Dit schilderijtje is te zien in het Paleis voor Schone Kunsten in Lille. Lange tijd werd gedacht dat dit een werk van Jeroen Bosch was, maar na ontleding van de partituur, blijkt dat die 34 jaar na zijn dood is gecomponeerd. Het moet dus een schilder geweest zijn die in de stijl van Bosch werkte, wat niet ongewoon was na de dood van Bosch. Het illustreert zijn bekendheid als schilder.
Het werk van Bosch zelf is verloren gegaan, maar het thema is hetzelfde als het narrenschip. Dit keer is het een ei dat bevolkt is met creaturen die alle mogelijke slechte eigenschappen hebben: de doodzonden. Het wijst op de gevolgen van een verderfelijke levensstijl: waanzin (de omgekeerde trechter), de non met een uil op haar hoofd, de monnik die bestolen wordt,... En muziek (althans volksmuziek) was even verderfelijk in die tijd. En dat het geloof ver te zoeken is, zie je linksonder. De vis (Ichtus), symbool voor Jezus, wordt gebraden en nauwlettend in de gaten gehouden door de kat.
Het idee van het narrenschip is ontleend aan een allegorisch gedicht genaamd "Das Narrenschiff", geschreven door de Duitse theoloog en satiricus Sebastian Brant. Het gedicht werd voor het eerst gepubliceerd in 1494 en het beschrijft een denkbeeldige reis van een schip vol dwazen, die verschillende ondeugden en dwaze gedragingen symboliseren. Het werk was zeer invloedrijk in zijn tijd en werd vertaald in verschillende talen en verscheen in vele edities. Het was een satirische kritiek op de maatschappij en de menselijke ondeugden, vaak gebruikt als symbool voor menselijke dwaasheid en zonden.
Over de partituur op het schilderij: De muziek is van Thomas Crecquillon en heet 'Toutes les nuictz'. De tekst van het lied is
Elke nacht als ik mijn bed opzoek zonder jou. denkend aan jou, de enige slaap die ik vind is dromen over jou tot de volgende dag. Onophoudelijk zou ik je in mijn bed willen hebben sinds ik mezelf betrap op het kussen van het kussen in plaats van jouw mond en diep zucht elke nacht.
Je kan het HIER horen
|