Genesis is een
progressieve rockgroep uit het
Verenigd Koninkrijk, opgericht in
1967 door
Peter Gabriel,
Mike Rutherford,
Tony Banks en
Anthony Phillips. In de jaren '70 maakte de groep naam in de
avant-garde van de
popmuziek met haar dramatiek en zwarte humor, om in de jaren '80 het roer om te gooien en in een succesvolle hitmachine te veranderen.
.Genesis ontstaat in 1967
op de Engelse kostschool Charterhouse als een groepje tieners, leden
van de schoolbandjes Anon en Garden Wall, besluiten om gezamenlijk een
demo op te nemen. Eén van de tapes wordt in de handen geduwd van
producer en oud-Charterhouseleerling Jonathan King, die de groep haar naam geeft en ze een platencontract aanbiedt. Resultaat is From Genesis to Revelation
een met strijkorkest gelardeerd conceptalbum over het ontstaan van de
aarde. Het orkest en het concept komen uit de koker van King, die het
Genesis van die tijd - dat zich muzikaal ergens tussen soul, folk en
beat begeeft - daarmee geen recht doet. Het album flopt en
gedesillusioneerd gaan King en zijn pupillen ieder hun weg.
Na deze valse start besluit Genesis, dat dan al experimenteert met
minder vanzelfsprekende songstructuren en topzware serieuze teksten,
door te gaan. De individuele bandleden geven hun studie op, en gaan bij
elkaar in een huis wonen, waar gewerkt wordt aan nieuw materiaal. Als
kerverse platenbaas Tony Stratton-Smith de band ontdekt en ze een contract aanbiedt bij zijn label Charisma Records, is de carrière van Genesis pas echt begonnen. De groep brengt in 1970 Trespass uit, waarop zes lang uitgesponnen, akoestisch georiënteerde, donkerromantische songs staan.
Als gitarist Anthony Phillips wegens podiumangst uit de groep stapt en de overige bandleden drummer John Mayhew ontslaan, worden Steve Hackett (gitaar) en Phil Collins (drums) aangetrokken en is de zogeheten "klassieke lineup" van Genesis een feit. Op de in respectievelijk 1971 en 1972 uitgebrachte Nursery Cryme en Foxtrot
komt de groep muzikaal tot wasdom. Het muzikale avontuur kan nu,
dankzij de komst van de technisch veel competentere Hackett en Collins,
ten volle worden aangegaan, en naast de duistere romantiek wordt ook de
zwarte, macabere humor van Peter Gabriel
onmisbaar onderdeel van de muziek van Genesis. En om het theatrale
aspect van de muziek nog meer kracht bij te zetten - en ook om de ogen
van de muziekpers op de groep gericht te krijgen - kruipt zanger
Gabriel op het podium in de huid van een almaar groter arsenaal aan
personages. Hij gebruikt make-up, vertelt bizarre verhalen, maar maakt
voornamelijk gebruik van kostuums. Dat slaat, vanaf het moment dat hij
zich uitdost in de rode jurk van zijn vrouw, en een vossemasker opzet,
in als een bom, en Genesis en Gabriel zijn plotseling hot.
Met Selling England By The Pound uit 1973
oogst Genesis, zowel muzikaal als publicitair gezien, het door Gabriel
gezaaide succes. Het album brengt de groep haar eerste Engelse
hitsingle, het Beatle-eske I know what I like (in your wardrobe).
De theatrale live-reputatie van de groep snelt haar leden echter snel
vooruit. Gabriel gaat steeds meer zijn eigen weg en heeft almaar minder
behoefte compromissen te sluiten met de andere leden van Genesis. Die
andere leden hebben daarentegen steeds meer het gevoel dat de
podiumpersoonlijkheid van Gabriel de aandacht van de muziek afleidt, in
plaats van hem erop vestigt. Strubbelingen tussen Gabriel en de rest
van de groep ten tijde van de opnames van het conceptalbum The Lamb Lies Down On Broadway (1974) leiden uiteindelijk tot het vertrek van Gabriel, in 1975.
Genesis besluit echter naar een nieuwe zanger te gaan zoeken en een
nieuwe plaat op te nemen. Als de band na honderden onbevredigende
audities de wanhoop nabij is, en de volgende plaat A Trick Of The Tail (1976) - met uitzondering van de zangpartijen - al is opgenomen, besluit Phil Collins,
die tot dan toe alleen achtergrondvocalen en twee zachte akoestische
liedjes voor zijn rekening had genomen, het te proberen. Het blijkt een
gouden greep, en vanaf dat moment is Collins naast de drummer, ook de
zanger van Genesis. A Trick Of The Tail - waarop Genesis breekt met The Lamb... en de lijn van Selling England...
doortrekt - wordt de bestverkochte Genesis-plaat tot dan toe. Collins
besluit de kostuums van Gabriel achterwege te laten en een minder
excentrieke pose op het podium aan te nemen, en Genesis trekt met
tourdrummer Bill Bruford in een triomftocht door West-Europa en Amerika. Maar na het retrospectieve Wind & Wuthering en het live-album Seconds Out verlaat ook gitarist Steve Hackett
de groep. Hij is gefrustreerd over zijn compositorische aandeel in de
muziek en wil zich richten op een solocarrière. Bassist en
ritme-gitarist Mike Rutherford neemt vanaf dan de honneurs waar op leadgitaar.
Op het dan volgende ...And Then There Were Three... (1978)
worden de dromerige en breed uitgesponnen gitaarpartijen van Hackett
node gemist. Toch levert juist die elpee de eerste wereldwijde
hitsingle, en daarmee de definitieve doorbraak voor Genesis op. Follow You Follow Me
is een simpel liefdesliedje en verovert aan beide kanten van de
Atlantische Oceaan de hitlijsten. Dat - en de daardoor succesvolle
tournee waarbij de groep ondersteund wordt door Chester Thompson op drums en Daryl Stuermer
op gitaar (die tot in 1992 deel van de live-band zouden blijven) -
stelt de groep financieel in staat een pauze van twee jaar te nemen,
waarin ze na kan denken wat de koers moet zijn van de progressieve
dinosaurus Genesis, zonder Steve Hackett, en in een almaar meer naar
punk en pop neigende muziekwereld.
Het antwoord op die vraag komt in 1980 met het album Duke. Op dit album stoft Genesis haar soul-roots af en laat zich beïnvloeden door zwarte muziek als R&B. Misunderstanding wordt de eerste top tien hit van Genesis in Amerika. Als in 1981 Phil's solodebuut Face Value
dan ook nog beter scoort - zowel qua verkoop als in de serieuze
muziekpers - dan welke Genesis-elpee dan ook, vragen velen zich af of
Genesis nog toekomst heeft.
Abacab (1981)
breekt met alle Genesis-dogma's en laat voor het eerst sinds jaren weer
een bandje horen, een groepje muzikanten dat lol heeft in het muziek
maken en dan haar grenzen verkent. De blazerssectie van Earth, Wind & Fire, die meedoet mee op No reply at all,
wekt echter de woede van de "oude" fans, net als de commerciële koers
van het nieuwe Genesis in het algemeen. Toch zijn de positieve reacties
op Abacab talrijker. Op het titelloze vervolgalbum uit 1983
keert Genesis echter toch weer gedeeltelijk terug naar het grootse
geluid dat zo lang haar handelsmerk was geweest, zij het met de eenvoud
van Abacab en Duke en in een moderner jasje. Mama wordt één van de grootste hits voor de groep.
Als in 1986 Invisible Touch volgt is Genesis eindelijk klaar voor het grote succes. Invisible Touch
is net geen knieval naar de pure commercie, want staat ook bol van de
geluidsexperimenten, maar toch is de plaat met zijn catchy deuntjes en
zijn moderne productie uitgegroeid tot één van dé popplaten van de
jaren '80. De videoclip van Land Of Confusion, gemaakt door de komische poppengroep Spitting Image, gaat heel de wereld over en sleept allerlei prijzen in de wacht. Ook de titelsong van het album wordt een grote hit. Phil Collins
is inmiddels uitgegroeid tot een absolute superster. Dat het na een
intensieve wereldtournee een lange tijd stil wordt rondom Genesis is
dan ook vooral aan zijn explosief gegroeide bekendheid te wijten, en in
iets mindere mate aan die van Mike Rutherford, die met zijn andere bandje Mike and the Mechanics sinds midden jaren '80 AOR-hits is gaan scoren met onder andere Paul Carrack en Paul Young (niet te verwarren met Paul Anthony Young) als lead zangers.
Pas in 1991 komt Genesis weer met een album: We Can't Dance. Het is een lichte knauw naar de dan dominant wordende dansmuziek in de hitparades. De muziek op We Can't Dance is wat ingetogener, en meer verhalend, en in die zin keert Genesis na Invisible Touch weer een beetje terug naar de essentie van haar muziek. Het album oogst wederom heel veel succes, brengt Genesis met I can't dance zelfs haar eerste Nederlandse nummer 1-hit.
Tijdens de daaropvolgende wereldtournee besluit Phil Collins echter dat het genoeg geweest is en dat hij Genesis zal verlaten. Dit wordt echter pas in 1996 bekendgemaakt. Genesis - dat dan alleen nog maar bestaat uit de twee oerleden Tony Banks en Mike Rutherford
kondigt dan ook aan met een nieuwe zanger en een nieuw album te zullen
komen. Een even moedig als onzalig plan, zeker als blijkt dat Calling All Stations (1997), met de voormalig Stiltskin-zanger Ray Wilson, lang niet zoveel succes boekt als Invisible Touch en We Can't Dance.
Voor met name Rutherford is dat zo'n grote teleurstelling dat het
doek, na een toch succesvolle tournee langs grote zalen, dan toch
-voorlopig- valt voor Genesis. Dan is het tijdperk aangebroken van het
uitbrengen van de back-catalogue. De boxen Archive 1 en Archive 2 verschijnen in 1998 en 2000, en in 2004 zagen The Platinum Collection (verzamel-CD) en The Video Show
(DVD) het licht. Verder werkt Nick Davis, de producer van de laatste
twee Genesis-albums, aan een aantal remasters, en staan er nog een
groot aantal nieuwe releases van historisch materiaal op stapel.
Terwijl deze stroom aan releases uitkomt is de toekomst van de groep
nog steeds onduidelijk. Genesis bestaat in principe nog steeds, maar
actief is de groep niet meer. Al wordt in interviews met Banks,
Rutherford (en Collins) meestal de mogelijkheid open gehouden dat de
band nog nieuwe opnamen zal uitbrengen. Diverse incidentele
gezamenlijke opnamen voor DVD's (met Collins als zanger) en een
verzamel cd met een cover van eigen song "The carpet Crawlers" in de
complete oude bandbezetting (Met Hackett en Gabriel) lijken ook in die
richting te wijzen.
In 2007 is het gezelschap Collins, Banks en Rutherford weer bij elkaar voor de The Genesis Encore Series Europe 2007 met daarna een soortgelijke tournee door Amerika.