Stinkende Roos !!!

De naam drukt prachtig de haat liefde verhouding uit die de meeste mensen met dit kruid hebben. Allium Sativum of knoflook, wordt al sinds mensenheugenis om zijn geneeskrachtige waarden  geprezen en om zijn geur vervloekt.
Ze is een van de mooiste voorbeelden van Hippocrates’ stelling dat je voedsel je medicijn en je medicijn je voedsel moet zijn en is een van de eerste gewassen die op grote schaal gecultiveerd werd.

 Knoflook is een overblijvend en vorstbestendig knolgewas en behoort tot de lelieachtigen. De roze, witte bloemetjes  bloeien in bolvorm. De bieslook, prei, ui en daslook zijn allemaal familie van haar. Oorspronkelijk komt ze uit het Middellandse zee gebied.
Al ruim (1500!) voor onze jaartelling werd de geneeskrachtige werking van knoflook door de Egyptenaren beschreven. De arbeiders van de piramiden  kregen de bol dagelijks te eten om hun prestatievermogen te verhogen. De bol werd als zo waardevol beschouwd dat ze goed genoeg was om als offer te dienen aan de goden of om mee te geven in graven voor het hiernamaals. Pliney beschreef het als lustopwekkend middel. Ik neem aan dat hij het dan aan beide geliefden voorschreef. Later werd knoflook door zijn geur in hogere kringen geweerd en werd het als ongepast beschouwd om het te nuttigen.
In de middeleeuwen werd knoflook op grote schaal gebruikt om bescherming te bieden tegen de pest. De toepassing was zuiver empirisch; mensen die het kruid dagelijks gebruikten bleken beter tegen allerlei besmettingen bestand te zijn.

 

Pas in 1858 werd er door Louis Pasteur wetenschappelijk bewezen dat de knoflook antibacteriële eigenschappen heeft. In de tweede wereld oorlog werd het nog veel ingezet als alternatief antibiotica voor de soldaten. Nu, anderhalve eeuw later, weten we dat die antiseptische eigenschap slechts het topje van de ijsberg is.

Knoflook is een kruid met een aanvurend karakter. Zij stimuleert de spijsvertering en het immuunsysteem. Gal en lever worden gestimuleerd. De enzymen in knoflook verbeteren de zuurstofuitwisseling in de weefsels waardoor ze optimaal gifstoffen kunnen uitscheiden.   Daarnaast zuivert knoflook het bloed en beïnvloed de viscositeit waardoor slibvorming van plaque en bloedstolsels wordt tegen gegaan. Dit is gunstig voor de bloeddruk en het verlaagd de kans op infarcten. Er wordt wel gezegd dat de stollingstijd van het bloed bij regelmatig gebruik tot 30% kan worden verlengd. Iets om rekening mee te houden als je geopereerd moet worden of coagulantia moet gaan gebruiken.

De bol is rijk aan mineralen en sporenelementen en een groot aantal zwavelverbindingen. Zwavel is een sporenelement die een belangrijke rol speelt in de ontgifting van het lichaam.
Een ander belangrijk sporenelement in knoflook is Selenium. Van deze stof is een relatie gelegd tussen het percentage in het bloed en het sterftecijfer door kanker. Knoflook wordt gezien als mogelijk kandidaat in de strijd tegen kanker.

De zwavelverbinding allicine is verantwoordelijk voor de doordringende geur. Deze stof wordt rechtstreeks opgenomen in het bloed en uitgescheiden via de longen en de huid.
Allicine zorgt voor de antibacteriële werking van knoflook. Naast bacteriën blijken ook virussen en schimmels gevoelig te zijn voor deze stof. Het inzetten van knoflook brengt echter geen resistentie te weeg zoals antibiotica dat doen. Helaas is de stof instabiel en gevoelig voor hitte. Alleen in verse toestand kunnen we optimaal van deze eigenschap gebruik maken.

De geur van knoflook werpt een grote barrière op om het dagelijks te gebruiken. Men heeft dan ook op verschillende manieren geprobeerd om dit te omzeilen. De geurstof is echter essentieel voor de werking van allicine en reukloze knoflook preparaten zijn dus niet antibacterieel werkzaam. Het gebruik van melk of peterselie zijn niet afdoende om de geur te bestrijden. Maar als we massaal aan de knoflook gaan geniet iedereen van de heilzame werking en klaagt niemand meer over de stank.
Om baat te hebben bij de eigenschappen van knoflook dient ze langdurig te worden ingezet. Een verse teen knoflook per dag wordt gezien als een onderhoudsdosering. Te veel knoflook kan maagbezwaren opleveren. Sommige mensen zijn allergisch voor knoflook en krijgen last van krampen, flatulentie en diaree. Knoflook als medicijn past niet bij cholerische typen, daar die al een overmaat aan vuur bezitten.

Magisch gezien is knoflook het meest gewaardeerd om haar bescherming tegen bovennatuurlijke en kwade krachten. Eigenlijk niet zo gek dat men er vanuit ging dat de knoflook ook een goed middel zou zijn om je te beschermen tegen het boze oog, de duivel, vampiers, weerwolven en hekserij. Geur heeft iets ongrijpbaars. Je kunt het niet zien, maar je kunt er ook niet omheen. Daarbij weert de geur muskieten, die net als vampiers bloed zuigen. Knoflook correspondeert met mars en vuur. Ze werd ingezet als amulet of in rituelen om kracht, doorzettingsvermogen en bescherming op te roepen. Om het huis te beschermen tegen kwade machten werden strengen knoflook boven deuren en ramen gehangen. In de kerk werd knoflook uitgedeeld om mogelijke vampiers te ontmaskeren. Om te voorkomen dat overledenen in vampiers zouden veranderen werd er een teentje knoflook in de mond gestopt.


 

Het is opmerkelijk om te lezen hoe deze veronderstelling eeuwen later nog een staartje heeft. In een poging om het verschijnsel van vampiers en weerwolven te verklaren denkt men die gevonden te hebben in de erfelijke ziekte Porfyrie.
Porfyrie is een stofwisselingsziekte van de lever, waarbij een bepaald enzym niet voldoende aangemaakt wordt. Dit enzym regelt de productie van hemoglobine, de stof die zuurstof transporteert in het bloed. Door de verstoorde productie van het enzym hoopt zich een bepaalde voorloper van het hemoglobine op in het bloed. Dit is het porfyrine wat wordt  uitgescheiden via de urine en de ontlasting. Meest kenmerkende verschijnsel is het donker worden van de urine wanneer deze in het licht staat. De ziekte treedt vaak op in aanvallen, die uitgelokt worden door verschillende factoren zoals: stress, te weinig eten, alcohol en sommige medicijnen. De huid kan bruin verkleuren en zeer gevoelig zijn voor zonlicht waardoor er blaren en zelfs zweren kunnen ontstaan. Soms is er overmatige haargroei op het voorhoofd. De patiënt kan last hebben van angstaanvallen en hallucinaties.