De Kunst van het Kijken
iconografie
Zoeken in blog

Mijn Boek
  • De Kunst van het Kijken
    Virtuele Musea
  • Artvee
  • Sixtijnse kapel online
  • Google Arts & Culture
  • Rijksmuseum Amsterdam
  • Musée d'Orsay Parijs
  • Basiliek Santa Maria Maggiore Rome
  • Santiago de Compostela
  • Mauritshuis
  • Brueghel in Kunsthistorisches Museum Wien
  • Rennes-le-Chateau
    Schilderijen
  • Bruegel:Volkstelling te Bethlehem
  • Van Eyck: schilderijen
  • Jeroen Bosch: Tuin der lusten
  • Bruegel: De Verkeerde Wereld (spreekwoorden)
  • Getijdenboek:'Les tres riches heures du Duc de Berry
  • Rembrandt: De Nachtwacht
  • Het verhaal van de Beethovenfries
  • De Leiden Collectie
    Symbolen
  • Symbolen rond bijgeloof
  • Symboliek Ikonen
  • Dodendansen
  • Heiligenkalender
  • Betekenis diverse symbolen
  • Metseltekens, bovenlichten, timpanen...
    17-03-2024
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.iconografie: kijken en denken - vragen stellen en antwoorden zoeken

    Online zijn er sites waar je een cursus iconografie kan volgen. De prijzen hiervan zijn al gauw 250 euro en meer. Weggegooid geld, als je een paar regels in acht neemt bij het bekijken van schilderijen

    1. Neem de tijd om een schilderij te bekijken.
    2. Oordeel niet of je het al dan niet mooi vindt. De centrale vraag is: Wat heeft de schilder willen vertellen? Heeft hij uberhaupt iets willen vertellen? Waarom heeft hij het op die manier geschilderd?

    Om deze vragen te beantwoorden en niets over het hoofd te zien is er een techniek:
    1. bekijk het schilderij en zeg wat je bij de eerste oogopslag ziet: in het geval van het schilderij hierbij: een dame die op een stoel zit geeft een andere dame een muntstuk, terwijl een kind aan de rok trekt van de vrouw die het geld krijgt. (dit noemt: pre-iconografische beschrijving)
    2. Noem alles op wat je op het schilderij ziet: een kamer met houten zoldering, een raam dat openstaat, een schouw met potjes en perziken of sinaasappelen op de schouw. Aan de schouw hangt een schilderij met twee naaktfiguren, achter de dame die zit hangt een spiegel waar je een gesloten deur ziet. De dame is rijk gekleed, heeft één voet op een stoofje, heeft oorbellen en een halsketting van parels, De andere dame met een emmer in de hand is soberder gekleed. Het kind is dan weer rijk gekleed in dezelfde kleuren als de rijke dame. Naast de rijke dame staat een lege stoel en een wasmand. Op het tafeltje dat een tafelkleed heeft staat een halvolle gesloten karaf en een drinkbeker. (Dit noemt de iconografische beschrijving)
    3. Als laatste komt de iconografische interpretatie. Zijn er voorwerpen die mogelijks een diepere betekenis kunnen hebben? Zijn er vreemde voorwerpen die er niet thuishoren? Waarom heeft de schilder die voorwerpen geschilderd? Deze vragen beantwoorden vraagt soms opzoekingswerk. Elke cultuur heeft zijn symbolen, zoals bvb religieze schilderijen, mythologische thema's...

    Dit is een schilderij uit 1670 van Pieter de Hooch. Het onderwerp heet 'genreschilderij', een huiselijk thema met een verborgen betekenis die vaak moraliserende of erotische verwijzingen heeft. Deze taferelen was heel gekend in die periode in Holland.
    Volgende zaken verwijzen naar erotiek: het naaktschilderij, het stoofje, de parelketting (oesters), de wasmand (bed verschonen) en de vruchten op schouw (perziken zijn verwijzingen naar het vrouwelijk geslachtsdeel, zoals pruimen en dergelijke). De spiegel kan nooit de tafel weerkaatsen zoals hij is opgesteld. Blijkbaar wou de schilder de gesloten deur hiermee weergeven aan de andere kant van de kamer.

    Er is dus een verwijzing naar iets erotisch. De vraag is dus: waarom geeft de dame aan de meid geld? Is het zwijggeld? Moet ze een boodschap overbrengen aan een minnaar? De dame draagt geen trouwring... is ze weduwe? Blijkbaar heeft de dame plots de meid geroepen, want ze heeft haar werk onderbroken. Dat zie je aan de emmer die ze nog in de hand heeft.
    De sleutel ligt bij het kind, dat duidelijk het dochtertje is van de rijke dame. Die trekt aan de rok van de dienstmeid. Blijkbaar is het kind iets beloofd waardoor ze het huis wil verlaten. De rijke dame wil dus alleen zijn en stuurt de meid met kind wandelen. Het zakcentje zal een fooi zijn voor de meid of om de kleine er iets mee te kopen.

    Nu heb je dus meer duidelijkheid over het schilderij. Geef toe dat je nu meer zag dan dat je louter oordeelt of het mooi is of niet. Hou wel steeds in het achterhoofd dat het een interpretatie is, met andere woorden: welke betekenis je er aan geeft, steeds moet je je afvragen: zou de schilder dit ook zo bedoeld hebben? 
    In dit geval is de kans groot, want dergelijke tafereeltjes zijn er met duizenden geschilderd in die tijd met gelijkaardige symbolieken.
    In het begin zal je soms uitleg moeten zoeken op internet, maar oefening baart kunde. Hoemeer je op die manier schilderijen bekijkt, hoe meer je de symboliek leert kennen en ze sneller zullen opvallen.





    Geef hier uw reactie door
    Uw naam *
    Uw e-mail
    URL
    Titel *
    Reactie *
      Persoonlijke gegevens onthouden?
    (* = verplicht!)
    Reacties op bericht (0)

    Foto
    E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.

    Gastenboek

    Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek

    Blog als favoriet !

    Klik hier
    om dit blog bij uw favorieten te plaatsen!
    Beoordeel dit blog
      Zeer goed
      Goed
      Voldoende
      Nog wat bijwerken
      Nog veel werk aan
     

    Blog tegen de regels? Meld het ons!
    Gratis blog op http://blog.seniorennet.be - SeniorenNet Blogs, eenvoudig, gratis en snel jouw eigen blog!