Eerste hulp bij de katEHBO-doos voor katten
Het is altijd handig een speciale ehbo-doos klaar te hebben staan. Hierin zitten: hechtpleisters, watten, verbandmateriaal, compresverband, elastische windsels, spalkhoutjes, desinfectiemiddel, bubbeltjesplastic, thermometer, grote handdoek, verbandschaar en tekenpen. Verder alles wat de dierenarts voorgeschreven heeft, zoals oor- of oogdruppels of antiseptische zalf.
Belangrijke basisgegevens
Lichaamtemperatuur: 38,6° C.
De temperatuur altijd anaal opnemen.
Pols: 110-150 slagen per minuut.
Neem de hartslag op aan de binnenzijde van het dijbeen. Plaats twee vingertoppen op het bloedvat. Het kan geen kwaad om dit rustig te oefenen.
Ademhaling: 20-30 per minuut.
Kijk en tel de borstkasbewegingen in rust en niet als de kat druk is en hijgt.
Tips om ongevallen te voorkomen
- Laat je kat nooit alleen op het balkon of bij een open raam op een hoge plaats. Zorg dat hij niet over de balkonrand kan lopen. Als hij er toch op zit, probeer hem dan naar beneden te lokken zonder hem op te pakken.
- Vermijd gevaarlijke situaties in huis, zoals loshangende stroomdraden, bereikbare hete apparatuur, open wasmachines of -drogers en open vuur.
- Ga niet met je kat in de armen de straat op. Zorg ervoor dat hij in ieder geval aangelijnd is, zodat hij niet weg kan lopen. Beter is het om een reismand te gebruiken.
- Zorg ervoor dat je kat niet bij het huishoudelijk afval kan komen en houd afvalbakken en containers gesloten.
- Houd alle medicijnen, vooral tabletten voorzien van een suikerlaagje, veilig opgeborgen.
- Berg schoonmaakmiddelen, onkruidverdelgers, indecticiden en andere gifstoffen goed op.
- Voorkom dat de kat kan spelen met kleine dingen die hij gemakkelijk in kan slikken. Plastic kan zeer gevaarlijk zijn. Het beste is om alleen speelgoed te kopen dat zo groot is dat de kat het niet kan opeten.
- Je kunt ook een ehbo-cursus voor dieren volgen bij de plaatselijke dierenbescherming.
- Zorg dat iedereen in huis weet waar de ehbo-doos staat.
Verkeersongeval?
- Sluit eerst gevaar voor jezelf, je omgeving en voor het slachtoffer uit. Bel dan de dierenambulance of de dichtsbijzijnde dierenarts.
- Laat het verkeer regelen en neem maatregelen om verergering van de situatie te voorkomen.
- Als de kat bewusteloos lijk, controleer dan eerst of hij nog ademt, zijn borst beweegt dan op en neer. Doe verder niet te veel, vermijd handelingen waardoor de verwondingen verergeren.
- Als de kat niet meer ademhaalt, maak dan de luchtwegen vrij door alle zichtbare belemmeringen te verwijderen en haal de tong naar voren. Duw met tussenpozen enkele seconden zachtjes op de borstwand en laat vervolgens direct weer los.
- De beste manier om een gewonde kat te vervoeren is in een reismand die groot genoeg is om in te kunnen liggen. Je kunt hiervoor ook een stevige doos gebruiken.
- Als de kat gedragen kan worden, steek dan een hand onder zijn borst en houd met je andere hand zijn nekvel vast, zodat je hem goed in bedwang hebt. Ondersteun het hele lichaam met je onderarm.
- Ernstig gewonde katten met rugletsel mag je niet zomaar dragen. In dit geval moet je een draagbaar gebruiken. Hiervoor kan een stevige plaat worden gebruikt (hardboard, spaanplaat e.d.). Leg deze plaat op de grond tegen de rug van de kat en pak op verscheidene plaatsen een huidplooi op de rug. Trek de kat dan op de draagbaar.
- Als de kat tegenstribbelt, doe dan een deken of handdoek over hem heen en wikkel hem daar in. Breng hem zo naar de dierenarts.
- Geef een gewonde kat nooit iets te eten of te drinken.
Handelingen bij een spoedgeval
Reanimatie (hartmassage)
- Controleer of de kat ademt door te kijken en te luisteren (eventueel een wattenpluis voor de neus houden).
- Maak de luchtweg vrij. Trek de tong naar voren en verwijder eventueel braaksel of vreemde voorwerpen.
- Als de kat niet spontaan begint te ademen, controleer dan de pols (hartslag). Leg hem dan in de zijligging en druk met tussenpozen op de borstwand.
- Levert dit geen resultaat op, strek dan de hals van de kat, sluit de bek en blaas voorzichtig en vooral rustig, een beetje adem door de neus naar binnen. Druk vervolgens op de borstkas om de kat te laten uitademen. Herhaal dit net zo lang als nodig is.
Vreemde voorwerpen verwijderen uit de keel
- Zorg ervoor dat je met z'n tweeën bent.
- Persoon 1 maakt de luchtweg vrij, opent de bek en haalt de tong zo ver mogelijk naar buiten.
- Persoon 2 verwijdert voorzichtig, eventueel met behulp van een tang, het voorwerp. Lukt dit niet binnen een paar minuten, bel dan onmiddellijk de dierenarts en breng de kat daar dan met spoed naar toe.
- Probeer nooit scherpe voorwerpen te verwijderen die vastzitten aan de binnenkant van de keel.
Het benaderen van een gewonde kat
Een gewonde kat is bang en schuw, en zal dus proberen weg te rennen of weg te kruipen. Ren daarom nooit achter hem aan. Op die manier wordt het alleen maar erger:
- Roep zijn naam en probeer te ontdekken waar hij zit.
- Blijf rustig, ga bij hem zitten, maak geen onverwachte bewegingen en praat zachtjes tegen hem.
- Zorg dat je een reismand of stevige kartonnen doos bij de hand hebt. Je kunt hem ook in een deken of handdoek wikkelen.
Wat te doen bij.
Bevanging door de warmte.
De kat vertoont uitputtingsverschijnselen, is rusteloos en geïrriteerd en zal sterk hijgen.
- Je moet onmiddellijk de lichaamstemperatuur verlagen door te douchen met koud water.
- Dek de kat vervolgens af met natte doeken of natte lakens.
- Raadpleeg de dierenarts, ook als alles normaal lijkt.
Bloedingen.
- Als de wond niet te groot is, zal een drukverband in het algemeen afdoende zijn.
- Stootsgewijs spuitend, helder bloed wijst op een slagaderlijke bloeding. Dit vereist onmiddellijk ingrijpen van de dierenarts. Leg een drukverband aan op dhet bloeden te stoppen. Helpt dit niet genoeg, breng van een tourniquet aan (afknellen met behulp van een touw of verband). Bel de dierenarts en ga er zo snel mogelijk naar toe.
Botbreuken.
- Het is belangrijk de kat rustig te houden. Probeer hem niet te laten bewegen om de aangerichte schade niet te vergroten.
- Bel de dierenarts. Als je de kat moet vervoeren handel dan zoals beschreven bij "Verkeersongeval?"
Brandwonden.
- Zonodig kokende olie of vet verwijderen door deppen.
- Geen haren wegknippen of zalfjes gebruiken.
- Douche de wond onmiddellijk met koud water gedurende minimaal 10 minuten.
- Zo mogelijk de wond afdekken met een koud compresverband.
- Houd de kat warm door hem bijvoorbeeld in plasticfolie of een deken te wikkelen.
- Breng het slachtoffer zo snel mogelijk naar de dierenarts.
Elektrische schok.
- Raak bij een stroomschok in huis (220 Volt) de kat niet aan, tenzij de stroom is uitgeschakeld.
- Schakel de stroom uit. Zo mogelijk in de meterkast en anders de stekker uit het stopcontact trekken.
- Is de kat bewusteloos, start dan reanimatie. Zie hierboven bij "Reanimatie (hartmassage)."
- Raadpleeg zo snel mogelijk de dierenarts.
- Vervolgens andere verwondingen behandelen in volgorde van belangrijkheid: bloedingen, brandwonden en botbreuken.
- Breng de kat naar de dierenarts.
Insectensteken.
- Angel zo mogelijk uitrekken met een pincet.
- Steekwond en omgeving schoonmaken en desinfecteren. Als het kan de wond uitdrukken om op die manier gif te verwijderen.
- In geval van een ernstige zwelling in de bek of keel, of wanneer de kat een zieke indruk maakt, de dierenarts inschakelen.
Kleine wondjes en schaafwonden.
- Deze kun je het beste schoonmaken met steriel water of eventueel met wat betadine (jodium) en verder met rust laten.
- Voorkom likken van de kat met een kap.
- Raadpleeg bij twijfel de dierenarts.
Ongewenste dekking.
Gemiddeld is een poes met 6 maanden krols en daarna minstens 2 keer per jaar.
- Voorkom zwangerschap door sterilisatie/castratie of de (prik)pil. Overleg hierover met de dierenarts.
- Is de kat ongewenst bevrucht, neem dan binnen 24 uur contact op met de dierenarts voor een morning-after prik.
Oogverwondingen.
- Als een oogbol uit de kas is geraakt, probeer die dan niet terug te duwen. Leg voorzichtig een koud en nat kompres op de oogbol en schakel de dierenarts in.
- Zit er een vreemd voorwerp op het oog, spoel dat dan weg. Leg voorzichtig een koud en nat kompres op de oogbol en schakel de dierenarts in.
- Is het oog geïrriteerd, was het dan met overvloedig lauw water. Voorkom dat de kat in zijn oog krabt. Probeer voorzichtig de oorzaak van de irritatie te achterhalen. Raadpleeg de dierenarts.
Problemen met plassen.
Als je kater steeds naar de kattenbak gaat, maar niet kan plassen, moet je dit beschouwen als een noodgeval. Het kan zijn dat hij last van blaasgruis heeft, waardoor de urinewegen verstopt kunnen raken. Als dit niet direct wordt behandeld, kan dit ernstige gevolgen hebben voor zijn gezondheid.
- Sluit het kattenluik, zodat de kat niet naar buiten kan ontsnappen.
- Ga direct met je kat naar de dierenarts. Bij blaasgruis wordt meestal een dieet voorgeschreven.
Teer onder de poten.
- Knip zo goed mogelijk de haren weg en probeer de teer te verwijderen (eventueel oplossen met petroleum en daarna met shampoo wassen).
- Voorkom likken door de kat.
- Smeer de zoolkussens en tenen in met plantaardige olie of boter.
- Als de teer loskomt, de poten met flink veel schoon water en milde zeep wassen.
- Raadpleeg de dierenarts.
Toevallen/flauwte.
Flauwte is een tijdelijk bewustzijnsverlies
- Tijdens een epiletische toeval kan het lichaam van de kat extreem bewegen. Raak hem niet aan en voorkom dat hij zichzelf verwondt. Denk aan open vuur, glazen meubels en deuren en vallen van de trap. Leg eventueel een deken over hem heen.
- Vermijd geluidsinvloeden van buitenaf zoals TV, radio en schreeuwende kinderen.
- Raadpleeg de dierenarts.
- Overtuig jezelf ervan dat de luchtweg vrij is.
- Leg zo mogelijk een koud kompres op het voorhoofd.
Verdrinking.
- Til de kat, nadat hij uit het water is gehaald, zo mogelijk op aan de achterpoten en zwaai hem voorzichtig heen en weer om het water uit de longen te laten lopen.
- Als de kat niet spontaan begint te ademen, pas dan reanimatie toe..
- Bel de dierenarts.
- Wrijf de kat droog, houd hem warm en breng hem naar de dierenarts.
Verf in de vacht.
- Verf verwijderen: eventueel oplossen met een beetje terpentine en vervolgens direct daarna wassen met shampoo. Let er wel goed op dat de kat niet gaat likken als je de terpentine gebruikt. Dit spul is namelijk giftig.
- De haren met opgedroogde verf zo veel mogelijk weg knippen.
- Je kat wassen in veel schoon water met milde zeep of shampoo.
- Bij erg veel verf de dierenarts raadplegen..
Verstikken.
- Indien een vreemd voorwerp (bijvoorbeeld een stuk plastic, touwtje, elastiekje) in de keel is blijven steken, verwijder dat dan voorzichtig met een pincet, tenzij het voorwerp diep in de keel zit.
- Als verstikking dreigt door een wespen- of bijensteek, bel dan onmiddellijk de dierenarts en ga er direct naar toe.
Vergiftiging.
Een vergiftigde kat wordt meestal zeer snel ziek.
- Stimuleer de kat niet tot braken.
- Is de oorzaak bekend, dan de gegevens van het gif noteren en bepalen wanneer en hoeveel de kat ervan naar binnen heeft gekregen.
- Bel zo snel mogelijk de dierenarts en vraag wat je moet doen.
Nuttige tips bij de verzorging
Ereli en Knudde
|