Norbertinessenpriorij Sint-Catharinadal. (2)
In de archiefruimte van Sint-Catharinadal staat een doos met een zorgvuldig opgeruimd perkamenten document uit 1271 waarin melding gemaakt wordt van de oprichting van een gemeenschap van Norbertinessen, terwijl in een ander document de bevestiging door de Paus van Rome een feit blijkt te zijn.
Zo vinden we nog vele officiële stukken van kerkelijke en wereldlijke instanties. De wisselende tijden door de eeuwen heen, hadden ook hun invloed op de besloten gemeenschappen van vrouwelijke religieuzen.
Een vermaning, toezegging, verbod, compliment, het is allemaal terug te vinden op perkament of op papier.
Opmerkelijk is dat er vele namen van leden van het Huis van Oranje te vinden zijn, die door hun bescherming het voortbestaan van de gemeenschap bevorderd hebben.
In Wouw, waar de zusters tot 1295 woonden, is helaas niets meer van hun gebouwen te vinden. In het centrum van Breda echter prijkt momenteel als prachtig gerestaureerd monument het oude gebouw dat de zusters tijdens hun verblijf aldaar gebouwd en bewoond hebben in de jaren 1295 tot 1679.
Na hun vertrek uit Breda is dit gebouw als militaire kazerne in gebruik geweest, onder de toepasselijke naam van Kloosterkazerne, en sinds enkele jaren is het in gebruik als het Casino van Breda.
In 1645 werd het voor de Norbertinessen zó onveilig in Breda, dat mede door de zorg van Prins Frederik Hendrik in Oosterhout het slotje "De Blauwe Camer"werd gekocht. Het duurde echter nog vele jaren voordat de verhuis een voldongen feit werd.
Door de tijd heen waren achter het bestaande gebouw, drie vleugels aangebouwd. Voor een kerk, eigenlijk het voornaamste voor de Norbertinessen, was de tijd nog niet rijp.
De zusters losten het op door de breedste gang van de gebouwen te gebruiken. Hiertoe bleven zij echter genoodzaakt, tot de bouw van een kleine kerk in het jaar 1816.
De ramen zijn tot op heden overgebleven in de zogenaamde Kapittelzaal. Rond 1900 werd een grotere neogorische kerk gebouwd, die echter in 1963 reeds bouwvallig bleek te zijn en vervangen werd door een eenvoudiger kerkgebouw.
Belangrijk in het leven van een Norbertines is het gebed, de eredienst naar God. En dit zowel in de stille persoonlijke overweging en aanbidding van de Heer, als het gemeenschappelijk Koorgebed.
Tot de jaren zestig van de vorige eeuw waren de gezangen en andere gebeden zowel in de Eucharistieviering als de overige gebedstijden in het Latijn.
Toen echter de opening kwam naar de mogelijkheid van het gebruik der Nederlandse taal heeft de eigen werkgroep Liturgie, onder leiding van de toenmalige Heer Proost - Priester Norbertijn-, zowel op tekst als muzikaal gebied gezorgd voor een verantwoorde samenstelling van de gebedstijden.
De samenwerking onderling ook voor het typen en drukken van de boekjes was noodzakelijk, maar gaf ook blijk van een daadwerkelijk beleven van de Regel van Sint-Augustinus.
Immers naast het Evangelie waarin de Norbertinessen op de eerste plaats de leer van Jezus Christus in hun leven stellen, zijn de leefregel van Sint-Augustinus en het voorbeeld van de H. Norbertus een leidraad voor elk moment van het leven.
De Professie waarbij een zuster haar handen in de handen van de Priorin legt is een belijdenis voor heel haar leven.
De gave van haarzelf aan God wordt een gave aan de medezusters, medemensen, elke dag van haar leven.
Wetend dat vallen en opstaan de rode draad is die ieder op haar eigen manier zal ervaren, kan er vreugde groeien, kan er samen iets bereikt worden. Zo zullen liefde en gemeenschapsleven groeien en iets betekenen voor de personen zelf, maar zeker ook voor de mensen rondom.
Hieruit groeit de opdracht om, vanuit het meer besloten leven in de gemeenschap, met openheid te staan tegenover gasten.
Zo komen er vele groepen gasten voor een bezoek van een hele dag, of halve dag, volgens afspraak.
Het bezichtigen van het kasteeltje, een toelichting van een zuster over het leven in Sint-Catharinadal, het meevieren van een gebedsdienst, een gesprek met zusters bij een kopje koffie of thee, en/of een luch met tenslotte een diapresentatie over het leven en werken van de zusters, vullen samen het programma van zo'n bezoek.
Uiteraard vragen zowel het grote onderhoud van de gebouwen als het dagelijks huishoudelijk werk veel zorg, waarbij we zeker de keuken-activiteiten niet mogen vergeten.
Gebeurt dit alle nog door de eigen zusters, we mpgen ook dankbaar zijn voor de hulp van vrienden en vrijwilligers die steeds met grote bereidheid hun agenda naast die van de gemeenschap leggen.
Bij alles blijft er echter ook de verantwoordelijkheid voor het levensonderhoud. De 27 zusters vormen samen toch een groep waarvoor dagelijks op velerlei gebied gezorgd moet worden.
Vanuit de traditie van de vroegere kloosterslot-bepalingen zijn alle werkzaamheden binnenshuis, we noemden reeds de ontvangst van mensen in groepsverband met de service daaraan verbonden.
Maar mede door de aansporing via drie radiotoespraken door Paus Pius XII werd gezocht naar andere vormen van inkomsten uit arbeid, om zo in eigen levensonderhoud te voorzien.
Op de vraag om thuiswerk te verrichten voor bedrijven werd positief gereageerd, maar na enige tijd bleek dit geen oplossing en kreeg het ideaal van een eigen kunstatelier hoe langer hoe meer gestalte.
Er waren namelijk zusters die gevoel en talenten hadden om documenten op papier te schrijven en deze te versieren zoals dit in vroegere eeuwen gebeurde.
En door de jaren heen is menige promotie vastgelegd op perkament als een blijvende herinnering.
De afdeling kalligrafisch werk was en is een belangrijk onderdeel van het kunstatelier geworden en gebleven.
|
|
|
|
-
-
Daarnaast bleek ook een zuster zich reeds bekwaamd te hebben in het bewerken en versieren van leer, Dit werd het begin van de afdeling leerbewerking. Boeken, boekomslagen, kleine en grotere voorwerpen van leer kunnen zo tot een uniek geschenk gemaakt worden. Maar zeker ook werd en wordt deze vaardigheid in praktijk gebracht bij het unieke werk van de restauratie van antieke boeken. |
Vanuit de bestaande boekbinderij was er de mogelijkheid de principes voor het inbinden over te nemen.
Maar toen er vraag kwam naar het restaureren van oude boeken, was er kennis nodig van het bewerken van papier, andere bindmethoden, het repareren of vervangen van de houten platten, de versiering van het leer, de behandeling van koperen sloten, kortom de aandacht om de eigenheid van het boek zo getrouw mogelijk in de restauratie te laten uitkomen.
Veel Duitse en Engelse studieboeken over deze bewerkingen werden er geraadpleegd.De zusters zijn er van overtuigd dat het Kunstatelier Sint-Catharinadal voor het overgrote deel steunt op de bijzondere gaven van bepaalde zusters, die echter door de samenwerking met anderen tot de resultaten kunnen komen die uiteindelijk het stempel dragen van de gemeenschap Sint-Catharinadal.
Hieronder respectieflijk:
-afgekeurd dakleitje gebruikt als achtergrond voor miniatuurtje
-beschilderde kaars voor bepalde gebeurtenis
-fijn bewerkte glazen/kelken
Norbertines zijn is uiteindelijk een leven van gave aan God en de medemens, door gemeenschappelijk gebed in de kerk, door privé gebed tussen en onder het werk, kortom door het geloof en de liefde naar God en de medemens te laten zegevieren boven alles.
Bezoek voor meer info de website van het klooster
www.sintcatharinadal.nl
of zoek bij Google naar Sint Catharinadal
en u kunt meerdere sites bezoeken.
|
