1. PUNT 1 : VERLIES NOOIT GELD
2. PUNT 2 : ONTHOUD PUNT 1

(foto gamma)

01-09-2013 om 15:08 geschreven door Frank Declerck

Dit is nu waarschijnlijk het belachelijkste advies dat er bestaat: NIETS DOEN. Hoe kun je daar nu geld mee verdienen? Wel: Heel veel! Meer zelfs: Het zorgt er ook voor dat je geen geld verliest (beursadvies nr.1). Net zoals de eerste twee, is dit weer een heel eenvoudig advies.

Als je geen aandelen hebt, is, voortbordurend op beursadvies nr.2, de logica zelve dat de beste beslissing bij dalende aandelen is om er vanaf te blijven. De kans is te groot dat het aandeel verder blijft dalen. Door niets te doen vermijd je in ieder geval al verlies. In 2008 was het overduidelijk dat niets doen veel beter was dan aandelen kopen.

Er is echter nog een veel betere situatie waar niets doen veruit de beste beslissing is. Stel: u heeft een aandeel gekocht in een stijgende trend. Dit was een goede beslissing (beursadvies nr. 2). Het aandeel stijgt verder en u maakt 10% winst. Wat doen? Verkopen? NEEN.

Het is best mogelijk, daar het aandeel in een stijgende trend zit, en dat het doodleuk verder stijgt tot 20% winst. Dan had u bij verkoop weliswaar 10% winst gemaakt, maar ook 10% laten liggen. Je mag er dan niet aan denken dat hetzelfde aandeel 50% of 500% verder stijgt nadat u het verkocht hebt. Dan wilt u het waarschijnlijk niet meer weten hoeveel u had kunnen winnen!

Stel dat u het toch vroegtijdig verkoopt met bvb. een aardige 30% winst. Hiermee kunt u best tevreden zijn. U heeft dat weer een aardig sommetje cash. Als de bedoeling consumeren is (auto kopen, verbouwingen doen,...), dan is daar niets mis mee. Als het de bedoeling is om het weer te beleggen, dan heeft u een probleem:

1. U moet nu op zoek gaan naar een ander aandeel dat het minstens evengoed doet als het aandeel dat u had. Geen gemakkelijke opgave. De kans is groot dat u bij een ander aandeel slechter af bent, want u had een aandeel met een stijgende trend.
2. U maakt extra transactiekosten voor aankoop en verkoop, waarmee u misschien uw broker gelukkig maakt, maar u moet wel extra rendement halen met uw nieuw aandeel om de kosten te recupereren. Hiermee hebben we meteen een oorzaak waarom rendementen lager liggen dan de returns van de beursindex.
   

Was het dan niet veel eenvoudiger om niets te doen?

Wanneer moet u dan winst nemen? Dit wordt haarfijn uitgelegd in beursadvies nr.4. Tevens wordt daarbij uitgelegd hoe u met een speciaal beursorder (minder gekend) het wereldberoemde gezegde van "let your profits run" (beursadvies nr.3) en "cut your losses short" (beursadvies nr.4) kunt toepassen.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwde om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2 en 4 sluiten aan bij dit derde advies en bespreken wanneer u het best aankoopt en wanneer het ogenblik gekomen is om te verkopen. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

10-10-2009 om 23:51 geschreven door Frank Declerck

Het eerste advies kwam van Warren Buffett: vermijd verlies. Niet onbelangrijk natuurlijk, want als er iets is dat we door beleggen willen bereiken, is het toch om zoveel en zo snel mogelijk geld verdienen. Daar wringt echter het schoentje. Is er niet een spreekwoord die zegt: Haast en spoed is zelden goed!

Geld op een spaarboekje plaatsen of staatsobligaties kopen, is voor velen saai en brengt te weinig op. Wat een geluk dat er aandelen bestaan. Lekker spannend en de kans om veel geld te verdienen.

Maar hoe komt het toch dat volgens een studie 90% van de particulieren geld verliezen? Dit bericht hield dat nog geen rekening met het afschuwelijke jaar 2008. Wellicht is dit cijfer vandaag 99,...%. Als particulier hoeft u zich echter niet geviseerd te voelen. In 2008 gingen ook vele superslimme hedgefunders en beursgoeroes (lees steenrijken) zoals George Soros en Kerkorian zwaar de boot in.

Waarom liep het zo fout in 2008? Waarom mocht u dat jaar geen aandelen kopen? Heel eenvoudig: de trend was dalend. Het is dus niet verstandig om dalende aandelen te kopen. De kans dat ze verder dalen is groter dan de kans dat ze stijgen.

Een veel gemaakte fout is bijkopen om de gemiddelde aankoop te verbeteren. Men heeft aandelen gekocht aan 40€, ze zakken tot 20€ en men koopt bij zodat de gemiddelde aankoop 30€ is. Dit maakt de 1ste aankoop meer verteerbaar, maar daar is alles mee gezegd. Men bedriegt eigenlijk zichzelf. Door de tweede aankoop maakt men niet meer winst met de eerste aankoop. Het verlies blijft hetzelfde en de kans dat het aandeel verder daalt blijft groot zodat er nog meer verlies gemaakt wordt. Iedereen die in 2008 bijgekocht heeft, zal dat aan de lijve ondervonden hebben.

Voor de volledigheid toch 1 uitzondering op bovenstaand: Indien u maandelijks een vast bedrag van een bepaald aandeel koopt, heeft dat als resultaat dat uw gemiddelde lager zal liggen. Want als het aandeel duur is, koopt u er weinig, als het goedkoop is veel. Dit is dan een bewuste strategie (en voldoet u aan advies nr 1.). Hiermee beperkt u alvast uw verlies, maar ook uw winst.

Wanneer koopt u dan wel het best? Bij een stijgende trend van het aandeel. Wanneer is er een stijgende trend? Na twee dagen, na vijf dagen? Na drie weken? NEEN. Na twee maanden? Hier kun je eventueel instappen. Pas op dit is nog erg vroeg. Een stijgende trend is pas echt gezet na drie maanden. Dit lijkt lang, toch sommige aandelen kunnen best jaren doorstijgen. Hoelang zijn aandelen niet blijven stijgen na het dieptepunt veroorzaakt door de internethype? Hoelang zijn grondstoffen als olie en goud niet blijven stijgen?

Heeft fundamentele of technische analyse dan zin, want beiden zijn in 2008 de boot in gegaan.

Value beleggers kopen vooral ondergewaardeerde aandelen. Daar is niets mis mee. Maar wat doe je ermee als zulke aandelen jaren ondergewaardeerd blijven of als ze nog meer ondergewaardeerd worden (=verlies).

Technici spelen dan weer in op gegevens uit het verleden. Door grafieken en extrapolaties te maken, proberen ze de toekomst te voorspellen. Ook dit heeft in 2008 niet veel winst gebracht.

Toch steunt het principe van "de trend is your friend" op beiden. Want welke aandelen kennen een stabiel stijgingspotentieel: vooral kwaliteitsaandelen (value) en is een stijgende trend nu net niet wat een technische analist als aankoopsignaal geeft?

Mis je dan niet een stukje stijging? Inderdaad, maar kopen op een bodem blijft een gok en is gebaseerd op geluk, en als je voor de bodem koopt, moet je eerst verlies slikken en zal de winst (als die er al komt) nog langer op zich laten wachten.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwde om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 3 en 4 sluiten aan bij dit tweede advies en bespreken wanneer u het best niets doet en wanneer het ogenblik gekomen is om te verkopen. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

13-09-2009 om 21:36 geschreven door Frank Declerck

Is dit niet het belangrijkste advies, dan is het toch het meest delicate. Iedere belegger moet zichzelf de vraag stellen: Is de beurs wel iets voor mij? Technisch gezien maakt het bij het beleggen natuurlijk uit of je nu 10000€ of 10 miljoen euro ter beschikking hebt. Het verschil is dat de laatste bij een zelfde rendement 1000 keer meer geld opstrijkt. Maar daar gaat het hier niet over. Hoe u tegen het beleggen aankijkt, is veel belangrijker.

• Ze verkopen te vlug na een kleine winst, maar laten hun verliezen eindeloos oplopen.
• Ze verlaten de beurs na een slecht jaar, om terug te komen als de beurs op een hoogtepunt staat.
• Ze traden te veel, waardoor het rendement opgeslorpt wordt door kosten.
• M.a.w. Paniek en hebzucht staan te veel vooraan in het woordenboek.
• Ze veranderen teveel van tacktiek zonder die een kans te geven.
• Ze hebben geen plan, noch orde of discipline.

Verkoop je in paniek, omdat je denkt dat de beurs de volgende dag misschien zwaar zal dalen? Of koop je gretig omdat je vreest de rally te missen? Bezorgt de beurs je slapeloze nachten omdat je het gevoel hebt de zaken niet meer in de hand te hebben? Toch belangrijke zaken. Dan moet u zich de vraag stellen: is de beurs iets voor mij? Misschien kun je dan het volgende doen: Stop drie maanden met beleggen op de beurs. Is uw leven een stuk aangenamer geworden en is de rust in uw leven teruggekeerd, dan is de conclusie duidelijk: De beurs is er niet voor u. Mist u daarentegen de dagelijkse adrenaline en kicks van de beurs, dan bent u misschien wel verslaafd.

Misschien nog een laatste advies: Zoek naar die manier van beleggen die het beste past bij uw persoonlijkheid. Defensief of agressief? Risicoarm of risicovol? Bepaal met welk deel van uw vermogen u meer risico wilt nemen, zonder dat u in de problemen kunt komen. Neem geen risico’s met geld dat u morgen nodig hebt om noodzakelijke goederen te kopen. Misschien helpt een bepaalde beleggingsservice of het kopen van een indexfonds. Deze laatste is veel goedkoper dan de gewone beleggingsfondsen van de bank en… is het niet bewezen dat het aartsmoeilijk is de index te kloppen?

Dit tiende advies ben ik eind juni aan het schrijven. Toeval wil, dat ik mijn beursjaar afsluit op 30 juni en dan mijn balans van het jaar opmaak. Dit is een veel geschikter moment dan tijdens de eindejaarsfeesten. Nadien kan ik dan zorgeloos een drietal weken met vakantie in juli. Geen tv, krant of laptop heb ik dan bij de hand. Hoeft ook niet want de beurs laat ik dan volledig links liggen. Tegen 30 juni zijn bijna al mijn posities gesloten. Alleen nog 100% gedekte aandelen bevinden zich nog in mijn portefeuille. Aandelen gedekt door puts en/of trailers.

Ondanks dat de Oostenrijkse economische school mij meer genegen is, ga ik nu tijdelijk vol keynesiaans. Ik begin alvast met het bestellen van een blonde Leffe. Prosit en op een volgend beursjaar!

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, bijhouden en verkopen van aandelen, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. Advies 6 handelt over kennis, orde en dicipline. Advies 7 bespreekt naar wie u niet moet luisteren en 8 naar wie wel. Advies 9 vertelt hoe je best rekening houdt met de gek(te) en advies nr. 10 raadt aan om ook uzelf te beoordelen. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

27-06-2009 om 00:00 geschreven door Frank Declerck

De verhouding van de beurs tot de economie is al vaak vergeleken met het baasje (economie) en zijn hond (beurs). Ze vertrekken samen op stap en komen samen terug thuis. Tijdens de wandeling kan er echter van alles gebeuren.Terwijl het baasje er meestal een gelijke tred op nahoudt, rent het hondje soms eens ver vooruit, keert dan in tegengestelde richting terug, blijft dan weer achter  om tenslotte opnieuw naar zijn baasje toe te rennen. Deze metafoor kan nog verder opengetrokken worden. Af en toe loopt het hondje (de beurs) zelfs compleet verloren, om slechts na lang zoeken terug met zijn baasje naar huis te kunnen. Dit zou je in analogie de gekte op de beurs kunnen noemen. Hiermee kun je maar best rekening houden. Wie op die momenten het hoofd koel kan houden, doet er zijn voordeel mee. Laat u zelf niet gek maken, maar profiteer ervan.

Zo was de (be)dotcom rage begin deze eeuw een bekend voorbeeld. De volledige Nasdaqbeurs steeg met 1400% op nauwelijks 10 jaar tijd. Om nadien in slechts 2,5 jaar terug te vallen naar 25% van zijn topwaarde. We mogen nu al besluiten dat de Nasdaq nooit meer zijn top zal evenaren. Zelfs vandaag, 10 jaar later,  staat de Nasdaq nog steeds slechts op 25% van zijn top (inflatiegecorrigeerd). Bepaalde aandelen noteerden toen  tegen 100x à 200x de winst en vele “goeroes” vonden dit normaal. Erger nog: er werden miljarden neergeteld voor bedrijven die nog nooit winst hadden gemaakt, noch een businessplan hadden die toekomstige winsten konden voorleggen. Dit was de tijd van de “nieuwe” economie. Er werden nieuwe termen geïntroduceerd (zoals ebitda) en theorieën uitgevonden, om toch maar te verdoezelen dat deze ondernemingen geen winst maakten. (EBITDA: earnings before I tricked the dumb editor)

Wie deze gekte doorzag (o.a. Buffett die er niet aan mee deed zie ook beursadvies nr.8), en zijn karretje vollaadde met putopties, werd rijk door de hebzucht van de anderen.

Slechts enkele jaren later in 2008, zagen we al een nieuwe gekte. Nu in de tegenovergestelde richting. Aandelen werden “en masse” buitengegooid. Tegen EENDER welke prijs. Zo kreeg je koers/winst verhoudingen te zien van minder dan 1,  beurskapitalisaties die lager waren dan de cash die op de rekening stond en dividenden die opliepen tot 50%. Nooit eerder gezien. De reden was dat  grote beursspelers in liquiditeitsproblemen kwamen, waarbij ze geen andere keuze hadden dan hun aandelen te dumpen om aan cash te geraken. Dit vergrootte de reeds aanwezige paniek. Door  geen onderscheid te maken tussen de kwaliteit van de diverse aandelen (cf. Renault-GM), werd 2008 een “gek” beursjaar. Ook hier lagen voor de “contrarians” opnieuw kansen.

We komen hierdoor terug bij mijn andere adviezen ( nr.2, 3 en 4). Zowel beurzen als aandelen kunnen zeer fel overgewaardeerd of ondergewaardeerd worden. Je doet er dan je profijt mee om zolang mogelijk van de trend te profiteren, zelfs al zijn de koersen onrealistisch hoog of laag.

Het komt erop aan om vooral de anderen gek te laten doen, waarmee u winst kunt halen. Altijd werken met vooraf vastgelegde limieten is een gulden regel. Het kan soms lukken dat u al meteen een flinke winst op zak steekt door uw limiet zeer laag te leggen. Nog niet zo lang geleden kon je blue chips 30% intraday zien schommelen. Ook de Dow Jones steeg ll. met 700 punten op een half uur (Het Plunge Protection Team zal niet ver weg geweest zijn). Door het inleggen van een lage limiet kunt u al meteen op rozen zitten.

De vraag blijft over: Hoe kan dit toch, die gekte op de beurs. De beurs heeft toch altijd gelijk?

Als je het theoretisch bekijkt is de kans op stijgen of dalen van een aandeel altijd even groot: Fifty-fifty (is niet helemaal correct, want er is ook een kans dat het aandeel pas op de plaats maakt). Wat doet aandelen stijgen: een verbeterde marktsituatie, beter dan verwachte cijfers of overname nieuws. Een daling wordt dan weer veroorzaakt door het omgekeerde. Toch merk je dat aandelen ook fel kunnen stijgen of dalen zonder dat er nieuwe feiten bekend zijn. Dan komen we onherroepelijk bij psychologie terecht. Psychologie is zo’n belangrijk ingredient omdat het gewoon inherent aan de beurs is:

Bij iedere beurstransactie DENKEN beide partijen een goede zaak te doen. Nochtans: de ene VERKOOPT zijn aandelen en de andere KOOPT die aandelen. Deze enorme tegenstrijdigheid  is de reden dat de beurs onvoorspelbaar is. Ook vele (al dan niet zelfverklaarde) beursgoeroes gaan daardoor vaak de mist in. De massa gegevens die dagelijks de wereld worden ingestuurd en de verscheidene manieren om de waarde van aandelen te bepalen zorgen voor een constant verschuiven van het evenwicht tussen kopers en verkopers, zelfs al hebben die gegevens geen economische invloed op het aandeel. De prijs van een aandeel wordt hier de speelbal van.Wie Mr Market van Benjamin Graham kent, weet hoe irrationeel kopers of verkopers van aandelen kunnen zijn. Er is echter één soort belegger die hiermee zijn voordeel doet: die zonder emotie.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, bijhouden en verkopen van aandelen, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. Advies 6 handelt over kennis, orde en dicipline. Advies 7 bespreekt naar wie u niet moet luisteren en 8 naar wie wel. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

06-06-2009 om 00:00 geschreven door Frank Declerck

Er zijn ontelbaar veel mensen die mooie fortuinen hebben verdiend met aandelen: superbeleggers.  Zou het niet interessant zijn om te bekijken hoe ze dat gedaan hebben.  Ze na-apen in hun beleggingen misschien? Neen, dat is onverstandig, want je kan nooit de deals doen in dezelfde omstandigheden als waarin zij ze gedaan hebben. Ofwel kom je te laat, ofwel is er een valutarisico, of er zijn speciale voorwaarden die een kleine belegger niet kan of je wordt zelfs misbruikt door hen, of …. Toch kunnen we veel leren door hun werkwijzen te bestuderen. 2 superbeleggers als voorbeeld: de rijkste belegger ter wereld en de rijkste Belgische belegger.

Ondanks dat Warren Buffett de rijkste belegger ter wereld is, blijft hij een gecontesteerd figuur. Tijdens de internethype bleef Buffett aan de zijkant staan. Overal in de media (!!! zie beursadvies 7) kon je lezen: “Buffett kan het niet meer. Buffett wordt te oud. Einde Buffett tijdperk.” Wie bleek achteraf de verstandigste belegger te zijn geweest? Eigenaardig genoeg hoor je nu opnieuw dezelfde opmerkingen. Hiermee is duidelijk gemaakt dat Buffett allesbehalve een korte termijn belegger is. Niet wat zijn aandelen morgen, maar wat ze over 10 jaar waard zijn, interesseert hem.

Door dezelfde aandelen  als Buffett te kopen, zal je zijn succes niet kunnen evenaren. Op het moment dat je het weet, zijn ze meestal al flink gestegen. Tevens zal je nooit dezelfde voorwaarden krijgen als hij.  Probeer maar eens obligaties van Swiss Re te kopen tegen 12% rente en, een voor hem gunstige regeling, om deze in aandelen om te zetten. Je kunt ook aandelen kopen van Berkshire Hathaway, zijn investeringsvehikel. Je loopt dan wel  een valutarisico.  Maar aandelen kopen van een vehikel, dat lijkt mij toch niet opportuun. Gaat u een wagen kopen die aangeprijsd wordt met ” prima vehikel”? Ik niet. Waarom dat verkeerd kan uitdraaien zal duidelijk worden bij de tweede superbelegger.

Leren van Buffett is vooral luisteren wat hij zegt en kijken wat hij doet. Hij heeft enorm veel wijze uitspraken gedaan maar 2 belangrijke zijn toch:

1. Koop wat je kent: Het heeft geen zin om te beleggen in iets wat je niet begrijpt. Risico’s neem je enkel als je niet weet wat je doet (zie ook beursadvies 1). Lees jaarverslagen (van de laatste vijf jaar), bestudeer de markt waarin het  bedrijf opereert, ken zijn managers, heeft het unieke producten?, een merknaam?, is het een groeibedrijf?, zijn de inkomsten in geld stabiel en  is er een lange termijn visie?, enz… .
2. Koop aandelen van 1 dollar aan de prijs van een halve dollar. Koop laag en verkoop hoog (of verkoop niet). Buffett heeft het vermogen om eindeloos te kunnen wachten om zijn slag te slaan. Hij koopt enkel aandelen tegen een goede  prijs, de beurs zelf laat hem volledig koud.

De beste Belgische belegger is Albert Frère. Net zoals Buffett de hoogstgeplaatste belegger is op de Forbes  lijst, is Frère de hoogstgeplaatste Belgische belegger op die lijst. Twee van zijn holdings, Groep Brussel Lambert (GBL) en Nationale Portefeuille Maatschappij (NPM) maken deel uit van de BEL20. GBL heeft belangrijke belangen in  Total,  GazdeFranceSuez, Lafarge, Pernod-Ricard en Imerys. Al bij al een beperkt aantal, maar vooral grote participaties in Franse bedrijven. NPM heeft een uitgebreidere portefeuille met zo’n 17 directe deelnemingen, waaronder, ook weer Total. Verder heeft NPM ook indirecte deelnemingen in GBL en de holding Pargesa (ook van Frère).

Gewoon meedoen met Frère, zoals diverse gerenommeerde beurssites aanprijzen, is oerdom. Deze man speelt het spel keihard en deinst er niet voor terug de onwetende belegger een loer te draaien. De successen van de man zijn ellenlang en zijn laatste slag heeft hij geslagen net voor de crisis. Hier volgt zijn tactiek:

Frère slaagt er keer op keer in een forse kapitaalsverhoging in zijn holdings door te voeren op het hoogtepunt van de beurs. In de lente van 2007 bood Frère nieuwe aandelen van GBL aan de massa’s kooplustige beleggers. GBL koerste toen aan recordniveau’s.  In juni 2007 rondde hij de verkoop af, 1 maand voor … de beurzen aan hun daling begonnen. Hierdoor kon hij veel geld ophalen voor relatief weinig nieuwe aandelen. In 2008 kocht de holding GBL aan veel lagere koersen aandelen bij, kocht de holding Pargesa aandelen van GBL bij aan de helft van de prijs  als bij de kapitaalverhoging en versterkte Frère zijn positie in… Pargesa.

Meedoen met Frère is dus helemaal  niet meedoen met GBL  bij een kapitaalsverhoging zoals vele beurssites promoten. Integendeel:  Meedoen met Frère is uw aandelen GBL dan VERKOPEN (zoals hij ook doet) en Pargesa kopen op het moment dat hij het doet.  Frère is altijd een goede raadgever geweest: Als hij kapitaalverhogingen doet,  is het tijd zeer alert te zijn en tijdig uw aandelenportefeuille af te bouwen.

Volgens het Amerikaanse Forbes zag Albert Frère zijn persoonlijk vermogen met 800 miljoen dollar zakken tot 2,4 miljard dollar (1,9 miljard euro) in  2008. Die terugval met 25 procent was alvast minder erg dan de verliezen die collega’s-miljardairs moesten slikken. Daardoor kon de Waalse financier 64 plaatsen opschuiven in het jaarlijkse miljardairslijstje van Forbes.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, bijhouden en verkopen van aandelen, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. Advies 6 handelt over kennis, orde en dicipline. Advies 7 bespreekt naar wie u niet moet luisteren en 8 naar wie wel. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

29-04-2009 om 21:30 geschreven door Frank Declerck

Zoals gemeld in beursadvies nr.6 is het het niet onverstandig te bekijken welke raad je mag opvolgen en welke niet. Vooral de oppervlakkigheid van de media en de gestuurde adviezen van banken dienen in het oog gehouden te worden.

1. Gestuurde Bankadviezen

De adviezen van bankanalisten heb ik al lange tijd gelaten voor wat ze zijn. Ze veroorzaken vooral lemmingengedrag (des mensen) en zijn meestal veel te laat. Pas op: de analyses die ze maken zijn zeker de moeite waard om te lezen. Je doet er vooral kennis mee op (beursadvies nr.6). Hoedt u echter voor de conclusies. Weet dat iedereen dit leest en de analyses zijn meestal al lang in de koersen verwerkt.

Het grootste probleem zit hem echter in de onafhankelijkheid van de analisten. Deze worden betaald door hun werkgever (bank of andere instelling) en indien ze het al zouden willen, kunnen ze moeilijk tegen het belang van hun werkgever ingaan. Je moet er dan ook terdege  rekening mee houden dat bankadviezen opgelegd of gestuurd kunnen zijn en niet altijd de realiteit weergeven. Zo bestaan er regelrecht gesponsorde campagnes om een bedrijf in een positief daglicht te stellen.  2 voorbeelden:

1.Bedrijf A is grote klant bij Bank B. Met grote klant bedoel ik: het bedrijf  A heeft enorme leningen openstaan bij Bank B. Bedrijf A doet het niet zo goed en wil een extra budget (opnieuw een lening). Zowel bedrijf als bank hebben alle belang bij positieve berichten over het bedijf, want de bank wil in eerste instantie zaken doen, maar vooral ook dat zijn leningen terug betaald worden. Zal deze bank dan toelaten dat zijn analist dit bedrijf de vernieling in schrijft en een verkoopadvies afgeeft? Nee, natuurlijk niet.  Zal het bedrijf niet aansturen op ontslag van deze analist of de relatie met de bank afbouwen? Het antwoord is JA. Met andere woorden zowel de bank als de analist (door zijn afhankelijkheid) zullen de zaken positiever voorstellen dan ze zijn.

2.Opnieuw een grote klant van de bank komt met een groot pak aandelen die hij wil verkopen aan een goede prijs. Deze zet dan de bank(analist) letterlijk onder druk om positief te zijn over een bepaald aandeel. Dan ontstaat de kans dat u als onwetende een pakket aandelen aanbevolen wordt door de bank, waarvan ze zelf de verkoper is! Zo was er ooit een analist Henry Blodget (Merryl Lynch - ook reeds op de klippen), bijgenaamd King Henry. Zijn  officieel advies voor bepaalde aandelen luidde: bijkopen voor de korte en lange termijn. In zijn interne mail voor grote klanten kon men lezen:  deze aandelen zijn “piece of shit” (gelieve zelf te vertalen).

Eén van de meest gebruikte adviezen van bankanalisten is HOUDEN. Als je dit ontleedt, kom je tot de volgende conclusie: Voor wie geen aandelen heeft, betekent dit :NIET-Kopen, voor wie er wel heeft: NIET-Verkopen. Dit is tegenstrijdig en wilt eigenlijk zeggen dat het aandeel weinig opwaarts koerspotentieel heeft (er zijn geen kopers want het advies is niet-kopen). Houden is eigenlijk een verbloemde term voor Verkopen.

Market under-/outperform zijn ook zo’n geliefkoosde termen. Wat ben je daarmee? Outperform klinkt veelbelovend, maar als de markt -50% is, wat betekent dan outperform: -35%?. Ooit waren de adviezen voor GM underperform en voor Renault outperform voor de autosector. Deze adviezen zijn nog altijd min of meer juist, want: GM is officieus al lang failliet (ze gaan naar -100%) en Renault “outperformed” op -90% van zijn top.

2. De OPPERVLAKKIGHEID

Als je weet dat de voornaamste bedoeling van de media is: het verkopen van hun tijdschriften en kranten, dan weet je dat de inhoud niet altijd op de eerste plaats komt. Deze kranten en tijdschriften moeten vooral opgevuld worden en kennen meestal een deadline voor  de artikels. Deze bulken dan  van de oppervlakkigheid en zelfs onjuiste informatie. Het is eigen aan journalisten dat ze menen het beter te weten dan de geïnterviewde zelf. Niet zelden blijkt het artikel niet de juiste weergave van het interview te zijn. De journalist doet niet altijd de moeite om de juiste toedracht te willen begrijpen of verspreiden.

Ter staving 2 voorbeelden:

Vandaag lees ik in een Amerikaans tijdschrift dat Europa er veel slechter voorstaat dan Amerika. Men schrijft letterlijk dat de problemen in Europa 20X groter zijn dan in Amerika. De in de herfst goedgekeurde bailout van 0,7 triljoen dollar is slechts een peulschil van wat Europa nodig heeft: 14 triljoen dollar. Met andere woorden: Amerikanen don’t panic and feel good, kijk naar Europa: daar zijn er pas problemen. Tja, lees ik niet net het omgekeerde in de Europese pers? Nochtans bespreken ze dezelfde feiten. Gekleurde artikels is het minste wat je ervan mag zeggen. De waarheid is dat beide continenten er even erg aan toe zijn.

Soms gebeurt het dat ik een oud tijdschrift doorblader, je weet nooit waarvoor het interessant is. Zo vond ik recent een tijdschrift terug van de belangrijkste financiële media in België. Datum:mei 2007.  Hierin staat een interview met Bill Miller (versloeg 15 opeenvolgende jaren de beursindex en is fondsbeheerder). Zowel op de voorpagina, als op de eerste pagina, als de kop van het artikel stond: Amerikaanse aandelen zijn 15% ondergewaardeerd. Wie enkel en alleen op deze titel afging en zwaar in deze aandelen investeerde, zal van een zeer kale kermis thuisgekomen zijn. Tevens zou je, ondanks zijn verdiensten, Miller kunnen klasseren in de groep van gevallen beursgoeroes.

Het grappige echter is dat nergens in het artikel zelf deze uitspraak vermeld staat. Het is dus gissen of Bill Miller dat wel gezegd heeft. Hij is inderdaad op dat moment (april 2007) nog altijd positief over aandelen, maar waarschuwde ook dat de grondstoffenhausse op zijn einde liep en dat zich een vastgoedzeepbel in Amerika aan het ontwikkelen was. Miller blijkt dan toch klaar te zien. Je kan besluiten dat de journalist  zich alvast  zwaar vergist heeft in wat het belangrijkste was van het interview.

Verder in hetzelfde tijdschrift lees ik ook nog de lof over bankaandelen (er komt een grote consolidatie aan, inderdaad ) met een groot stijgingspotentieel. Het kan verkeren, zei er ooit iemand.

Het is duidelijk: klakkeloos adviezen of tips navolgen, kan u  zuur opbreken. In advies nummer 8 bespreek ik  wie wel iets interessants te vertellen heeft.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, bijhouden en verkopen van aandelen, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. Advies 6 handelt over kennis, orde en dicipline. Advies 7 bespreekt naar wie u niet moet luisteren en 8 naar wie wel. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

21-03-2009 om 00:00 geschreven door Frank Declerck

In beursadvies nr.5 heeft u al kunnen zien wat u zo allemaal kunt doen op de beurs. De aandelen die er bestaan, de systemen waarmee u kunt beleggen en ook de soorten beleggingen lijken schier oneindig. Hierin schuilt een groot gevaar. U doet er immers  jaren over om te begrijpen hoe alles in elkaar zit. Als beginnende belegger informeert u zich best over de producten die u wilt gebruiken. Als uw eerste stappen CFD daytraden  is,  is dit bijna een garantie om uw geld er zo snel mogelijk door te jagen.

1. Kennis: Het is logisch dat u eerst met aandelen begint. Pas nadat u tenvolle de kennis hierover bezit, kunt u ook in opties en turbo’s gaan. Hierbij kunnen optiestrategieën  zeer lucratief zijn, toch moet u weten dat het vooral specialisten zijn die hierin handelen. Bij opties heeft u altijd een tegenstander (u kunt geen opties kopen als een ander ze niet schrijft en vice versa), en op het einde van de rit zal diegene met de meeste kennis de meeste winst maken. Het eerder besproken daytraden is niet aan mij besteed, dit heeft mijn inziens niets met beleggen te maken en steunt op kicks, waarbij het vooral de brokers zijn die hier rijk van worden. Veel daytraders houden het niet lang vol en beleggen is nu net iets wat levenslang moet kunnen.
2. Orde: Wie een uitgebreide portefeuille heeft met aandelen en opties, kan al eens door het bos de bomen niet meer zien. Een aanrader is dan een goede broker te hebben waar je alle aandelen of opties die samenhoren, netjes kan scheiden in verschillende tabbladen. Die houden alles overzichtelijk en kan je meteen ook zien waar je winst of verlies zit (wat toch het allerbelangrijkste is). Een onoverzichtelijke portefeuille leidt meestal tot verkeerde handelingen en meer verlies.  Een aanrader bij sommige brokers is dat je op papier kan handelen. Je kan dan alle mogelijke posities innemen zonder het met echt geld te moeten doen.  Zo leer je beleggen zonder geld te verliezen.  Ook computerprogramma’s kunnen helpen, alhoewel hier ook het gevaar schuilt dat alles te ingewikkeld wordt. Mijn mening is:  hoe eenvoudiger je belegt, hoe meer controle je hebt, hoe meer winst je maakt.
3. Discipline: Er bestaat een Engelse zegswijze: “Plan your trade and trade your plan”. Hierin zit een grote waarheid vervat: maak bij beleggen een plan op, en volg dat plan. Denk bij het handelen niet alleen aan de mogelijke winsten (of verliezen), maar stel vooraf zeker een paar zaken vast zoals: een doel, wanneer je gaat handelen, …  en wijk daar ook niet van af. Indien u emotioneel bent of onder druk staat, is het best niet te handelen. U moet u volledig kunnen concentreren op hetgeen waarmee u bezig bent. Even belangrijk is wel uw plan tijdig te evalueren en  toetsen aan de eventuele veranderde omstandigheden. Indien u toch afwijkt van uw plan doe het dan bewust en geef uzelf de tijd. De volgende dag kan het er helemaal anders uitzien. Vandaar mijn aversie voor daytraden: dit laat u niet toe alles rustig te bekijken.

Ondanks  dat u met de vijf vorige adviezen weinig kennis over de aandelen zelf hoeft te hebben, ben ik toch van mening dat hoe groter de kennis, hoe beter u bepaalde situaties zult aanvoelen. Beursadvies nr. 7 beschrijft dan naar wie je absoluut niet moet luisteren en nr.8 naar wie je best wel luistert.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwt om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies nr.5 toont aan dat opties u daarbij kunnen helpen, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, houden en verkopen van aandelen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

23-02-2009 om 00:00 geschreven door Frank Declerck

De eerste vier beursadviezen zijn ontegensprekelijk de belangrijkste. Er is er nog ééntje om het rijtje compleet te maken. Uw verlies beperken, kopen in een stijgende trend, niets doen als de trend blijft en verkopen bij trendomkeer zijn slechts een onderdeel van de beurs. Deze zeer eenvoudige adviezen staan in schril contrast met de complexheid van de beurs.

Zoals de titel reeds verraadt, bestaan er naast aandelen nog producten zoals opties, turbo's, speeders, trackers, futures, mini's (bestaan die nog?), CFD's,... en dan hebben we het nog niet over allerhande soorten obligaties, klikfondsen, hedgefunds, convertibles, sicavs, beveks ,... kortom de lijst is ellenlang. U mag ze van mij allemaal uitproberen, mij interesseren enkel die producten die van nut zijn zoals in onderstaand geval.

Als u pech hebt, dan kan het zijn dat u bij een stijgende trend juist op de top gekocht hebt. Daar moet u rekening mee houden. Fundamentele of technische analyse zal u daarbij niet altijd helpen. U weet het al, zoals de bodem een gok is (of geluk), zo is ook de top. U verkoopt dan wel TIJDIG na een daling (tussen 5% en 33%, zie beursadvies nr. 4), maar dat verlies hebt u toch aan uw been als u op de top gekocht hebt. Als de trend omkeert, kan het zo razendsnel gaan, waardoor het aandeel bvb. direct tientallen procenten lager noteert. Wat doe je dan om je tegen dit risico in te dekken?

Het kopen van een putoptie! Dit type optie wordt meer waard als het aandeel daalt. De kost voor de optie gaat wel af van uw winst. Een verzekering kost nu éénmaal geld en zoals u uw ander bezit (huis, auto, leven!) beschermt met een verzekering, zo beschermt u uw aandelen met een optie.

Nu wordt het moeilijk: want wanneer wordt een optie interessant? En welke optie? Dit hangt volledig af van de prijs van de optie. Vorig jaar (2008) waren de opties verschrikkelijk duur. Dit is logisch te verklaren: de optieprijs bestaat uit een intrinsiek gedeelte (wat het echt waard is) en een verwachtingswaarde (wordt ook lucht genoemd). Het is vooral deze lucht die nu hoog is, want door de volatiliteit van de aandelen, is de kans groot dat de opties uitgeoefend zullen worden en moet er daarom een hogere prijs voor betaald worden. Het is nodig zelf een berekening te maken welke optie de interessantste is. Indien u niet genoeg onderlegd bent in opties, raad ik aan een optiecursus te volgen. Er worden er gratis aangeboden op het internet.

Het laatste jaar 2008 (en nu nog) was er gigantisch veel geld te verdienen met het schrijven van opties, de risico's waren echter navenant. De vix (volatility index) staat al geruime tijd boven de 40 (tot 75) en dit is echt uitzonderlijk. Hoe hoger die staat, hoe meer lucht in de premies van de opties zit.

Met opties is het ook mogelijk om omgekeerd te werk te gaan. Stel dat de trend dalend is. Hierop kunt u ook inspelen, want een trend is een trend. Dit noemt men short gaan. Zo kunt u ook handelen in een dalende markt. U verkoopt aandelen die u niet heeft en koopt ze terug als ze een pak lager staan. Mocht het aandeel op een bodem staan als u het kocht, dan kunt u zich indekken door een calloptie te kopen. Deze optie stijgt in waarde als het aandeel stijgt. Hierdoor is "short gaan + calloptie" een bescherming tegen verlies. U werkt dan met een trailing stop kooporder om de andere adviezen toe te passen.

Met opties kunt u nog veel meer doen, zo is het mogelijk om volledige optiestrategieën uit te werken. Ik kan opnieuw een ellenlange lijst opsommen. Er bestaan wel honderd strategieën, met mooie namen als reverse ratio call spread, ongedekte variabele ratio call write, bullish call calendar spread en niet te vergeten de butterfly zowel in short als in long versie. Dit brengt ons naadloos bij mijn zesde beursadvies: Verdwaal niet op de beurs.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwde om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2,3 en 4 bespreken het kopen, houden en verkopen van aandelen. Advies 6 t.e.m. 10 zijn randadviezen, maar daarom niet minder belangrijk. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

02-02-2009 om 00:00 geschreven door Frank Declerck

In beursadvies nr.2 was al gezegd dat het fout is om bij te kopen als een aandeel daalt. Bij een daling moet u in tegendeel TIJDIG VERKOPEN !. Het is heel belangrijk om bij te houden wanneer een aandeel een dal (bodem) heeft gemaakt en wanneer het een top heeft. Een stijgende trend vertrekt vanuit het dal.

Na een stijgende trend van drie maanden koopt u een aandeel. U doet niets zolang het aandeel stijgt (zie beursadvies 2 en 3). Advies 4 is dan weer eens de logica zelve, nl. u verkoopt na de top (bij de trendomkeer).

Wanneer is een top gevormd? U kan verkopen na een daling tussen de 5% en de 33%. Nu vind ik zelf dat 5% heel nipt is. Zeker bij een volatiele beurs is 5% erg weinig. U loopt dan het gevaar dat het aandeel een daling kent van 5% maar nadien zijn stijgende trend terug opneemt. Uw aandeel wordt dan uitgestopt. Dat is niet de bedoeling natuurlijk.

Ne een daling van 33% mag je wel besluiten dat de trend echt omgebogen is, maar dan ben je al één derde van de waarde van het aandeel kwijt sedert de top en dat is toch wel erg veel. Een keuze ergens tussenin lijkt mij de beste oplossing. Dan kom je in de buurt van 15 à 20%.

Dit is natuurlijk erg theoretish. Hoe doe je het in de praktijk? Opnieuw heel eenvoudig: met een trailing stop verkooporder. Dit is een order waarbij de stop mee stijgt met het aandeel maar niet mee zakt! Het interessante is dat je zowel een vast verschil kan bepalen als een percentage. Tevens bestaat de mogelijkheid dat dit order pas geldig wordt op de "end of day" koers. Een voorbeeld:

U koopt een aandeel van 50€, meteen na aankoop legt u een trailing stop verkooporder in van 20%. Dit betekent dat het aandeel verkocht wordt als het onder de 40€ zakt (al dan niet aan het eind van een sessie).

Maar stel: Het aandeel zat in een stijgende trend en komt op 60€, de trailing stop gaat mee naar 48€.

Het aandeel blijft het goed doen en komt op 80€, de stop op 64€. Maar dan gaat het aandeel van 80€ naar 70€. De stop blijft op 64€ staan. Zolang het aandeel niet onder de 64€ gaat, gebeurt er niets.

Stel dat het aandeel weer verder stijgt naar 125€. De stop gaat opnieuw mee naar 100€. 125€ blijkt de top te zijn en het aandeel zakt tot onder de 100€ en wordt verkocht. U merkt dat u maximaal van de stijgende trend geprofiteerd hebt en het aandeel werd tijdig verkocht. Dit aandeel zou bvb. in 2008 misschien naar 20€ gezakt zijn en dit hebt u vermeden door de trailing stop order.

Welke nadelen zijn hier aan?

U neemt niet de volle buit. U hebt zowel een stuk stijging gemist in het begin als op het einde. Maar zoals al eerder aangehaald: zowel de bodem als de top voorspellen is puur geluk. Ik zie dan ook geen betere methode om maximaal van een stijging te profiteren, waardoor u vermijdt dat u te vroeg winst neemt.

Een tweede nadeel is dat je mogelijks gekocht hebt op een top. Om verlies te vermijden, bestaan er derivaten om je te beschermen. Daarover gaat beursadvies nr.5.

Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwde om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, adviezen 2 en 3 sluiten aan bij dit vierde advies en bespreken wanneer u het best aankoopt en wanneer u vooral beter niets doet. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.

Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

13-01-2009 om 00:00 geschreven door Frank Declerck