7.1 DE OUDE KAPEL.

Over het ontstaan van dit gebouw zijn er weinig gekende gegevens. Wel staat vast dat haar oorsprong ergens te zoeken is in de middeleeuwen. Waarschijnlijk werd ze opgetrokken door de Theutonische ridders, die hier in 1226 uitgestrekte landerijen ter beschikking kregen van de heren van Mechelen. 
Bij het inventariseren van de goederen van het kerkelijk bezit, bij de stichting van Schriek als parochie, in 1309, is er sprake van een kerk toegewijd aan St Jan Baptist en een kapel, waarmee ongetwijfeld de kapel van Grootlo werd bedoeld. De kerk van Schriek is gebouwd in 1303, zodat hoogst waarschijnlijk de kapel reeds vroeger bestond. 
Zoals blijkt uit een afbeelding omstreeks 1565, was het een armtierig gebouw. In 1673 bleek de kapel echter te klein en werd ze vergroot. Op zon- en feestdagen werden er toen de normale kerkelijke diensten gedaan tot in 1702. 
In 1745 werd aan de E.H. Onderpastoor van Schriek de verplichting opgelegd "Alle Sondaegen en de Heyligdaegen de vroegmissen te lezen en de andere diensten te doen in de kapel van Grootloo, voor de commoditeyt van de parochianen." Hieruit mag men besluiten dat de diensten zoals vroeger werden gedaan. In 1778 bevestigde de E.H. Snoecks, pastoor van Schriek dit. In de lijst die hij opmaakte van de goederen van de kapel, vindt men het volgende: voor het onderhouden van het gebouw ontving de onderpastoor jaarlijks buiten het offer, dat jaarlijks rond de 30 gulden beliep, volgende vergoeding: de opbrengst van de Koudhalzenhof, een cijns van het land en huizen die door liefdadigheid aan de kapel vermaakt werden, de opbrengst van de bomen rond de kapel, een jaarlijkse toelage van 30 gulden van de gemeente en 20 gulden van de kerk. Het was verder een rustige tijd en bijna honderd jaar was er geen oorlog, het leven hernam zijn rustige gang.
In 1792 vielen de Fransen voor het eerst onze gewesten binnen. Grootlo had hiervan in het begin niet te lijden. Na de boerenkrijg werden de bezetters veel driester, en ook de kleinste dorpen begonnen last te krijgen. In 1799 werd de kapel geplunderd, de klok uit de toren gehaald en stuk geslagen. Het beeld van O.L.Vrouw werd ernstig beschadigd (uit de geschriften van E.H. Raeymaeckers, pastoor van Schriek van 1791 tot 1806). Het is waarschijnlijk dit beeld van O.L.Vrouw waarover wij in een verder hoofdstuk verder zullen uitwijden. In deze troebele tijden geraakte de kapel in verval. 
In 1821 werden de goederen door de gemeente aangeslagen en verkocht. De diensten werden afgeschaft in 1838 en na enkele jaren was het gebouw zo vervallen dat de gemeente Schriek het wilde afbreken. Gelukkig is dit niet gebeurd, vooral door de tussenkomst van Kardinaal Sterckx. Hij wilde deze bidplaats behouden omdat ze de enige was in zijn bisdom, toegewijd aan de "Zoete Naam Jezus". Het is dan ook aan deze kerkvorst te danken dat er een parochie Grootlo kon worden opgericht. Ondertussen werd het gebouw gebruikt voor allerlei doeleinden, zelfs tot schuur, voor het opbergen van de oogst. Volgens bepaalde gegevens zou er zelfs een wever zijn getouw hebben opgesteld en zijn beroep uitgeoefend. 
Stilaan begon men de kapel terug te gebruiken voor godsdienstige doeleinden, want uit herinneringen van Dorre De Vadder werd er, rond 1880, op zondagnamiddag een rozenkrans gebeden. 
Op 28 maart 1874 vroeg Catharina Rijmenants, Wwe Frans Goossens, om de kapel te mogen herstellen. In 1883 werden de ruiten vernieuwd door Joanna Geeraerts echtgenote Wauters, en in 1891 werd ze volledig hersteld door de familie Goossens. 
Van 1894 werd er regelmatig mis gelezen, door professoren van het college Sint Jozef van Aarschot. Stilaan werd de kapel te klein voor de wekelijkse misgangers en  de familie Goossens nam het initiatief om ze te vergroten, langs de noordzijde werd een deel aangebouwd, en de voorzijde kreeg een inkomhal met een toren 




Kort na de stichting van de parochie Grootlo, in 1906,  werd de kapel nogmaals vergroot door een zijbeuk langs de zuidkant en deed ze dienst als parochiekerk tot in 1937, toen de huidige kerk in gebruik werd genomen. Van dan af werd " de oude kapel" omgevormd tot parochiezaal, waar de verenigingen een onderkomen vonden, waar toneel en bonteavonden plaats vonden, vergaderingen en feestvieringen werden gehouden. De zuider zijbeuk heeft vele jaren dienst gedaan als kleuterklas waar zuster Aldetrude onze kleintjes bezig hield. 
In 1968 werd de nieuwe parochiezaal "Magneet" geopend en had de oude kapel afgedaan als parochiezaal. Dat het gebouw niet werd afgebroken hebben wij te danken aan pastoor Gebruers. Er werden binnenmuren ingezet zodat er diverse lokalen beschikbaar kwamen. Vele jaren diende ze als onderkomen voor de chiro van Grootlo, werklozen konden er kun dopkaart laten bijwerken en de mutualiteit betaalde er zijn leden terug. De laatste jaren was ze fel verwaarloosd en in 1994 werd op initiatief van de Grootlose vriendenkring het gebouw binnen geheel gerestaureerd, nu moet alleen de buitenkant nog een flinke beurt krijgen zodat het oudste gebouw van Grootlo nog een tijdje kan meegaan.

Wij hopen dat de huidige bewindvoerders dit gebouw zullen onderhouden en niet zullen afbreken.

Bijlagen:
3KardSterckx.jpg (174.8 KB)   
Kapel 1700 2.doc (983 KB)   
kapel1650.doc (937 KB)   
oude kapel1906.jpg (758.4 KB)