Mijn excuses als ik weer maar eens een Caravaggio aanhaal, maar als ik een schilderij bekijk van hem, is de eerste vraag die bij me opkomt: Waar heeft hij nu weer een frats uitgehaald met de Kerk?

Dit werk schilderde hij rond 1596. Maria en Jozef rusten uit tijdens hun vlucht naar Egypte. Een engel speelt muziek. Overduidelijk dat ze niet samen zitten als koppel. Ze zitten gescheiden: Maria met het kind zit rechts in een bloeiend, groen landschap. Jozef zit in een bruin dor landschap. Hebben ze ruzie? Stelt het landschap hun gemoedstoestand voor?

Jozef krijgt zoals gebruikelijk een lachwekkende opdracht. Dit keer geen luiers wassen of een potje koken. Deze keer mag hij de partituur vasthouden voor de engel. En welke muziek staat er op het programma? Caravaggio schildert qua tekst enkel de letter 'Q', maar aan de noten te lezen is dit het motet 'Quam pulchra es' van de Vlaamse componist Noel Bauldeweyn uit 1519.
Het is een lied van Salomon waarin de lichamelijke liefde tussen man en vrouw wordt bejubeld. De Kerk deed er lang over om deze nogal erotische tekst in de bijbel op te nemen, maar deed het uiteindelijk toch, met de betekenis van de bejubeling van het moederschap van Maria.

De tekst van Hooglied 7,6-7 luidt:

Wat ben je mooi, wat ben je bekoorlijk.

Liefde en verrukking, dat ben jij.
Als een palm is je gestalte,

je borsten zijn als druiventrossen.
Ik dacht: Laat ik die palm beklimmen,
en zijn vruchten plukken.

Laten jouw borsten als druiventrossen zijn,
en de geur van je mond als die van appels.

De muziek van Bauldeweyn op het schilderij kan je HIER horen.

Begrijpelijk dus dat Jozef wel niet erg zal opgezet zijn met deze muziek, wetende dat het kind niet van hem is! Daarom ook dat Caravaggio pal naast het hoofd van Jozef, de kop van de ezel schildert! En als dat niet duidelijk genoeg is, let eens op zijn voeten: hij is zelfs op zijn teen getrapt!
Een andere stiekeme verwijzing naar ontrouw is het gele sjaaltje dat Maria om haar hals heeft.  Geel in bijbelse taferelen is voorbehouden voor Maria Magdalena als teken van prostituée. De kleur wijst op onkuisheid. Bij mijn weten is dit het enige schilderij waar de H. Maria met geel is getooid! Normaal heeft ze een rood kleed(passie), wit (zuiverheid) of blauw (koninklijke), maar NOOIT zal ze iets van geel aanhebben...