De beslissing van het Antwerpse schepencollege om vreemdelingen eenmalige een retributie te vragen, lokt heel wat controverse uit. De Liga voor de Mensenrechten schiet het voorstel af als ‘discriminerend', de stad Gent vreest dat migranten nu vooral naar daar zullen trekken en de Leuvense burgemeester Louis Tobback verweet de Antwerpse OCMW-voorzitter Liesbeth Homans (NV-A) xenofobie.

Yasmine Kherbache, de fractieleider van de SP.A, vindt dat de huidige bestuursploeg te hard van stapel loopt en eerst overleg had moeten plegen met de andere steden en gemeenten. ‘Dat verwijt is onterecht', zegt Liesbeth Homans, als OCMW-voorzitster en schepen bevoegd voor Loketten. ‘Antwerpen heeft in 2011 binnen de VVSG ( Vlaamse Vereniging voor Steden en Gemeenten, nvdr .) overleg gepleegd met de andere steden en gemeenten. De Stad Gent had toen geen bezwaar. Sterker nog, Gent wachtte een beslissing van Antwerpen af. Antwerpen kreeg destijds groen licht om een retributie aan te leggen voor het aanleggen van een dossier bij de eerste inschrijving van een buitenlander in de gemeente.'

Dat overleg kwam er op vraag van de vorige burgemeester, Patrick Janssens (SP.A). ‘Het stadsbestuur van Antwerpen en het OCMW signaleren de problematiek van het te veel aan werk voor de eerste inschrijving van vreemdelingen. Het samenstellen van zo'n dossier vergt veel werk. Daarom overweegt de stedelijke overheid om een retributie of belasting in te voeren om de extra kost, of een deel ervan te recuperen', zo liet de toenmalige Antwerpse burgemeester optekenen in het verslag van de VVSG. ‘Een uitgangspunt daarbij is dat deze mensen nog niets via andere belastingen hebben bijgedragen aan de werking van de overheid in België.'

Nadat de andere steden en gemeenten het licht op groen zetten, maakte Janssens werk van een aanpassing van het retributiereglement. In het ontwerp-collegebesluit staat dat de retributie voor de inschrijving van buitenlanders 250 euro zal bedragen. Het voorstel van Janssens ging zelfs veel verder dan dat van de huidige bestuursploeg.

Vluchtelingen

‘In het voorstel van Janssens betaalden ook politiek vluchtelingen die retributie, alleen studenten konden aanspraak maken op een vrijstelling', aldus Liesbeth Homans. ‘Wij vragen geen retributie van erkende vluchtelingen, omdat zij voor de stad ook geen dossierkosten opleveren. Het ontwerp van Patrick Janssens is nooit op het college behandeld, omdat er onenigheid over was binnen de SP.A-fractie. Maar het zou mevrouw Kherbache, die ons verwijt dat we ons werk doen zonder te overleggen, sieren als ze eerlijkheid aan de dag legt. Wij hebben overlegd met de andere steden en haar partijgenoot had een reglement voorbereid dat verder ging dan het onze.'

Yasmine Kherbache, fractieleidster van SP.A, reageert verbaasd. ‘Er zijn in Vlaanderen overal nieuwe besturen geïnstalleerd. Die willen graag overleg over die retributie. Ik vraag me af waarom men dat hardnekkig blijft weigeren. Nederland is tot twee keer toe op de vingers getikt voor een gelijkaardige maatregel. Is dat geen reden om dit goed te onderzoeken? Of zijn fundamentele rechten en vrijheden niet belangrijk meer?'