|
In een wereldwijde studie van Ikea over de keuken maakt de Belg zijn bourgondische reputatie waar. Belgen - en Vlamingen in het bijzonder - hechten enorm veel belang aan hun keuken. ,,Na de Italianen zijn Belgen de kampioen in het sociale tafelen, zegt marketingmanager Liesbeth Dillen. Naast koken en eten speelt zich in die keuken een heel scala aan andere activiteiten af: van spelen en huiswerk maken tot telefoneren en zelfs een occasionele vrijpartij. En zie: ook hier zijn Vlamingen koplopers.
De studie stoelt op enquêtes bij 14.000 mensen in 28 landen. Dat de Vlaming bij uitstek van zijn keuken houdt, is geen groot nieuws. Per jaar worden in ons land 85.000 nieuwe keukens verkocht en een meerderheid der Belgen heeft een precies beeld van zijn droomkeuken in het hoofd. De Belgen behoren daarmee duidelijk tot de grote keukenfans. ,,De bourgondische mentaliteit zit diep geworteld, zegt marketing manager Liesbeth Dillen van Ikea. ,,Samen met de Italianen zijn Belgen kampioen in het sociale tafelen. We zetten de opvallendste vaststellingen uit de studie op een rij, met commentaar van trendwatcher Herman Konings. De woonkamer blijft voor Belgen de belangrijkste plek in huis, maar de keuken volgt op een stevige tweede plaats. Steeds vaker wordt de keuken ook een beetje woonkamer, een grote leefkeuken waar we steeds meer tijd doorbrengen. Bijvoorbeeld om te eten met het gezin. Dat gebeurt in ons land vaker dan waar ook ter wereld. 67 procent van de Belgen eet met het gezin in de keuken. Wereldwijd is dat maar 59 procent. Met 77 procent scoren Vlamingen nog hoger dan Walen. De Belg noemt de keuken ook het vaakst als plek waar familiegesprekken worden gevoerd. Ook opvallend: eten voor televisie doen Belgen opmerkelijk minder vaak dan de rest van de wereld (23% ten opzichte van 43 procent). Herman Konings: ,,Belgen hechten relatief veel belang aan samen eten. De keuken is opnieuw een sociale keuken geworden, zoals dat tot in de jaren vijftig was; een plek waar buren, vrienden en familie samenkomen. In de jaren vijftig is de techniek in de keuken gekomen en is de keuken vooral functioneel geworden. De jongste laatste vijf, zes jaar zie je weer de omgekeerde beweging en Belgen gaan daar sterk in mee. De keuken wordt de plek waar mensen elkaar treffen. Vaak zie je elementen uit de horeca: een toog, een kookeiland, een thuistap voor bier. Denk ook aan nieuw-samengestelde gezinnen waar het moeilijk is om iedereen samen aan tafel te krijgen. 43 procent van de Vlamingen noemt de keuken een plek voor sociaal contact. Eten met gasten hoeft niet in een aparte eetkamer. De meest gastvrije keukens bevinden zich in Zweden en Finland. Twee op de drie inwoners vinden het er normaal dat gasten eten in de keuken. In China, Saoedi-Arabië en Nederland (!) is dat ondenkbaar. Herman Konings: ,,Dat sluit aan bij die sociale keuken. Koken wordt een gebeuren, waarvan vrienden zeker de getuigen mogen zijn. De tijd dat de kok een uur in zijn eentje naar zijn keuken werd verdreven, ligt achter ons. Slechts een op de vier mensen gebruikt de keuken enkel om te koken. Dat is nog vooral zo in Azië en Saoedi-Arabië. In andere landen is de keuken multifunctioneel. Belgen zijn op dat vlak koplopers. Nergens anders wordt zoveel gespeeld en gestudeerd in de keuken, vooral dan door de Vlamingen (35 procent tegenover 15 procent wereldwijd). Ook telefoneren en hobbys beoefenen gebeurt vaak in de keuken (35 procent van de Vlamingen tegenover 16 procent in de wereld). Televisie kijken in de keuken doen Belgen dan weer minder dan internationaal gemiddeld. Herman Konings: ,,Laptops en huiswerk in de keuken worden heel normaal. Functies die vroeger bij de zitkamer hoorden, verplaatsen zich naar de keuken, net zoals dat het geval is met slaapkamer en badkamer. Het is een ongeschreven wet dat de Belg geen scherm verdraagt in de keuken. De keuken blijft vooral de heilige plek om de smaak tot recht te doen komen. Een tv past daar niet in. Dat is Amerikaanse cultuur waarvoor de Belg moeilijk te vangen is. Het vuur van de passie brandt in de keuken. En dat geldt zeker voor de Vlamingen. Met 22,5 procent (bijna een op de vier!) geven zij aan het vaakst te vrijen in de keuken, op de voet gevolgd door de Japanners en de Zweden (elk 22 procent). Opvallend is dat Vlamingen zich in de keuken twee keer zo pittig tonen als de Walen: die stranden op 11 procent. Herman Konings: ,,Dat hoort bij de fantasieën zeker? Als ik er een uitleg aan moet geven: de Vlaming heeft gevoel voor smaak. Smaak wordt geassocieerd met de keuken. Het kan mensen op ideeën brengen. Daarnaast denk ik dat je dat ook praktisch moet bekijken. Een Nederlander woont gemiddeld op de helft van de bewoonbare oppervlakte van een Belg. We hebben gewoon meer plaats in de keuken om er eens iets anders te doen. Seks in de keuken, ja, maar naakt koken of in ondergoed, daar waagt de Belg zich niet aan. Wereldwijd heeft 16 procent dat al gedaan. De Belgen halen maar 10 procent. Scandinaven hebben het minste gêne om de kleren uit te doen: bij Denen, Finnen en Noren kookt een op de drie af en toe naakt of in ondergoed. Herman Konings: ,,Verrast me niet. Op dat vlak leunen we veel meer aan bij zuiderse Romeinse landen. Scandinaven hebben een cultuur van naaktloperij die wij totaal niet hebben. In Finland loop je misschien van de sauna recht de keuken binnen. Wat ook meetelt: in dichtbevolkte gebieden is naakt lopen moeilijker omwille van de privacy. Man in de keuken? Het blijft een zeldzaamheid. 77 procent van de Belgische vrouwen kookt het vaakst in huis. Vlaamse vrouwen scoren nog hoger (83 procent). Als mannen toch nog aan 18 procent komen in ons land, ligt dat veel meer aan de Waalse (23 procent), dan aan de Vlaamse man. (14 procent). Zodra de man een partner heeft en het gezin groter wordt, staat hij meer plaats aan de oven af aan zijn vrouw. Herman Konings: ,,Dat klopt zeker. De man houdt van het theatrale koken en krijgt graag applaus. Hij kookt als er bezoek komt en laat het dagelijkse koken aan zijn partner. Eigenlijk is hij een laf beest, zeker? Italianen zijn kampioen in het uren in de keuken zitten. Gemiddeld 3 uur en 11 minuten brengen ze er per dag door, waarvan 62 minuten besteed worden aan het koken zelf. Belgen koken elke dag 31 tot 60 minuten en blijven ook graag in de keuken hangen. De Nederlanders tonen zich de fastfoodkampioen met per dag gemiddeld 40 minuten voor de bereiding van de maaltijd. Verrassing: in tegenstelling tot het stereotiep trekken Amerikanen veel tijd uit voor het koken, liefst 1 uur 17. Herman Konings: ,,Natuurlijk zijn Italianen de koplopers. Ze hebben als geen ander volk een cultuur van slow food. Bij ons leeft dat toch ook wel. Nederlanders hebben veel minder een kookcultuur die vraagt om rust, tijd en geduld en nemen net als andere Noord-Europeanen meer hun toevlucht tot bereide en halfbereide voedingswaren. De Belg wil gezond eten. Bio-producten hebben meer succes in België (16 procent) dan in de rest van de wereld (12 procent). Toch gooien we wel eens met de pet naar gezond eten. 26 procent van de Belgen bestelt al eens een maaltijd buitenshuis. Walen doen dat met 35 procent veel vaker doen dan Vlamingen (19 procent). Herman Konings: ,,Op de boekenbeurs zijn kookboeken de meest verkochte themaboeken. Je ziet ook de belangstelling voor markten sterk stijgen. Het lijkt me logisch dat, als de belangstelling voor koken stijgt, mensen gezond gaan koken. Of ze meer biologische voeding kopen weet ik niet. Ik denk dat daar toch enige discrepantie is tussen voornemen en realiteit. Van de 28 nationaliteiten zijn Belgen en Oostenrijkers het meest tevreden over hun keuken. 64 procent van de Belgen hebben een keuken die aan de verwachtingen voldoet (tegenover 46 procent wereldwijd). Toch zou 45 procent zijn keuken veranderen als tijd en geld er niet toe deden. Als ze iéts mochten verbeteren worden grootte van het werkblad, grootte van de keuken en kastruimte het vaakst genoemd. De droomkeuken is ruim, functioneel en gezellig. Internationaal wordt volop van een kookeiland gedroomd, maar Belgen koesteren die droom minder (28 ten opzichte van 36 procent). Herman Konings: ,,De Belg besteedt veel zorg aan de inrichting van zijn keuken. We zien de opmars van de ,,museale keuken: keukens die niet alleen functioneel zijn, maar ook gezien mogen worden. Met tegeltjes, meubels en gadgets om mee uit te pakken. De keuken wordt bijna een statussymbool, net zoals de auto. In ons land leeft heel sterk de tendens om de keuken zeer goed in te richten. Logisch dat men er dan ook blij mee is. Naarmate de multifunctionaliteit van de keuken stijgt, neemt ook de inrichting (aantal gadgets en uitrustingen) toe. De Belg kickt duidelijk op gadgets. Geen ander volk heeft zoveel elektrische apparaten in zijn keuken. Meer dan 80 procent van de Belgen heeft microgolfoven, toaster, keukenrobot. De espressomachine haalt liefst 86 procent. Herman Konings: ,,Opnieuw: de Belg heeft een sterke verbondenheid met de Italiaan. Alles wat eten nog lekkerder maakt, wordt snel opgenomen in die keuken. Het espressotoestel is het beste voorbeeld. Daarbij valt trouwens op dat designmodellen het altijd zeer goed doen. (Annelies RUTTEN)
|