De langverwachte taxshift waar de federale regering volgende maand aan begint, zal de lasten in de eerste plaats moeten verschuiven van arbeid naar consumptie, en dan pas naar milieuvervuiling en vermogen. Qua omvang is een verschuiving van 5 miljard euro ‘geen dwaas idee’, zegt minister van Financiën Johan Van Overtveldt zaterdag in een interview met De Tijd.
Voor het eerst schetst hij de contouren van de taxshift die vorig jaar centraal stond in het vakbondsprotest tegen de federale regering-Michel. Van Overtveldt wil zich nog niet vastpinnen op wat precies uit de bus zal komen, al is het maar omdat hij ervan uitgaat dat veel partijen in de regering veel water in de wijn moeten doen. Maar hij zegt er als minister van Financiën wel over te willen waken dat het compromis dat uit de bus komt economisch ‘de baan houdt’.
Dat impliceert onder meer dat er maar weinig inkomsten uit taksen op vermogen kunnen komen. ‘Je kan één keer een feestje bouwen. Maar de tweede keer is het kapitaal weg.’ Van Overtveldt zegt daarom dat hij wil vermijden dat de discussie over de taxshift verengt tot vermogenstaksen.
‘Hetzelfde geldt voor milieu-belastingen’, zegt Van Overtveldt. ‘Je mag er gif op innemen dat die leiden tot een wijziging van het gedrag, waardoor de ecologische doelstellingen worden gehaald, maar er op termijn geen inkomsten meer zijn.’
Blijft over: consumptie. Van Overtveldt merkt op dat de btw voor de overheid een stabielere bron van inkomsten is, omdat ook bij hogere belastingen mensen blijven consumeren. Hij schaart zich achter de conclusie van de OESO dat België bijzonder veel uitzonderingen telt op het btw-tarief van 21 procent. ‘Ik ben onder de indruk van de lange lijst uitzonderingen.’
Furieus
In CD&V-kringen viel zaterdag te horen dat was afgesproken dat het debat binnen de schoot van de regering zou plaatsvinden en dat de verklaringen van Van Overtveldt daar niet mee overeenstemmen.
Volgens Het Nieuwsblad op zondag zit het er weer bovenarms op tussen CD&V en N-VA. Kris Peeters reageerde volgens de krant furieus bij monde van zijn woordvoerder. 'De afspraak was dat we over de taxshift alleen nog zouden communiceren binnen de schoot van de regering. Van Overtveldt lapt die afspraak opnieuw aan zijn laars en laat opnieuw wat ballonnetjes op in de media.' Open Vld onthoudt zich voorlopig van alle commentaar na de nieuwe aanvaring binnen de regering, schrijft de krant nog.
Mijnenveld
Een uitgebreide reactie op het 'freewheelen' van Van Overtveldt geeft CD&V-politicus en voorzitter van de Kamercommissie Financiën Eric Van Rompuy op zijn persoonlijke website. Onder de titel ‘Mijnenveld’ geeft hij toelichting bij de geplande taxshift en ook beleefde kritiek op Van Overtveldt. Die krijgt van hem eerst bloemetjes toegeworpen, omdat hij het als minister van Financiën heel behoorlijk doet. ‘Hij kent zijn dossiers en dient oppositie en meerderheid steeds op een goed geargumenteerde wijze van antwoord.’
‘… maar hij kan blijkbaar zijn gewaad van journalist niet afleggen’, gaat Van Rompuy verder. Van Overtveldt legt immers verklaringen af in de pers vooraleer het debat over de taxshift in de regering en de meerderheid is beslecht.
Parameters
In het televisieprogramma 'De Zevende Dag' nam Van Overtveldt wat gas terug en engageerde hij zich om de discussie over de taxshift binnen de regering te voeren. 'Ik ben lid van de regering... Ik heb daar zelf geen uitspraken over te doen', klonk het.
Minister Van Overtveldt maakte duidelijk dat hij in het interview in De Tijd vooral de parameters heeft willen aangeven om een taxshift te realiseren. De vakbonden zouden graag zien dat vermogens en kapitaal aangepakt worden, maar dat is maar een deel van het verhaal, beklemtoonde hij. De OESO en het IMF pleiten immers voor hogere belastingen op zowel consumptie, vermogens als milieu.
'Wij zullen de discussie rustig en sereen binnen de regering voeren, rekening houdend met het verlanglijstje van iedereen, en zo tot een compromis trachten te komen', besloot Van Overtveldt. Waarmee hij duidelijk aangaf dat hij de boodschap van Peeters had begrepen.
Gezinnen
In de oppositie kantte kamerlid Peter Vanvelthoven (sp.a) zich zaterdag tegen een verschuiving van de lasten naar btw. Omdat die vooral de gewone gezinnen zal treffen. Meer bepaald de gezinnen met de laagste inkomens, voegt zijn partij eraan toe. Karin Temmerman, sp.a-fractieleider in de Kamer, en BBTK-voorzitter Erwin De Deyn kloppen op dezelfde nagel.
Vanvelthoven wijst er op dat de binnenlandse consumptie in ons land eerder aan de magere kant ligt. Een btw-verhoging zal dat fenomeen nog versterken, aldus het oppositielid.