We zien in het duister een oude dame met een wandelstok en een boek in de hand. Met de andere hand heft ze een vermanende of belerende vinger op in de richting van een meisje. Het meisje is aan de kledij te zien van goede afkomst. Ze heeft een blauw kleed aan dat met een gele stof is afgezet. Ze zit op een bank voor een pilaar en heeft in haar handen een halfopen koffertje en een vogel. Op de achtergrond zien we een soort sater, een mannenfiguur omringd met wijnranken.
Het tafereeltje oogt zedelijk en huiselijk, maar uiteraard zijn er niet mis te verstane symbolen die verwijzen naar erotiek: de gele versierselen van haar kleed, het halfopen doosje, het vogeltje. De suggestie gaat over de maagdelijkheid. Dat wordt symbolisch weergegeven met het  vogeltje dat uit het doosje is. De sater staat uiteraard voor plezier en levenslust.
Maar het allermooiste aan dit schilderijtje is de veelzeggende blik van het meisje.

De symboliek van het doosje en het vogeltje is prachtig verwoord door de schrijver Jacob Cats uit die tijd.

Els in haer eerste jeugt quam veel haer Minne vragen
Waer dat haer maeghdom was; ja woud'et Ritsaert klagen,
Indien men 't haer versweeg: ten lesten sprak de Min,
Kint houdt dit doosjen toe, hier is de maeghdom in;
(In 't kistjen sat een vinck) de Min is nau vertogen,
De doos is opgedaen, de vogel uytgevlogen;
Ach! maeghdom, teer gewas, dat ons so licht ontglijt!
Met soecken raeckt'et wech, met vinden is'et quijt

Vandaag worden soms de titels ‘Meisje met de doos van Pandora’ of ‘Lesbia’ aan het werk gegeven. Hiermee verliest men echter de oorspronkelijke symboliek van de schilder.