In het zuiden van West-Vlaanderen werven heel wat bedrijven grensarbeiders aan, bij gebrek aan Vlaamse werkkrachten. Die Franse arbeidskrachten nemen trouwens gretig die Vlaamse jobs aan, door het voordelige sociaal statuut. Zo hoeven ze bij ons geen belastingen te betalen, maar vallen ze toch onder de Belgische sociale zekerheid. En de belastingtarieven in Frankrijk zijn aanzienlijk minder dan in het land B.

'Maar vanaf volgend jaar valt dat statuut voor nieuwe grensarbeiders weg, terwijl uit een bevraging van 133 bedrijven in het zuiden van West-Vlaanderen blijkt dat zij zo'n 1.000 vacatures zullen openstellen.' Veel betrokken bedrijven vrezen dan ook dat ze die vacatures niet meer opgevuld zullen krijgen, bij gebrek aan nieuwe grensarbeiders.

'En je zou dan denken dat er in Wallonië nog voldoende arbeidskrachten beschikbaar zijn. De werkloosheid in een stad als Moeskroen bedraagt immers 20 procent. Maar de ervaring leert dat er amper reactie komt wanneer we onze vacatures in Wallonië bekend maken', aldus Voka-directeur Patrice Bakeroot.

'Geen arbeidsethiek'

Oorzaak is volgens Voka de mentaliteit: 'De hangmatcultuur in het zuiden van ons land, de werkloosheid die van generatie op generatie wordt doorgegeven, waardoor er te weinig arbeidsethiek heerst. De stok achter de deur om een job te aanvaarden, ontbreekt duidelijk.'

'We hebben al van alles geprobeerd om deze mensen toch maar bij ons aan het werk te zetten, zoals gratis busdiensten richting West-Vlaanderen omdat de afstand een probleem zou zijn. Maar niks blijkt te helpen.'

Volgens Voka kijken veel van deze bedrijven nu naar Oost-Europa, kwestie van bij gebrek aan grensarbeiders toch maar op tijd aan voldoende arbeidskrachten te geraken.

'Want bijna 7 op de 10 ondervraagde bedrijven vreest anders een groeivertraging, waardoor ze zelfs bereid zijn hun productiecapaciteit naar elders te verplaatsen. Is het niet een beetje de wereld op zijn kop dat we in het Oostblok mensen gaan weghalen, terwijl er 30 kilometer over de taalgrens nog voldoende arbeidskrachten beschikbaar zijn?'

'Opruiende taal'

De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) beklemtoont dat het behoorlijk wat inspanningen doet om met haar Waalse tegenhanger Forem deze openstaande vacatures ingevuld te krijgen. 'En we boeken daarbij wel degelijk resultaten', zegt VDAB-woordvoerster Anneke Ernon.

'Natuurlijk kan het altijd beter. Maar het is soms ook een kwestie van een mentaliteitsverandering. Soms werken we zelfs met landkaarten om potentiële Waalse kandidaten te laten inzien dat een job in Vlaanderen helemaal niet zo ver is als ze wel denken.'

Federaal minister van Werk Joelle Milquet (CDH) wilde gisteren niet reageren op de 'opruiende taal van Voka'. Waals minister-president Rudy Demotte (PS) was wel bereid naar de grieven van Voka te luisteren. 'Maar we moeten ook vaststellen dat veel van deze Vlaamse bedrijven vacatures hebben voor knelpuntberoepen. En net als in Vlaanderen zijn ook in Wallonië de mensen die de juiste kwalificaties voor dit soort jobs hebben niet dik gezaaid. Je kan toch niet van iemand in de provincie Luxemburg verwachten dat hij een job aan de andere kant van het land aanvaardt?'