1.1 Handen Herinneringen/verbeelden
Handen om te werken, te eten, te knutselen, te groeten. Wij strelen handen van de mensen die we liefhebben: partner, kinderen, kleinkinderen, vader en moeder. Wij strelen of raken de handen aan van een geliefde teder en bij het geven van nabijheid. Wij strelen met onze handen dieren, voorwerpen.
Bezinnen In Gods handen: vertrouwen op God. Handoplegging bij doop, vormsel, bij het sacrament van de zieken.
Gebed (delen van bewerkingen van Psalm 63)
Ik zal U prijzen zolang ik leef, mijn handen uitstrekken naar U. Als ik in de nacht op mijn bed aan U denk,
dan houd ik U stil in gedachte.
Met heel mijn hart houd ik vast aan U,
het is Uw Hand die mij steunt.
Gebed van Charles de Foucauld
(bewerking Kris Depoortere) Ik zou mijn leven in jouw handen willen leggen,
het geven aan Jou, mijn God, met al de liefde van mijn hart,
omdat ik Je bemin,
omdat het voor mij een noodzaak van liefde is mij te geven,
mij geheel en al op Jou te verlaten, met een oneindig vertrouwen, want Jij bent mijn Vader.
1.2 Kaars, vuur, licht, olielamp
Herinneringen Een kaarsje aansteken (Toon Hermans)
"Ik weet niet hoeveel mensen mij hebben geschreven toen het slecht met mij ging: We zullen een kaarsje voor je opsteken. Op die momenten voel je dat zon kaarsvlammetje niet zo maar een sentimenteel lichtje is. Als iemand een kaars pakt en een lucifer, en die kaars voor iemand anders aansteekt, dan is er toch sprake van warmte van de ene mens voor de andere mens."
Bezinnen
Zoals je een kaarsje voor een ander opsteekt, zo vindt door het gebed een verbinding tussen mensen plaats en dat is een grote kracht in de samenleving.
Gebed
Zo spreekt de kaars
Draag me op met een gelovig hart. Ik ben slechts waardevol als je gebed me draagt. Wanneer je bent heengegaan zal ik hier blijven branden tot je terug komt. Ik zal aan de anderen vertellen dat je hier bent geweest en aan de Heer zal ik spreken van de vlam in je hart.
Gebed bij de wijding van het vuur in de Paaswake God, altijd heeft het vuur de mensen geboeid.
In het vuur gevaarlijk en aanlokkelijk tegelijk hebben zij het teken gezien van uw aanwezigheid. Zegen + dit nieuwe vuur dat wij ontsteken in deze nacht.
Wees in ons midden en verwarm ons hart met het vuur van uw liefde.
Dit vragen wij U door Christus, onze Heer. Amen.
1.3 Water
Verbeelden Roep beelden op van de aangename aspecten van water: wassen, zwemmen, douchen, bad; water als energiebron. Bedreigingen: overstromingen, , verdrinken.
Zin geven Bewust leren omgaan met water
Water is een van de natuurelementen naast aarde, vuur en lucht. Er is op de wereld genoeg water voor iedereen, maar er is geen rechtvaardige verdeling. Sommigen hebben water te kort, soms vecht men voor water. Water is levensbelangrijk voor mens en natuur.
Water als religieus symbool
In het christendom en in andere godsdiensten is water symbool als een reiniging en zegening. Wij kennen het wijwater (water dat gezegend, gewijd tijdens de Paaswake) en dat gebruikt bij het maken van een kruisteken en voor begroeting van een overledene.
Gebed - Wijding van het water op Stille Zaterdag
Het water is levensreddend, zuiverend, maakt vruchtbaar.
Het doet groeien.
Zegen + dan, Heer dit water.
Dat het ons moge zuiveren en vernieuwen, dat het ons een weg van vertrouwen mag wijzen,
een weg door alles heen, een weg van toekomst en bevrijding voor uw volk. Amen.
1.4 Bloemen
Herinnering Roep een beeld hoe de natuur je aanzette tot verstillen en bidden.
De priester dichter Guido Gezelle was een grootmeester om van de natuur te komen tot God, denk aan zijn gedicht Het Schrijverken, Wij schrijven, herschrijven en schrijven nog, den heiligen Name van God!
Bij kerkelijke hoogfeesten en vieringen zoals huwelijk, doop, uitvaart beelden symbolische bloemcreaties het thema van de viering uit en geven mede een diepe zin aan de viering. Er is een grotere gevoeligheid voor de natuur als weg naar gelovig zijn.
Bezinning Maak je geen zorgen: kijk naar de lelies op het veld.
In het evangelie vergelijkt Jezus ons met de lelies op het veld. Die bloemen hebben geen zorgen. Wij, mensen wel.
Hij wijst onze zorg dan ook zeker niet af. Integendeel.
Maar tegelijk zegt Hij ons, dat wij ook maar een beetje zorgeloos moeten zijn zoals de bloemen, die toch prachtig gekleed gaan dankzij de zorg van de Vader in de hemel.
Die Vader draagt ook zorg voor ons.
1.5 Thuis, kinderen en kleinkinderen
Herinneringen Eigen thuis als kind en jongere; nieuwe thuis die je maakte. Roep de geborgenheid op en mogelijke eenzaamheid en vervreemding.
Om bij stil te staan en erover na te denken
Wij kunnen voor elkaar een thuis zijn, als wij luisteren naar elkaar, als wij er mogen zijn zoals we zijn, als verdriet en spanning erkend worden, als kwetsbaarheid ruimte krijgt. Een gebaar, een woord van begrip kan een thuis scheppen. Thuis is mensen die elkaar verstaan en steunen.
Soms is thuis ook dat heimwee, dat diepe verlangen eens thuis te zullen komen waar geen pijn en geen verdriet, geen eenzaamheid en vervreemding meer zullen zijn.
Zingeving Sommigen ervaren gedurende een korte of langere tijd geen echt thuisgevoel. Hoe kunnen wij daarmee omgaan?
Bidden voor onze kinderen en kleinkinderen
Goede God, U kent elk van onze (klein)kinderen bij hun naam. U houdt van hen zoals ze zijn: hun stralende ogen,
hun lieve lach, hun spelende handen, hun goede en minder goede kanten. Wij danken U voor al dat moois,
voor al die schitterende talenten die onze kinderen rijk zijn.
God, geef ons dat wij dankbaar zijn en dat we hen bijstaan om deze talenten goed te gebruiken.
1.6 Ziek & gezond - vrijwilligers
Zowat een Vlaming op vijf is vrijwilliger. Vele organisaties kunnen niet verder zonder hen. Zieke en gezonde mensen, oud en jong, mensen met een beperking kunnen niet zonder de vrijwilligers.
Je kent zeker enkel van die organisaties of je bent erin actief als vrijwilliger: Ziekenzorg; OKRA ; 11.11.11; Teleonthaal; Welzijnszorg; Broederlijk delen; Vredeseilanden; Caritas - Present.
Heel wat vrijwilligers vinden wij bij de bedevaarten en in de parochies voor de eucharistievieringen en voor sociale acties.
Bezinning
Ons bidden is soms om steun te vragen bij ziekte en voor een goede gezondheid, voor onszelf en voor anderen. We ervaren meestal een zekere troost, sterkte, geborgenheid door dit bidden. Bidden werkt positief in op ons welbevinden.
Gebed - Verlangen naar genezing
God, onze Vader, wees ons nabij Gij die weet
wat er nu in ons omgaat aan zorg, aan verlangen naar genezing. Aan verdriet en hoop.
Wij vertrouwen ons aan U toe. Wees ons nabij in de woorden die wij spreken, in de tekenen van troost die wij stellen. Wij geloven dat wij bij U geboren mogen zijn, geborgen mogen blijven. Amen
1.7 Ziekenzegening - uitvaart - leven na de dood
De ziekenzalving of het heilig oliesel is een van de zeven sacramenten en is voor zwaar zieke en oudere mensen die Gods steun en kracht in die bijzondere levensfase vragen.
Een ziekenzegening is een gebedsviering. Soms vragen mensen uitdrukkelijk naar een ziekenzalving.
Ziekenzegening Getuigenis Naomi Van der Velden pastor Sint - Vincentius GZA Antwerpen.
Meneer A. takelde zienderogen af en zijn einde kwam met rasse schreden dichter. (...) Hij vroeg om een ziekenzegen. Ik bezocht hem en zette enkele symbolen op tafel en stak een kaars aan. Met enkele eenvoudige gebaren en teksten mocht ik hem Gods zegen toezeggen. Hij luisterde aandachtig, bad mee, fluisterde wat hem ten diepste roerde en nam Gods genade als geschenk aan. Toen werd het nog stiller. De kaars bleef branden en wij hadden de aanwezigheid van het Licht ervaren.
Vergevingsmoment bij een ziekenzegen/ziekenzalving
"Op momenten waarop het leven als broos ervaren wordt, zien we vaak scherper waar we zelf steken hebben laten vallen, waar de onderlinge band - in het gezin, in de familie, in de buurt is verstoord."
Leven na de dood
Als christenen mogen wij erop vertrouwen dat wij na de dood verder leven bij God. Het verrijzenisgeloof van de christenen drukt juist deze overtuiging uit.
Geloven dat we op een of andere manier verder leven na de dood geeft troost, hoop en vertrouwen.
Gebed voor Ianka, een vroeg gestorven kind
God, ik weet niet waar Je woont, misschien boven de wolken, vast heel dicht bij de zon.
God, Ianka komt eraan,
Heel plotseling gestorven, voorgoed bij ons vandaan.
Doe voor haar open, God, want wij blijven hier achter,
Wij kunnen niets meer doen. God, Ianka komt eraan.
Wil Jij haar goed ontvangen, Je armen om haar slaan?
Gebed voor een overleden partner Jij zult altijd in mijn gedachten zijn.
Ik zal nog van je dromen en je stem nog horen.
Ik kan niet begrijpen dat jij weg bent, voorgoed. (...)
.
Herinneringen
Je contacten met acties die een hedendaagse invulling geven aan de 'werken van barmhartigheid' zoals Caritas Present, Welzijnszorg, Broederlijk delen, Wereldmissiehulp, Amnesty International.
Zingeving
Lees de volgende evangelietekst en breng ze in verband met de werken van barmhartigheid. Wat betekenen ze nu voor jou?
Bidden
Ik had honger en gij hebt Mij te eten gegeven,
Ik had dorst en gij hebt Mij te drinken gegeven,
Ik was vreemdeling en gij hebt Mij opgenomen.
Ik was naakt en gij hebt Mij gekleed,
Ik was ziek en gij hebt Mij bezocht,
Ik zat in de gevangenis en gij zijt tot Mij gekomen.
4.2 Bedevaarten
Herinneringen, beelden oproepen Een bedevaart die je zelf deed of iemand anders.
Ben je van plan nog op bedevaart te gaan?
Zin geven Tijdens bedevaarten kunnen we ons geloof tonen op een spontane manier. We kunnen bidden, mediteren, een kaars aansteken, meestappen in een processie, meezingen, rondwandelen, mijmeren over vroeger en denken aan later.
Bedevaartsoorden zijn ook plaatsen van stilte
Gebed om stilte ( J.Z.)
Ik zoek naar stilte in mezelf,
naar rust en ruimte om te bidden.
Maar wat ik vind is zorg en onrust,
een bezig zijn met duizend dingen,
krakeel in mezelf.
U die altijd een luisterend oor hebt voor mij,
heb ik eigenlijk wel een luisterend oor voor U?
Vergeef mij, druktemaker die ik ben,
en breng mij tot bedaren,
laat mij de stilte vinden die ik zo behoef, de ene stem die mij vertrouwen geeft en eenvoud,
de hechtheid van de vriendschap,
de dagelijkse wandeling met U, mijn God,
mijn deelgenoot, mijn Vader.
4.3 Maria Moeder Gods en Onze Lieve vrouw
Verbeelden
Wat zegt Maria jou?
Roep eigen herinneringen (of van iemand anders) op van een Maria lied, een kapel, een beeld, een bedevaart, een rozenhoed.
Denk er eens over na... Bidden is niet vanzelfsprekend. Soms kan het samen bidden van een Weesgegroet helpen. Het prevelen van een gebed gebeurt meer dan eens in moeilijke momenten en is een vorm van een smeekgebed. Meestal grijpen we dan naar traditionele mondgebeden zoals het 'Wees Gegroet' of smeekzinnen zoals 'God, help mij.'
Gebed:
Haar beeld is uit vele kamers verdwenen. (E.S) ...Nu durft men nauwelijks nog over haar spreken. Ze past in haar eenvoud niet meer in onze tijd.
Haar beeld is uit vele kamers verdwenen.
En toch blijft haar leven van pijn en diep geloof een uitnodiging tot inzet en inkeer.
Bij haar komen mensen met zorgen en verdriet,
bij haar worden mensen opnieuw eenvoudig.
Haar beeld zal mensen blijven troosten en wegen laten vinden naar elkaar.
Zij leert ons dat leven is : willen vasthouden en moeten loslaten.
Wees gegroet
Wees gegroet Maria vol van genade
de Heer is met u gezegend zijt gij onder alle vrouwen
en gezegend is de vrucht van uw lichaam, Jezus
Heilige Maria, Moeder Gods bid voor ons, arme zondaars
nu en in het uur van onze dood. Amen.
4.4 Heiligen
Herinneringen Welke heiligen zijn je favorieten? Hoe vereerde jij deze heilige(n)? Welke heiligen waren favoriet bij je ouders? Hoe vereerden zij deze heilige(n)? Haal anekdotes op zoals het beeld omdraaien als de heilige niet meewerkte; eieren voor goed weer naar de Heilige Clara.
Vincentius kom je geregeld tegen in namen van christelijke
zorginstellingen en sociale werken. Vincentius is de favoriete heilige, de voorbeeldheilige
van de Zusters van Liefde, Jezus en Maria.
Om over na te denken Kerngedachten van Vincent de Paul:
God is nooit mijn eigendom. Hij moet telkens opnieuw in gebed en liefdewerken worden gewonnen. En dat wij dan hebben gewonnen moeten wij doorgeven, aan derden, aan armeren.
De armen zijn de mensen die worden overgeslagen.
Gebed
Heer Jezus,
Jij die arm hebt willen leven,
Geef ons, vragen wij, oog en hart voor de armen.
Mogen wij jou herkennen in hun dorst, hun honger,
hun eenzaamheid en hun ellende.
2.5 Sacramenten: Doopsel- Vormsel - Eucharistie
Doopsel Herinneringen Weet je waarom men je je doopnamen gaf?
Zingeving Het doopsel is het sacrament van de op-name in de kerk.
Gebed en vredeswens in de doopselviering
Ga dan in vrede met uw kind naar huis, omring het met uw liefde en wees gelukkig met elkaar
Vormsel. Herinneringen Haal herinneringen op aan je plechtige communie en vormsel.
Gebeden tijdens het vormsel
Ontvang het zegel van de heilige Geest, de gave Gods.
Ontvang de kracht van de Heilige Geest, de gave Gods.
Eucharistie eerste communie
Herinnering Zeker vroeger maar nu nog vaak is de Eerste Communie (eerste eucharistie) een gebeurtenis die men niet vlug vergeet. Haal herinneringen op van je eerste communie of die van anderen.
Zingeving De communie is het nuttigen een geconsacreerde Hostie. In de eucharistie is Jezus aanwezig. Daar zegt Hij : "Doe dit tot mijn geachtenis...
Gebeden bij de uitreiking van de communie
Ziehier het Lam Gods dat de zonden der wereld wegneemt.
Heer ik ben niet waardig dat Gij tot mij komt,
maar spreek en ik zal gezond worden.
2.6 Parochie kerkelijkheid en geloven
Verbeelden Roep beelden op van de parochies die je eigen waren.
Zingeving
Meeleven met je parochie zet je aan om vieringen bij te wonen, om in de kerk binnen te lopen voor een stil moment, een kaars aan te steken of te bidden tot God of om heiligen te vereren.
Gebed voor de kerk
God van hemel en aarde,
Uw kerk kent een lange geschiedenis van vrouwen, mannen,
jong en oud, mensen zoals wij.
Mensen die op zoek zijn naar U.
En soms worden ze gevonden door U, Schepper van Leven. Wij bidden, dat de mensen van de kerk ons mogen aanspreken en inspireren en dat wij steeds meer gaan inzien dat ook wij mensen zijn van Uw kerk.
Amen.
2.7 Stille ruimten
Bidden is stilte zoeken in je eigen omgeving, in een gebedsruimte, gedurende een stiltewandeling of een stilteweekend.
Kapellen zijn bij uitstek stille ruimtes.
Als je rondwandelt in een kerkgebouw word je vanzelf stil. Er zijn tevens stille ruimtes in andere gebouwen en voorzieningen. In elke kerk en in christelijke zorginstellingen een stille ruimte, meestal een zijkapel, om te bidden tot het Allerheiligste Sacrament Daar brandt altijd de rode godslamp - een olielampje - zolang het Heilig Sacrament in het tabernakel aanwezig is.
Bidden is ook zwijgen en kijken naar een beeltenis van Maria. Je komt er tot rust om te bidden, bijvoorbeeld tot Maria.
Gebed tot Maria
Het is middag.
Ik zie dat de kerk open is.
Ik moet binnengaan.
Moeder Gods, ik kom niet bidden.
Ik heb niets om te geven of om te vragen.
Ik kom enkel om naar jou te kijken.
Cahier Adem
ADEM is een cahier met herinneringen, bezinningen en gebeden. We hebben gelovige mensen boven de vijftig op het oog, die af en toe willen verstillen, om zich onthaasten en om op ADEM te komen.
ADEM vormt de aanloop tot Orgelpunt 2013 met vormingsbijeenkomsten en paneldiscussies over spiritualiteit.
ORGELPUNT 2013 is een initiatief van de ZLJM (Zusters van Liefde, Jezus en Maria) en CM Antwerpen die de laatste partners waren van het zelfstandig ziekenhuis Sint - Vincentius Antwerpen, dat nu deel uitmaakt van de groep GZA (Gasthuiszusters van Antwerpen)
Een speciale dank aan de ZLJM Zr. Birgit & Zr. Dominiek, aan de ziekenhuispastors van Sint - Vincentius (Antwerpen, GZA - groep) en Dominiek Lootens pastoraal verantwoordelijke voor de Caritassector die het geheel nakeken. De pastorale begeleiders van Ziekenzorg en CM Antwerpen deden dit voor deel 1 .
De bijhorende website en weblog Bronnen- Begeleiding Verdieping verschijnen in 2012.
Inhoud Adem
Deel 1 Doorheen het leven 1.1 Handen 1.2 Kaarsen, vuur, licht, olielamp 1.3 Water 1.4 Bloemen 1.5 Thuis, kinderen en kleinkinderen 1.6 Ziek & gezond - vrijwilligers 1.7 Ziekenzegening - uitvaart - leven na de dood
Deel 2 Doorheen het kerkelijk jaar
2.1 Advent 2.2 Kerstmis & Driekoningen 2.3 Aswoensdag - Vasten 2.4 Goede Week en Pasen 2.5 Ons Heer Hemelvaart & Onze Lieve Vrouw Hemelvaart 2.6 Pinksteren 2.7 Allerheiligen & Allerzielen
Deel 3 Bidden en geloven
3.1 Leer ons bidden 3.2 Bidden is je stil maken 3.3 Bidden met anderen 3.4 Geloven en geloofsbelijdenis 3.5 God is Liefde 3.6 Heilige Geest 3.7 Jezus - Jezusgebed
Deel 4 Kerk
4.1 Barmhartigheid 4.2 Bedevaarten 4.3 Maria - Moeder Gods - Onze Lieve Vrouw 4.4 Heiligen 2.5 Doopsel - Vormsel - Eucharistie 4.6 Parochie - kerkelijkheid en geloven 4.7 Stille ruimten
v.u. Georges De Corte algemene coördinatie en eindredactie