Hoe een schilderij het denkbeeld van de mensen kan veranderen...

David schilderde veel historiestukken en portretten. Zijn bekendste werken zijn de portretten van Napoleon en 'de dood van Marat' in zijn badkuip.
Dit werk is een historiestuk uit 1785. Het gaat over de legende uit het Oude Romeinse Rijk over de strijd tussen de Horatii en de Curatii. Op het tafereel zweren de drie Horatii broers trouw aan het vaderland en beloven ze te zullen strijden tot der dood. Niks bijzonder tot...
In de jaren 1920-1930 de fascisten met Mussolini aan de macht komen in Italië. In hun nationalistische roes gaan ze op zoek naar de goden uit hun ver vaderlands verleden. Zo worden bvb. 'De vier jaargetijden' van Vivaldi rond die periode herontdekt en gepromoot. En zo werd ook dit schilderij opgerakeld. De fascisten nemen de groet van de broers op het schilderij over als groet van hun fascisme. Enkele jaren later zal Hitler de groet van de fascisten overnemen als Nazi-groet.

Maar hij niet alleen. De groet wordt een algemene uiting van vaderlandsliefde en toewijding. Tot 1939 zal deze groet ook de olympische groet zijn. Een beeld met deze groet stond lange tijd in Amsterdam maar is enkele jaren terug onder de woke-hysterie verdwenen. (foto)

Maar bij ons kan je de groet wel nog zien: Het standbeeld van Jacob van Artevelde in Gent! (Hij wijst niet naar Engeland, want hij steekt geen vinger uit om te wijzen, wel zijn vlakke hand). (foto) Een ander gelijkaardig beeld met die pose vind je aan de Zuid in Gent: het standbeeld van Edward Anseele. (foto)
En waar je de groet nog kan zien: in films. Wij zitten vandaag nog steeds opgezaldeld met het beeld van een Romein die zijn arm opsteekt en 'Heil Cesar!' zegt, terwijl historisch niet de minste aanwijzing is dat die dat ooit gedaan hebben. We haalden het bij de schilder David...!