Hij wordt vaak de schilder van de stilte genoemd. Als geen ander weet hij de klok stil te zetten in zijn kunst. De tijd valt stil en daardoor ben je ook geneigd jezelf mentaal leeg te maken. Pas als je daartoe bereid bent, gaan de deuren van zijn kunst open. Dan komen de vragen en de mysteries.

Dit schilderij noemde oorspronkelijk ‘Zaal in het Brouwershuis’. Het brouwershuis in Antwerpen was toen deels ingenomen door een bedrijf en was deels leegstaand. Het is deze leegstaande kamer die hij schilderde.

Interieurs bij Henri de Braekeleer zijn veelal druk. Dit geeft een contrast met de stilte van het personage zelf, waarvan je in veel gevallen het gezicht niet ziet, wat uiteraard vragen oproept. En die vragen zijn er steeds bij de Braekeleer.

We zien hier een rijkversierde kamer waarin een man in een stoel zit. Links van hem staat het venster open en valt het licht binnen. De kamer is verder leeg. Hooguit een heiligenbeeld op een sokkel aan de muur die St. Arnolfus voorstelt, patroonheilige van de brouwers (we zijn ten andere in het brouwershuis). Onder dit heiligenbeeld een muurkandelaar met kaars die gedoofd is. Ietwat raar dat de kaars pal voor het heiligenbeeld uitkomt. Daaronder hangt een schilderijtje met summier geschilderde naakten.

En dan die man in de stoel? Wie is hij? Hij past duidelijk niet in het interieur, dus hij is zeker niet een heer des huizes. Zijn kleding staat in contrast met de luxueuze stijl van de kamer. Zijn kleding lijkt op die van een werkman, maar dan weer: werkmannen dragen geen hoed maar een pet. Terug die contrasten…
De houding die de man in de stoel aanneemt, is een typische houding voor ‘melancholie’ zoals Cesari Ripa beschreef in zijn boek. De man heeft dus problemen, maar welke?
Zijn voeten staan op een roodfluwelen voetbankje. Hij is niet eventjes in de stoel gaan zitten. Hij lijkt er wel een lange tijd te zitten. Waarom het voetbankje?
Ook met de perspectieven heeft de schilder gespeeld. Denk het voetbankje weg en laat de man opstaan, dan zou hij bijna een dwerg zijn. En toch, bij onze eerste aanblik hebben we daar geen besef van. Hij lijkt groter met de hoed, maar in wezen is hij klein. Voelt iemand zich zo niet die melancholisch is?
En dan die blik in de ogen. Het heeft iets heel speciaal. Hij lijkt op het eerste zicht triest te kijken, maar toch zit er iets demonisch in. Dek de rechterhelft af, zodat je enkel het linkeroog ziet, en je ziet een onnoemelijke trieste blik. Doe het dan andersom en je ziet een oog dat brandt van energie.

Terug naar het schilderijtje aan de muur: de contouren van de figuren doen me denken aan een werk van Raimondi, naar een ontwerp van Rafaël, dat ‘Het oordeel van Paris’ voorstelt. Hetzelfde werk werd ook gebruikt in 1863 door Edouard Manet voor zijn ‘déjeuner sur l’herbe’. 
Het oordeel van Paris door Raimondi, naar Rafaël

‘Het oordeel van Paris’ uit de Griekse mythologie is ook gekend als ‘Het verhaal van de twistappel’. Paris moet uit drie godinnen de mooiste kiezen. Die krijgt dan de gouden appel die de godin Eris, godin van de twist, tussen de mensen heeft geworpen. Zou de man in de stoel dan melancholisch zijn omwille van een vrouw? Rechts aan de muur zien we deels een medaillon, maar ook daar geeft de schilder het raden naar wat erop staat.

Of schilderde Henri de Braekeleer een zelfportret? Henri leed in zijn leven aan depressies, waardoor hij enkele jaren na dit schilderij zwaar geestesziek werd (hij werd slechts 48 jaar!). Misschien gunde hij dus een blik op zijn mentale toestand met dit schilderij. Of misschien nam hij ons terug beet door de suggestie te wekken: ogenschijnlijk niks aan de hand, maar wanneer je dichterbij komt, komen de vragen en de raadsels dichterbij.
Dit is het geheim van de Braekeleer. Als kunstenaar trek hij de aandacht van de kijker, en eens hij die heeft, laat hij je niet meer los.