De rellen in de Parijse voorsteden betekenen een crisis voor heel Frankrijk, die extreem gevaarlijk is. Met een zachte stem, maar haarscherp formulerend, legt de Franse socioloog Michel Wieviorka uit waarom de onlusten verder gaan dan gewone relletjes.
,,De regering pakt de problemen niet serieus aan. Dat is niks nieuws. Wat het extreem gevaarlijk maakt, is dat de jongeren in de wijken worden gestigmatiseerd. Minister Sarkozy noemde hen uitschot. Daarmee diskwalificeer je hele wijken, al hun bewoners. Het geweld van nu is niet alleen criminaliteit of werk van uitschot, maar het resultaat van onopgeloste problemen. ,,De voorsteden kampen al vele jaren met armoede, werkloosheid, discriminatie. Maar er is nu ook een institutionele crisis. Als je een school of een gemeentehuis binnenkomt, zie je de woorden: liberté, égalité, fraternité: vrijheid, gelijkheid, broederschap. De politie moet dus iedereen gelijk behandelen, maar dat doet ze niet. Ze gaat op uiterlijk af. ,,Scholen moeten iedereen gelijke kans geven, maar het openbare onderwijs houdt de ongelijkheid in stand. Voor goed onderwijs moet je rijk zijn en in goede wijk wonen, in plaats van een migrant in een volkswijk. ,,Er is ook een politieke crisis. Politici hebben geen contact meer met deze wijken. Voorzieningen in voorsteden zijn wegbezuinigd. Geen verenigingen meer, er is niks te doen voor jongeren. Alleen de islam is er nog, de religie. Maar die relschoppers zijn toch geen lieverdjes? ,,Dat bestrijdt niemand. Maar ze voelen zich ook in een hoek gedreven, in een ghetto. Ze hebben geen toekomst. We zien nu het falen van de integratiepolitiek van 25 jaar. Dat los je dus niet op in een paar dagen. ,,Als je nu met het juiste beleid begint, zie je op zijn vroegst over vijf of tien jaar een effect. Nu moeten eerst de gemoederen worden bedaard. De politie is opgefokt, de brandweer kan amper zijn werk doen en de bewoners van de voorsteden zijn bang. Hún autos worden vernield, zíj zijn het slachtoffer. Als de rust is weergekeerd moeten er sociale maatregelen komen: werk, huisvesting, onderwijs. Zulke maatregelen zijn nu toch aangekondigd. ,,Beloftes zijn er gedaan, ja. Leuk. Ook dat zien we al 25 jaar: actieprogrammas, projecten. De situatie nu vereist veel meer dan dat. Ik denk echter niet dat de regering daar het geld voor heeft óf de politieke bereidheid.
|