Opgestaan deze morgen 06.45, en bij het openen van het venster kwam een waar parfum naar boven. De boer had gisteren gehooid; Bij het buitenkijken zie ik op dat uur al veel stappers met het getok van hun stokken op de grond. Het logement ligt trouwens op de camino. Een halfuurtje later: geen hooi, maar de geur van versgebakken croissants. Mag dan zelf voor eten zorgen met 2 belegde sandwiches, wat perziken, eigengemaakte pate en schapenkaas: lekker zal dat smaken. Om half 9 vetrokken met de fiets voor de eerste bergrit. Route via St Jean PdP, Uhart-Cizé, Arneguy, ik kom dan in Spanje (route D 933 wordt N 133); Luzaide Valcarlos, Orreaga-Roncevalles (een straat met alles voor de camino natuurlijk); dan Aurtiz-Burguete, met een omleiding voor de processie waarbij de wegen met bloemen worden versierd. In het volgende dorp is nog een processie Aurrisbirri/Espinal aan de gang, dan naar Biskaretta-Guerdiain, Argorete (babbeltje met een echte Bask - zijn klakke verraadt hem - Ahora la temperatura esta 37 grados en la sombra), dan naar Zubiri en ten slotte aangekomen in Larrasoaña om 17.30 uur.
De Pyreneen zijn beklommen: het was niet gemakkelijk, maar ik heb het toch gedaan. Maar morgen volgen nog "cols". De hellingen van vandaag op een rijtje: Puerto de la Ibaneta 1057 m; Alto de Meskiritz 922 m, en de Puerto de erro 801 m. Logement in pension El Camino.
De ganse weg geen zwaar vervoer (ja, vandaag zondag), maar wel veel motocyclisten in grote groepen, als fietser quasi alleen op de baan en volgende bedenking komt in me op: De natuur: alles heeft zijn schoonheid, alleen ziet niet iedereen dat altijd!
Saint-Jean-Pied-de-Port (Baskisch:Donibane Garazi) is een gemeente in het Franse departement Pyrénées-Atlantiques (regio Aquitanië) en telt 1511 inwoners (2005). De plaats maakt deel uit van het arrondissement Bayonne. De oppervlakte van Saint-Jean-Pied-de-Port bedraagt 2,7 km², de bevolkingsdichtheid is 559,6 inwoners per km². Bandieten en herders, soldaten en pelgrims, grenzen en valstrikken hebben de identiteit van deze gemeente bepaald. De naam brengt het epische en legendarische verleden van deze streek in herinnering. Het verwijst namelijk naar Karel de Grote. De Frankische koning zou in deze vallei aan het schaken zijn, toen hij de hoorn van Roeland hoorde die dreigend gevaar aankondigde. Het lot besloot dat deze de dood vond in de bossen van Roncesvalles. Volgens de legende keerde Karel de Grote terug in gezelschap van duizenden jonge vrouwen verkleed als soldaten en kreeg hij het voor elkaar dat de mohammedanen zich aan hun voeten gewonnen gaven. De jongedames vielen in Luzaide/Valcarlos in slaap en toen ze wakker werden, waren hun lansen veranderd in bomen en ontstond zo tot het "bos van de lansen". De feiten van de slag bij Roncesvalles (778) worden verhaalt in het Roelandslied, een episch gedicht dat de naam van beide plaatsen voor altijd in het geheugen heeft gegrift. Een andere kenmerkende eigenschap is de stempel die de Jakobsweg op deze plaats heeft gedrukt. De Pelgrimsroute naar Santiago de Compostela loopt dwars door de Pyreneeën via de smalle, steile vallei waar het dorp gelegen is. De ligging van Luzaide/Valcarlos op de grens en de bossen en bevloeiingskanalen in de omgeving zijn beslissend geweest voor de fysieke gesteldheid maar ook op de cultuur en de betrekkingen met de buurdorpen. De gemeente ontwikkelt zich rondom kleine, van elkaar te onderscheiden wijken, waarbij Elizaldea het geografische en functionele centrum is. Hier staat de Sint-Jakobskerk Santiago Apóstol, die tussen de zeventiende en negentiende eeuw weer is opgebouwd nadat de oorspronkelijke kerk tijdens de Pyreneeënoorlog was vernield. Verder staat in het dorpscentrum het pelgrimsmonument van de beeldbouwer Jorge Oteiza welke hulde wil brengen aan alle pelgrims van de "Pelgrimsroute van Europa". Maar Luzaide/Valcarlos is met name beroemd vanwege de instandhouding van enkele van de opvallendste en oudste dansen van Navarra, de dansen van de Bolantes. De afgepaste passen van deze dans zorgen voor een kleurig schouwspel.
Luzaide/Valcarlos Een plaats waar de pelgrims die vanuit Frankrijk op weg zijn naar Santiago de Compostela welkom worden geheten, bestaan nog enkele van de opvallendste en oudste dansen van Navarra. Door wie worden deze uitgevoerd? Door de Bolantes van Valcarlos. Alleen bij speciale gelegenheden zoals de zondag van carnaval en paaszondag, rinkelen de belletjes van hun pakken en vliegen de kleurige linten die de dansers op hun rug hebben gebonden, op de maat van de sprongen vrolijk in de lucht. De dansers dragen een rode alpinopet, espadrilles van espartogras, een wit overhemd en een katoenen broek versierd met gouden passement, bijouterieën, en rode en gele linten. De traditie wil dat de dansers door de straten van de plaats trekken en ook al dansend naar de haven van Ibañeta gaan, in een feest dat de hele dag duurt.
Roncesvalles Is bekend vanwege de historische nederlaag van Karel de Grote en wegens de Jakobsroute. Het is een toevluchtsoord voor wandelaars en pelgrims en middelpunt van legendes en culturele ontmoetingen. De solide muren van de collegiale kerk, die in de beschutting van de Ibañeta-pas is gebouwd, beschermen haar tegen de strenge winter. Ze nemen u mee naar een wereld van veldslagen en mythes. Orreaga/Roncesvalles is een doorgangsplaats, vol van geschiedenis en legendes. Het ligt in een mooie bosrijke omgeving in de Pyreneeën van Navarra en neemt een oppervlak van circa duizend hectare in beslag. Het wordt door de meeste bedevaartgangers gekozen als beginpunt van de Jakobsroute in Spanje. Het monumentale complex van de Collegiale kerk van Orreaga/Roncesvalles, een oud hospitium voor pelgrims en graftombe van koning Sancho VII de Sterke, is een uitstekend voorbeeld van de middeleeuwse architectuur en is tevens een mythische plaats.
Auritz/Burguete en Aurizberri/Espinal Liggen in, zoals Ernest Hemingway het beschreef, "het meest vervloekte wildste gedeelte van de Pyreneeën"; een plaats met een fascinerende schoonheid, die door de Jakobsroute wordt doorkruist. Een historisch complex dat is uitgeroepen tot Goed van Cultureel Belang. Beide straatdorpen zijn ontstaan dankzij de Camino de Santiago, ten dienste van de pelgrims die vanuit Europa over de Pyreneeën waren getrokken. De overlevering in de vorm van duizenden verhalen is toegevoegd aan het interessante verleden van deze streek, waar de Romaanse legioenen doorheen paradeerden op hun veldtochten naar Hispanië en waar Karel de Grote in de achtste eeuw door de Basken werd verslagen. De pelgrim die vanuit Orreaga/Roncesvalles vertrekt, komt na 2,5 kilometer aan in Auritz/Burguete, een mooi dorp langs de Jakobsroute, Goed van Cultureel Belang, met Pyreneese huizen met schilddaken die de wandelaar onderweg door deze plaats aantreft. Twee beken lopen langs de weg die door het dorp loopt, en onderweg passeren zij in het dorpscentrum de oude ontmoetingsplaatsen: de kerk, het gemeentehuis en de kaatsbaan. De oorsprong van Auritz/Burguete gaat terug tot de twaalfde eeuw, toen het een "burcht" van het pelgrimsverblijf van Roncesvalles werd. In die tijd besloot Sancho VII de Sterke om de Camino de Santiago in Navarra om te leiden via de brug van Ibañeta. De aantrekkingskracht die de plaats op handelaars en de bourgeoisie had, de bouw van herbergen en de ligging aan de Camino waren gunstige elementen voor het ontstaan van het dorp. Het dorp werd weer opgebouwd nadat het door de Franse troepen van de Conventie in 1794 in brand was gestoken. De kerk van San Nicolás in Bari is daar het duidelijkste voorbeeld van. Deze is gebouwd tijdens de Renaissance en heeft halverwege de twintigste eeuw twee restauraties ondergaan. De gevel uit 1699 is versierd met reliëfs van populaire onderwerpen, maar de altaarstukken en kunstwerken binnenin de kerk zijn tijdens de Franse invasie en de brand van 1962 verloren gegaan. Het naast de kerk gelegen gemeentehuis ziet er ongeveer net zo uit als aangrenzende woningen, met een gevel met bogen op de begane grond. Als we eenmaal buiten het dorp de gele tekens die ons naar Santiago geleiden volgen, passeren we hazelaars, essen en populieren en komen we bij de rivier de Urrobi uit. Een prachtig landschap dat uitnodigt tot rust en, waarom niet, om even te pauzeren en een hotelletje te nemen, zoals Hemingway dat meerdere malen heeft gedaan. Proef het typische gerecht van forel met ham of een van de andere lekkere maaltijden die de Navarrese keuken biedt. In Auritz/Burguete worden bovendien oude tradities in ere gehouden. De vuren in de open lucht die overal in Navarra tijdens de Sint-Jansnacht worden aangestoken, komen in deze plaats voort uit een oude traditie, evenals de agrarische productenmarkt die in september wordt gehouden en die haar oorsprong heeft in de veertiende eeuw. In de gemeente Auritz-Burguete kunt u eveneens een romaanse middeleeuwse brug bewonderen, met een enkele boog, op ongeveer 100 meter van de N-140 richting Garralda. Verder vindt u op de grens met de plaats Luzaide/Valcarlos de prehistorische dolmen en grafheuvel van Lindus.
Zubirri Dit dorp ligt halverwege tussen Orreaga/Roncesvalles en Pamplona en is een verplicht rustpunt op de Franse Camino de Santiago . Zubiri is omringd door een prachtig landschap en is de hoofdstad van de Esteribar-vallei en een van de plaatsen met het hoogste inwonersaantal van de streek. Hoewel het dorp recentelijk is veranderd, is er nog een aantal kenmerkende huizen uit de achttiende eeuw bewaard gebleven. Over de rivier de Arga loopt een middeleeuwse brug , die naam geeft aan de gemeente. Deze brug is ook wel bekend als brug van de Hondsdolheid, omdat er tot voorkort een unieke traditie plaatsvond: de dieren werden verplicht om onder de centrale pilaar, die volgens de legende bovennatuurlijke krachten bezat, door te lopen ter voorkoming van hondsdolheid,. De dorpsfeesten worden gevierd tijdens de eerste week van augustus, ter ere van de heilige Stefanus.
