Manet, Degas, Stevens, de jongeren, de ouderen, iedereen liep storm voor het doek dat al beroemd was voordat het de Salon binnenkwam… Maar het was nog maar net aan de muur gehangen of de surintendant des Beaux- Arts, Turquet, gaf het brutale bevel het te verwijderen wegens onzedelijkheid, met de medeplichtigheid van de jury van de Salon… Zo bood een kunsthandelaar aan om Rolla in zijn winkel aan de Chaussée-d’Antin tentoon te stellen… Ik accepteerde, zoals u zich kunt voorstellen, met dankbaarheid, en drie maanden lang was er inderdaad een ononderbroken stoet van bezoekers met een rij rijtuigen tot aan de Opera’. getekend: Henri Gervex
Het gebeurde wel meer dat schilderijen geweerd werden door de Salon omdat ze schandaal veroorzaakten, en dat ze nadien te zien waren in een winkel of in een etalage. Een perfecte manier om volk te lokken. Van dit schilderij waren er binnen de kortste keren een massa fotoreproducties in omloop. Maar wat stelt het eigenlijk voor?
Gervex had zich gebaseerd op een gelijknamig gedicht van de schrijver De Musset uit 1833. Het verhaal gaat over een jonge bourgeois Jacques Rolla die besloten heeft om een laatste nacht door te brengen met een prostituee Marion, nadat hij zijn fortuin er had doorgejaagd door losbandigheid. Na de stoeinacht staat Rolla aan het venster en kijkt naar Marion. Het is op de daaropvolgende tekst dat Gervex de scène schilderde:
Daar stond hij, bij het raam. Hij keek Met een vermoeide, dromerige blik Uit over de daken, naar de zon. Maar Nu draaide hij zich weer om naar Marie. Ze lag te slapen Uitgeput door de liefde., Droomloos en diep.
Het schandaal was niet onmiddellijk het naakt, maar wel de omgeving. Elke Parijzenaar kon door het venster zien dat dit de mondaine Boulevard des Italiens was! Een der meest chique straten werd op slag een hoerenbuurt!
In het boek van de Musset was het een groezelig kamertje. Gervex had dit veranderd in een luxueus decor en vooral: hij schilderde expliciet op de voorgrond een duur jurk en korset, een wandelstok en bolhoed. Net de klassieke attributen van de bourgeoisie! Het was dus geen ordinaire hoer waar Rolla bij ging, maar een courtisane zoals vele rijken er één hadden. Wat ook bijzonder toen was, was het feit dat Gervex in de academische stijl schilderde. En dan voor zo’n onderwerp!
En het model? Dat was Ellen Andrée, een 22-jarig meisje dat model stond voor kunstenaars als Manet, Degas, Renoir, Nadar… Ze stond er wel op dat een ander model poseerde voor het gezicht. Na het schandaal kreeg haar carrière een boost en werd ze een toneelactrice. Ze ging op tournée naar Rusland, Amerika en Argentinië. Later huwde ze met de schilder Henri Julien Dumont en woonden ze in een voorstad van Parijs. Ze werd 77 jaar oud.
|