Een paar dagen geleden ben ik nog eens naar mijn favoriete plantenboer gereden in Weert (NL). Anders dan bij de grote tuincentra maakte Hans (de eigenaar) zoals gewoonlijk tijd voor een babbel bij een kopje koffie. Het seizoen loopt op zijn laatste beentjes maar toch is er nog heel wat te beleven in de tuin. Siergrassen staan nu op hun mooist maar ik kwam vooral naar Persicaria's en herfstasters kijken.
Mijn oog viel op Persicaria "Little Elephant". Ondanks de benaming "elephant" blijft dit een lage soort (+-40cm). Het is een roze cultivar waarvan de bloemkleur goed past bij hun nieuwe buren (Hydrangea paniculata "Pinky Winkie). Herfstasters zijn er in alle kleuren en hoogtes en gelukkig zijn de meeste nieuwe soorten veel minder meeldauwgevoelig dan de oudere cultivars. Het enige dat je met herfstasters moet doen is er voor zorgen dat ze wat zon krijgen en in de winter geen natte voeten. In ruil daarvoor krijg je bloemen van eind augustus tot de eerste nachtvorst er een eind aan maakt ergens eind oktober of begin november. Goeie deal toch ?
De Helianthus die we hier bedoelen is de doorlevende vaste plant en niet de éénjarige zonnebloem. Er zijn verschillende cultivars met kleuren gaande van citroengeel tot warm bijna oranjegeel. Wat ze allemaal gemeen hebben is een hoogte tussen 1,50 en 2 meter en een bloeitijd van augustus tot een stuk in oktober. Het zijn geen kleine plantjes en ze breiden elk jaar wat uit. Ze combineren prima met siergrassen en misstaan ook niet in een prairieborder.
Ze kunnen tegen (kortstondige) droogte en ze verlangen een zonnige plek zoals je dat van een zonnebloem kan verwachten. Over de winterhardheid moet je je geen zorgen maken want ze kunnen tot -30°C aan!
Eén ding waar ze absoluut niet tegen kunnen is natte voeten in de winter maar dat is in onze Kempense zandbak geen probleem. Voor de rest een prima betrouwbare plant waar je samen met de bijtjes jaren plezier kan van hebben. Als je die bijtjes overigens plezier wil doen kies dan voor een cultivar met een open bloemstructuur. Dat maakt het voor onze zoemers veel makkelijker om bij de nectar te geraken !
In de nieuwe tropenborder zijn de éénjarigen zo stilaan over hun hoogtepunt. Nu waren die sowieso enkel aangeplant om het eerste jaar van deze border te overbruggen. Tijd voor de vaste planten om het over te nemen. We hebben nu wat bijna knalrode Echinacea (zonnehoed) en oranjegele Rudbeckia aangeplant. Een laatbloeiende Agapanthus "Amsterdam" zorgt voor wat koeler blauw weerwerk tegen al dl dat kleurengeweld.
A propos, ooit al eens een gele doorlevende struiksalvia gezien ? Ik niet, tot vorige week dan. In "de kleine oase", mijn favoriete "tuinshop" in Weert (NL) kwam ik Salvia "Lemon Light" tegen. Zachtgele lipbloemetjes waaraan je een Salvia direct herkent sieren dit heestertje. Dat kon ik natuurlijk niet daar laten staan en nu siert er eentje de tropenborder.
Dit struikje zou zo'n 50cm hoog worden en staat natuurlijk graag in de volle zon. In ruil daarvoor bloeien ze van juni tot oktober en de hommeltjes en bijtjes zijn er gek op. Het enige minpunt van doorlevende Salvia's is de winterhardheid. Bij deze valt dat nogal mee: tot -8 à -12°C mits niet te nat. Het blad valt er dan wel gedeeltelijk af maar in de lente loopt alles terug uit. Je zou ze ook als kuipplant kunnen houden en dan blijven ze groen. Gezien mijn goede ervaringen met andere Salvia's hier riskeer ik het toch deze in volle grond te zetten. Mijn zandgrond laat normaal alle water direct door. Enkel in juli dit jaar (juist na de zondvloed) heb ik op sommige plekken in de tuin eventjes plassen weten staan. Dat was dan voor het eerst in de meer dan 25 jaar dat ik hier zit!
Het gele van de Salvia komt terug in het blad van de winterharde Yucca filamentosa
Deze dwergkruisdistel wordt maar maximum zo"n 30 cm hoog. Een ukkepukkie in vergelijking met zijn meeste familieleden. Eryngium planum 'Blue Hobbit' is rijkbloeiend met distelachtige intens metaalblauwe eivormige bloemhoofdjes en grijsgroene tot blauwe schutbladeren op hoge zilvergroene tot blauw vertakte stengels. Ook het blad heeft een blauw schijntje. Ze bloeien van juni tot september mits ze in de volle zon staan. Ze gedijen best in een goed doorlatende, droge, arme en steenachtige grond. Verdraagt absoluut geen natte voeten in de winter.
Blue Hobbit is mijn zoveelste poging om sierdistels in de tuin te houden. Tot nu toe zonder veel succes. Deze staat op een zeer zonnig plekje op een lichte verhoging net op de rand van het kiezelstrandje aan de vijver. Die kiezeltjes geven extra drainage en bovendien houden ze de zonnewarmte een tijdje vast wat een zeer lokaal microklimaat zou moeten opleveren. Da's de theorie, of de praktijk ook zo is zal pas na de winter duidelijk worden. Als naaste buren staan er zeer lage siergrasjes. 'Elijah Blue' zit in het zelfde kleurenpalet ams onze hobbit e, gaan volgens mij goed samen.
Achillea ptarmica 'Xana' is een vrij lage en compacte bossige cultivar van het bekende duizendblad met aromatische, zeer fijne, glanzende bladeren. De bloei is zeer rijkelijk met afgeplatte tuilen van redelijk grote zuiverwitte bloempjes
Het eerste jaar heeft de plant moeite met droogte, vooral op zandgrond. Eens aangeslagen is dit echter geen probleem meer. Dus het eerste jaar af en toe gieten met wat extra water maar dit jaar is dit geen echt probleem.
Na een aantal jaar kan je ze vermeerderen door te scheuren in de lente of herfst. Ze zaaien zich ook spontaan uit.
Elke bloem houdt het slechts één dag uit maar ze zijn met zoveel dat het feestje toch enkele weken duurt. Bovendien hebben daglelies weinig last van ziektes. Zelfs de slakken houden zich gedeist, een enkele bloem wordt wel eens aangevreten maar al met al valt het mee. En van leliehaantjes heb je hier ook geen last. Enige voorwaarde voor een rijke bloei : zon, zon en nog eens zon.
Doen dus, je kan ze nu overal vinden, in bloei, dus je ziet wat je koopt. En er zijn honderden cultivars, dus voor elk wat wils !
Deze Incalelies (Alstroemeria) bloeien jaar na jaar. Volgens de literatuur niet 100% betrouwbaar winterhard maar hier komen ze in het oude tuingedeelte al meer dan 10 jaar telkens terug zonder extra winterbescherming. Ze staan weliswaar beschut onder de bomen in de halfschaduw en de varens errond die afsterven in de winter laat ik liggen tot het voorjaar. Incalelies zijn afkomstig uit Chili.
Een paar maanden geleden stond ik nog in twijfel : wat te doen met Rosa "Lavender Blue"? Het lag niet aan het roosje zelf want dat is een dankbare doorbloeier. Eén van de weinige rozen die het hier goed doen op onze Kempense zandgrond. Het lag meer aan het feit dat onze roosjes vorige zomer bijna compleet verdwenen waren onder de oprukkende Miscantus. Het heeft me dagen gekost om elk roosje te bevrijden. Op een bepaald moment heb ik overwogen de ganse border om te ploegen en helemaal opnieuw te beginnen. Gelukkig is het zover net niet gekomen. In maart-april kon je zien dat elk rozenstruikje tekenen van leven vertoonde en toen begon ik te dagdromen over roze wolkjes van kleine roosjes. En nu is het dus zover, de wolkjes zijn werkelijkheid geworden. Elke roos heeft krachtige, nieuwe scheuten gemaakt en je ziet haast niet meer dat ze aan het ergste zijn ontsnapt. Ze staan hier al een paar weken mooi te wezen. In augustus is er meestal een dipje in de bloei maar na een lichte snoei (enkel de uitgebloeide bloemhoofdjes eraf) begint het feest terug tot de vorst in november of december er een einde aan maakt. Sommige jaren heb ik er met Kerst nog bloemetjes in.
Op de bovenste foto zie je voorin Salvia nemorosa 'Ostfriesland' die nu op zijn mooist staat. De Salvia's worden omringd door verschillende doorlevende geraniums die naast uitbundig groeien en bloeien ook zichzelf vrolijk uitzaaien. Dit is echter makkelijk onder controle te houden en je kan er kennissen mee blij maken !
Onze zonnewijzer kan ook terug doen waar ie voor gemaakt is en dat is zvertellen hoe laat het is. Ik kan, op een goeie vijf minuten na, exact de tijd aflezen, behalve als de zon niet schijnt natuurlijk. Voordeel is dat je nooit batterijtjes moet vervangen die altijd tijdens het weekend plat gaan als de winkels gesloten zijn.
Moeilijk zichtbaar op de foto is de pot met een kleine olijfplant in. Vorig jaar in oktober gekocht, voor vijf euro dacht ik, als einde seizoenartikel in een tuincentrum. De overgebleven kuipplanten moesten plaats maken voor de Kerstmarkt en waren afgeprijst. De stenen pot was er uiteraard niet bij. Ons olijfje heeft in het voorjaar een grotere binnenpot gekregen en krijgt nu elke week een scheut meststof voor palmen. Ondertussen is ie al serieus gegroeid en heeft zelfs al vruchtvorming ! Ik gebruik maar twee soorten meststof voor kuipplanten. Eentje met wat meer stikstof voor palmen en alle andere bladplanten die niet bloeien en eentje voor oleanders, pelargoniums en andere bloeiers. Die laatste bevat wat minder stikstof maar wel extra fosfor en kalium om de bloei te bevorderen. Je kan natuurlijk voor bijna elke denkbare plant aparte meststof kopen maar daar doe ik niet aan mee. De fabrikanten en tuincentra zouden nochtans niets liever hebben. Enkel voor orchideeën maak ik een uitzondering. Ik gebruik ook vloeibare meststof, iets meer werk misschien dan met korrels maar beter te doseren. We komen nog wel eens terug op olijf & Co.
Op de onderste foto de roosjes van de andere kant uit gezien.
Alhoewel deze salvia volgens de kwekers roze zou zijn lijkt het voor mij althans meer op een zacht lila. Salvia nemorosa is normaal gesproken redelijk goed winterhard in onze contreien, afwachten of dat voor deze cultivar ook geldt. Ik heb het reeds meegemaakt met Coreopsis (meisjesogen). De gewone citroengele variant die vroeger al bij de bomma in de tuin stond is perfect winterhard. Enkele jaren geleden kwamen er ineens een aantal kleurvarianten (botergeel en zelfs roze) uit die na één (zachte) winter naar de eeuwige jachtvelden gingen. Even afwachten dus hoe het deze salvia volgende winter zal vergaan. Geef ze sowieso een zonnig plaatsje en zorg dat deze planten de voetjes droog houden in de winter.
Nu "pink" of niet, ik vind het persoonlijk wel een geslaagd kleurtje !
Paeonia lactiflora 'Coral Charm' heeft tijdens zijn bloei enkele verrassingen in petto. De bloemknoppen gaan eerst roze open om dan vervolgens oranje, creme en tenslotte wit te verkleuren. Ze hebben semi-dubbele bloemen. Op het internet vind je dat ze niet geuren, die van mij dus wel en nog hemels ook !
Zijn er dan geen nadelen aan deze plant want het klinkt bijna te mooi om waar te zijn ? Wel, zoals de meeste pioenrozen kan het enkele jaren duren voor ze bloeien en je mag ze niet te diep planten. Wat leem of klei in de bodem is een pluspunt maar een goeie schep compost doet ook wonderen !
Ze staan graag in de zon maar ze moeten niet de hele dag staan bakken, dus een paar uurtjes schaduw is ideaal.
De Turkse lelie (Lilium Martagon) komt in grote delen van Europa en Azië in de vrije natuur voor en is dan ook niet kieskeurig wat betreft grondsoort. Wel heeft ze voorkeur voor wat lichte schaduw, dus niet de hele dag in de volle zon. De sierlijke bloemen hangen in trossen aan de stelen. Het is een bolgewas maar dan wel een speciaaltje. De meeste zomerbloeiende bolgewassen plant je in het voorjaar, niet dus met onze Turkse lelie. Na de bloei in juni verschrompelen de bladeren al gauw (als ze al niet zijn opgepeuzeld door het leliehaantje). In september kan je de bollen rooien en verplanten als je dat nodig vindt (andere standplaats bvb.) Als ze het goed doen kan je ze ook rustig jaren na mekaar laten staan. Eens de bollen gerooid plant je ze best zo snel mogelijk terug want ze drogen snel uit. Planten dus in september als de grond nog lekker warm is.
Lelies zijn gevoelig aan leliehaantjes. Dat geldt zeker ook voor de Turkse lelie, als er één leliehaantje in de hele straat zit dan is het daar. Elke dag vanaf maart inspecteren want eens de kevertjes hun larven zijn uitgekomen is het hek helemaal van de dam. Zowel de kevertjes als de larven houden zich meestal op aan de onderkant van de bladeren. De kevertjes vang ik met de hand en knijp ze tot moes (sorry Gaia). Die rooie sloebers zijn bijna altijd met twee en doen naast lelies om zeep helpen haast niks anders dan kindjes maken. De larven bedekken zich met hun eigen uitwerpselen zodat geen vogeltje ze lust en zijn nog erger dan de kevertjes zelf. Je kan ze best met een harde waterstraal van het blad afspuiten. Eens op de grond raken ze niet meer terug boven. De kevertjes zelf moet je omzichtig benaderen want ze zien heel goed en laten zich op de grond vallen bij het minste onraad. Op de grond en op hun rug zijn ze bijna onzichtbaar maar als jij de scene verlaat zitten ze in no time terug boven want naast kruipen kunnen ze ook vliegen!
Ondanks deze beperkingen zijn het prachtige planten voor een plekje in de halfschaduw. De meeste andere lelies zijn zonnekloppers maar deze dus niet!
Ik heb deze foto bij valavond met flitslicht genomen zodat de bloemen er wat meer "uitspringen".
Ook rond de vijver zie je duidelijk dat de zomer gaat beginnen (of begonnen is). Verschillende soorten doorlevende geraniums fleuren de oevers op en Salvia nemorosa doet ook zijn best. Nog enkele dagen mooi weer en de lavendel gaat er ook aan beginnen, kortom het wordt stilaan hoogzomer.
Gisteren hebben we de (eindelijk) de laatste tropenplanten op het terras kunnen zetten, de nachttemperatuur blijft nu boven de 10°. Ik heb het hier dan over Bougainvilla en Co. Pelargoniums en oleanders staan al veel langer buiten maar die kunnen veel beter met koudere nachten om en kunnen desnoods zelfs een graadje nachtvorst aan. Rond Kaap de Goede Hoop (Z Afrika) durft het soms ook al eens sneeuwen en daar moeten de pelargoniums die daar van nature groeien ook mee kunnen omgaan !
Geen enkel ander seizoen heeft zoveel bloeiende bomen en heesters als de lente. Op de foto zie je het krentenboompje in volle glorie staan. Later op het seizoen tooit dit boompje zich dan met kleine besjes die bij de vogels fel in trek zijn. Deze zijn ten andere ook niet slecht voor menselijke consumtie. Helaas is ons krentenboompje weeral bijna uitgebloeid, want het gaat snel deze tijd van het jaar.
Niet getreurd echter, de seringen staan klaar om de show over te nemen. En ook de Gouden Regen laat al dromen van het moois dat nog gaat komen.
En hoewel wat groot voor de meeste tuinen is een bloeiende kastanje ook een prachtig zicht.
En als je er niet genoeg van kan krijgen is er nog altijd de fruitstreek met zijn bloesems.
Verzwolgen door een twee meter hoge zee van siergras was Rosa "Lavender Blue" het afgelopen jaar zoek geraakt. Ik had dan ook niet veel hoop meer om nog wat van deze doorbloeiende roosjes te kunnen recupereren. Maar kijk, ik had het weer mis ! Sommige planten zijn gewoonweg niet kapot te krijgen ! Het heeft geloond om voorzichtig alle siergras rond elk struikje voorzichtig te verwijderen en ze tegelijkertijd een hoognodige snoei te geven. Toen bleek al dat het mee zou kunnen vallen met onze roosjes. Nu zijn we ondertussen een week of twee later en blijkt elke struikje "alive and kicking" te zijn. Ze zijn allemaal aan het uitlopen; hetzij vanuit de hoofdtakken, hetzij rechtstreeks vanuit het wortelstel (da's een voordeel bij niet geënte rozen). Dat is dus veel beter dan ik had durven hopen. We gaan ze, nu de grond goed vochtig is, nog eens vertroetelen met wat rozenmeststof en dan moeten ze de rest zelf doen. En met de rest bedoel ik een ganse zomer bloeien met trosjes roze bloemetjes waar de bijen gek van zijn. Want R. "Lavender Blue" heeft een vrij open structuur waardoor de bijtjes en hommels overal goed aankunnen. En voor ik het vergeet : ze ruiken heerlijk (al heb ik daar zelf wat problemen mee door een defectje in mijn hersenpan).
Let the Show begin !
En hopelijk krijgen we veel van dit te zien vanaf juni tot de eerste nachtvorst invalt volgende winter !
Aurikeltjes, auricula's of Primula auricula hebben een zeer rijke geschiedenis vol drama en eigenzinnige verhalen.
De plant is een relict uit de laatste ijstijd en afkomstig uit het Tiroler Gschnitztal. Carolus Clusius beschreef de plant al in de zestiende eeuw.
Primula auricula is de eerste 'bloemistenplant'. De term 'bloemist' komt trouwens van de verzorgers van deze zeldzame planten.
Ze werden honderden jaren geleden in Engeland als eerste 'potplant' gekweekt. In de 17de en 18de eeuw had haast elk Luiks gezin aurikels in de tuin, zowel de rijke notabelen als de arme mijnwerkers. Die mijnwerkers trokken met hun plantentheaters vol aurikels zelfs naar de jaarmarkten van Parijs en Londen...
Deze plantjes zijn volledig winterhard maar worden niet zo graag kletsnat als ze in bloei staan. Je kan ze dan ook in een onverwarmde serre houden. Zo kan je de vochtigheid onder controle houden.
Iberis sempervirens of in het Nederlands Scheefbloem is een leuke witbloeiende bodembedekker. De plant ontleent zijn naam aan de aparte opbouw van de kroonbladeren: twee grote en twee kleine waardoor de bloem een beetje scheef lijkt te groeien.
Iberis verwijst naar het Iberisch schiereiland waar ze oorspronkelijk vandaan komen en sempervirens betekent ‘altijd groen’.
Iberis sempervirens is erg geschikt als randbeplanting vooraan in uw border of in rotstuinen; hoogteverschillen zorgen voor afhangende bloemen. Het blad blijft ’s winters gedeeltelijk aan de plant; Iberis sempervirens staat liefst in de zon of halfschaduw op een vrij droge bodem. Een kalkrijke grond heeft de voorkeur. Lichte klei, löss of zavelgrond is daarom het meest ideaal maar ook op zandgrond wil deze plant goed groeien. Geef eventueel jaarlijks wat extra kalk in februari/maart. Sproeien is alleen nodig bij de aanplant omdat de plant eenmaal geworteld goed bestand is tegen drogere omstandigheden. In strenge winters kunnen zorgen voor gedeeltelijk afvriezen wat resulteert in kalere takken. Dit kan bijgesnoeid worden. Snoeien mag ook na de bloei zodat de plant vanaf augustus een tweede keer bloeit.
Buiten het feit dat ik ze mooi vind is er nog een tweede reden om ze aan te planten. Het zijn namelijk waardplanten voor, je raadt het nooit, het scheefbloemwitje. Deze verre neven van onze koolwitjes zijn de laatste jaren vanuit het zuiden de Lage landen aan het veroveren. Nog steeds niet overtuigd dat er iets met ons klimaat aan het gebeuren is ?
Op de horizontale balken van het tuinpaviljoentje groeien korstmossen. Op zich is dat een goed teken want korstmossen groeien (meestal) alleen op plaatsen waar de luchtkwaliteit goed is. Korstmossen zijn er in vele vormen. Eén van de bekendste is misschien rendiermos (IJslands mos) dat in arctische gebieden het voornaamste voedsel is voor ... rendieren. Dat rendiermos komt ook in onze streken voor, in mijn jonge jaren wist ik een plekje op de Kalmthoutse heide waar je het kon vinden. Of het er nu ook nog voorkomt is me onbekend.
Het mosje op de foto is naar alle waarschijnlijkheid het "Klein dooiermos". Wist je dat een korstmos eigenlijk uit 2 organismen bestaat die in symbiose samenleven: met name een schimmel en een alg of een blauwwier. Met mos hebben ze dus eigenlijk niks te maken. Beide organismen hebben mekaar nodig om te kunnen overleven. Wat dat overleven betreft : het zijn taaie wezentjes. Men heeft korstmossen meegenomen naar het ISS en ze daar twee weken blootgesteld aan zeer hoge UV bestraling en onder vacuüm. Ze gaven geen krimp en na de terugkeer op aarde deden ze gewoon verder alsof er niks was gebeurd.
Er is de afgelopen week redelijk wat gebeurd op Bernerhof. Het gat in de haag is gecamoufleerd met een conifeer. Als je stalker ambities hebt kan je er nog steeds doorkijken maar het probleem is voor 90% opgelost. Die conifeer komt van een andere plek in de tuin waar hij veel te dicht bij een Japanse eik stond. Beiden groeiden zo vlot dat er op termijn iets moest gebeuren. We hebben ons conifeertje met zoveel mogelijk wortelkluit uitgegraven en direct op z'n nieuwe plek gezet. Om een goede start te verzekeren werd er flink wat compost in het plantgat ingewerkt en werd rijkelijk water gegeven na de ingreep. Voor de specialisten: ons conifeerje is een Chamaerops lawsonia "Little Spire". Deze gaat vooral de hoogte in maar blijft vrij smal en je kan er met wat moeite doorheen kijken.
Als afsluiter nog een fotootje van de stermagnolia in de voortuin . Twee weekjes geleden was ie net aan de vrieskou ontsnapt. Afgelopen nacht was het ook koud (-2°) maar we hebben er ondertussen toch ons plezier aan gehad.
Ribes sanguineum, ook wel rode ribes genoemd, is een middelgrote bladverliezende struik met een bossige, compacte, opgaande vorm. Ze komen oorspronkelijk voor aan de westkust van de VS. Rond deze tijd verschijnen de rozerode bloemen in hangende trosjes, gevolgd in de zomer door blauwzwarte eetbare bessen. Of die bessen lekker zijn is me onbekend want de vogels zijn me telkens te vlug af. Ribes houdt van een standplaats in de volle zon, maar tolereert goed halfschaduw. Op de Kempense zandgrond die snel opwarmt en uitdroogt vermoed ik dat ze zelfs beter af zijn met een beetje lichte schaduw. De plant is niet veeleisend qua bodem zolang deze maar goed doorlatend is . De plant is zeer winterhard.
Je kan deze heester goed snoeien, sterker nog, je kan ze zelfs als haag gebruiken. Ze bloeien op tweejarig hout. Snoei ze dus best direct na de bloei om volgend jaar terug bloemen te hebben.
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
