Dit is een typisch werk in 'troubadourstijl'. In de 19de eeuw was er een grote vraag naar historische schilderijen. Jacques Louis David, de leermeester van Ingres, was er wereldberoemd mee geworden. Vanaf 1850, na de revoluties in Europa van 1848, wou men terug de nationale gevoelens aanzwengelen. Dat was zo bij ons in het prille België, maar ook in Frankrijk dat na de nederlaag van Napoleon, volgde een restauratieperiode om een een soort nationale eenheid terug krijgen. Men ging dus terug oude helden vereren, waaronder deze Jeanne d'Arc. Hierbij werd soms wel een loopje met de waarheid genomen of moest je de voorstelling van de held van weleer met een grove korrel zout nemen. Die kunst die een loopje met de waarheid nam, noemde men 'style Troubadour'. Om maar aan te geven bij dit schilderij, want het is eigenlijk één groot propagandaschilderij. Ze wordt als heldin afgebeeld en niet meer op de brandstapel. Als je haar vaandel ziet, staan de 'fleur de lys' erop (Frans koningshuis) en katholieke taferelen: de twee pijlers die men voor ogen had voor een sterk Frankrijk: een katholiek koninkrijk. Ze wordt dan ook afgebeeld in de kathedraal van Reims bij de kroning van koning Karel VII. Het is met dit schilderij dat de mythe van Jeanne als heldin gevormd werd en waardoor, als je nu door Frankrijk rijdt, her en der standbeelden van Jeanne tegenkomt. Die zijn allen ontstaan in de tweede helft van de 19de eeuw. Nog terzijde: De titel van 'maagd van Orleans' is een oud gebruik. Veel steden hadden in de middeleeuwen een beschermvrouw en die noemde men de 'maagd van de stad', symbool voor zuiverheid en autonomie. In Gent wordt de maagd voorgesteld, zitten in een ommuurde hof (stadswal) met een leeuw. Het gevolg van dit propagandaschilderij was dat de brandstapel was vergeten, het feit dat ze veroordeeld is door de kerk en wordt ook verzwegen dat ze van geboorte afkomstig was van het Duitse Lotharingen. Voortaan is ze de heldin van Frankrijk, de nieuwe 'Marianne'. Frappant is wel dat toen reeds een nimbus rond haar hoofd werd geschilderd alsof ze een heilige was. Ze zal pas heilig verklaard worden in 1920. Ze moest het weten...ze keert haar om in haar graf. Maar zelfs dat kreeg ze niet van de kerk...
|