De mens heeft een paradoxale verhouding tegenover het dier, gaande van liefde tot angst.

Maar het dier is de gevangene van de mens en is afhankelijk van zijn verlangens naar macht en genegenheid.

Via hedendaagse kunstwerken stelt "Zoo" de vraag of de mens per slot van rekening niet meer is dan een denkend dier, begaafd met taal.

Het artistieke dier in al zijn vormen

De voorstelling van het dier is altijd een belangrijk thema geweest in de beeldende kunst. Ook in fabels en sprookjes spelen dieren een grote rol.

Waar het vroeger meestal over realistische afbeeldingen ging, onderzoekt de hedendaagse kunstenaar de dubbelzinnige band tussen mens en dier.

Het is een relatie die constant schommelt tussen aantrekking en verwerping, tussen instinct en intelligentie.

De expo onthult de fantasieën van de mens, zijn zwakheden, dwalingen en tegenstrijdigheden. "Zoo" is een tentoonstelling over dieren die veel over de mens vertelt.

Allemaal beestjes in Brussel

Balthasar Burkhard maakt zwartwitfoto's van dieren die opgesloten zitten in circussen en dierentuinen: een lama, een rendier, een struisvogel...

Elke foto is op zeer groot formaat ontwikkeld en toont het dier in profiel, afgetekend tegen een neutrale achtergrond. Het zijn getemde dieren die stil staan, alsof zij poseren voor de fotograaf.

Eric Poitevin fotografeert koeien en paarden zoals men een man of een vrouw zou fotograferen in een studio. Maar zijn studio is een oude stal.

Zijn foto's van achterwerken van paarden tonen de fysieke kracht en de sensuele pracht van het dier.

De paarden van Berlinde De Bruyckere

In de video-installatie "Arachne" toont Bogna Burska het doen en laten van een spin. Arachne is een figuur uit de Griekse mythologie. Zij is de spingodin, de weefster van het grote web der lotsbestemming. De beelden zijn tegelijkertijd afstotelijk en aantrekkelijk.

Er is in de eerste plaats de huiver voor een dodelijke spin, maar er is ook de verleidelijke charme van het roze, satijnen boudoirkamertje waarin het diertje leeft.

Berlinde De Bruyckere maakt beelden van paarden van een epische monumentaliteit. Het zijn sterke, zware beelden.

"In Flanders fields" is een verwijzing naar de Vlaamse slagvelden tijdens de Eerste Wereldoorlog. De omgevallen paardenlichamen vertellen alles over het drama en het lijden van mens en dier.

Uiteraard ook de kevers van Jan Fabre

De mestkever is een van de lievelingsmaterialen van Jan Fabre. Dit insect dat leeft tussen de uitwerpselen heeft de Antwerpse kunstenaar verheven tot een juweel.

De hond van fotograaf William Wegman heet Man Ray en is een rashond met de allures van een topmodel.

Hij heeft het best naar zijn zin wanneer het baasje hem tooit met de meest ongewone attributen: bikini, pruik, haute couture kleed. Op de foto's onthult de hond de ijdelheid van de mens.

"Zoo" is een verrassende safari naar het dier dat in ieder mens schuilt. Deze artistieke dierentuin is een artistieke invulling van de oproep van Jean de la Fontaine: "Ik doe een beroep op de dieren om de mensen te leren leven."

Claude Blondeel