Aalten Bredevoort deel 1:

Deze keer gaat mijn blogje over deel 1 van de route in Aalten, ook dit doe ik aan de hand van knooppunten en ook deze gaat in delen, evenals de buurtschappenroute in Winterswijk, zie hiervoor.

Het startpunt is camping de Twee Bruggen, waar ik de vorige keer geëindigd ben. Officieel zou ik de route beginnen bij knooppunt 17, daarvoor moest ik een stukje hetzelfde rijden als ik de vorige keer gedaan heb, dus heb ik een alternatief gezocht en wel het volgende: Ga als u met de rug naar de camping staat linksaf, richting de beek, net over de beek kunt u een pad in, de Pieriksweg, dit is een zandpad. Overigens u komt in deze route meerdere zandpaden tegen, die zijn ondanks de droogte goed te doen. Alleen als u met een scootmobiel rijdt, dan moet u als u het bos van havezate Walfort binnen rijdt, dit even met beleid doen, want het loopt vrij schuin en aan de andere kant is een sloot. Met de fiets gaat dit moeiteloos. Bij de t splitsing gaat u links de Goordiek, einde rechts Misterstraat en die blijven volgen dat zit u weer op de goede weg. Dan heb ik daarna de volgende knooppunten gereden: 23, 47, 25, 61, 46, 47, 45, 17 en weer terug naar de Twee Bruggen. De route is ca 30 km.
Ondertussen bent u langs de Slingeplas gekomen, dit recreatiegebied is ontstaan uit zandwinning. Het gebied is het hele jaar open en is gratis toegankelijk. Ik heb hier geluncht en hoe gek het ook klinkt, ik was op 3 mensen na helemaal alleen en dat met het mooie weer van nu en vakantietijd.. U kunt helemaal rond rijden langs de plas en uiteraard even een frisse duik nemen, als u handdoeken meeneemt.

Daarna gaat de tocht naar Bredevoort, Bredevoort is bekend als boekenstad, dat houdt in dat dit kleine stadje meer dan 20 antiquariaten en boekwinkels heeft. U vindt dan ook op vele plekken boekenkasten met boeken die te koop worden aan geboden, zowel binnen als buiten. Op mijn fotosite heb ik daarvan een foto opgezet. ik kan hier nl maar 9 foto's plaatsen en ik moest een keuze maken.
Bredevoort dankt zijn naam aan een brede doorwaadbare plaats in het moeras, wat het destijds was. Voorde betekent nl doorgang. Bredevoort is al erg oud, de oudste vondsten zijn potten uit 7000 v Chr. waarschijnlijk jagers die trokken. Maar vele vele jaren later werd er een burcht gebouwd en dat werd voor het eerst vermeld in 1188 na Chr en heette kasteel Bredevoort. Uiteindelijk werd het vestingstad Bredevoort, dit is oa nog te zien aan de vestingwal waar de molen op staat, waarover zo meer. 200 jaar later kreeg Bredevoort stadsrechten, dus je hoeft helemaal geen grote stad te zijn om stadsrechten te verwerven. Stadsrechten hield in dat die plaats meer rechten hadden dan andere dorpen in de omgeving.
Het kasteel heeft er gestaan tot 1646, toen kwam er bliksem in de kruittoren en ontplofte de hele boel, waardoor de toenmalige bewoners op een zoon na om kwamen en het kasteel ook ter ziele ging. Zoals ik meldde is Bredevoort een oud stadje en in de echte kern is dat nog duidelijk merkbaar, smalle straatjes, leuke kleine huisjes, het lijkt of de tijd hier heeft stil gestaan, het is, vind ik, ook echt de moeite waard om er eens te gaan kijken en rond te dolen. Ik heb buiten de route om ook even rond gereden en een paar foto's gemaakt en ik wil u daar graag wat over vertellen.

Als eerste komt u de molen tegen, die zit nog in de route, zie foto 1. Dit is de Prins van Oranje en is van vele kanten duidelijk te zien, omdat hij op een vestingwal staat, zoals ik net al genoemd heb. De 1e molen is al in 1646 gebouwd en de opdrachtgever was niemand minder dan Frederik Hendrik, de prins van Oranje, vandaar ook de naam. De 1e molen brandde in 1869 af en er werd op dezelfde plek een nieuwe gebouwd en werkte weer in 1870. Na de tijd is hij nog 2 keer gerestaureerd. De molen is nog steeds in bedrijf en werkt voornamelijk voor de industrie en verder staan ze op diverse markten en kunt u het meel kopen bij de reformzaken.

Het 2e wat u tegen komt, als u even rechtsaf gaat, is de NH kerk Sint Joris, tegenwoordig uiteraard behorende bij de PKN. De kerk dankt zijn naam aan de Bijbelse figuur Joris, die de draak overwon. Daarom ziet u geen haan op de kerktoren, maar Joris en de draak. Zie foto 2. Deze Sint Joris was de beschermheer van de Borgmannen. Dit waren weer mannen, die het kasteel moesten bewaken en in ruil voor hun trouw kregen zij een stuk grond te leen, de zgn Borgleen.
De fundamenten van deze kerk bestaan al sinds 1316. In 1597, tijdens het beleg van Bredevoort is de toenmalige kerk volledig afgebrand. In 1599 werd begonnen aan een nieuwe kerk, maar door de Kruittoren brand, zie boven, heeft ook deze kerk veel schade opgelopen en is een verkleinde vorm gebouwd, zoals hij nu is. U kunt de kerk in de zomermaanden juli en augustus gratis bekijken en ook tijdens boekenmarkten en monumentendagen. Ook dit is een aanrader, ik vind het een mooie aparte kerk, maar ja dat is niet echt doorslaggevend, breng een bezoekje en oordeel zelf, zou ik zeggen.

Als u nu rechtuit rijdt komt u op het Zand, een plein midden in Bredevoort. Dit plein is eigenlijk de gracht van het oorspronkelijke kasteel en dankt zijn naam aan het feit dat deze gracht gedempt is en 2 eeuwen lang een zandvlakte was omringd met bomen. Op dit plein werd vroeger recht gesproken. Voor op het plein staat een standbeeld en wel van Hendrickje Stoffels, foto 3. Zij was niemand minder dan de werkgeefster en liefdespartner van jawel Rembrand van Rijn, de welbekende kunstschilder.

Als u nu linksaf slaat en de Prinsenstraat ingaat en dan oversteekt naar de Kerkstraat ziet u de Sint Georgiuskerk al staan, foto 4. Na de reformatie, die ik al verschillende malen in mijn blogjes genoemd heb, werd in 1798 weer de 1e Katholieke kerk gebouwd, deze stond toen aan de overkant van de huidige kerk. deze werd ingewijd in 1878. de toenmalige kerk werd afgebroken en de grond verkocht. Apart detail, las ik, dat voor de bouw de stenen werden aangevoerd door de parochianen uit het Duitse Barlo met kruiwagens, dat is van Bredevoort af gezien 10 km, dat is in deze tijd toch niet meer voor te stellen.
Als u nu het andere smalle straatje inrijdt, ziet u a een mooie muurschildering van dat kleine straatje, maar als u dan aan het eind weer rechts af gaat, komt u weer op de route uit.

Overigens zijn er diverse horecagelegenheden, waaronder middeleeuws restaurant Bertram (u kunt hier ook nog overnachten), café het Zwaantje en cafetaria / eetcafé Misterpoort en Bredevoort heeft een supermarkt.

Na het buitengebied van Aalten komt u langzaam bij Aalten en als eerste komt u dan bij landgoed Havezathe 't Walfort. Hier moet u dus even goed uitkijken, als u met uw Scooty rijdt, fietsers hebben, zoals ik al meldde, geen enkel probleem.
Iets verder komt u bij het huis 't Walfort. De 1e melding is al van 1402, toen iemand het als borgleen had, tot 1795 was het een leenborg, daarna ging het over in de Landdag en uiteindelijk is het in handen gekomen van het Gelders landschap. Het huis bestaat nog wel, maar van de originele staat is niet veel meer over, alleen de t bouw is nog in tact gebleven. foto 5.

Het 2e wat u tegenkomt is de grafheuvel bij het Nannielaantje, hier is ook een bankje om uit te rusten.
Van 1811 - 1818 was de heer Stumph burgemeester van Aalten, deze man overleed in 1820. Hij wilde perse op dit terrein begraven worden, omdat hij het niet eens was met de wantoestanden bij de kerkhoven van die tijd midden in het dorp. uiteindelijk werden hier 4 mensen begraven, deze burgemeester, zijn schoonzoon en 2 kinderen van een toenmalige arts uit Aalten.

Via mooie kleine paadjes komt u Aalten binnen. Aalten wordt al in de 6e eeuw genoemd en is een plaats met diverse bezienswaardigheden, waarover zo meer. Aalten is groot geworden door de textielindustrie en de hoornindustrie, met name de hoornindustrie was uniek voor Nederland. Van buffelhoorn uit Azië werden pijpen, kammen, knopen etc gemaakt. Uiteindelijk waren er zelfs 4 fabrieken die werk boden aan vele honderden Aaltenaren. Tot 1976 heeft deze 120 jarige oude industrie bestaan. Door de opkomst van kunststoffen ging het ter ziele.
Bekende inwoner van Aalten is Angus Young van de band AC/DC. Vele bekende mensen komen of kwamen uit Aalten waaronder de kunstschilder Piet te Lintum.
Aalten heeft ook enkele musea, waaronder het onderduikmuseum op de Markt en daarbij gevestigd het industriemuseum waar bovenstaande allemaal piekfijn verteld en getoond wordt.
Horeca is er ook volop aanwezig, zowel op de Markt als elders in het dorp.

Maar we keren weer terug naar de route. Als u in Aalten komt, dan rijdt u eerst tegen de Ahof aan, foto 6. Dit is van oorsprong ook weer een havezate, het heette vroeger het hof van Ahave, wat later Ahof werd. Het ontleend zijn naam aan AA wat water is, dus een hof aan het water. Dit wordt in 1281 voor het eerst genoemd. Van het origineel is niets meer over, wel staat er nu een markante boerderij uit 1743 genaamd de Pol, wat weer hoogte in het land betekent. Nu is het een kinderboerderij, u kunt deze bezoeken, kijk hiervoor bij de ingang voor de openingstijden.

U rijdt verder richting het centrum van Aalten en bij de Hervormde kerk is de Markt en daar treft u het gemeentehuis van Aalten aan, het oorspronkelijke gemeentehuis is het witte statige gebouw wat u ziet. Dit herenhuis staat er al vanaf de 18e eeuw, maar in 1826 werd het in gebruik genomen als gemeentehuis en tussen 1830 en 1877 werd het tevens gebruikt als kantongerecht. Na een aantal aankopen en renovaties is het hele complex nu gemeentehuis.

Als u zich omdraait, ziet u de imposante oude st Helenakerk, deze Helena was de moeder van keizer Constantijn de Grote. De kerk is al gebouwd tussen de 15e en 16e eeuw en de toren zelfs al tussen de 11e en 12e eeuw. in 1973 moest het pleisterwerk gerenoveerd worden en toen bleek dat er mooie muurschilderingen onder het pleisterwerk zaten, oa van de 12 apostelen. Dit komt omdat het eerst als Katholieke kerk gebouwd was en tijdens de reformatie het een Nederlands Hervormde kerk werd en daar mochten geen beelden, schilderingen etc vereerd worden. U kunt de kerk in de zomermaanden bezichtigen tussen mei en september, foto 7

Dan gaat de route weer het centrum uit en over de brug ziet u de andere Helenakerk ofwel de nieuwe Helenakerk. In 1859 werd hier een 1e kerk gebouwd, in 1895 werd er een nieuwe kerk ontworpen, omdat de 1e door brand verwoest werd. Helaas had ook deze kerk geen lange geschiedenis, want in de 2e Wereldoorlog vielen er vlakbij 2 bommen en daardoor bleef alleen de toren staan, de rest werd vernietigd. Begin jaren 50 werd er weer een nieuwe kerk gebouwd en de toren werd daarop aangepast. Dus dit is een betrekkelijk jong kerkgebouw. zie foto 8.

Daarna verlaten we Aalten en komen weer in het buitengebied, we gaan eerst richting de grens, net voor de grens gaat de route linksaf, maar heeft u zin in een ijsje of wilt u een voet op Duitse bodem zetten, rij dan een klein stukje door, u ziet de overgang al voor dat u af moet slaan. Overigens kunt u iets verderop ook voet op Duitse bodem zetten, daar is een mogelijkheid om de groene grens over te steken.
Wat betreft pauzemogelijkheden, in dit laatste stuk, komt u maar liefst drie rustpunten tegen, dat is vrij uniek in de Achterhoek, zo wie zo als je onderweg bent.
Uiteindelijk komt u weer via mooie wegen in Bredevoort en kunt u uw weg terug rijden naar de 2 Bruggen, als u net als ik daar opgestapt bent.