Tardieu was een Frans historieschilder die succes oogstte na de val van Napoleon. Om het bewind van Lodewijk XVIII te promoten, maakte hij veel zogenoemde historieschilderijen waarbij de tijd van het Ancien Regime werd verheerlijkt: de Restauratieperiode in de geschiedenis. Waar ik het bij dit schilderij wil over hebben is het thema: de rosières of rozenmeisjes.
In Frankrijk bestond de traditie, die moet stammen uit de tijd van Clovis, dat voorbeeldige, deugdzame meisjes (die uiteraard maagd waren) in het dorp werden verkozen als rozenmeisje. Bij hun huwelijk werden ze getooid met een krans van rozen en kregen ze een geldsom. Zo'n meisje werd een 'rosière' genoemd. Die traditie bleef voortbestaan ten tijde van Napoleon, in die zin dat bij een speciale gelegenheid zoals een keizerskroning of verjaardig van de Keizer, de steden rozenmeisjes moesten selecteren in hun stad. Deze werden dan uitgehuwelijkt aan oudgedienden uit het leger van Napoleon. De soldaten moesten miimaal één jaar aan het front gezeten hebben. Het koppel kreeg dan normaliter een geschenk van 600 francs.
Zo'n 'marriage de la rosière' waaide ook over in onze streken. Veel steden konden geen rosières aanstellen omdat ze de bruidschat niet konden betalen. Grotere steden konden dat wel. Het spreekt voor zich, als men de keizer goed wilde stemmen, dat men er best aan mee deed. In Gent waren er rozenhuwelijken bij de kroning van de keizer in 1804 (1 koppel), op 24 april 1810 bij het tweede huwelijk van Napoleon: 14 koppels en op 9 juni 1811 bij de geboorte van de eerste zoon van Napoleon: 10 koppels. De echtverbintenis gebeurde in het stadhuis. De familie mocht aanwezig zijn, maar mocht niks doen. Vooraanstaande personen fungeerden als getuige bij het huwelijk. Het ging ook gepaard met grote feestelijkheden in de stad.
Het schilderij van Tardieu dateert van 1817, dus na het Congres van Wenen wanneer Louis XVIII aan de macht is. De gebeurtenis die hij verbeeldt dateert van 1799. De aloude traditie van rozenmeisjes bestaat in Frankrijk nog steeds in bepaalde dorpen. Zo is het dorpje La Mothe-Saint-Héray, tussen Poitiers en Niort, toonaangevend en volgens traditie. Het heeft zelfs een 'maison des Rosières'. (foto uit 2023)
|