minister was vernietigd. Hij werkte een voorstel van decreet uit dat het principieel eentalig karakter van het Nederlandse taalgebied wilde beschermen en versterken. Maar hij vermeldde ook uitzonderingen en gaf het Esperanto als voorbeeld. Ik citeer uit zijn overweging:

“Het voorstel bepaalt dat ook particulieren die gebruik maken van publieke ruimtes of voorzieningen om zich met een boodschap of bericht tot anderen te richten, dit in het Nederlands moeten doen. Uiteraard kunnen er uitzonderingen worden toegestaan. Het doel van het decreet is immers duidelijk: het versterken van het eentalig karakter van het Nederlandse taalgebied. Iemand die een cursus Esperanto organiseert kan dus zonder problemen folders en brochures in het Esperanto verspreiden, ook in publieke ruimtes. Ook in het kader van toeristische activiteiten en initiatieven kunnen uitzonderingen worden toegestaan…”.

Het ging hierbij uiteraard niet in de eerste plaats om het Esperanto. Uit het voorbeeld leid ik toch af dat de Vlaamse volksvertegenwoordiger met enige sympathie het Esperanto als uitzondering vermeldde. Zonder een enquête te hebben gedaan, vermoed ik dat dit voor diverse parlementsleden van de N-VA zal gelden.

Ook zonder u een duidelijk partijstandpunt te kunnen meedelen, wil ik toch mijn waardering voor uw werk en de standvastigheid waarmee u dit doet tot uitdrukking brengen.

Met beste groeten en dank voor de belangstelling

Roger Van Houtte

Stafmedewerker N-VA