Podophyllum "Spotty Dotty" is een prachtige niet-alledaagse verschijning in tuinen. Ze heeft lange hangende kelkvormige wijnrode bloemen en een groot blad, dat het formaat van een ontbijtbord kan krijgen. Het blad is in het voorjaar het mooist door de onregelmatige vlekken. Later wordt het steeds meer gevlekt. ze bloeien in mei-juni. De plant doet het goed in zure humusrijke grond, die niet te droog is en houdt van beschutting tegen wind en zon. In de winter sterft de plant bovengronds af om in de lente terug uit te lopen.
De oorsprong van deze hybride is nogal onduidelijk: waarschijnlijk een hybride met de zeldzame P. veitchii uit China volgens één website, volgens andere bronnen is het een hybride van de N-Amerikaanse P. peltatum.
Hoe dan ook is het een prachtige plant voor in de schaduwtuin. Het enige nadeel is dat ze slechts zeer langzaam groeien. Ik heb er 2 staan, diegene die nu voor de eerste keer bloeit staat er al 4-5 jaar.
Deze planten zijn perfect winterhard in ons klimaat (-20°C).
Een orchidee buitenshuis ? Het kan, mits een aantal voorzorgen. Deze bletilla formosana is alleszins niet volledig winterhard maar in de koude serre moet het wel kunnen. Bletilla's zijn zgn. aardorchideeën, in tegenstelling met hun tropische neefjes die het in de bomen zoeken groeien deze gewoon in de grond. Ze vormen knolletjes van waaruit in de lente eerst het blad en dan de bloemen uitkomen. Ze mogen eventueel in de volle zon staan maar de grond mag niet uitdrogen en da's een nogal moeilijke combinatie. Hier staan ze in de koude muurserre op de noordkant. Rechtsteekse zon krijgen ze enkel heel even in de late namiddag. Ik was best tevreden toen ze enkele weken geleden bloemknoppen begonnen te ontwikkelen en nu is het dan zover !
Zoals de naam reeds laat vermoeden komen ze uit Taiwan (het vroegere Formosa) maar ook in enkele Chinese kustprovincies op het vasteland. Nachtvorst verdragen ze niet echt maar in de koude serre daalt de temperatuur nooit extreem. Eén enkel graadje vorst is geen drama, de grond zelf zal hier nooit bevriezen en de plant zelf is toch in winterrust. Overigens hebben ze die koudeperiode nodig om te bloeien. Overwinter ze dus niet binnenshuis in een verwarmde plaats !
Big is hij wel, de bladeren van deze hosta zijn zo groot als een bord en zo taai dat zelfs de meest gemotiveerde slak zich moet gewonnen geven ! Er is geen doorkomen aan. Alleen het jonge blad is gevoelig voor slakkenvraat maar dit jaar was het voorjaar zo droog dat we nauwelijks slakken gezien hebben. De kans is dan ook groot dat hosta "Big Daddy" het seizoen doorkomt met bladeren zonder gaten ! We zullen alleen af en toe een emmertje water moeten bijgeven want zo'n joekel van een hosta verdampt wel wat vocht. Maar da's graag gedaan. Een emmertje voor de plant en een glaasje voor het baasje !
Blue Bells, zo noemen onze buren over het kanaal de boshyacinten die nu in bloei staan. Ook daar is het een hype om massaal naar de blauwe wolken in het bos te gaan kijken, net als bij ons in het Hallerbos onder Brussel. Covid-19 heeft er dit jaar anders over beslist, wij moeten in ons "kot" blijven, tenzij je er te voet kan naar toe wandelen. Gelukkig heb ik mijn eigen toefje blauw in de tuin staan zodat ik me niet moet verplaatsen ! Een jaar of 5 geleden heb ik een tiental bolletjes geplant die sindsdien elk jaar terugkomen en zich vrolijk vermeerderen. Ik heb er ondertussen op andere plekken onder de bomen nog bijgezet. Ze hebben geen last van slakken of ander gespuis en je moet er niks aan doen. Kan het nog makkelijker ? Het blad na de bloei is niet zo mooi maar dat wordt gecamoufleerd door de hosta's die tegen dan uit hun winterslaap komen.
De toekomst is opgerold ! Vooraleer je denkt dat ik aan de hallucinerende paddenstoelen heb gezeten moet je maar eens naar bijgaande foto kijken. Drie dagen geleden zag de koningsvaren er nog uit alsof hij naar de eeuwige jachtvelden was vertrokken. Ondertussen komen de opgerolde nieuwe bladeren aan recordsnelheid de omringende wereld bekijken. Hoe ze zo'n groot blad (zo'n 80 cm) zo klein opgerold krijgen is me een mysterie. Maar er is nog veel in de natuur dat mijn petje te boven gaat !
Da's nou net het leuke van een tuin: mijn eigen "National Geographic". In full HD en supergroot scherm ! En nooit herhalingen en onderbrekingen voor reclame !
Je hebt lente en lente. Als in maart (of eind februari dit jaar) de krokussen en narcissen bloeien krijg je een lentegevoel. Ondertussen kan koning winter nog flink uthalen en soms terug ijzige trekjes vertonen.
En dan komt de tijd van de Rododendrons, meestal zo tussen eind april en begin mei. Als de Rodo's in bloei komen is de winter echt weg, meestal moeten we dan niet meer met nachtvorst rekenen.
En nu is het zover, de eerste Rododendrons komen in bloei. De afgelopen twee jaar waren nochtans niet makkelijk voor deze heesters met hun oorsprong aan de voet van de Himalaya. Dat komt omdat ze maar heel oppervlakkig wortelen zodat ze wel gevoelig kunnen zijn voor de droogte. En ze hebben nu net graag wat vocht in de buurt. Maar op een plekje in de (half)schaduw doen ze het zelfs in onze Kempense zandgrond schitterend. Het is niet voor niets dat je ze dikwijls aan de boorden van vijvers tegenkomt.
Gelukkig zijn het taaie heesters, als het blad begint te krullen wat wijst op uitdroging doet een emmer water wonderen. De dag daarop is de plant helemaal gerecupereerd. Wist je datje ze ook heel goed kan terugsnoeien als ze te groot worden ? Eén of twee jaar zien ze er niet uit maar daarna zie je er niks meer van !
Deze mini Hosta wordt slechts zo'n 10 cm groot. Het blad heeft een dikke gele rand en er komen lavendelblauwe bloemen aan tijdens de zomer. Net omdat deze hosta zo klein is zou je de plant in het voorjaar makkelijk over het hoofd zien en alles uittrekken bij de opkuis van de border. Om dat te voorkomen staat deze in een kuip in de koude schaduw serre, bijkomend voordeel is dat de slakken er minder makkelijk aankunnen. Als je ziet wat deze lieverdjes met hosta's als "Big Daddy" kunnen aanrichten dan is deze op één nacht volledig weg. Dankzij de droogte valt het tot hiertoe reuze mee met de slakken dit jaar. Zo heeft elk nadeel ook zijn voordeel !
Onze jongste Berner "Scruffy" is ook al van jongs af aan geïnteresseerd in bloemen en planten. Hij heeft weliswaar andere prioriteiten. Ik kijk rond naar wat mooi is, Scruffy kijkt rond om te zien of iets lekker is !
Nu op één gele dovenneteltje zal het niet steken zeker !
Ribes is een sterke struik die bijna overal en op elke soort grond groeit. Ze bloeien uitbundig rond deze tijd van het jaar. Onderhoud hebben ze bijna niet nodig. Moesten ze toch te groot worden kan je ze snoeien in de winter. Indien nodig kunnen ze tot op 30 cm boven de grond gesnoeid worden. Je zal dan wel een jaar zonder bloemen zitten want ze bloeien op tweejarig hout. Beter is dus af en toe enkele takken terug te knippen. Schaduw of zon speelt ook geen grote rol. Hier krijgt de plant enkele uren zon in de late namiddag en blijkbaar is dat ok.
Geur kan ik er niet bij leveren, een foto wel. Daphne odorata is een klein groenblijvend heestertje dat liefst in de halfschaduw groeit . Het grootste deel van het jaar is het vrij onopvallend maar deze tijd van het jaar is dat anders. De kleine witte bloempjes hebben een toefje roze tot paars en de reuk is hemels. Als ze in bloei komen ontdek je ze meestal eerst aan de geur en dan pas zie je ze staan ! Er bestaan tientallen cultivars van, zelfs bontbladige.
Helleborus groeit hier bijna als onkruid. Met dat verschil dat onkruid ongewenst is en Helleborus meer dan welkom! Zo vanaf eind november tot in mei bloeien ze zonder ophouden. Noem mij eens een andere plant die zolang aan één stuk door bloeit? En dan nog op een tijdstip dat er weinig te beleven is in de tuin! Alhoewel ze graag wat kalk hebben doen ze het hier, op zure grond, meer dan prima. Ze hebben ooit wel eens wat kalk gehad bij het aan planten, zoveel jaar geleden, maar sindsdien moeten ze het maar zelf zien te beredderen. En dat doen ze! Regelmatig ontstaan er nieuwe uitlopers en zelfs zaailingen. Enige voorwaarde is blijkbaar dat er wat schaduw is. Dat laatste is vooral belangrijk in de zomermaanden zodat de ondergrondse delen niet te fel opwarmen of uitdrogen. Da's alvast mijn ervaring, je hoeft het daar niet mee eens te zijn.
En nu ga ik nog even naar buiten, van de tuin genieten voor we er morgen uitgeblazen worden door de wind.
Anemone hupehensis, ook wel Chinese anemoon genoemd, is een najaarsbloeier. Ze werd ergens tussen 1900 en 1910 in Europa ingevoerd in Nancy door een Italiaanse missionaris die hierin een bloeiend handeltje had opgezet.Ze zijn afkomstig uit de Chinese provincie Hebei. De botanische naam is afgeleid van de oude naam van deze provincie, Hupeh.
De literatuur vermeldt dat de planten in Midden- en West-Europa niet volledig winterhard zouden zijn. Persoonlijk heb ik daar nog niet veel van ondervonden, het zijn sowieso planten die halfschaduw prefereren zodat ze in de winter ook profiteren van de nabijheid van bomen. Zelfs onder een in de winter kale boom is het minder koud dan op een open vlakte ! Ze bloeien van augustus tot de eerste strenge vorst. Ze bloeien nu, begin november, nog steeds ondanks enkele nachten met lichte vorst afgelopen week.
Vroeger werd deze plant beschouwd als een kamerplant. Tot bleek dat deze eigenlijk veel robuuster is dan wat algemeen werd aangenomen. Dit exemplaar staat hier al zo'n 5 jaar in de volle grond, op een weliswaar beschutte plek, en is ondertussen uitgegroeid tot een struik van zo'n 2.5 m hoogte. Elk jaar komt de plant in bloei met kleine witte bloemetjes, een beetje vergelijkbaar met de bloeiwijze van klimop. En elk jaar is het een race, bloei Fatsia versus nachtvorst. De Fatsia wint elke keer ! Als het volgende week terug wat zonniger wordt zullen er honderden zweefvliegen en hommeltjes op af komen want veel andere keuze is er niet meer. De Verbena heeft het uiteindelijk opgegeven met bloeien en de herfstasters zijn ook reeds over hun hoogtepunt heen.
Ik hoor sommigen al denken : "duizendknoop aanplanten, ocharme daar gaat hij nog spijt van krijgen". De meesten denken bij het horen van de naam duizendknoop dan ook aan de beruchte Japanse duizendknoop die als ontsnapte invasieve exoot zelfs in staat is door asfalt heen te groeien. Onze Persicaria filiformis is weliswaar verre familie maar gedraagt zich veel beschaafder. Het is een bijzonder decoratieve duizendknoop. Het zijn echter niet de bloemen maar de decoratieve bonte bladeren die de aandacht trekken. Het blad van Persicaria filiformis is geelgroen gevlekt van kleur. De hoogte bedraagt circa 50 tot 70 cm.
Deze Persicaria bloeit met ragfijne draadachtige rose-rode bloemen, en de bloei is nu op zijn hoogtepunt (september-oktober). Het leuke aan deze plant is dat hij het in (droge) schaduw best naar zijn zin heeft en de bonte bladeren al van ver opvallen. Hij loopt weliswaar wel eens uit maar dit is best makkelijk onder controle te houden !
De serre die begin deze zomer bezoek kreeg van een boom tijdens een onweer is vervangen. Een nieuw, identiek exemplaar staat te pronken in de tuin. De elektriciteit is terug aangesloten en de elektrische verwarming staat klaar om de exoten warm te houden moest het ooit nog eens echt winter worden. In de zomer staat deze serre grotendeels leeg want ze dient hoofdzakelijk voor overwintering. Soms krijg ik de goedbedoelde opmerking "waarom zet je geen tomaten?", maar dat zou niet veel oogst opleveren want er is veel te veel schaduw op die plek.
Ik ga ze nu ook niet in het midden van het gazon zetten om meer zon te capteren! En elk nadeel heeft ook zijn voordeel. Als de zon schijnt warmt de serre niet te fel op waardoor de planten in winterrust blijven en je niet van de slappe "waterscheuten" krijgt die toch alleen maar omvallen !
Liriope of Leliegras behoort tot de Asparagaceae, net als bijvoorbeeld Anthericum, Hosta, Polygonatum en Convallaria (meiklokjes). De Nederlandse naam leliegras is misleidend want de plant behoort noch tot de Poaceae (grassenfamilie) noch tot de Liliaceae (Leliefamilie). Liriope is een groenblijvende vaste plant met een smal donkergroen leerachtig blad en kleine paarsblauwe bloempjes met een bloeiwijze die wat wegheeft van het bekende blauwe druifje (muscari). De plant zelf lijkt wel wat op een grasje. Het is een excellente en heel decoratieve bodembedekker die goed tegen droogte en schaduw kan. Ze lijken op Ophiopogon maar worden groter en bloeien paars. Het leuke is dat dit plantje in het najaar bloeit. Er zijn verschillene cultivars te verkrijgen waarvan de bloemkleur varieert van wit over lichtpaars naar donkerpaars.
Sciadopitys verticillata, een naam die ik nooit kan onthouden. Gelukkig wordt hij in het Nederlands Japanse parasolden genoemd, da's al wat makkelijker. Ons Japannertje is een kleine naaldboom die voorkomt in de bergen van de Japanse eilanden Honshu, Shikoku en Kyushu. Deze plant heeft geen naaste verwanten. Evolutionair is dit plantengeslacht heel oud, net als bvb. de Gingko biloba. Sciadopitys staat het liefst op enigzins zure grond in de halfschaduw. De grond mag niet te fel uitdrogen en dat was vorig jaar het probleem met een exemplaar dat hier al 20 jaar stond. Tegen de tijd dat een naaldboom of conifeer uitdrogingsverschijnselen vertoont is het meestal al te laat. Jammer, want het zijn zeer trage groeiers en daardoor behoorlijk duur. Onze boom heeft het weliswaar overleefd maar het mooie is eraf!
Voor een kleine ukkepuk van 30-50cm zoals op de foto ben je al snel 30-40 euro kwijt. Je hebt dan wel een klein sierraad in de tuin staan dat het ganse jaar mooi is!
Hieronder een stuk van de nieuw aangelegde Oosterse schaduwtuin.
Incalelies (Alstroemeria) komen uit de koele bergstreken in de Andes (Z-Amerika). Door het feit dat ze daar tot op redelijk grote hoogte voorkomen kunnen ze het in onze tuinen ook redden in de winter. Ze zijn zeer geliefd als snijbloem, er bestaan wel zo’n 65 soorten. Alstroemeria’s hebben dikke, taaie wortels en lelieachtige bloemen, de bladeren zijn lancetvormig en staan op een merkwaardige wijze gedraaid.
Let op: Enkel de soort Alstroemeria Aurea en zijn cultivars komen in aanmerking voor gebruik in de tuin! De andere soorten en hybriden zijn niet winterhard genoeg en worden gekweekt als snijbloem.
Het eerste jaar na de aanplant kan je ze voor de winter best wat afdekken, eens goed aangeslagen zijn ze normaal gesproken winterhard. Bij mij staan ze al enkele jaren in de (droge) halfschaduw en overwinteren daar probleemloos zonder enige bescherming. Normaal bloeien ze in juni-juli. Ze hebben dit jaar, net als veel andere planten, afgezien van de hitte waardoor ze maar zeer kort gebloeid hebben. En kijk, de natuur zal het eens oplossen, ze staan nu terug te pronken!
In sommige literatuur staat dat ze het best in volle zon gedijen. Op onze droge zandgrond doen ze het echter merkelijk beter in de halfschaduw.
Een tuin is nooit af. Na verloop van tijd gaan er altijd planten dood, of ze worden te groot, blijken niet op de juiste plaats te staan en ga zo nog maar even door. Als er dan nog wat grote takken naar beneden donderen zoals onlangs tijdens een onweer wordt het tijd voor een make-over.
Een oude conifeer die vorige zomer veel te lijden had van de droogte werd verwijderd waardoor er ineens veel meer licht tot de bodem raakt wat dan weer nieuwe mogelijkheden doet ontstaan. Een nieuw aanplantschema ontstond in mijn hoofd; alle nieuwe planten zouden hun origine in het verre oosten hebben. Enkele (traaggroeiende) Japanse esdoorns zorgen voor de basis met daar tussen Heuchera, elfenbloem en Japanse herfstanemonen. De achtergrond zal gevormd worden door verschillende soorten Rododendron. De schaduw komt van enkele dennenbomen, een amberboom en een moerascypres. Die twee laatsten zijn in het najaar bladverliezend. Er werd ook nog een Koreaanse parasol den aangeplant maar die groeien echt heel langzaam. Na 20 jaar ongeveer 3 meter. Als ik dat nog mag meemaken ben ik dik tevreden!
Vingerhoedskruid (Digitalis purpurea) wordt soms ook wel "pijpenkop", "poppenschoentje", "Judasbeurs" of "slangenbloem"genoemd. Elfen dragen de vingerhoed als hoofddeksel.
De plant wordt gerekend tot de zogenaamde heksenkruiden en wordt soms genoemd als ingrediënt voor heksenzalf.
De plant bevat glycosiden : digoxine en digitoxine (digitaline) en is erg giftig. Digoxine wordt gewonnen uit de bladeren van tweejarige planten en wordt gebruikt bij behandeling van bepaalde hartritmestoornissen. Deze toepassing is voor het eerst beschreven door de Engelse arts William Withering (1741-1799) uit Birmingham. Het was hem opgevallen dat Digitalis het hartritme kan vertragen of zelfs doet stoppen. Hij publiceerde deze bevinding in 1785 in zijn boek "An Account of the Foxglove and some of its Medical Uses". Daardoor werd Digitalis soms ook (mis)bruikt door lieden met kwade bedoelingen om een hartstilstand uit te lokken bij de bomma als de familie wat te lang op een erfenis moest wachten!
Vingerhoedskruid wordt tot 150 cm groot. De bladeren zijn aan de onderzijde grijs behaard. Ook de stengel is bezet met korte, zachte haren. Vingerhoedskruid bloeit van mei tot juli met meestal roze, paarse of witte gevlekte bloemen. De hommels moeten in de bloemkroon kruipen om bij de nectar te kunnen komen. Soms wordt echter een gaatje in de bloemkroon gebeten om er zo bij de nectar te kunnen.
De plant komt in heel Europa voor in gekapte plekken in het bos. Ze groeien liefst op deels beschaduwde lichte gronden.
Vingerhoedskruid is tweejarig : het zaad ontkiemt het eerste jaar en vormt een klein bladrozet, het tweede jaar gaat het de hoogte in en verschijnen de bloemen. Daarna sterft de plant af maar tegen dan heeft hij er al voor gezorgd dat de duizenden zaadjes in de omgeving verdeeld zijn. Met andere woorden : je komt nooit zonder te zitten. Bij mij stonden ze reeds tussen de bomen toen mijn perceel 25 jaar geleden nog braak lag, sindsdien ben ik ze nooit kwijtgeraakt. Dat hoeft ook niet want ik vind ze prachtig. Je kan de natuur wat sturen door een uitgebloeide stengel uit te kloppen op de plaats waar je ze later wil hebben. De kleur kan je niet sturen. De hommeltjes trekken zich hiervan niks aan en vliegen vrolijk van witte naar paarse bloemen en omgekeerd. Het kan dus goed zijn dat zaad van een witte bloem binnen twee jaar roze of purperen exemplaren voortbrengt. Surprise !
Ik ben Roger
Ik ben een man en woon in de Kempen (België) en mijn beroep is jong gepensioneerde.
Ik ben geboren op 29/05/1954 en ben nu dus 70 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: tuinieren, fotografie, zeewateraquarium, modelbouw, ....
Bernerhof
