|
Uitstap naar Blankenberge
en het Belle Epoquecentrum.
19 juni 2015
Deel 1 voormiddag
De periode tussen 1870 tot 1914 wordt omschreven als de
'mooie eeuw 'of de ‘belle époque'.
In de Belle Epoque periode ontwikkelde Blankenberge zich van een eenvoudig vissersdorp tot een mondaine badplaats en werd na Oostende, the place to be voor de beau monde.
De Blankenbergse belle epoquewoningen zijn vaak vrij goed bewaard gebleven en het is de enige Belgische badplaats waar men nog zoveel tegeltableaus in de gevels aantreft.
Het waren de plaatselijke architecten, geen Horta of Van de Velde, die eigen creaties bedachten om de bouwheren te plezieren en Blankenberge een florissant uitzicht te geven.
Fleurig en elegant maar ook ietwat naïef en een wonder van diversiteit en techniek. Meer dan 1 eeuw later bekoort het wandtegelerfgoed nog altijd de menig bezoeker van deze badstad.
Met de industriële revolutie ontstond voornamelijk bij de burgerij een groeiende welstand. Deze wilde maar al te graag met haar welstand pronken maar er ook van genieten. Ze ontvluchtten de ongezonde en deprimerende industriële stadskernen en zochten te Blankenberge verpozing .
Het spoorwegennetten was toen het ideale middel om zicht snel en comfortabel ter verplaatsen. De aanlokkelijkheid van de zee en amusement in de badplaatsen maakten algauw furore.
Van de badcultuur kwam de bad architectuur. Luxueuze hotels en mooie villa’s werden een tendens voor de welgestelden. Voor de lokale bevolking, de vissers en arbeider, was dit een schril contrast met hun leefwereld.
In het Belle Epoquetijdperk ontplooiden zicht elektriciteit en andere energiebronnen. Staalconstructie, legeringen, non-ferrometalen en chemische ontwikkelingen zorgden voor tal van nieuwigheden: luchtvaart, auto, rad
io en film..
Het economiesbestel vervormde van kapitaal naar consumptie met toename van productie en met daling van de prijzen en
een verhoogde welvaart voor het merendeel van de bevolking. Bovendien schonken de kolonies het Europese bedrijfsleven goedkope grondstoffen.
De industrialisatie trekt de plattelandsbevolking naar de stedelijke industriecentrums op zoek naar een beter leven. Met een overbevolking en een stedenexplosie als uitvloeisel. Antwoord hier op waren grote urbanisatieprojecten in de industriesteden om de mensonwaardige leefomstandigheden te verbeteren.
 De vissersbuurt te Blankenberge omstreeks 1900 een schril contrast
met de flamboyante Belle Epoquegebouwen.
Tegen de bedrieglijkheid van de burgerlijke maatschappij en de wantoestanden ageren arbeiders en kunstenaars en verzet zich tegen de euforische schijnwereld van mateloos materialisme. De wantoestanden verdwijnen slechts langzaam.
De art nouveaux/jugendstil is de stijl ontstaan rond 1875. In deze stijl zijn twee richtingen te onderscheiden.
- Er is een florale organische stijl die de naam art nouveaux meekrijgt en die vooral in de Romaanse landen voorkomt.
- En er is de jugendstil, een eenvoudige lineaire en geometrische stijl, die vooral in de Germaanse landen te vinden is.
Het was de Waalse ingenieur Léon Malécot die poogde het toerisme te commercialiseren.
Onder zijn impuls en leiding wordt het kursaal gebouwd en op 21 augustus 1859 opengesteld.
Het Belle Epoque casino op de dijk van Blankenberge.
Het casino komt op het stuk duin waar voordien het Blankenbergs fort Napoleon stond. Het stadsbestuur verwerft de duin in 1873. De realisatie loopt niet echt vlot en het bouwwerk is pas in 1886 klaar.
Het Blankenbergs kursaal verwerft een sleutelpositie als ontmoetingsplaats en trefpunt van de ‘bonne société’. Het gebouw bestaat uit twee bouwlagen en heeft een voorgevel in Moorse stijl. Ze beschikken er over een grote feestzaal, restaurant, leeszaal, muziekzaal, biljartzaal en ‘salon de conversation’. Het accent ligt duidelijk op de vermaaksfunctie gecombineerd met een logeeraccommodatie van 120 kamers.
In 1930 beslist men een nieuw casino te bouwen. Het wordt een volwaardig voorbeeld van modernistische architectuur.
Een kursaal is in oorsprong een gemeenschapsgebouw voor badgasten maar ontwikkelt zich langs de Belgische kust tot een typisch vermaaksgebouw.
In het laatste kwart van de 19de eeuw worden nog belangrijke werken uitgevoerd in functie van het toerisme waaronder in 1886 de aanleg van de tramlijn Oostende-Blankenberge en in 1894 de bouw van de gietijzeren pier.
De gietijzeren pier in Blankenberge wordt in 1894 gemonteerd en opengesteld voor het publiek. Het achthoekig platform is bekroond met een sierlijk paviljoen in art-nouveaustijl waarbij gietijzer en glas domineren.
In 1914 steken de Duitsers de pier in brand. Er blijft enkel een verwrongen skelet over.
In 1931-1933 bouwt het stadsbestuur op eigen kosten een nieuwe betonnen pier bestaande uit een wandelbrug met feestpaviljoen.
Het Belle Epoquecentrum.
Het Belle Epoque Centrum laat ons kennis maken met de tijd die we in de 19de en 20ste eeuw kenden: de belle époque. Deze periode kent zijn gloriejaren tussen 1870 en 1914, waarin de Europese burgerij een opvallende welvaart kende.
Het Belle Epoquecentrum
Drie belle-époquevilla's, daterend van 1894, werden gerestaureerd en verbouwd tot een bezoekerscentrum. Wij werden er ondergedompeld in de zorgeloze en feestelijke sfeer die Blankenberge uitstraalde ten tijde van de belle époque. Een interactieve tentoonstelling met affiches, postkaarten, spelletjes, kledingsstukken, foto's en filmmateriaal vertelt een nostalgisch verhaal. Opvallend goed bewaard zijn enkele prachtige exemplaren van de wandtegeldecoratie. Een ontdekking wat de art nouveau betekende in Blankenberge.
Het dakterras
Op de eerste verdieping.
Een Bele Epoquekamer.
|
