
Uitstelgedrag: de subtiele kunst van uitstellen... of jezelf beschermen
We hebben allemaal gebreken die ons niet tot ‘slechte’ mensen maken, maar die juist bijdragen aan onze menselijke complexiteit. Uitstelgedrag, perfectionisme, gebrek aan zelfvertrouwen: deze kleine, universele 'foutjes' verdienen het om anders bekeken te worden.
ach, uitstelgedrag... Dat woord klinkt als een zelfbezwering. Uitstellen tot morgen wat je vandaag kunt doen? Wie heeft er niet voor de zoveelste keer op "bekijk een aflevering" geklikt, terwijl de map SPOED geduldig in een hoekje ligt te wachten? Toch moet je niet alles weggooien in deze dynamiek van uitstelgedrag.
Hoe vind je de juiste balans?
- Verdeel taken: een groot project lijkt altijd makkelijker te verteren als je het stukje bij beetje afhandelt. Breek het op, stel prioriteiten en haal adem.
- Stel realistische deadlines in: druk kan een drijvende kracht zijn, maar u hoeft zich niet aan uw eigen schema te houden.
- Neem de tijd om adem te halen: luiheid is geen misdaad. Het kan zelfs nuttig zijn. Zolang het geen permanent toevluchtsoord wordt, heeft het zijn plaats.
Perfectionisme: tussen passie voor details en tirannie van het ideaal
Deze sterke drang om het goed te doen, goed te mikken en aandacht te besteden aan de kleinste details, is een onmiskenbare kwaliteit. Behalve als het een obsessie wordt, tot het punt dat het ons ervan weerhoudt verder te komen of dat we elke fout als een tragedie ervaren.
Het streven naar perfectie is op zichzelf geen fout. Het is zelfs een bewijs van betrokkenheid, passie en respect voor wat we doen. We moeten er echter wel voor oppassen dat deze zoektocht naar het ideaal niet verandert in een eindeloze cyclus van herzieningen, zelfkritiek en uitputtende terugkrabbelingen. Er schuilt een grote schoonheid in het beheersen van imperfectie.
Hoe tem je het beest?
- Kijk nog eens naar de definitie van "perfect": streef naar uitmuntendheid, ja. Het streven naar een onrealistische utopie is nee. Impact is belangrijker dan perfectie.
- Vrede sluiten met fouten: het is vormend. Het hoort bij het proces, het is geen mislukking.
- Duidelijke grenzen stellen: weten wanneer je moet stoppen is een kwestie van wijsheid, niet van nalatigheid.
Gebrek aan zelfvertrouwen: een schaduw die het licht kan onthullen
Dit is een ‘fout’ waar we vaak met bescheidenheid, zelfs schaamte, over praten. En toch, wie heeft er nog nooit last van gehad? Wie kan zeggen dat hij altijd voor zichzelf heeft weten op te komen, zich durft uit te spreken, nee heeft gezegd en zonder twijfel de sprong in het diepe heeft gewaagd? Weinig, heel weinig.
Dit gebrek aan vertrouwen is geen moreel falen. In de strikte zin van het woord is er zelfs geen sprake van een zwakte. Het is een gevolg. Van overmatige vergelijkingen, van conditionering uit het verleden, van harde klappen. Soms is het ook vruchtbare grond. Want een persoon die twijfelt, is vaak een persoon die zichzelf in twijfel trekt, die zichzelf wil verbeteren en die niet op zijn l
Hoe kunnen we bloeien ondanks (of dankzij) deze twijfel?
- Het erkennen van je successen is geen arrogantie. Dit is positief realisme. Houd een notitieboekje bij van je trots, hoe klein ook.
- Stap langzaam maar zeker uit je comfortzone: er zijn geen grote sprongen nodig. Kleine stapjes tellen net zo goed.
- Vraag om eerlijke feedback: je zou wel eens verrast kunnen worden. Soms zijn we veel competenter dan we denken.
Uitstelgedrag kan een gezonde pauze zijn. Perfectionistisch zijn kan laten zien dat je van goed uitgevoerd werk houdt. Zelfvertrouwen kan de eerste stap zijn naar meer authenticiteit. Het belangrijkste is dat je leert deze eigenschappen te temmen, in plaats van ze rechtstreeks te bestrijden. Je hoeft je niet te laten corrigeren, je bent voortdurend in ontwikkeling. Dat is wat het betekent om mens te zijn.
|