Om te beginnen: ik ben niet woke. Maar sommige zaken zijn  nu eenmaal ongepast. Standbeelden op zich vind ik al een slecht idee, omdat er aan elk mens wel een donker kantje schuilt. Wel, aan deze figuur is alles donker...
Onbegrijpelijk dan ook dat de stad Antwerpen dit beeld wilde plaatsen. Zottegem en Aalst bedankten voor het standbeeld en uiteindelijk hapte Antwerpen toe. Jan De Lichte, noch de schrijver Louis Paul Boon, hadden uitstaans met Antwerpen. En precies dit beeld rechtover het justitiepaleis plaatsen is nog een slechter idee... Even verduidelijken.

Jan De Lichte was afkomstig uit een gehucht Velzeke nabij Zottegem. De familie leefde van bijstand (tafel van barmhartigheid) en schuwde geen gauwdiefstallen. Jan de Lichte zelf was in zijn jeugd een opvliegend persoontje. Een klein krapuul zoals we zouden zeggen. En naarmate hij groeide naar volwassenheid verergerde dit. Hij terroriseerde de streek met diefstallen (al dan niet met geweld), vechtpartijen, roofovervallen tot uiteindelijk doden vielen. Dit was mogelijk doordat de Oostenrijkse bezetter de handen vol hadden met de Fransen en daardoor weinig mankracht hadden om de plaatselijke criminaliteit de kop in te drukken. Dat veranderde toen de Fransen over de streek gingen heersen en een grote klopjacht op de onruststokers organiseerde, wat resulteerde in een massaproces in Aalst: zes personen werden geradbraakt (waaronder Jan De Lichte), negentien ophangingen en een aantal verbanningen. Tot daar de geschiedenis.

De Lichte bleef nog generaties lang regionaal bekend als boeman, maar kreeg later ruime naam door de schrijver Louis Paul Boon. Boon was zelfs nogal rebels en voerde het krapuul op als een soort Robin Hood: de onderdrukte Vlaming die honger had en leed onder de bezetter. (dat was De Lichte ook, net als de andere Vlamingen, maar dat betekent niet dat je aanslagen moet plegen op je dorpsgenoten).
De cultus werd na Boon verder gezet met een Jan De Lichte pad, een Jan De Lichte streekbier en dit standbeeld dus, wat een hommage aan de schrijver moet zijn.

Deze geschiedenis kennende, begrijp je wellicht nu wat ik bedoel met 'ongepast'. Als men dan een hommage aan de schrijver wou brengen en men wou de omgeving wat opfleuren met een standbeeld, had men beter een beeld gemaakt van een guitig ondeugend tienermeisje en het 'Mieke Maaike' genoemd. Maar dan hadden we allicht de zedenbrigade op ons dak gehaald...
Vandaar dat ik vind dat standbeelden zowieso een fout idee zijn. Een artistiek beeld zonder verwijzing naar een historisch persoon lijkt mij veel meer aangewezen. Daardoor leg je de focus op het werk zelf en verheerlijk je geen persoon uit het verleden. Maar soit, wie ben ik...