Het oogt zo intiem en onschuldig, maar er zitten in dit werk van Stevens tal van verwijzingen van erotiek. Het thema was ook modern in de 19de eeuw. In Parijs had men dan wel de hoge herenhuizen, stromend water was er vooralsnog niet. Wassen gebeurde nog in een waskom met waterkan. Evenwel waren er publieke baden waar men terechtkon en die men kon afhuren. Laten we eens enkele elementen onder de loep nemen...
-De waterkraan is een zwanenhals en het zeepbekkentje is een schelp. Twee elementen die verwijzen naar de Griekse mythologie: Leda de zwaan (Zeus verandert zich in een zwaan om seks te hebben met Aphrodite), en de schelp verwijzend naar Venus. -Aan haar arm draagt ze een armband. Raar om die in bad te dragen. Hij is zonder versieringen en heel nauwsluitend. Het is een verwijzing naar een slavenband, symbolisch: dat ze verbonden is aan een meester. Het heeft er dus blijk van dat de dame een courtisane is die onderhouden wordt door een rijke heer. Het horloge in het wasbekken is geen zakhorloge, maar een wekkertje. Dit was gebruikelijk waar men baden afhuurde voor een bepaalde tijd. Hier verwijst het naar afspraakjes die gemaakt werden met haar rijke heer. De roos kan gezien worden als het vrouwelijk geslachtsdeel. De bloem is geplukt. De bloem was ook een modeverschijnsel toen bij courtisanes. Het thema om een courtisane in een bad af te beelden kwam in die periode (het is geschilderd in 1873) vaker voor. Het is een metafoor met een sirene, die in dit geval geen schepen maar mannen lokt.
En zo komen we bij 'La Dame aux Camelia's'. Marie Duplessis was één van de jonge meisje die haar geluk in Parijs wilde beproeven. Ze was intelligent en bloedmooi en en kon zich in korte tijd een appartement veroorloven waar ze heren ontving. Ze stierf echter heel vroeg aan tbc. Het verhaal werd geromantiseerd in de roman van Alexandre Dumas en later gebruikt als thema voor La Traviata van Verdi. Bij deze een stukje daaruit, met de eveneens bloedmooie Netrebko...
En Alfred Stevens zelf? Die stond in vuur en vlam voor één van zijn modellen: Sarah Bernhardt. Je kan ze zien in het MSK Gent als Maria Magdalena.
|