Hoe krijg je een langdurig zieke weer aan het werk? Behandel werkgevers en werknemers op dezelfde basis. N-VA komt met een compromisvoorstel voor het plan van minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld).
Het aantal langdurig zieke Belgen swingt de pan uit. Volgens de laatste cijfers zitten er 370.000 Belgen voor langere tijd thuis, zowat de helft meer dan tien jaar geleden. Binnen de regering woedt al twee jaar een debat over hoe dit moet worden aangepakt. N-VA-Kamerlid Jan Spooren, specialist sociale zekerheid van de partij, legt nu een nieuwe piste op tafel.
Zijn uitgangspunt is het zogenoemde reïntegratietraject. Enkel wanneer de werknemer daaraan weigert deel te nemen, zal die een deel van zijn uitkering verliezen, stelt hij voor. In het geval dat de werkgever niet wil ingaan op het plan of geen plan wil opstellen, dan draait hij de eerste zes maanden op voor 10 procent van de ziekteuitkering.
Te vrijblijvend
Sinds begin dit jaar moet voor elke langdurig zieke werknemer zo'n traject uitgetekend worden. Een team met onder meer de preventieadviseur en arbeidsgeneesheer bekijkt in overleg met werkgever en werknemer of die persoon deeltijds zijn job kan hervatten of elders in het bedrijf aan de slag kan. De werkgever kan ook gevraagd worden om aanpassingen te doen aan de werkplek.
Maar het opstellen van zo'n reïntegratietraject is momenteel nog te vrijblijvend. In de praktijk zal er te weinig werk van gemaakt worden, vreest N-VA. "Door er ook sancties aan te verbinden, kunnen er echte resultaten geboekt worden", zegt Spooren.
Als het team vaststelt dat de werknemer te ziek is om te werken, of de werkgever geen mogelijkheden heeft om een gepaste plaats te voorzien, lopen ze geen sanctie op
Wat N-VA voorstelt, is een compromis van twee eerdere plannen die op tafel hebben gelegen. Eind vorig jaar hadden de Vlaams-nationalisten gevraagd dat de werkgever voor élke zieke zes maanden een deel van de ziekteuitkering zou betalen. Dat werd echter afgeschoten door de coalitiepartners, omdat er geen rekening gehouden wordt met de inspanningen die werkgevers leveren.
Daarop kwam minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) vorige maand met een eigen plan. Er zouden boetes tot 4.000 euro worden uitgedeeld aan werkgevers die onvoldoende hun best doen. Alleen was het helemaal niet duidelijk hoe zoiets zou worden gecontroleerd en hoe die boetes zouden worden geïnd.
Spooren wil nu met een "constructief en werkbaar" tegenvoorstel komen. "We nemen hetzelfde uitgangspunt voor werkgevers en werknemers: het reïntegratieplan", legt hij uit. "Omdat het wordt opgesteld door een onafhankelijk team, is het een objectieve en goede basis die eenvoudig te controleren valt." Als het team vaststelt dat de werknemer te ziek is om te werken, of de werkgever geen mogelijkheden heeft om een gepaste plaats te voorzien, lopen ze geen sanctie op. "Zo verliest werknemer of werkgever nooit controle over zijn dossier", zegt Spooren. "En kan deze regeling ook werken bij kleinere bedrijven."
'Als je werkt met sancties, creëer je een vijandige sfeer tussen werkgever en werknemer'
Coalitiepartner CD&V houdt vast aan een reïntegratietraject op vrijwillige basis. "Als je werkt met sancties, creëer je een vijandige sfeer tussen werkgever en werknemer", zegt Kamerlid Stefaan Vercamer. Bij Open Vld klinken positievere geluiden. "We zijn blij dat N-VA een stap in onze richting zet", luidt het op het kabinet van minister De Block. Groot twistpunt blijft of kleine kmo's de dans ontspringen. Voor de liberalen kunnen bedrijven kleiner dan 50 werknemers geen sancties krijgen, N-VA legt de lat op 10. De regering hoopt de komende weken een definitieve regeling uit te werken.